Catalog

>ÖRT CUMHURIYET 17 Nisan 1975 ABD11LCANBAZ SANIK 23 O şışman kadını gordü . Bol suyla aş bır avluyu yıkjyordu... Ayagmda tok•olar vardı... Gozünu açtı... Tokyoiar ayaklann.n 1 otesinde duruyordu. Onları ayaklari2 ıın altına çekebilse bir ıkı santım yükieiebüırdı. Deaedı... Yetmıyordu... Uc iort santımlık bır arahk kalıyordu... Bır laha denedi... Ayaklannı tokyolara yakaçtirdıkça kollari zorlanıyordu. Kuş ;aV;usu gıbı açüıyordu agzı... Uzun \e layanılmaz bir ugraştan sonra ulaştı okyolara. binbir zorlukJa çektı ayaklanun altına. . Yükselmiştı biraz. Eskiye ıranla koilanndaki yük hafiflemıştı... V sonra. ıki tokyoyu ust üste getirdı .. z /e daha da yükseldi... Kolunu. parnıakarinı oynatmaya çaüştı... Parmaklari :orlukla açılıyordu... Gücü ulaşmıyorau. 3üyuk bir ınatla, yanm saatlık bir süre jçıp kapıyarak kan dolaşımını sağlama?a. çalıştı... Giderek karıncalanıyordu colları... Çıngışma oluyordu... Çok sevın2ı bu çıngışmaya... Kan yürüyordu. uyujukluk çozülüyordu... Dudağı iyıce kurudu. Ayagı morarmaya başladı. Sesler kesüeli çok oluyordu... Gece bekçilerinin düdüklerı 6lürordu... Sonra. baygmhk belirtilen başLadığı bir an, yatsı ezanını duydu... Ay ışığı nerden geliyor aküna?... Aıdıç kokulan nerden geliyor? .. Navruz. purçalık, çiğdem toplardı mal güderken.. ve puıar.ar nasıl aicardı... Ağası çok şımartırdı çocukken... Soîrada yemek yerken buyururdu Gehn'e .. «Gelin. bir su ver!» derdi Yaşar. Bunu öyle bir doğallıkla soylerdı Sci. . Bir gören Gelın'i evm hizmetçisi sanırdı. Kalkardı sofradan. üşenmedea, kızmadan. alınmadan getirirdi suyunu... Ve V,işar nasıl içerdi o suyu... Anasına yaptıklari canlandıkça gozünde, içı parçalanıyor, acısı kat kat t,o Yazan: Yılmaz GÜNEY jjalıyordu. Su istese Yaşar, geç kalsa küserdi hemen... Geiin biraz İŞÇtMEMUR AYR1MI Işçimemur ayınrru sorununun temelinde ikı ayrı iconu iatmaktaciır. Bır. ekunomilî. diğen soayal. Aslında bu Lkı konu bırbınnden pek de ayn değJdir. Ekono mik vonu ücretlere. sosyal yönü ıse. scndikalaıa ya da sentliK» kurrn^ya üışkmdır. Gerçeii oduı kı. send'.kalar yoluyla ücret art tınnak. belırh zamanın geçmesını bekJeyıp de rnaaşın artmasını hesaplamaktan dana geçerlı oır yoiaur. Ccretlen arttırma ıstemı ve gerçekleştırme olasılıgı. ancak auçlü sendikaların varlıgına bağhciır. Isçımemur aynmında ıse, herşeyden once memurlann îssi sauliTialan halınoe, kamu kesımırıde çalışan 2(Kı bin kışının sendikalaşraası gibi bır sonuçla >carşı'.aşacaktır. 200 bın klşınin senciikalaşması sonucu, toplu sözleşmelerle ücret arttırma olanağı bir yanda, grev tehdidı diğer yanda. yöneicileri ve siyasal ıkticiarları korkutan, tıatta sorun ortava BMİdıkça onları huzursuz tulan etkenlerdır. «Memurlara grev naıt kı tanınması» bir korkulu düştur siyasal ıkntiarlar ıçın. Araştırma: Yalçın DOGAN «İnsan anasına küser mi gadasmı aldıgna» derdı Gelin. aiçakgönüllu yumuşak... Dinlemezdı Yaşar ...Yernegı bırakir kalkardı... Ağası da kızardı gelıne. Bası günler hıç olmıyacak şeyden kavga çıkardı evde. . Ve agası. joruhıncaya dek döverdi Gelini... Güneşın altında. sıcak toprakta yor Yaşar... «Oglum.. Bır kerecik olsun Ana» de. sana bir toklu vereyim. kebaplar yapayım... Bır kerecik ana de oğlum ..» Susuyor Yaşar. «Bir kerecik be oğlum .. B.r kerecik ana de.» «Konuşacak mi5in"> Yoksa sat»aha kadar asılacaksın...