Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
ABD YENİ BAŞKANINI SEÇERKEN AMERİKA'DA KİTLE HABERLEŞME ARAÇLARI SEÇİM KAMPANYASI ÜZERİNDE ETKIN ROL OYNUYOR • ABD'DE TEEVıZYONA iSTEDfĞî ZAMAN iSTEDıCı DCZENLEME VE BıÇıMDE, ÇIKMA YETKıSıNE SAHıP OLAN BA$KAN, DıĞER ADAYLARA KAR$I USTESıNDEN ZOR GELıNEBıLECEK B.R AVANIAJA SAHıPIıR. Kııba bunalımı sırasında vaparası telP\iz^on knnu^malannda propramm Ta\ın saatınden, başkanın mitnıklerıne kadar en ince avnnlılar büe onceden planJanırdı. Hakkı SAİT H er seçim kampanyasında oldugu gibl Başk&nlık seçımınde de kampanyanın en onemli teknüc unsurunu haberleşme oluşturur Amenka'da belırlı çevrelerle ve kışılerle olan «ozel» haberZ*smelen bir kenara bırakırsak bır başkan adayının kendısıni ve duşuncelenm kıtlelere onaylata bilmek içın kullandığı anahtar kıtle haberleşme ıraçlan olacaknr Televızyon, radyo, gazeteler, dergi ve magazınler, kıtaplardan oluşan kıtle haberlesme araçlan arasında 1960'tan günümüze 220 milyon Amenkan vatandaşına ulaşan en önemll «yok» hiç kuşkusua telemzron olmustur. ABD nin tarihindeki en zor seçim, savaş'ın en kritik döneminde yapılmıştı 1864 SEÇIMt SADECE LINCOLNtî BAŞKANLJGA GETÎRMEKLE KALMAMIŞ, TEK PARTÎLI B^SKICI BtR POLÎTİK ÎDARENIN YERINE IKI PARTILI BÎR DEMOKRASİNIN GETIRtLMESlNt IRK AYIRIMININ ÎLKE OL.\RAK T>\ OLSA KALDIRILAUSINI ONAYLAMIŞTI. A Ancak gıınümUzde televizyon basit bir lletrne aracı olmaktan çıkmıştır. Güçlu ve yaygın etklsi nedenıyle televizyon dığer bütun haberleşme araçlan arasmda iletılecek mesajı kendı teknık ve toplumsal kullanım ozellıklerme en çok uymaya zorlaran araç nıtelığıni kazanmıştır. Bugun Amerika' da televızyona çıkan bır Başkan ya da Baskan adayı hazırladığı konuşmayı televizyon geyırcüerinin tepkısıni programın yayına gıreceğı saatm sevır cıler üzenndekı etkısıne kadar düşunerek kalem» almak zorundadır. İÇ En ince ayrıntılarına kadar KUba fcrirl sırasında John Kennedy'nin yap»eağı televizyon konuşmalannın aynntılan, programın yaym saatınden, Başkanın kullanacağı onemli mimıklere kadar, onceden saptanırdı Lyndon John*on, Vıetnam Savaşzna ılışkın yspacagı onemli *çıklamalann en çok izlenen show programlanm kesmemesi için ozel bir tltislik gösterir, yaptığı her teıevızyon konuşmasından »onra «avas taraftarlannın yeniden artmasında t«Ievİ2Tonu kullanmadakı başansının rol oynadığına lnanırdı. Richard Nixon uzun bir aüre Watergate skandahnı gazetelere karşı televizyonu kullanarak gö(tüslemeye çaüştı ve bunda bır sure ıçm de olsa başanlı oldu Nıxon un propagar.da ekıbı umutsuzluğun inceleştırdıği hesaplanyla Amerıkalıların % 97sınin televızyon sahıbı olduğunu, bır tele\ız\onun ıse gunde ortalama yedi saat açık kaldıgım buJmuşlardı Nıvon'un propaganda ekıbının bundan çıkardığı sonuç Başkanın televızyonda yapacağı acıklamalann, gazeteler bunu hemen ertesl gün en ınce ayrıntılanna kadar yalanlasalar da, Amenkan halkınm bilincl Uzerinde daha kalıcı bır etki yapacagı oldu 1973 yılında ve 1974 başlarında Nixon*un Başkanlık yetkisıne dayanarak sürekü olarak yaptığı televizyon konuşmalanyla uygulanan bu taktık ancak silâhın gen tepmesi ve 1174 yazında Soruşturma KomısvomTnun yaptığı