Catalog

raoın â &ı COMHlttlrîI 2S SÖM 1977 ASSÜLCANBAZ E^i T ^ r n u p S£s'l«£sO^HiAÜ ##* TÜRHAIM SELÇUK Işık BARAKLI ÇALIŞAN KADINLAR VE SORUNLARI | | 'kemızde. cclışan nüfusun %38.ni kosınlar o uşturu or y Calışan kad.n.ar.n ıse °094u tarım kesırrında yer olı>or ve tarımsal Lretıme doğrudan katkıda buluiuyor. Tarım olanı dışında. uiusa! ışgucüne katıian kadmların en yoğun >,esm ı de ıscı kadınlor. Merrur, se'best meslek sahıoı ve sanatçı kadınlarımız, tarım ve endüstrı sektorlerınde calışanların yanında, bır baKima kücuk bır azınlık durumundo kolryorlor Kırsal alanda calışon ve tarım ekonomımızdekı yerleri buyuk rakamlarla belırtılen kadınicrımız bu katkıya karşın. ucretsız bır ışcı durumundan kurtjlmuş, kurtarılmış değıller. Tarladakı calışmaları da, ev ıcı hızmetlerl cercevesınde onlaşılmakta ve harcadıkları ışgücu. emek sonucu ellenne hıç bır şey geçmemekto. Bır başKa deyışle. uretımdekl paylarının karşıl ğında. parasal bır değere sahıp olamamaktalar. Bunun yanınaa. tarım kesımınde cclışan erkekler gıbi. onlorın da hıç bır sosyal hızrretten yarcrlanmaları ve sosyal guvence soğlamaları soz konusu degıl Ev kadını dedığırrız, evln Içlnde calışan kodınlonmızın soy.sı da oldukca kabarık. Dolaylı olarak uretıme katkısı ve bılmc'ı bir tuketıcl olarak ekonomıye kazandıracak'an gormezlıkten gelınıyor. Ev kodınının da hic bir sosyal güvencesı yok. osyal hizmetlerden yararlanabllen, güvence kazanabllen kac arımız. ancak Emeklı Sandığı ya da Scsyal Sıgortalar koc j.Tiına gırebılen memur ve ışçıler. Onların da. Anayosa' n,n ongorduâü olonaklorın hepsınden yararlondıkları soylenemez. L'âN KiHCı J>1î£|c fiı'BÎ SİLAHLANAN DÜNYA... Zehlrll gazlar Iklncı Dünya Sovaşında Nazıler tarafındon gel ştırılmlştir. IG Farben'ın ger cekleştırdığı Tabun ve Sarın cok az dozlarda bıle oldürücuydu'er Ancak bu gazlar savaş olonında kullanılmamışlardır. Fo şıstler Tabun Sarın ve Zyklon B'den eolum kamplarında» ınsanlann kıtle halinde yokedılme sınde yararlanmışlardır. Savaştan sonra Khaborovsk'ta yapııan bır duruşmada bazı Japon askerlerl bakterıyoloıık sılchlar yapmok ve kullanmakla suclainıışlardır. 1952'DÎ ABD 1952'de ABD. Kore'de aynı slla'iiarı kullanmakla suclanmıştır Aralarında Profesor Joseph Needharr'ın da bulunduğu bır uzmanlar kurulu bu suclamaları doğrulamıştır Bertrand Russel anilarının son cı'dınde bu konuda şunları yazmaktan kendlsını alamamıştır «Kore savaşı sırasında Profesör Joseph Needhcm ve başkalarınn Amerıkalıların bu savaşı kıtıesel yoketmeye yonelık ycıil biyoloıık ve kımyasal sılahlann denenmesmde bir deneme alanı olarck kullandıklarıyla llgıll ıdd'alarına ben de ınanmamıştım. Profesor Needham'a va dığe''erıne bu suclamaları nübalağolf butduğum içın özür borcluyum. 