^ Gozlerini araladı... Nobetçıydı... ^Konuşacak mısın?» «ıSöyliyeceklenmı sozüm yok...» Kapı önünde fısıltüar. tıkırtılar oldu. Kulağı çınlıyordu... Eski bir Sonra cevapladı. <Kimse anmıyor senı Yasar' Sen ha once içenye düşen arkada$iarinı dın mı. aradın mı?» Boynu sol omuzuna düştü... Bir ormanda yürüyordu Yaş&r . aırtmda irı. kalın bir odun vardı... Gözlen kapalı yürüyordu... Açmak istiyordu gozlerinı. açmazsa az otedekı yardan aşagı yuvarlanacaktı. Açamıyordu ve bıle bJe yara dcgru gidıyordu... Yonünii de degiştiremiyordu... Adırmm attı yardan aşağı. yuvarlandı .. Yarı baygındı . Gozünü bağlayıp gotürdüler.. (DEVAMI VAR) daanalışkanhkla «Kim anıyor benı» dedı kendıne... yazdım .. Başka uyn • GREV HAKKINTN ŞU YA DA BU ŞEKİLDE ONÜNE GEÇMENİN İMKANI YOKTUR. MEML'RLARA GREV HAKKI TANTMAK FİÎLEN ORTADA OLAN DURUMU YASALARCA MEŞRULAŞTIRMAKTIR. İktidarlar için korkulu düş: Memurlara grev hakkı tanınması raca bu suks^k oranı sağlayan te mei neden, ogretmenlerın uyanıklığı ve senrtıkal hakları biüncme en çabuk ererı meslek gurubunu oiuşturmaljndır Buns karşılık. mahalli ıdarîierde sendıkala^ma oranı çok düsüklür . Beş yılı aş kın orgutlenme hareketı icmde clmafina ragrr.en, kamu personell sondikalarj uyt olmamaktacnr. Bunun neaen!crini başlıca qltı gıupta îoplamak ıııümkündur: 1' Sendikavs girmenin ybnetıcılerce boş karfiıanınayaciigı endı?esi. . 2' M«:i)iıv sendihaJarmın grev. toplu Fezleşme v.b. hakların \okluğu nedenivle etkinlığ.ne inannioma. Jı Aidat ödeme konusunda ısteksızlik. 4ı Sendika yöne ticilerine karşı duyulan güvensulik. 5> Devîet meıııurlan arasında dayanışma ve sınıf bilincinin yoK luğıı, 6) Sendika bir şey sağlarsa, nasıl olsa herkes pay alır düşüncesinin memurlar arasında egemen oluşu . Devlat memurlarmın sendikalaşms konusundaki yönelimleri, geniş ölçüde bu grubun son otuz otuzbeş yılhk döneıııde ulusal geür paylarında iuiekü bır düşme göstermesine bağlaaabilir... Gelir gunıplan içinde en çok sendikalı üye, maaşı 600 ile 1000 lira arasmdaki kişılerden olu? maktadır.» Bu sözleri kamüayan bir arastırma yayınlamıştır Devlet Plânlama Teşkilâtı 1975 ocak ayında devlet memu.larma maaş kat?ayı5inı arttırmak yerine ikramiye veıilme«ine ili'kin DPT araçtırmasında «ekonomıde butun gelir sınıfları gerçek gelırlerinı çeşitli yollarla arttırmaya ya da en azın dan sabit tutma olanaklarını kullanırken. ekonomık ıstıkrarı koru manın yükünün devlet memurları üzerınde yoguniaşması da tutar lı bır pohtika değildir. dennıekteve «devlet meınurlarının net ola rak gerçek gelırlerı brut azalmasından daha hızlı bır şekılde aznldığı» belirtilnnektedir. Aynı araştırnlBda «1970 yılmtfan 19Î4 ekrm sonuna kadar tötrtan e?ya fîyatl» rının yiizde 112 artış göstermesine karşılık, aynı dönemde memur ma asları sadece yüzde 14 oranmda erttınlabildiği ve bu durumun devlet memurlannın 1970 yılmdaki gelirlerinin 1974 yılında gerçek olarak yarı vatıya indiği» sonucuna vanlmakta ve «devletin gelir düzeyi aç.sından memurları tatmin edernemesinin kalıteli per sone) istihdam olanağını ortadan kaldırdıgı» ileri surülmektedir. DPT araîtırmasında daha sonra su düşüneeye 5er verilmektedir: «Özel kesimde çalışanlar toplu sozleşmeleri yoluyla yılda 2 raaaş ikramiye aldıklan gibi, kamu kesimlnde Uçi olarak çalışanlar da yılda 2 maaş ikramiye almaktadırlar... Her memur devlet hizma tinde çahşügı süre içinde. belirli zaman arahkları lle otomatik ola rak terfi etmekte ve maaşı artmaktadır. Bu sısîemin temel zaafı herhangi bir devlet memuruna • «BÜTÜN GELtR SINIFLAR1 GÜLIKLERINÎ ART1İRMA OLANAKLARINI KULLAN1RKEN EKONOMtK ISTIKRAHJ KORUMANIN YÜKÜNÜN MEMURLAR ÜZERtNDE YOĞUNLAŞMASI TUTARU Bİ3Î POLİTÎKA DEĞÎLDÎR.» Grev hakkı Bu ısonuda Dug. Dr. AipaîUn iMklı'nın ılgınç dtişüncelen vardır'iBugün devlet ciaırelerinde öurokratik vniııcemelerden yakınnıaktavo?. Devlet memurlarır.m vatandaslara güler vuz gostermedıjinden. çeşı'li yolsuzluk ıddıalarından ya'tunnıak'ayız. Bülun bıınlar. aslında baskı altına aiınr.ıış grev hakkının çesi'lt Bıçtmlerde tezahur etmi^ hahnden başka blrşey üeğıldir. Vatandaşlarm karşılaştiKİan bu davranıslar 01rcr gızlı grerden ba?ka birşey değıldir. Grev îıakkının «u ya da ou b:çımde ornin^ geçmenin imkâu yoktur. Memurlara grev hakkı tanımak, fiılen ortada olan dummu >'asalarla me^rulaştırmaktır. Memurlann grev hakkının önüne aeC'.lmesı elbette mümkündür. Ama bu eger demokratik bır biçımcie olacaksa, onlann karar organla•ına katılmalarını sağlamak gerekır. «Katılma» ile, memurlann baglî bulundugu işyerinın kararlanna katılmaktan, siyasal ıkudara kanlmaya kadar varan tıim organlarda vcr aimajT kastedıyorum. Siyasal îktidarların en korkfukları olay. bu kadar genış oır kıtlenm kararlara katümasıdır. Grev hakkı ancak bu katümayı sağlayacak bır araç olabiîir. Her alanda karar organlarına katılma grev hakkının deviet slevhıne kul İ3nümamasını.n bır guvencesıdır. Katılma yolunun kapanması da, akla grev hakkjnm kullanılmasını gptırmekîedır. Katüma sağlanmadıgı ölçüde grev vapılması saçınıl mazdır. Ve bugün grev. verdıgırn orneklerle fiilen yapılmaktadır.» ödenen rnaaşın yaptığı isin önemi ile bağlantı&ı bulunmaması. «ynı eğitimden eeçen ve aynı süre ile devlet hizmetınde çalifan memur lara ne iş y»parsa vapsın. aynı ge hr duzeviru saâlama«ıdir.» Ücret sorunu Memur aeurleri şeıçek olarak fıyat aıtıslan voluyla azalırken, i« çı ueretieri nasıl bir gelişme göstermistiı'* .. Bu «oronun cevsbinı iki bihmsel vaDitta bulmak tnürn kündür. SBF öğretim üyesi Alpaslan Igık lı 1975 raart ayınd» yajrıml«nan «Ücret» ısım'.i kitabının 133. «ahıfesinde aynen şöyle demekted:r: «Siyasal gelişmelere paralel olarak. ücret evrimi bakımından görülen dalgalanmalara rağmen, sigortalı ıççilerin gerçek ücretlerinde 1363 1973 yılları arasında viîzde 39 kariar bir artış meydana pelmis bulunmaktadır. Bu dönomde. kamu kesimindeki işçilerın ücret artış oranı vüzde 62. özel kesimde çalı;an ıççilerin ücret ar tış oranı vüzde 27'dir. Ancak, ne var ki, sigortalı işciler bakunındsn sözlenebilen bu artıçlann, bü tün ücreüilerin dunımunu yansıt madıjı bir gerçektır. Öz«llikle. toplu sözJeşaıe ve grev hakkmdan yoksun bulunan kamu kesiminde çahşanlann. gelir yanşında olduk ça gerilerde kaldıklan görülmektedir .. Ülkemizde işçi memur aynmı sorununun temeünde yatan ve birçok düşük maaşlı memuru isçi olmak için çaba göster nıeve iten