karşı açıklamalarla televızyonda gbrünmesiyle başansızlığa ugradı. merika'nın tarihındek! en zor seçlm 1864 yılında 3yrıhkçı Guney e>jletlenvle ulusal öırlığı sa\unan Kuzev aıasınaa çıkan ıç savaşın f en krı ık donermnde japıldı Anvrıkan halkı 1") yuzyılın kan ve barut kokan bu vılmda kendl gelecefi açısından h3"at! onem taşıyan sorunlar üzerınde soz hakkını kullanmak başarısını gosterdı. Amenkan İç Savaşı'nm en önemlı sonucu kuşkusuz krlelıgın kaldınlması cldu Ancak Amenka 1 İç Savaşı'nm tarıhse anlamı salt kolelıgın tasfıvesı ne indirgeneme? Hitta basta Abraham Lmcoln (1800 1865) olmak üzere ıktıdardası Cumhuriyetçi Partinın buyuk b^r çogunlu^unun ıç savaşın başlangıcmda kolelıgın kesmkes tasfıyesı amacında olmadıklan bıle one surulebıhr Amenkan İç Sa> aşı Kuleyde hızla gelışen kapıralızm karşısında Guneyds tanhsei omrunu doJduran, ancak Pkonomık gucunıl jntırmeysn Koieci bır toplum duzenı arasınaa hıç bır berab'rlıgîn soz konusu ol'mı\aca*ının Rnlas'l masıyla patladı Gerçekte tar«sı karşıva gelenler kolelıgın kalkmasını ısteyenlerle ona karşı olanlar degıl cografl olarak iki ayn bolgede yoğıın laşmış, 'kı a\rı toplumsal uretiTi düzenme ve bunbra ba$iı ıprkiı toplumsal degcr'ere dsvanan i<. ayn ekonomık gücun taraftarlaru dılar. ZORLU SINAVLARDAN BıRİ 1864 seçım kampan\alan Günevli General Robert E Lee nın savunmajı bırakıp Kuze\e karşı curetli hucum'ara kaıktıgı bır donemde vurutuldu Washınçton ustund" kaıanlık bulutların toplandıgı bu aonemde ıkı pa:tılı demokrası sıstemi Ku zeyde Amenkan tarımndekı en zorlu sınavlardan bınnı vermek zorunda kaıdı Ulusal bırlık konusunda en kuçuk bir tavizın bıle venlemlyeceginı savunan Cıımhurivetçı Par*t kıtlp.'en Lincoln u ıkıncı kez başkanlıga seçmey« çagırıyordu. Savaşın başında kolelığm sadece suurlandınlmasını ve zamanla tasfıye edılme\e çalışılmasını »avunan Cumhunyetçı Partı sa\as koşullannın gelışmesine paralel olarak kolelığe karşı çok da ha koklü kararlar almava yonefmıştı Lınroln 1862 rusanında Kolombıva evaletınde kolelığı kaıdırmış, hazıranda da Federal eyaletlerde (Kuzey) kolehgı yasakJamıştL JOHN KENNEDY KOlfL* SORUNt) Daha onceleri Güneydekl aynlıkçı harftketlerl desteklemıs olan Demokrafık Partı ise seçlm kampanyası sırasında bu konuyu üstü kapalı ge çerek daha çok kblelerm özgurleştırılmesme kar•n çıkan, zenci ve savaş aleyhtarı bır polıtıkanın propagandasını yaptı Demokratık Partı bu tutucu polıtıkalan savunurken prot>agandasını guçıu bır merkezı Federal hükumetın gereksızlığını one «üren Jefferson'van bır anayasal özgurluk anlayışma ve koleler de dahıl olmak üzere tum mülkıyetın kutsai ve dokunulmaz olduğu duşuncesıne dayandırıyordu Demokratık Partınin Cumhunyetçı Partıyı en çok zorladığı konu mülkıyettı. Demokratık Partl zencılere dzgurluk verılmesınin jnulkıyet hakkmın tüm beyazların zararına ola rak snırlandınlması anlamına ge'dığıni ve «mülkıyet hakkını sınırlandırmanın zencı'eri İnsan yapmaya çahşmak ugruna ınsanlann ozgurlugünü ayaklar altına almak» oldupunu savunuyordu Mulkıyet hakkmı çığnedigı one sünılen Cumhtınyetçı Partı bu suçlama karşısında orgürlukle mulkıyet arasında taraf tu^abılecek b;r durumda defıldı tşçı ücretlerınln duşunilebılmesı ıçln zencılere dzgürlük tantnmasını gereklı bulan Kuzev li sanavıcılenn de«;tegıne sahıp olmasına karşm ozellikle orta smıflann ve bazı işçı kesimlennin bu konuda ter» tepki gostermelennden çekınıyordu. Kennedy Nixon tartışmas 1960 seçımlerinde televizyonda yapılan Unltl Kennedy Nucon tartışmalannda sağladığı üsrünlük Kennedy'nın seçim başansında onemli bır rol oynadı. Gerald Ford'un Nfaton'un istifasıyla boşalan Beskanlık koltuğuna oturunca yapfığı kutsai yemınlerle başlayıp, kutaal yennnlerle biten konuşmalar ve gaaetelerde Başkan'ın «dünistluk dolu geçmışı»ne ılışkın olarak yer alan oykdler Demokratlann daha 1974 yazmda 1976 guzundekl başkanlık seçımınden umuUannı kesmelerıne yol açtı. 1968 seçtotfenne Demokrat Partıden Başkan yardımcısı adayı olarak katılan Edmund Muski« şöyle diyordu: «Yeterll bir etkinlikle kullanıldıgı zaman televızyon sadece her politlk tartısmanın sonucunu değıl, bundan çok daha önemlisi, hemen her ulusal aorunun sonucunu belirleyebilir.» Televizyonda yapılan her konusmanın dlnlevenlenn kulaklanna televizyonun etkisi altında blçimlenmış olarak ulaşması gıbt televızyon kameralannın dnüne çıkan her kışı de alıcı ekranlanna çevnlmiş gozlere televizyona ozgü bir görüntüye dönüşmüş olarak ulaşır. Richard Nixon"un televizyon demeçlerlnl kalame alan Ray Pric« ?öy1« diyordu: «Şu nokta üzerınde çok dückatH olmalıyı» televizyon seyircisl insana degil, görüntUye tepki göstenr . önemll olan seyrettijl ?eyin gerçekta ne oldugu de^ıl, ona ulaçanın ne oldugudur. Bu nedenle gereklı oldujfunda dejiçtirmemiz gereken şey insan degil, seyırcinin algıladıgı izlenündır. Bu izlenım ıse adayın kendismden çok, izleniml saglayan araca ve bu aracın kullanılma bıçımine bağlıdır • Richard Nixon Watergate skandalını PROPAGANDA YONHHLER! Savaş içtnde olunmasına karsm 1864 seçlmleri Amenka'ya 19 yüzjalın en yoğun seçim kampanyalanndan bınni yaşattı. Hemen her şehır, köy ve önemlı yol kavsagında kiml zaman iki, Uç gün süren toplantılar yapılıyordu. Ulaşım ve haberleşme »raç'.arının gelismemış olması propaganda çahsm» larının her yerleşme bınmınin kendı ıçınde yürütülmesmı gereklı kılıyordu. Basılı propaganda malzemesl sağlamak içın kurulan çeşıtli topluluklar dergiler, broşürler çıkanyorlar, tartışmalı toplantılar, konuşmalar, sokak göstenleri duzenlıyorlardı Konuşmacılar pana yır ve pazar yerlennın, pıknıklenn dogal bırer parçası olmuşlardı. Okullarda partızan bırlıkler kurulmuş, çeşıtli dınsel ve kültürel topluluklar po lıtık bırer dernek halıne gelmışlerdı. Kılıseler, iş çı sendıkaları, çıftçı orgutlen, kadın kollan uyele r ıçın polıtık eçıtım veren semmerler duzenlıyor lardı Ancak 20 vuzyılda ulaşacatclan polıtık onem le kıvaslarsak sendıkaların çok daha kuçuk grupiar uzennde etkılı olabıldıklennı goruruz Cumhunyetçı Partı nın du?enledığı toplantılar da Güneyden kaçıp gelen zencıler bır kole olarak yaşamının ne demek olduğunu, Bırlıic taraftan be yazlar da kendılerme yapiian baskı ve naJcaretlen anlatıyonardL televizyon aracılığıyla göğüsîemeye çalışmıştı plana dllşmskle beraber taşıdıklan onemi kaybetmeyen gazeteler Arnerıkalı polıfkacıların çok sık kullandıkları ama kızmakta da kendılerınl alama dıkları bır haberleşme aracı olmuşlardır 1801'de baskanlığa seçılen Thomas Jefferson «gazetede gorulen hıç bır şeye ınanılamıvacagını» one surerdı 1912'de başkan seçılen Woodrow Wılson bır ar kadaşına «gazetede okudugun hıç bır şeve ınanma Benım okuduklanmın hıç bırme güvenılemez » aıve yazıyordu Harry Truman 1962'de Kennedy e şovle oğut verıyordu «Savm Başkan, şu belâlannı bulasıca koşe yazarlarının, baş yazarlann cpsaretınızı kırmalarına asla ızm vermevınız Onlarla toplanın, tartışm, sonunda da bır giıze! has'.aym on lan, goreceksmız 19fi4 seçunlerını kazanan sız ola caksınız » jazılar yazan New York Tıme? muhabin Davıd Haloerstam'ı Vıe^nam dan çıkartmak içın bır haylı bağırıp çağırdıysa da, genel olarak Truman'ın ogutlenni tutmadı Fıyat artışlannı dostça ıhşkıler ıçınde basına «sızdırılan» ekonomık haberlerle dızgınlemeye çalışmayı tercıh ettı John Kennedv, daha da ılen gıderek sag olsaydı Jefferson'u b;r naylı saşırtacak olan bır yenılıkte bulundu \e Domuzlar Korfezı Çıkarması ve Küba Krızı sırasında basına kendısi yalan bılgı sızdırdı. Avnı $ekılde L Johnson da alıimınyum fıyıtlarmdakı artışı durdurmak içın devletın elındeki stokların pazara surüleceğmi New York Tımes baş \azannm kulagma fısıldamayı dogru buldu Watergats skandalının bunalımlı gunlenr.ds Nı\on'un konuşma yazan Bıll Safıre şoyle diyor du «Bize şu anda gereklı olan kışı tutucu bır Art Buchwald.» Parayı veren... Televizyon kameralannın Cnünde tartışmakta oldukça güçlük çekmesıne karşın Rıchard Nixon televizyona büyılk onem veren bır Başkan'dı 1968 seçim kampanyasında kitle haberleşme araçlanna ilişkın olarak rakıbi Demokrat Parti adavı H. Kumphrey'ın iki katı ödeme yapan Nıxon, televizvona da paralı olarak çıkmayı tercıh etmıştı R. Nıxon 1967 başlanndan seçim anına kadar ücretsiz olarak çıkabilecegi pTOgramlara katümayı reddetmlş, ıstedıgı konularda istedigı üslupta konuşabılmek içın televizyona zamanım ödeyerek çıkmıiftı. Ayru şeyi yapmaya mall kavnaklan yetmeyen Humphrey ıse televizyona ücretsız olarak çıkabılecegl programlan kullanmak zonmdaydı. Bu nedenle de Humphrey televızyon ekranlannda genellıkle ancak gece geç saatlerde izlenebılıyor, bır çok programda da bır Başkan adayına yakışmayacak kadar haflt konularda çene çalmak zorunda kalı; ordu Bu konudald Presidentlal Television adlı kıtabında Lee Mıtchell şoyle dıyor. «Başkanlık televizyonu» «Başkanlık televizjonu» çok pahalı bir malın bedava kullanılmasıdır Yanm saatbk bır programı üç kanal uzennden gecenın onemli saatlennde jayımlamak ısteyen bır kışi ya da grubunun 250 000 dolar odemesi gerekır Gerçekta :se bu parayı ödeyebılse bıle programını yayıma koyabılmesı olanaksızdır Başkan ise kendısının, Psrtısınm ya da, Federal Hukumetın bır şey odemesme gerek kalmadan televızyonda istedıfı zaman ve ıstedığı kadar k'/nusma hakkına sahıptır» Sanınz 1976 seçımlennde Gerald Ford'un yemden başkanlıga getırümesınde «başkanlık televızvonunnun pek kuçümsenemıyecek bır rolü olacakür Televizyon karşısında yaygmlık açısmdan üdnci TEMilıKLER 1864 seçımlennın uyguıanan propaganda yontemıen avismciojı get^ugı u^^^d ou >enıiıx de Demokıat Partı Başkan adayı ilc Clellanm teçım kampanyasına büiul katüması oldu. Amenkan BaşJtanlık seçımlennde yerleşmıs olan bır gelenege gore Başkan adayları seçım kampanyasına dügruaan katumazlaraı. Bır Başkan adayının kendısını seçtırmek ıçın halkın onunde ko nuşarak onu etkılemeye çalısınasırun başsanlık ma Itamının yuceJıgı ıle bağaaşmayacagı dusunuiurdü. 1864 »eçımlerınde Abraham Lıncoln'un de gele negı Dozmayarak propaganda çalışmalannı halün onune çıkmadan yonettı. Cumhuriyetçi Partı'ıun heyecan vencı propoganda unsurlannı Guneye kar sı elde edılen askeri başanlar ve ulusal bolünm* yı onlemek ıçm katlarulan fedakârlıklar oluşturuyordu. 1864 seçimlert oylann (2 207 bın oyun) «• 5o'ıni alan Abraham Lıncoln'un zaferıyle sonuçjandı. 1864 seçımını yorumlayan ulussever Amerıkalı «aır Walt Whıtman bu olaganustu koşullarda gerçekleşen seçımın gururunu »oyle dıle getmyordu: «Ulusal deraokratık deneyımizın, ilkelerlmizm v« meiamzmanuzın boylesıne buyuk bir sokun altından kalkabılmesı, Anayasa'nın düştüğü fırtınadan eskısi kadar sağlam ve eksıksız çüanayı basaran bır gemı gıbı bu şoku Karşılayabılmesi Demokrasının ve Anayasa ılkeîenmızin yerleşmişlıtuun en guçlu kanıtıdır.» 1864 seçıml sadece Lmcoln'ü başkanlıga getırmekle kalmıyor, ücretlı emek duzenı adına başka bır emek duzenırm. kolecı emck auzenmı ve bu na baglı toplumsal bır yaşama bıçıminln tasfıye edilmesinl. tek partılı baskıcı bır polıtık idarenın yenne ild parülı bır demokrasımn getırılmesıru, ırk aynmının butün alanlaMa ilke olarak da olsa kaldınlmasını onaylıyordu. Öğütlerini tutmadı Her ne kadar John Kennedy savaş aleyhtan Televizyon üstünlüğü 1972 seçimlertnde Richard ITıxon Demokrat Partlll rakibi George Mc Govern karşısında yıne televızyon üstunluğunıi elınde tutuyordu George Mc Govern, televızyon haberlerine geçebilecek olaylar yaratmava çalışırken, mall kavnaklannı ve Başkanlık yetkılerıni kullanan Nrton hemen bütlin seçim propogandasını televizyondan yürütlıvordu. Amenka'da televızyonun son onüç yülık geçmf$i Ozenne yapılan araşürmaJar 1959'dan 1972'ye «dünyada ne olup bittiğıni genel olarak televizyondan ögrenen» Amerıkahlann yüzde 51'den yüzde 64'e cıktıÇını gösterıyor Bu nedenle seçım kampanyasmda tPİevizvona i^tedıği zaman, ıstedıgı kadar, istedıği duzenleme re bıçımde ıstedıgı kılık ve istedıği konuda çıkma vetkisme sahıp olan Başkan, dığer adaylara k s n ı üstesmden oldukça zor gelınebılecek bır avantaja sahıpür. IRAKTA TAYTNLANAN ELrCUMHURlYYE GAZETESİNDE YEB ALAN, LÜBNAN İÇ SAVAŞININ KÜLTÜR VE SANAT ALANINDA YOLAÇTIĞI ZARARA ÎLÎŞKÎN, ZÜBFYÎR MACÎT İMZALI YAZININ ÖZETtNl SUNUYORUZ: L Almanya'da Sosyal Demokratlar görevden uzaklaştırılan iki generali protesto ettî BOVN Nazi Almanyasının «ı çolç manaly» slmış havacısı HansUlrıch Rudel'ı dövdüklen içın, ıkl Alman generalının görevden uzaklaştırılması, gözlemcUere gore, askerlere politıkadan uzak durmalannı bıldıren bır ıntar nıtelığmdedır. Siyasi gozlemcılere gore. eğer generaller, ıktidarda bulunan Sos>al Demokrat Partınin seçkın uyelennden bırinm admı vererek, aSıyasî goruşlennı değıştıren eskl komünıstlenn halen Alman Parlamentosunda bulunduklanndan» soz etmeseler, belkı ış ağır bır takbth cezası ı!e geçıştınlebılırdı. General Franke'nın soîlen. Parlamentonun Sosyal Demokrat kanadının dyle bır tep'usmı çekmıştir ki, Savunma Bakanı Leber «^rtık goreve devamlannın olanak dışı bulundugunu» açıklamak zorunr!'\ kalmışür. (aa ) übnan'm iç savastan önce kılltür, basm ve yayın alamnda ulastıgı dUzeyi şımdı hatırlamak bıle insamn ofkelenmesı içın yeterlı bır nedendir. Lübnan'da tüm Arap kultuninun uğradığı zaran ıse, «agır kayıplar> listesıne »İmnk gerekır. Başkent Beyrut, ozellikle son yıllarda ktiltür, basın ve yaym alamnda inanılmaz gelışmeler göstermıştı. Tüm Arap dünyasının yararlandıgı Beyruttakı yayınevlennın sayısı grunden gune artüğı gibi, yaymladıklan kıtaplarm sayısı da milyonlara ulaşıyordu. Edebiyat Yayınevı, Ibm Haldun Yayınevı, Kudus Yaymevı, öncü Yayınevı, Farabi Yayınevi, Nâsar Yayınevi, Milyonlar îçın Bilim Yayınevi, Gerçek Yayınevı, Lıibnan Yayınevi, Külttır Yaymevl, Doğuş Yayınevi, Araştırma ve Yayın îçın Arap Müessesesı gıbı tamnmış kuruluşlar, Beyruttaki yıizlerce yayınevinın sadece çok ünlü olanlanydı. Gazete ve dergılere gelince; Lübnan'da yayınlanan gazet© ve dergılertn sayısı iç savaştan önce 100*ü aşıyordu. Bunlann 20'den fazlasım gunlllk gazeteler olusturuyordu. Bu sayıya, Lübnan'a giren ve iç Bavaşın patlak vermesinden sonra da birkaç ay gırmeye devam eden Arap ve yabancı gazete ve dergiler dahıl değıldır Lübnan, yalruz bolgesel bir kültur merkesd değıl, aynı zamanda tüm Arap dünyasının kültür merkezıydı. Beyrut'takl yayınevleri, tüm Arap okurlannm kıtaplıklannı dolduran, kıtap ıhtıyaçlannı karjılayan her türden kıtaplar yaymlıyorlardı. O kadar ki, Beyrut, Arap okurlan ve Arap kıtaphkları içm bır «bereketlı kaynak» haune gelmıştı. Yalnız Lub nanlı yazarlar değıl, ötekı Arap ülkelerinın yazarten da, yeni ürunlerıni Beyrut'taki yayınevlenne kabul ettlrmek için adeta yans halindeydüer. Bunun nedenı, Bevrut'un baskı tekniğmdekı ustıinlüğu ve her çeşit kıtaplan dığer Arap ülkelenne hızla ulaştırmak ve dağıtmaktakı çuru'.du Bevnt'takı yayınpvlerinin AraD okurlsrına «ıınduSn kıtaplar, butun türlen içenyordu Bu türlerın oasında pohtık konulardakı kıtaplar pelıvordu Şıir roımn, hıkâ'e gıbı edebıvat kı tapları; eleştın, müzık. smema ve tıyatro ıle ElCumhurriye LÜBNAN, ARAP DÜNYASININ KÜLTÜR MERKEZiYDi eserler ise ikıncı sırayı alıyordu Bu sıraladıklarımız tehf eserlerdı. Yabancı dıllerden Arapça'ya çevrılerek Beyrut'ta yaymlanan kıtaplarm ıse haddı hesabı yoktu Ayrıca Be>rut kıtap pıyasasmda, hemen hemen butun yabancı dıllerdsn de kıtaplar vardı Bu kıtaplann bır bolumu Beyrut'ta basılıyor bır bolümü de jabancı ulkelerden ıthal edıliyordu Bu genel bügılerden sonra simdi de, Bevrut'ta yayınlanan kitap ve dergılerle ilglh bazı rakamlar verelım : İç savaşın patlak vermesinden öncekl yıl, yanı 1974 yılında Beyrut'ta basüan edebıyat ve sanatla ılgıli kıtapların toplam baskı adedı 4 mılyonun üstündevdı Polıtık konulardakı kıtapların baskı adedi ise 1974 yılında 6 m .ycnd aşmıştı EdeDijat \e kultür dergılerı ne gelmce Bpvrut'ta basılıp tum ^rap dun yasına dagıtılan bu ayük dergiler yaklaşık oiarak 50 bin tane satılnordu Bugun ıse Lübnan'da havatın her noktaîraa saldıran olum, basm \e jayını da, kulturü de etkılemıştır. Meydana gelen zarar ise, yalnıı yayınevleri lla basımevleri İçin degıl, tüm Araplar için büyük bir kayıptır. Yayınev len, savaş yüzünden faalıyetlennı durdurdular Bır bolumunün kıtap depoları, eşya ve malzemelen de tahnp edıldı Boylece bunlar, çıfte zarara ugradılar. Bır bolümü ıse, depolardakı kıtaplarını daha az tehlıkeli bolgelere taşınvıyı başardılar. Ancak onlatın da bürolan v basımevleri tahrıp edıldı. Kımi yayınevleri sahıpleri İse, dığer Arap ülkelennde büro açmaya ve yayın faalıyetlenni oralarda surdunneya başladılar. Otekl Arap ülkelenne taşınan bazı sanat ve edebiyat dergılerl de vardır. Matbaalara gelince, bunlann ugradıklan ıarar tam bır felâket oldu. Bunlar,'diğer Arap ülkelenne de taşınamadıklan içın Beyrut'ta bırakıldılar. Ancak, çoğu yağma ve tahrıp edıldi. Bazılan parça parça çalındı. Pek az bır bolümü ıse, yerlert sağlam oldugu ıçın yafma ve tahnpten kurtuldu. Her sayısında birkaç sayfasuu sanat ve edebıyat konulanna ayıran haftalık dergılenn de çogu, ne yazık kı yayınlannı durdurdular. Yalnız Lubnanlılara değıl, tüm Arap dünjasına hıtabeden ve tüm Arap sanat ve edebıjraüna geniş yer veren «ElDıyar», «ElEavadıs», «ElBelağ». «Beyrut El Mesa» gibl tarunmış haftalık dergılena bugun sadece adlan kalmıştır. Haftalık dergılerden ancak, zaman zaman düzensaz olarak çıkan «ElDustur» ile «ElSayyad» dergılen de sayfa savılannı yan yanya mdirmek zorunda kaldılar. Şunu da belırtmekte yarar var ki, iç savaştan once Lübnan'da yayınlanan haltalık der gıler toplam olarak 250 bın sayı satıyorlardı Hemen hemen hepsi bırer sayfasını sanat \e edebıyat konulanna ayıran gunluk gazetelerden de bugun sadece 4 tanesı yayınlanabılmektedır. Bunlar «Beyrut», «ElMuharnr>, «ElNehar» ve «ElSefir gazeteleridır. Tabn bu gazeteler de sayılannı çok azaltmak zorunda kaldılar ve artık sanat vs edebıyata yer veremez oldular. Lübnan'm Arap kültürüne vaptıgı hizme'm ne kadar buyuk oldugu, bugünlerde Arap kıtaplıkİE.rının muhtaç olduğu kltapların sag lanamamasıvla daha iyı anlasılmaktadır. Oblektıf konuşmak gerekırse Lubnan Arap kitaplıfclarının ıhtıyaçlarmı surekli olarak karşılayan tek kaynaktı Busoln meydana gelmıj olan zarar ıse valnız Lübnan'm değıl ttım Arap dünyasının ve Arap kültürünün 7arandır. (Dıs Haberler Senl.itl Mısır ve Sovyet Dışişleri Bakanları bugün Sofya'da buiuşuyor VÎYANA Mısır Dış»şleri Bakanı Mahmud Fevzı, Sovyet Dışişleri Baıtanı Anarey Gromıso ıle bugun Bulgarıstan da buluşacaktır. Dıplomatlara gore bu buluşma, Mısır Süvyet ılışkılerındekı gergınlığe son vermek ve belkı de bır Ortadoğu Ban ş Konleransına olanaK >aıatmak amacına yonelecektır. Sofya'dakl Mısır ^ajnakları gonlşme içın bir gundem hazır'.anmadıgjıı, fakat iki Dışişleri Bakanmın bırKaç Itez goruşme olanağı bulacaklarını soylemektedırler Kremlın'ı Mısır'da askerî malzeme vermemeicle suçlayarak, ıkı ülke arasındakı 15 yıl sürelı dostluk anlaşmasınjı Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat tarafından tek janJı Oiarak bozulmasmdan berı Mısır ve SoiTet lıderlen ılk kez bır ara\a geleccjderdır. (a a >