1963'den bu yana, bu suc'amaların gercekltğıne inanryorum. Cünkü aym şeyleri Ame'ikalıların Vıetnam'aaKi eylem'erı ıcm soylemek rrümkündür» KIM! 1899'da La Haye Uluslarorası Bcrış Konferansında fboğucu ve felc doğurucu tum gazlar.n» yasaklanmasıyla ılgılı kararı ımzalamayan tek buyuk devlet ABD olmuştur ABD. kararı, fsorunun ırsanlık dışı yon nın yeterlı bır bıcımde ıspotlonmodığı» icın onaylamamıştı. Yasagm 19201er başında Ilk kez onaylanmasına karşın 1926 da Cenevre konîeransıyıa yenılenen karar, Amerıcon Legion ve Amerıcan Chemıcal Socıety"nın baskılarıyla Senatodo engellenmıştır. 1943'te Roosevelt m. 1950 ta Eısenhovver'ın aksi yöndekl beyanlarına rağmen ABD. ozelhkle Vıetnam savaşı sırasında napalm ve doğayı hedef alan yaprak dokucu kımyosal sılahları genış olcude kullanmıştır. Gunden gune gelıştırılen klaslk sllahlar. fuzeler. hele gızlıden gızlıye gelıştırılen bıyoloıık ve kımyasal sılahlann gucu daha mı az dehşet verıcıdır? Kuşkusuz hayır Uzerınde yaşadığımız tdehşet dağı»nın oluşumunda bıyoloıık ve kımyasal sılanlar arsenalı do mevcut. Ilk kez 22 nısai 1915'de A1manlor tarafındGn kullanılan «zehırli gaz» daha son'a savaşa katıian tum ülkeler tarafından da gelıştırılmış ve Birıncı Dunya Savaşında 100 000'i olu olmak üzere 1 300 000 Insanı saf dışı bırakmıştır. Iperit, Levızıt, Fosıen, Bınncı Dunya Savaşının en acı anıları arasındadır. VEBA. Dunya sağlık örgütunun klmyasal ve bıolopk sılâhlann beş mılyon nüfuslu bır kente karşı kullanıldığırda ortava cıkacaK yıkımla ılgılı ıncelemelerı, bu sılahların ölümcül gücünü yeterı acıklıkla Ifade etmektedır: Kent lcınde 2 kılometrelık bir alana yayılan VX nörotık gaz. 150 000 kışıyı hemen, 80 000 Kısıyi ıse yardım yetişmeden oldürebılecek kapcsıtededır Ayrıca 40 000 kısınln 48 saot lcınde olup gıtmesı de olasıdır Püskurtme M veba bakterlee lınde 50 kg veba mıkrobu t u ölüm saldırısı icın yetlp artmcktadır) 150 000 kışının vebaya yakalanmosını soğloyabılecektır Menhus hastalığa yakatanonların 36 0001 hemen olup gıdecek. 100 000 kışının ıse karentırıayo alınıp tedavi edılmeieri gerekecektır Ayrıca salgın. kısa sürede. 500 000 kışının daha vebayo yakalanmasına yoi ococak ve saldırı sonundo en az 100 000 kışl ölnüş olacaktır. ri serpen tek bir UCOK (toz ha Hüseyin BAŞ Kadının çalışmasmı engelleyen hukuksal nedenler İLE VEBA BAKTERfLERÎ SERPEN TEK BIR UÇAK 150 BİN KISİNİN VEBAYA YAKALANMASINl SAĞLAYABİ LECEK VE BUNURDAN 3 6 BİNI HEMEN ÖLEBİIICEKTİR. Yasalarıyla, kadına her türlu eâltim görme. Istedlği Işte calıs do ve eşıt ışe eşıt ucret alrra hakkını tanımış bır ulkede. l'ad'nın calışmasını engelieyen hukuksal nedenlerden söz etrr.ek ılk bakışta celışkı gıbi gorunebıllr. Ne var kl, değışık zamanlarda kcbul edılmış yasalar arasında da bazı celışkıler gcrjİTıektedır. Bcinların başında, daha öncekı yazılarımızda da sözunu ettıgımız, Medsnı Konuf'un, kodının colışmasını koconın ıznıne bağlayan hukmü gelmektedır Bu. kadının çalışması kor.usunda. geteneksel onyargı ve alışkanlıkları olan bır toplurrda, ooğrudan b,r ertgelleme sayılabilır. Ve Anayasa'ya aykırıc r BUIUT varmda, kadının calışmasında olumsuz etkilerl olan fcır baska öge. kadınlann annelık gorevlerınfn doâal bır sonucu olarak aldıkları hcmılelik ve doğum ızınlerıdır Yasalar kadına. doğum oncesl ve sonrasında belll surelerde ızın hckkı ton mışt r Kadının bu ayr calıklı durumu cok zaman ve genellıkle ozel sektörde. ışe alınmada ve mesleğınde yukselmede olumsuz etkıler yapmaktadır. Kaldı kı. Emekli SandıgYna bağlı olanlarla. Sosyal Sıgortalar kapsamtna glrenler arasında bu Izın surelei değışıktır. Bu durum da bır sosyal «şıtsızlık yaratrraktodır. Kadının calışmasında eğitimin rolü Kırsal alanda calışan kadırlarımzın büyük bir coğun'uğu, kendı eneğ nın ekonomık bir değer olduğu bılıncıne voramamıştır Bu kesırrlerde kariınm ev ıcı ve dısmdo calışarak yarattığı ekonomlk değerler. kocanın mal varlığına ekienrrektedır zaten Kadının h.cbfr şey ıs'eme oîanağı yoktur Her ne kcdc eşıt ışe eşıt ueret prensıbı ben>msenmışse de kodmın eğıtım noksanlıöı onu daha duşuk ucretlı ışlerde çalış ABD, ÖZELLİKLE VİETNAM SAVAŞI SIRASINDA DOĞAYI HEDEF ALAN KİMYASAL SİLAHLARI GENİŞ ÖLÇÜDE KULLANDI • 1899'DA I A HAYE ULUSLARARASI BARIŞ KONFERANS'NDA «BOĞUCU VE f E Ç DOĞURUCU TÖM GAZLARIN. YASAKLANMASI İLE İLGİli KARARI İMZAUMAYAN IEK BÜYUK DEVÜT ABÛ OIMUJTU. ALftA SİLÂHLANMAYA VE SAVAŞA SON!.. Sosyal sorunlar r"0 zcrunluğundo b'rakmaktadır Endustrl işcısi kadınların cog». yard mcı ış kOılarmda, orneğın amba.aı ışierınde çalışrncacdırlar E bette kodının kendı becen ve >aradılışına uya>n ı;ie>ae caiı^ması en rantabl ve ekonon k yoldur Arcak "udınlar, becerı kazoncnl rası ve tıızmet ıcı eğıtım olanakıcnndcn da ycKSundurlar Çolışan kadr ar,ı> en bL\uk sorui'cn cocı.klannın bakım ve eğıîın kopjsudur Aılelenn. 06 ycş arasındaki cocuklarını gorcerebıleceklerı kreş ve ana okullarının sayısı. gereksınmı kaş amaktan cok uzakdr Yasada belırtılen, 100 kadın ışcı C3li3t ran ış yerienmn, ış yerıne beliı bır uzaklıkta emzırme oaası ve kreş ac~>a 3C0 kcdın tşcı calıştıranlann ana okulu acmo zcunlugundon kadn ıscı sc/ısı bu rokamların altında dorc'uru crak kaçınılabılrrektedır Kadının yasaları bılrrernest. ısverenden hoklcrını ısteyıp alamaınası sonucunu dogurTiaktaaır Bu konudo memur \e ışcl kadınlcr aynı haklara do sahıp rieğılterdr Caiışcn bu ıkı kesırr arcsında. bu konuda da eşıt«z'tk suruo gıtmeKted r Avrıca kre$ OCTO, sut iznı verme rjıbı zorunluK'ar kadının ıs bulma olana annı kısıtlonncktadır Bu fur dolaylı engellerden btrı de kadınların. ısterlerse 20 v ! H a eTie^ıi olabı'rne erıpe ılıskm vcsadır B J yasanın zaman zaman zorlayıcı bicım er3e kuüa'ild ğı qunumuzde, en ver f h caı^mdo cTieMı o'mak ıs'eyebılecek bır eleTonm. duraksamalo a Işe annmasmı olağan karşılamak gerekir Bsbıf sağ'ıq , kadın qucjnun uretıme kcîılabı'nesi ve kal,.,ckta oıon t.r uUenın gereksınımlerı göz önunde tutulaıcv vaa nlcnn ca!'şra kosuiları ve toplum ekoion sındekı "ertertnn scpfanmas noo engellerln ortadan kaidır1 masınaa, SM.. ı a r j da ia aen s oorariar soâlanrrasında qerek aiîelenn duzeslerın \jkse'm«"sı rerekse Turkıye ekonomısı y r at, winaan bu,uk /o arlar o'dugu ortadadır zeh'rler», doğayı, toproğı, suyu, kullanılmaz hale getıren, zehırll buluî'arla bolgelerı, hatta tum bır ulkeyı Insanı ve doğasıyla telce uğratan gaz ve kımyasal sılahlar arsenalındakl cölüm rra kınaları» saymakla bıtmeyecek kadar cok ve ceşltlı. Ve heıe yukardakı örneklerınden de kolaylıkla anlaşılacağı g,bi, ze'nrlı ve kımyasal sılahlar en az nukleer sMâhia' kadar tehlıkeli ve urkutucüdur I3RET VERICf BİR TABLO Emperyalıst guc'er sadece Afrıka da, son yüzyıl ıc nde. 120 den fazla savaş ve cezalandırma harekatına gırışmıştlr. Bu savaşlarda 5 mllyon Insan olmüştür Emperyolızm Cezavırde 1. 6, Sudan'da 1 mılyon. Etyopya'da 750 000, Kongo'da (kınşasa) 550 000 cona malolmuştur. Asya Afnko ve Lotın Amerlka'nın cok sayıda ülkesınde ortalama omür, gunumüzdo h^'â 17. ve 18 yüzyıl Avrjpasının or(olamo ömrü düzeyındedır Kotü beslenmeden, Bırleşmış Mılletler uzmanlarına gore, her gun. sanıyede bır kişi hesabıylo, 80 bın kışı can vermektedır. Afrıka da cocuklann ücte bırl, beş yoşına basT,aoan olmektedır Ucüncu Djny; nın coğu ülke s nde kolera, veba clcek paludızm gıbi salgın afetıerın kol gezme'erıne rağmen. Endonezya da 30 000 hastaya, 1 doktor duşrrektedır Brlesık Amerıka'da 505 kışı/e bır doktor duşınfsıne karşın. bu oran Nııerya icın Ve 31 000'd r Afrıka'yı yuzde 6085 oranda koranlığa bogan cehaletın kayragında ve yıne, kolonyalızm me^cuttur Afrıka'da 100 000 kıs den, sadeco 7,5'u okuyabnmektedır. Ornegın, somuru duzenlen boyunca Endonezya'nın ulusa1 gelırının ucte bırını, Hındıstan'ın k.nın ıse dortte bırini ıc etme/ı başariTiıştır Tekellerın Kuzey Rodezya bakır madenierlnden el de ettıklerı kâr, yatırılan serma yeye oranla, zaman zaman % 2000 duzeylerıne dek tırmanmaK tadır. Asya, Afrlka ve Lâtın Arrenka nın talanı, Kuşkusuz bugun de, bütun hızıyla EurTiektedır Değışen tek şey yöntemdır ETIperyalızm bugun yenl somurgeci yör.temlerden yararlanmaktadır Yabancı tekellerın genc ücuncü dunya devletlerinden bır daha gelmemecesme alıp go turduklerı. yatırılan sermcveiın kat kat ustundedır. Sılahlanma yarışında mılyarlar vuran cokuluslu büyuk teke! GARTH YANlTLAR • Savın NADİDE ELENÜOĞLU. Sayın NECLA ÖRER, Sayın GULSEN BATMAZ. ılgınıze ve lyı dıleklerınıze teşekkur ederız Kcdın koşesı b r bakıma kadın erkek heoımızjn koşebidır Bu ıkı toplum kesıtın' bırbinnden soyutlayamayacağımıza çore. bır.n n sorunlan obür kesımın de sorunlarıdır, çünkü. Eı knşcı hep bi'lıkte oLşturacağız llflfnızln devamını dllörız. • Sayın SADIYE AXAY, MU$TU ısımll şıınnizı okurlarıı » r n da unrLtlar.nı dıls getirdığı inancıyia yayınlıyoruz. DiŞi BOND MUŞTU Tutobılir mlsln hic güneşl aynı yerde Değışir o da zaman lclnda bizler g!W Ve beklediğlmiı an blrden geldi mı boguluvenr hemen en kuytu yer de .. Değışım yavaşca ve surekll azdan coğo Gece iclnde soluk soluğo bir ses buyuyeo Su değll yel de değil bu guldtir guldur gurieyen Yaklaşmak mutluluğo Ak guverdn kanotlarmda umut Yurek yurek carptıkço Herçeyde bellrecek boşko bcmbaşko boyut Doğoeak yenl bir coğ. «PS;J:K ZEHIRIER. Genlş kıtleleri (elce uğrctcn. dupedüz cılgına cevıren «psişık lerlg Icli dışlı llışkılerî alışıtmadık boyutlara ulaşan ve dogrudan Pentagone'un e'.kı alanında devınen Carter yoretımı şımdıler de trılateralıst tBağlı Strate|i> doktrlnı oracılığıyla kapıtalıst aunyayı ekonoTiiK, polıtık. oskerı, kulturel oianlann tjmünde Batı Avrupa ve Japonya serma ye yonetımlerı ıle bırlıkte yenıden kayıtsız ve şartsız ABD'n n bendesı halıne getırrra gınşımı Içındedır Gercekten de daha önce d9 oltını cızdığımız gıbi, VVashıng tcn Post'un başyazarları Rowland Evans ve Robert Novo<"ın Carter'ın gızlı savaş planlarıy a ı'gılı acıklamalarında ABD'r n Kuzey Atlantık Orgütünun \eniden zapfu raot altına alınmosına yonelık auzenlemeler ıc.n gereklı karcrların sıvıl \onetırı bır kerara ıterek oncehkle uye uUe'erın askerı şeflenne kac^l ettınlrresı cıhetıne g'deceğı D: lırîılmektedır Boylesı bır gınş> rrm Turkıye'nın de aralar nda bulunduğu oze lıkle NATO run «kucuk ulkelerı» icın ne den ı buyuk ve ycşamsal tehlıkele o gebe olabılecegırn anlamak icın. sanırız kâhın olmaya gerek yoktur Dığer tara'tan NATO'lu mutts fıkler ıcm b.r ıkınci yaşansGl tehlıke, tmala mu'ke ılışme 'io» salt ınsan ha/atına kasdetmesı bakımından haklı olarak ekcpı talrst bomba' dıye adland rılan unlu notron bombası ıle cruıse fuzelennın Turkıye d3 dahıl soz konusu uye ulkelerın topraklarında depolanması olasılığıdır ABD Savunma Bakanı Brovvn, ^u sorunun ayrıntılı bır bicımde» incelenmekts oldugunu ıtırcf etmıştır Kuzey Atlantık Bloku Nukleer Planlama GrUDU Ottawa"dakı son topianî sında bu konuda onemlı gelışmeler kaydetmıştır O kodar kı cıddı Batı Aiman gazetesı Suddeutsche Zeıtung ıNATO Moskova'yı yeni bır sılahla tehdıt edıyor» demek ten kendısını alamamışt r. IIIÎİ