nedenler bu ölçüde bu oranlarda vansımaktadır.» ^ tkincı olarsk. DPT'nın yayımla âığı son ekonomik rapor da konuyi ışık rutmaktadır: 1975 çubat ta rihli raponjn 68. sahifesinde fu satırları okumakiayız: «Toplam SOÎ yal sigortalı ijçilerin \Tİzde 30'unu i=tihdam eden kamu kesiminde or talama ücret artısı vüzde 40 dola yında olmustur. Sigortalı işçilerın yüjde 70'ini istihdam eden 6zcl kesimin sa|l^dığı ücret artıjınm yüzde 15 dolayında olduğu saptan maktadır.» Bır yandan işçi sendikalann'n kamu personell sendikalarına göre çok daha fazla şelismiş bulunması. öte vandan gelirler ya da ücretler arasmdaki belirtilen fark ların vüksekligi 200 bin kamu per sonelini isçi olmaya itmektedlr. Si yasal iktidarlar Ue. hem ücret ar tıslarını hanai kaynaktan sağlaya bileceklerini. hem de grev gibi bir silâhla karsılaç'ıklannda ne yaps caklarını düçünmekte ve sorunu yeni yasalarla uzatmaktadırlar. Y A R 1 N : ÜYGULAMALARDAN ÖRNEKLER Meraur sendikaları Eldekı verılenn ısıgıncia. nemur sendıkalannm arev ııakkından çok, satılma hakkının mucadeiesinı yapnıaları geregi orta;.a çıkmaktadır. Aına ortada once meraur sendikaları bulunrnahcür. 1961 anayasasmm 46. maddesi « . Işçı nıteiiğı taçımayan kamu hizmetı görevlilerınîn.. » sendikalir ıçınde örgütlenebileceğı dusünoesini getirmiştir. Bu amaçla 8.6.1969 tarih ve 624 sajnlı Devlet Personell Sendikalan Yasası çıkanlarak, kamu görevlilerinin »endikal örgütlenme kurallan be:irlenmiştir. AncaJt. bu konuda ıukukçulardan alınan bilgiye gb•e. sözü geçen yasa uygulamada ıbüyük bir kısmı emekçi sınıim çir.e giren devlet görevlilerine ıncak bir yardımlaşma demeğı surma olanaklan getirrmştir.» Prof. Dr. Cemal \ühçıoglu Türkıye'de Kamu Personeli Sendikaları nın yapısal sorunlarını incelerken şu yorumu yapmaktadır: «Sösü edılen sendika sistemlnın dört büyük sorunu bulunmaktaoır. Birincısı, kamu persoııel' sendikalannın grev. toplu sözleşme. gösterı yürüyüşü v.b. yollarla idareye karşı direnebilme olanaklanndan yoksun olmalan. Ikıncisı, kurum ıçlnde sendika taaliyetlerinde bulunabilme olanağının a?ırı derecede kısıtlı oluşu. Uçüncüsü, yasanın sendika enîlâsyonuna yol açaca>: hükümler setırmıs bulunması. Dördüncusü âe sendika yone'icılerinm idareye karsı bir güvenceden yoksun olmalan.» Ozellikle «iamu personelı sen chkalan ennâsyonunu» kanıtlayan rakamlar vardır. Devlet Persnnel Dairesınden alınan bilgiye göre. faâl olduğu saptanan 407 sendika vardır. Bunlann 29'u genel nıtel.kte. 187'sı merkezi hükümet. 97'sı Kamu ıktısadı kuruluşu. 94"ü de mahalli ıdareler personehnı kapsayan sendikalardır. Memurlann sendikalaşma egüimlerı uzenne Türklye ve Ortadoğu Amıne Idaresı Enstıtüsü tarafından oır araştırma yapürmştır. «Türklye' de Memur Sendikacılıgıv, adıra ta şıyan bu kitaptan şunlan okuyoruz: 3İŞİ BOND Eüsu... vr?±s:j>LZ>î«*xs \ ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••i ELAZIĞ DEVLET MÜHENDiSüK VE MiMARLIK AKADEMiSi BAŞKANLIĞINDAN Afcademımız bölümlenne aşağjda belirtilen dallarda •• • • GARTH öğretim Uve ve Yardımcıları Alınacaktır Adaylarüa araaan sartiar: 1 657 Savıiı Devlet Memurlan Kanunu uvarınca devlet nızmetıne cırmede aranılan sartian oaiî olmaK. 2 1765 Sayılı Ünıversıteler Kanunu ve 1184 sayıl) Devlet Mühendıslık ve Mımarlık Akadernılen Kanunu hükümlennae aranan nıtelıklerı naız olmas. 3 AsıstanUft tem 3(ı va«iini ^eomemi« olmad llgıl'.ıenn ıstenııen sartian tasıamiannı gösteren oelgeler. özgeçmışlen ve varsa eserlen lle Oırükte nangı dalaa ve hansı dilde sınava sirmek ısteriıkienn) belirten oır oiv lekce ıle !ü mavıs \i~b cuma eünü saat i7.UU'de Akademırie bulunacak şesıîae muracaat etmelerı aerefclıdir Sına» ven. günü ve Kosulları kenüılenne bildirtleceRtıı. ö»rerım Uve ve vardırr.cılanna 17HS Savılı Kanun Hukurr.lerme Köre derece ıntıbakları fögretım sörevlılen ıcın ıki üst. asıstanlar ıçın oıt tist dereceı Karsıltgi maas^an basiîa kadro rierecestnın *<• 4t»'ı oranında ış eüçlüfü ıs rıstu ve femınındekı sçüçlük zammı ıle ayrıca Profesfirlere 7IMKJ. Doçentlere 5 H J ÖJSretım Grirevlısı ve asıstanlara 35tK) Th. 1 K. gelısrne güçlüSrü iammı ver:lecels, olanak oranında lotman tahsıs edilecektır. Pro. • Ooç. Aslstan Bölümü Ualı ö j r Gör. t'zman Elektrik » * Cerrahpa^a Tıp Fakiiltesi Uekanlıgından i'enıı? Fîzvoioii ve BtotuiK Kürsü'linde 1 Uzman me\cutrur. rs'PKIılerın 18 nisan lv*75 cuma «RsaM! Kıır«t: BssÂanlıSıns 150 ADET OTOBUS SATIN ALINACAKT1R Ankara Elektrik Havagazı ve Otobüs işletme Müessesesinden (EGO) 1 Ankara şehri ihtiyacı ıçın dı$ pıyasadan uiun \adeli, asgarı fsizlı kredi ile 150 adet konıole şehır ıçı otobüsu teklif alma usulü ıle satın alınscakur 2 Bu i§e ait İdari ve Fenni şartnameler mesaı saatlen ıçersınde Müessesemiz Dış Ticaret tşlerı Müdurlügünaen ücretsiz olarak sağlanabilir. 3 Ilgililerce şartnamelerimize uygun o arak hazırlsnacak tekliflerin. tdari çartnamemıze gore ver.kcek geçici teminatla birlikte en geç 6.6.1975 gunu saat 12.0ü'ye kadar Müessesemizde olacak şekilde eönder.lmis veya Mu«isesemiz Yazı tjleri Müdürlügune teslim edilmış olnnisı şarttır. i Bu is için gereki: dovir musüdelerı Müessesemizce 5 Postada meydana gelecek geciknieler kabuJ edılmeyecektir. i Müessesemiz 2490 sayıh kanuna tâbi. değildir. (Basın 13285) : N ISTANBLL ASIJVE 13. HUKL'K HÂKİMI.rCtNUEN (974 181) Davacı Istanbui Vasıflar Başmüdürlüğü taratından davalı îsmaıl BüyuKyümaa aleynıne açılan M M davas»nın yapılan durusnıasında: Yapılan somşturmaya ragmen adresı tespıt edilemeyen davalı tSMAtL BrYÜKYILMA2 adına Cumnurtyet. Hürrıvet. Mrlliyst veva TCTcürnan çazetelennıîan birinde adınî tlânen da^etive teb uğ ettırılmesuıe karar vertl dı^inden ndı e«cen davalının duruşmanın bırakıldıft 7.3. IP75 saat 10.30'ria nıahkem»rnız durusma salor:unda trtı zat hazır bulunması veya ııen dısinı bir vekılle temsü ttlr mesi. dftvetive verine falm olmsk üzere tlânen tebiifc oiunur. (Basın: 2605 2945) \edenler «Türk kamu personeli sendikalızmine az sayıda üyeye sahip ufak sendik.'hr egemendir ve bu oigu sendika! faalıyetlerin aınacı nı eerçekleşürmeyi geniş ölçiıde ük=atmskta iır Sendikalaşrna ora nmm en yjksek o!du°\ı kesim merkezi hükümet kesımidir. B'jK (» N G R t ^ l.e»ent OkulUr Seınlini Güıelleştirnıe Dernetl'nden: DerneSimızın ocsK'ta toplan» mayarı vılliK tîene! Kurulu S O nisan 1»75 günü saat 21*de Levent tlko^ul'J'ncia olaganüstü GÜNDEM: 1 Baskanlık D:\aru seçiimftsı. 2. Raoorların okunrrıası ve stfruAiîlmesı. ?. Kurullann Jtlanması. 4. