25 Kasım 2024 Pazartesi Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
II vLpa V.san Hakfar ve Teme. Ozgürlüklei koruma Sozleşmesınn 2 madsesnde herkesın yaşamo hakkinın korunacagı belırtılmekteöır 8u sozleşne TurKî/e tarafından ımzalanmışîır. Ana,asamızın 14 naddes rde Kışl Dokuıu nazl ğı başlığı aıtında ÖJ <üral aynen yer almıştır. Yaşarra fıakkı Insantn e i doğal hokkıd r. Tjm polıtiK sıstemler ınsanıara muîiu uk get.rrre cabasmda olduklarını actklarlar Demol"asılerde poiıtıkacılar, thalk içın, halkiar, yana deyımlemı hıc oğ zdan düşurr n ezler Boyiece M 1 kın mut'ulugu ıcın goev a.dKicrı ızıenın nı vemeye ca ışırlar. Kışı toplum icinde yaşayan bir varlnctır K'şının gü/encesı mutiuluğuT ılk aiımıdır Guvence bır yana b r toplumda can guvenlığı f ehlıke^s gırdı rr! boyle b.r ortanda derrokrasıden, bak ve hukuktan soz eînek o'anaksızlaşır Reum gıderek oiLmdn kol gezdıgı faşı?ıs yerım bırakır. is v« Hg'II Romşu devietierin acıktamolar'nm d«= âerlendırılmesı yurutna organının Ivedı ve gunC8İ gorevj olmak gereklr. YLrdumızda saglık korunması Işlevlerinln yete^lf clmadığ' da CILŞUrjlecek olursa hacca gondsnlen «atandoşlardan kolera/a yaka'snıp da yurdo Cönenler ojursa yurduTiuzda bu bastalığm yayılması hal'nde bu olayın sorurrİL an kımier olacaktr Bu soruır.ıuluğun nıtelıjı ned r 9 . Sorumiu.ara ne C bı bır işlem vcpıiacoHır'' Sanıyorbn kı her va'andaş bu sorulan Kendı kendısıne sormaktadır. Yukordo ccKıandıgı q bl yjrC're orgamnın baş'iaa bulunan basbaKan ı e b3^Gi'crın po'lIIK ve laarî so'umluıuklar'nın dışındo b'jrada og r kusurları bshıs konjsü oltnaktadır. Avnco koieronın yurduTiuzda ynyılTtası halinde clumler rrsydana ge' rse bu ol^mlerle, tedbır almarrakta ıs r a r edsn vet^lı bar'criar ııe Brkanlar Kurulj Lyelerı ve başba^anın hukuk acıs ı dan bagiar'ıları bu',L'T3ca<;ır. Bakanla'in bu kusurlu evlpmlerıvle sonuc a r as'nda bağ cntı kurt'lTiasıyla (ILLIYET RABITASh cezaı sorumİLluk ve kişısel odemeyl ıceren hukukî soruT ÜIUK aoğmaktadır Sayın Muhıfın Taylon da gscenierde Cu•n^ıJ^!vet gazetesınde bu olaydo yetlılılenn cezoı sorumlblU'îtan i jrtuıanıi/ncaklann ccık(amı$tı Kanımızca yurdbrıuzu bu radcr yokm ılgltehlıke O'ası'ıgı varKen o/ koybı f'orpolıtık nedenler'e bu te'nıkeyı gorneznkten ge'enler Yuce D /anda hescp verrr,enın otesınae kışıssl tazmınatları da ödeme yüaltıia gırerler Kolero hastalığınin \urdumu7do yayılncsı olum'er mevoano seiırse so«ok catışnalorındakl olum o c l a r ı n d a oldjgu gıbl ">lulerın yakınlorı ılgıiı bchanla r lo boşbakan aleyhlerlnB mahkemeierde moddı ve n a i e v ı tazmlnat davcları acabıleceklerdır Yurttaslonn ztn canlaını %e scgt>«ia'int özen'B korumak a yükürnlu olan yetkılıler OIUTIsu? dovranışlanvlo sorumluluklarını hergCin blraz da^o or'tırn'Of'tadırlar EÜM \m  OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 30 Yıldan Beri... orsioo pazaröa fiyatlar oyleslne yukseliyor kl, halk ne yapacağını şaşırmış durumda Zam yağmuru durmuyor Gercekleşen zamlann otekl madde'ere yansımosıyla fjyat yukseiışlerl salgıno donuşuyor Psyasada tam bır anarşl gecertı. Yoksu) halk yığınları dalga dalga sorsı/ıycr aciyla .. Bır Turkiye dusunun kl dış tıcaret açığı 4 milyar dolora tırmanma yolunda .. Yabancı ulkelerde calışan Işcılerlmızın gonderdlkİMi dövlzler ve akmasa bile damlıyan turlzm gellrteıiyle bu oc(k kapanamıyor; 3 milyar dolara doğru inlyor. 3 milyar dıs ödeme cçığı ne demek' Doları 20 llra saysak, yıllık dıs açık kaba hesap 60 müyar lıradır kı 4 yıido blr Turkıye butçssı eder Pekı, ne olacak bu ls!n sonu? Soruyu klmse yanıtlayarrtıyor. Cunkü Türkiye'nin dı» acığı, gePr gecer bir olay değll, yapısal bir hastalıktır Otuz yıldan berl dış tıcaret açıgı durmadan buyüyor. 19651975 arcsında yabancı ulkelerde calısan emekcllerin gönderdlklerl dövlzlerle bu acık bır oranda kapctılabildl 1973 ten bu yana petrol flyatları süöh ambargosu. İşcl dovizlennln azalması gıbı nedenlerle acık buyudu Açığın buyumesinde Turklye'nın buyumesinln de rolu var Ülkemız buyu>o r , ama hastalıklı bır buyume icındeyız. Nufus patlaması ycin.z msan soyısını buyutmuyor: dış alımsatım rakamlarını da bjyutuyor Buyuyen Torkıye. vıl'or gectikce daha çok Turk lırosıyla daha az Amerıkan doları alabılıyor. Bu dsmektir ki doho cok Turk lirasıyla daha az mal alabillyoruz Batıdcn Bu demektlr kl, daha cok emekle daha az mal alobilıyoruz Batı don Bu demektir kı Turkıye yl somuruyor Batı. Celal Bayar'ın deyişlyl» «Kucuk Amerlka» olmak Isteyen blr mazlum ülkenln dramını yaşıyoruz Sanoyi üretımine gecmeden tuketlme süruklenen tum mazlum toplumlar gıbi somürge ekonomisının carklarını çevlrlyoruz. Ama bu ekonomlnın egemenleri boğırıyorlar: Ölümler ve Sorumluluk Merih SEZEN rrmat sorumluluâu doğaldır Bu sorumlulUKtoraan ayn o!arak ılgıiıterın , şıseı hufurti scuaılu ukları co vardr Bazı yetkılılerın yan tutarak ola/ların cıgrındon çıkmasına neden Oıdukları saptanabıhr. Gazetelerde yansıyan bılgılere gore komandoların bazı guvenlık gorevıılerının gozlerı onunde saldırı olavlarını surdurduklerı anlaşılmaktadır. Olayları onlemekle gorevlı kışılerın bu gorevlerını yerıne getırmemelerı ag r bır kusur oluşturmaktadır. Vatandaşlann bır kısTiınm olümıenne neden olan bu catışmaidr, doioylı yoldan olsa Q3 neden ve sonuç bağıantısına göra bazi \onetıcılerle bırlikte ılgili siyasal k şılerın ıdarı, polıtık ve cezo yonunden sorumluluklan yanındo kişısel hukukî sorumluluklormı da oiuşturjr karların b j soruTilulmdarı Idori ve politi* nıt».K taşı.raktaaır Bu sorumlU'ukların dışında bır ce cezaı ve hukuKi souTtu.uk nedenıyle Bakan'ar Kurulu uyeıerınden Ilgılı oıan.crı.ı ale/hlenne kovuşturma yopııabilır. H'jp.ukı kovusturma salt tazmınat yonunden olacağı içm en kolavı olacaktır Bır kımseden tozTinat ıstenebı1mesı ıcm zarar ıle eylem ve eyleTii ycpan ya da yaptıran arasında bır ıllntının ve genelllkle kusurun bulunması gerekmektedlr Eylenale sonuc a'asindo eylemı yopan açısmdan bağlontı dola/'i yoldan olsa da ılgl ve kusur saptan rsa kışısel s doğar O Can Güvenliği Insanın en doğal hokkı o cn yoşama tehlıkeye sokulursa, ınsaniar sokax arda, OKJ,larda old'jrulmeye başlanırsa bu olayın uzenne özenle egılmek gerekT. Polıtık reaenlerle kendı düşunceıernf toplurna zorla kabu! ettırmek amocına doyclı gen;I k kanpları kurulup bıralarda sılân talımleri yapt'rılarak gencier yetışt rıiırse, komondo aaı verılen bu grLpların devlet guvenlık kuvvetlerının yardımcısı olarak calışt'rıldığı resT.ı ağızlardan zanan zaman açiKlanırsa, b j yetıştınınış gruplann cıkarttıkları catışmalarda olemeae olursa PU olumlenn sorumlulorı kımierdır? Sorumluluklannın nıtelığı ne olocoktK Surekiı olarak gazetelerde cdün ikı Kars t grjoun cotışması sonucu şu kadar kışi öldu, şu kadar k.şı yara andı> hoberlermı okumaktan ote hıçbır «ascl basv'urrro kaiı ok!o gelrnez mı'' Sorumluia'in yakasına nosıl vapışıiır'? Yurutmertın boşında bLİjnan sorumlu'or.T pol'tık ve ceza yonunden koMJŞturma'cn YjC9 Dıvan katmdo voDilacakti' A/nca ıda'en n toz Hükümet ve Sorumluluk Yurutme organı olara* hukümetın v« onu oluşturan Bakanların gorevlerıyle ılgılı ışlemlerden BaşbaKan ita bırlikte sorumlu buıunduklorı Anoyasamızda saptanmıştır (M. 93) BoKOTar Kurulu uyeleri polıtK sorum'Ujği! bi'iıkte yuklenmışlerdır. Her Bakan kendi yetkısı lcndekl ış'erden ve emrı altındakı eylemler ve Işiemlerden aynca sorumludur (M. 105). Anayosamızda kura'laşon BaşbaKan ^e Ba Son gunlerde kcmuoyunu ılgllendıren VoIsra oiayına kişısel sorumiuluk açısmdan bakmamız gerek.r. Hac farlzesl uyannoa hacı oimak ısteğlnde bulunan vatandaş'arımızın seyahat ozourluklerı kısıtlanablllr m ı 7 Anayosamızın 18. moddeslnde herkasln s«yahot ozgurluğune sahıp oidufiu k'jralı yer olrrıştır Ancak salgın hastalıkları oniema anfiacı lie bu özgürluğun i'isıtlanablleceğl anilan maddede kobul edılmştır Ortadoğu ulkeıerınde kolero hastalğının yaygınloştığı ve ölumler'n meydana geldlğl resr e n aç.klanmc'tadır. Dunya Sağlık C'gütünün Sorumluluk Örneğî Kolera Faşizmin Gerçek Yüzü Jale CANDAN Kira "\ardimiEn Az Geçim İııdirimi S ğü Kalkınıyoruz.. Dogrudur kalkınıyoruz. Somurge ekonomlslnin kapsamı lclnd* kaikınıyorut. Kalkındıkço daha cok sömurulecegız. Bız kalkındıkca bağlı bulunduğumuz kapltolist ülkeler daho çok kolkınocoklar. Aramızdaki uçurutn derinleşecek. Yirmlnc! Yuzyılın sonuna ulaştığımız zaman bugune oranla cok kalkınmış blr ulk« olacağız: ne var kı Batı'ya oranla cok gerl bir ulk» olmaktan kurtulamıyocağız. Yfrm/nci Yuzyılın sonuna doğru bugünkü Italya duz*yine erişmek lcln çabalayanlanmız, Batı taklltcılerldir. Bunlar Tanzlmat'tan berl Batı taklıtçlllğine boğlı btr göreneğl sürdurerek Turklye'yl kalkmdırmaya cabalarlar, Şimdıye degin basan kazanamamışlardır; bundon sonra da kazanomıyacaklardır. «Kuçuk Amerıka olocagım» deylp rezil olmak blr toplum Için kalkınma sayılıyorea. bugün buyuk kalkmma hamlesl İcındeyız. Yalnız blz ml? Fillplnlerden Guney Kore'ye, İran'dan Patagonya'ya dek tum kapltalıst dunya uyelerı kalkınma hamlesl Içlndedirler. Ne var kl «cağdaşlosma» ıle tkalkınma* başkabo»ka şeylerdlr. Çoğdaşiaşmayla eşanlamlı olmayan kalkınma yöntemlerfnln mazlum toplumları ancak çağdaş somurgeler nltallğıne erlştlrdiğl gerçoği. Gunev Amerika'don uzak Asya'ya kadar her yerde vurgulandı. * 30 yıl once 1 Amerfkon dolan 2S0 kurustu; fimdi n*> redeyse 22 llra 80 kuruş. 30 yıldan berl Türklye enflasyonia dcvaluaayotı ara•ında çırpınıyor. Bu kısır dongu, 20. yuzyıl somürüsunün çemberlnl vurgular. 30 yıldan berl Türklye, devalüacyonla enflasyonun n« demek olduğunu anlayamadi; 3 yıldan berl de ambargonun ne demek olduğunu kovrayamıyor. Bunlarm ne demek olduğunu onlodığımız gün kurtulacağız c n zcnonla'do ya konan bır serı eKonom k ka'arlann neden olduf İihan OGUZ E BAKANLIG) BAŞ hESAD 1 9 7 4 Genel tahsısat ödenen lclndeki Mlktar yuzdesl Mılyon TL Î4<5 5 531 1 7 1 9 /,af artışio'in n, TSIIJ1 v« insonlaro getirdıgi acılar, onurlu blr dırenısin zulme korşı kazandığı goz yoşortıcı zoferdfr. HtUer ve Mussolmi. komık bırer kukio blcımınde cocukiara sunulmus, olum kompları. gaz odalan sureklı muzeler haiınde turıstlerın ziyaratıne oçılmıştır. Televizyon ve tum yayın organları. beigesellerle, foşızmin uygar bıllnen Insanoğluna aşılodıgı borborizmi onlotmoyı başarmışiordır Sanrrım hıc blr tanhsel olay Z dunya savaşı kadar taze anılara sahip degüdir Hıtler clzmesini yemlş olan tum ulkelerde 2. dunya savaşında yaşanan vahşetin sergilenmesi, çagdaş turizmin, adeta bır parçası halıne getirilmıştir. Turlst eskl yapıllonn. modern ve konforlu oteüenn, dag evınln, plaiın tadını cıkorırken savaşta acı çekenler lcm blrkac damla goz \aşı akıtılorak, oniara mmnet oorcunu odemek zorundadır Yaz sonunda Varşova'da, yine aynı duygularia coşmuj bır turist grubunun Icınde «Vorsova'nın Öykusu» adlı fı'ml Izllyordum. Fransızların, yalnızca belgelere dayanarak, harırladıkları fılm gerçekten tuyler urpertlcı ıdl. Bilındlğl gibl Vcrşova 2. dunya savaşında en fazla acı cekmiş kentlerden birı, belkı birınclsidır. Halkın sureklı dırenişine, sabotaicılara sinırlenen Hitler. en sonunda, başkentln, los üstunde taş bırakılmamacasına yıkılmasını emretmiş ve Varşovo yerle blr edılmiştı. 1945 ocagmın karlı, buzlu bır gununde Polonya oskerlerı Sovyetterle beraber, Varşovo'ya gırdıklennae nufus 162 000den iboret c!up bunların 45 000 I analarıbabaları oldurulmuş cocuklardı Buna karşjn 700 bin taze mezar vardı. İnsanlarla kurşunlanmış heykeller, sokaklarda kucak kucaga yatıyorlardı Fılm blttl Bır turistın sorusu uzerme, orta yaşlı rehber kadın: «Evet ben o ramonlar Varşova'do bulunuyordum. Yani 45.000 kımsesız çocuktcn blr tanesi idlm» dedl. Blr manken zerafetindekı bu kadın aynca Varşovalı olmanın gururu Içlndeydl: «Anom babam gibı daha blrcoklan, heplmlzln onurlu bır ycşam surdurebllmemız lcln öldüler» dıye ekledi. Soruyu soran Amerikalı turist kadın cok etkllenmlştl. Yağmurluğunu koluna yerleştirirken «Korkunc dedi, korkunç... Lutfen bunları hep gosterln, Insaniar Hitler'l unutmosınlor...!» işte bu sırada umulmadık blr şey oldu. Kalabafığın arasından kaba ve alaycı bır ses yukseldi: Göstermek de görmek de yetmez. Düsünmek v« uyanmak gereklr. Hitler bence mert adammış. Ne yapmıssa açık yapmış, Şlmdl o yok ama Iskence, zulum, baskı ırk ayrımı yok mu? Herkes donup kalmıştı. Klmdl bu? Bir neofaşlst ml, blr re|lm v» devrlm duşmanı mı, yoksa yalnızca blr orljlnal turlst, blr de)l mi? Üst»lık gerçek payı soyledlklerlmde.. Rehber kadın duymazlıktan gelerek kendl grubunu blr soluk once salondan çıkarmaya calışıyordu. Adam soylen» soylene çekfp glttl. Üzerlnde kirll blr gomlek ve blucin... Tehlike uzaklaştnca rehber kadın guldu: «Bayanlar bayiar camnızı »ıkmayın, biz böyle sorularia her zaman karşılaşırız. Ellerlni yıkamak Isteyenler lutfen sola yonelslnler. Blrkac saatten önce otele donemlyeceğlz. Bu aradc parasız tuvaletten de yarorlanabllırslnlz. > Tatsız olay unutulmuştu. Tuvalete glrenler glrdller, glrmeyenler de müzenln önundekl ünlu eski pazar yerinde satılon resimlere, turistik eşyalara daldılar. Karabosan bltmiş. Hıtler tarihe gomülmüştu. Aynı turıstler, blrkac gun once aynı meydanda iron Şahı ile guzel eşlne alkış tutmamışlar mıydı? Yaşam akıp gıdiyordu. Blucinll adamı biraz sonra banklarda blro cekerken aördum. Ne delıye ne de gızll omoclı bir o|ono benzlyordu. Boyle ordu bozanlaro her zaman her yerde rastlanır. Ama 2. dunya savası Içln hola goz yaşı dokenlerln, gunumuzun işkence, haksızl.k, acı blr dolu taptaze olaylarına, burunlarının dibinde işlenen cinayetiere. blr Vietnam, blr Guney Afriko bir Ortadoğu sorununa çoğu kez lle'slz kalabllmelerine ne demelı? Sanıyorum 2. dunya savaşını yoneten fa$ızmln tum gunahının, ikf manyağın sırtına yuklenmesl onun moskelenmesine neden olmuş ve faşlzml sergıleyen belgeseller bu yuzden, gerçek amaca ulaşamamış, uyarıdan cok onı nlteliği kazanmış, haîta blr yerde uyutucu etki yapmıştır. Kitler mert bır addm değlldı kuşkusuz amo faşlzmln gerçek yüzunü tum korkuncluğu Içlnde gostermekten sakınmayan tek odamdır. Ekonomlye egemen cıkar sınıflonnın kaba guçle blrleşerek gucsuzu nosıl ezebileceğlnl, ırkçılığın insonoğlunu ne hale getlreblleceğînf hıc bır şey onun kurdugu re|lm kador açık bıçlmde ortaya koyamazdı Oyso kl, bugun dunyanın blrcok yerlerlnde, tosızm degisık elblseletie, atını rahatça ve guven Içlnde oynatabılmektedır Kabul etmek gerekir kı ulkemlzde de ekonomi direksiyonunu ellerlnde tuton cıkar cevrelerl, son yıllarda, bu oyunu çok başarılı blçimde surdurmusler, tüm dıkkotlerl anarslk olaylor üzerlnde yoğunloştırarak, gemilerını yurutmuşlerdlr. Bunlar ancak enflasyonun dar boğazında blr orando su yuzune cıktılar ve koseye sıkışarak nlteItklerlnl saklayamaz hale geldller... Bu bakımdan faşlzmle savasırken onun kaynagına ınmek, onu yalnızca beraberlnde surukledığl anarslk olaylarla simgelemekten sakınmak gerekir. Cınayet şebekeleriyle yasal yollardan uğrasırken, ozellıkle oğrencl catışmalorını, ateşlemek yerlne kullemek. doğal kl etden geldiği oranda, baş yontem olmolıdır. Fasızmln kaynagı her zaman ekonomlk nedenlere doyonır. Kaba guc, sınrf catışmasında guclunun yanındadır. onun ortağıdır, halkı ezer. Bunu da anarsıyl onleme anarslk olaylorı bastırmo oyunu ıle yutturmacayo getirırl... Enflasyon, sımdı getlrdiği tum kotuluklere karşın, blr oronda gozunuzu acmıs gorunuyor Eğer blzl gerçek sorunlarımııo yoneltebıllrse ona «hos geldin» dlyeblllriı. A vrupa'nın doğusunda botısında, ynlardır, en cok Işlsnen konulardan blrl, 2. dunya sovaşı, Hıtler faslzmlnın ışci kesımı uzenndekı o'umsuz etkılerını kısmen hafıfletme amacıyle, bazı onlemlerm uygL,lomaya konulacağı acıkianrncktadır. Bunlardan lıgılend rö ğı ha k kltlesının genışhgı npdenı/te en fazla >lgı gorenlen, asgarı ücre tın verg1 d şı o.raKilrrası ıle, en oz geçım ındırım hadferın n yuı< seltılmesıdır. Otedcn b»=rı kamuoyunda tnrîışması surdüralen bu ıkl konuya, son gj^'erae, memuriara vopı acak kıra yardımı eklenmışt.r. Bız bu yazımızda, anılan onîemlenn duşunulen şekl yle. ılgı!end.rdığl kıtlelerde Lmulan ranat'ıjj sog layıp sağlıyamayacagmı tartışmak ıstıyoruz. Mükellef Grubu ödenen mlktar 8 797 475 610 7 5 Genel tchslsat lclndeki yuzdesl 26 5 1 4 1â 20 05 6Ö2 Tıcarı kazanc 392 Zırai kazanc Serbest meslek kazancı 514 GayrımEnku! ser ırad 448 Menkul ser ırad. 141 Ucret! ler 14 221 (Kaynak 23 20 OS 63 4 630 190 21.020 M B Ge! Ge Md Bütce Gelırlerl Yıilıgı) nokta, ıkl cda ı evln kl'osma /et meyen maas cuzeyı Burada hemen şu hususu betırtelım. Vergi yukunun, memur ve ucretlılerın taşıması olgusu, onlann ücretlerinın tamamen vergi dışı bırakı'ması haiınde darıı degışmez Bu holde de vergi yGkünün % 63, ya da daha fazlasını onlar öd>vecek!er. ama, bu bütce geiırleri yılıiğında gorunmı/ecektir Değışecek saaece budur. ÜCRETUKİN GHİRI ARTIRILABİUR Ml! K>ra yardımı yaparak yıkfo bırkac maaş tutonnda ıkramve vererek ya da vergı d şı b rakılacak gelır dılımını (en az geC'H ındırımı) buyuterek. rnemurıarın ve genel olarak ucrethlerın refahı ortınlabllır mı'' Refahı dıyoruz; cunkü sayısal değer olarok artış, kuşkusuz. şırrdıye kadar olduğu gıbı, bundon bovle de soğianır. Onemi olan. bu grubun v a Ş Q r r l düzeyin n korunması, gıderek yükseltllmesıdlr. Bu da mali yıiın ortasında cıkarılacak bir kararname'/le sağlanıverecek kadar kolay ve baslt bır olgu deâ1'" dır Bunun. böyle olduflunu yakın gecrrlşe aıt bırkac sayısal tablo ıle ortoya koyalım. Aşağıda, yaygın deylmlyle «Persone! Kanunu» diye blllnen Devlet Memurları Yasası'nın yürürıuğe gırneslnden b r yıl evvelkı ve onu takıbeden yıllarda 1. ve 10 derece devlet memurunjn brut ve net maaşiarıyla, net rnaaşların ortış doneTİerl Itioarıyle artmo yuzdelerı verilmıştır. Brut Yıl Maaş Tutan Bırincl Derece Memur; 1969 2 700, 1970 7.000. 1974 8 000, 1974 9 000, 1977 12 000, Onuncu Derece Memun 1969 675, . 1970 1.855, 1974 2.320, 1975 2 835 1977 3 760, (Kaynak: MB Gorüld'jğj üzere gelır vergıs:rın esas ağ rlığ: (1974'de % 63 4 u. 1975'de % 63,2'sı) ücretlılerın üzerıne yuklenmış'tir. Şır ketlerden a'ınan kurumlar vergısı tahsılâtının da, 1974 yılındo 3.8; 1975 yılındo 5 2 milyar TL olduâu da gozonünde bulun durulusa, ucretlılerın, t j m vprgı yukunun asıl tasıyıcısı olougu acıkca ortaya cıkar Dıger toroftan, 1959 y/lında yı I k beyanname veren mükellefierın, toplam ge'ır vergısl (tahakkuk) ıpındekı payının % 42. ucretlılerın payının % 56 oiauğunu da belırtel m Aynı oranların 1975 de % 32,4 ve % C3.4 şeklınde değişmesı. vergi yükunün, sadece buyuk bır kısmının değıl. yıldan yıla daha da buyuyen bır kısmının. ucretlıler tara fından taşındığı ortaya cıka' Bunun nedenl ocıktır. lşclm«mur kesımının ödeyeceğı verglyl ne butce kanunları, ne de kıra tazmınatı en az geçim mdırimi korariorı tayın eder. Bunlarm odıyeceğı verglyl tayın eden, cıftçının, esnafın. tüccann, saravıcını, d c t o r u n , avtkatın v d. ödeyeceğı vergıdir Ontann 6de/ece^ı vergı/ı de bugnku ro$u larda. ksrdı ınsaflon balır'er. Bu ekonomık b l r olgudur. Değıştırılmesl, tabıı mümktJndür. Ancak yolu, kıra yardımı öderrne SONU( Istısnas vordır. Ancak, bu 3inır lclnde kalan kiro (aylık 417. T L ) kücuk kentlerde dahl kalmamıştır İşte, memuriara avda 500, T L gıbl kıra yardımı yapılmosı yerıne belgelenmek koşuluyla. kıra gıderlerlnı ücret matrahından (gelırınden) duşme olanağının getınlnesl O'no, odedığl klronın % 4050'sl cıvarında blr gelir ortışı sağlayacak. dığer taraftan, belge veren evsohıblmn, kıra aelırını beyan etme zorunluluğunda kalması. gelırın rralıyece takıblnın kolavlcşması scrı.cu, memurdanışcıden aiınmayan vergi, kıra gelırı eld« eden mükelleflerden alınorak, vuk ka\dırılması gereğı yerln» getırtlmış olacaktır. Tedavl. dava tckıp ev taşıma v s. gıbl glderlerın de ucret matrahından Indırllmes'ne Izın verllrnesı, memur ve ı$çıierın gelırlerinde gerçek artışlaro olanak verecek, kısa vadede uygulanabiltr öntemler olabılır. Sorunun uzun vade'i ve kesin cözümü. maaş ve ucretlıler dışındakl gelir sahıplerının vergilendırilebılmesldır. D^JEKEZ Ml! Vergı yükunün yukarıda bellrlenen tablosu, değışmedıkce, memura ya da Işçıye yapılacak zamlar, O'na, sırtındakl yuk ağır dıye. ceketınl başında, şapkasını sırtında taşıtmaktan öte sonuç yaratmaz. Yük O'nun vüküdür. Bu durumun değişmesl, bu sınıfın yukünün bır kısmının, başkasının sırtına yuklenmesine, vuklenebılmesıne bağlıdır. Yük doğılımını tamamen terslne cevl recek bır değışim, O'nun gereğine Inanmak ıçln geçecek süre de kaMırsa, uzun zoman Ister Ancok kısa voded* yapılobllecek şeylar de yok değlldlr. örneğin, bugün, gavrİTienkul termaye ıradı ve serbest meslek kozancının verg.lendlrümesinde kayıplar büyüktur. 1975 yılı rakaflanna göre, gaynmenkul sernaye irodı (klra gelırı) elde ettıöinl beyan eden mükellef sayısı 112.460'tır. Bir büyuk kentte bu sayıdan fazla klralık ev bulunduğu aoıktır. Gerçl. klra eellrlnin yıllık 5.000, TL'lık blr Net Net Maas Maaş Tutan Artış Oranı % 1898,20 3 784,10 4 203,60 4.627,10 5 752. 584.30 1268,95 1563, 1 33610 2 312, 99 11 10 işcl ve memurlar. devletln vergi yükünün ağırlığını ve gitükce ağırlaşan kısmını taşımak durumundadır Bu yükün. dlğer gelır gruplarınca taşınmavan kıs mı. ekonomık mekanizmanın Işleyişl sonucunda. er ya da gec, dorsabıt gelırll Işçimemur grubunun omuzlanna yuklenlr. Bu olguvu değiştlrmenln yolu, İşcl ve memuriara daha fazla ücret odemek. ya da onlardan daha az vergi clmak değıldir. Vergi yükü bu smıf dışındakl gellr grup larma (tuccar sanayicl ciftçl v s) yükleneblldıgl. onlardan verql olmabıldiğl ölcüde l$clmemurun yukü azalır. Bu boşarılamadığı sürece, maaş ve ucretlere zam do vapılsa, Ikramlye de venlse. hesaben alınacak vergi de aza'tılsa, sonuç dsğlşmeyecek, duzeleceğinl uman iyl nlvetM ılgılıler \etkılıler; oeiırının artacağı beklevişınde o'an memur ve ucretlıier sonuco şaşıp kalocak; Ve doha uzun yjllar, kıra yardımlarında, katsa'l'i ortışlarında. vergi azalışlarında kurtuluş arıyacaktır. ydrvz Modern Egitim Fen Dersanesi'nde hirhaftalık ücretsiz deneme ögrenimi Dersleri bir bafta izleyin. Düersenis devam edm. KLTSL.ABTK BAŞLAMA TARİHLEBt Llse son smıflar Için 15 Ekim. 22 Ekitr. 5 K&sım. Beklemeliler Için 19 Ekim. 2 Kasım, 16 Kası r.. Çlağ»1 Cıd, 4345 EeşSülas.sjuîbjl. Te 40 t $2 * i I', B«5lla»fnU]>l>ul, T«l «I 2* ; Î Eğitim Fen Dersanesi ç 24 117 23 17 26 ACI KAYIP Çoyırova Zlroot Okulu Yüksek Ziraat Muhdhdtsl (Artaş: 735) 8891 Muhasebat Gen Md. A, <ık Ke3inM Cetveu} Hayriye Meral Kelleci'yi 14 10 1977 günu hunharca ve conavorca b!r cmayet sonucu vazı'e şehldl verdik. Cenazesı 18101977 salı günu. (BUGÜN), oğle namazını muteak.p, Pendık Merkez Carşı Camnnden kaidırılarck Perdık kabrıstanıno defnedılecektır, Allan rahmet eyîeye. Av. Abdullah KellecJ AİLESİ Cumhurfyet 9893 I L  N Viranşehir Cumhuriyet Savcılığından 1 Viranşehir llcesl Adliye personell Lotmonı Inşoat Işl 2490 Sayılı Kanun hukümlerlne göre KAPALI ZARF U3UİÜ ıle eksiltmaya cıkorılmıştır. 2 Eksıltme Viranşehir Cumhuriyet Savcılığı Oda«ında Ihale komısyonunca 3 KASIM 1977 günü saot 11.00'da yopılocaktır 3 Işın keşıf bedell 2.340 000. TL (ikl mliyon üçyuzkırkbln) llrodır. 4 Eksütme çartnamesJ ve dlğer ovrak odı geçen savcMıkta gorülebilır. 5 Ekslitmeye glrebllmek lcin Isteklllerin: A! 88.950. TL. sı gecicl temınatını. B] 1977 yıiına alt Tlcaret ve Sanayl Odası be'gesınl. C) Murocoat dll8kçe!ert lls verecekleri plon ve techlzat, teknlk personei. toahhüt blidlrilerl Ile sermaye ve kred< !mkan'arını gösterlr molî durum blldirlml ve ekl banka referans mektubunu. en az ışın keşlf bedell kadar is yaptıâma dalr iş bıtirrr.e belgesınl Ibraz suretiyle. Bayınd'rtık MüdürlOğünden alınacck yeterllk beigssinl teklıf mektupları lie zarfa koymaları tazrmdır 6 Yeterllk belgesl almması lcin son murocoat tar»hl Ihole tonhlrden üc gün evveüsine kadardır. 7 Istekl'ler feklıf mektuolomı 3 KASIM 1977 gunO soct 10.00'a kodar makbuz korşıitğındo Ihale Komlsyonu Boşkonhgmo «ereceklerd'r. Telgraflo murocoot'ar v« postoda vokl geclkmaier kabu! e MYK kes'nt lerl brüt maaştan düsülmuştür Kesıntller 1 çocuklu e*ı memura gore hesaplanmıştır. Yukarıdakl tobloya göre memur maaşlarında, son yedl yıl lcındekl net artış. blrmcl dereca bır memur 'cın % 203, 10. derece bır rremur ıçin % 295 gıb' azımsanamıyacak oranlardadır Bır y Idan dığefne, aşağı dereceleraeki memur rrcaşlarıro yapılan zamlar, üst derece memurlarınkınden daho fozladır Tablonun bu olmoaına karşın, 7 yılda memur, biraKalım yaŞOTI standardnın yükselmesınl, oturduğu evln kirostnı ödeyemlyecek auruma gelmiştir, Cunku memura ki'a yardımı verllneye calışılTasının blr anlamı da budur. slnden, ya da en az geclm Indirımln'n 3000 3500 lıraya cıkanlmasından geçmez. Bunun böyle olduğunu. birıncl tablodakı rckamlar ortaya koyuyor. Memur maaşı son 7 yılda % 200300 oranında artırılmış, varılan Oktay Cumhur AKKENT Mevlidi Şerif Cok kr/metli Valldem Jlnekolog Opr. Dr. Şlşll Halaskörgozl Cad. 317 379 Telefon • 47 79 03 Nimet TAMAÇ cek muhterem Pedenm KÎDEN BOYLF! Şımdı de KISS olnasi onacıylo ve esasen genel kotıpozıs yon da pex ceğışmed ğınden. tahsıl ed.'en gel r vergısl hasılatının 1974 1975 yıflarındakı dagılımına bır goz a'aıim. K O N G R E heybeıi Ada ıİKokuld Yordım Dsrneğ'nın yıllık olağan Kcrgresl ekserıyet olmadığından vaDiloTiamışti' Tenır Kongresi 23/10/1977 pazor gunu okul salonunda saat 1430'da yapılacaktır U/elem tes r f'erJ rl<a olunur idare Hevetl ıGöknan 9894J Nuri TAMAÇ'ın az'z ruMarı Icln 20 Ekim 1977 Perşembe gunu yatsı nomazmı müteak'p KASTAMONU Nasrullah CaTiışeifınoe okunacak MevlidI Şerıfe butün bemşehrı vs dm i'ardeşl e n n i teşnfierirjj b'ihcsso rıco edenn05! ı A» AHMET N TAMAÇ (Cjmhurlyet 98891 (Basıru 263781 9S87
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear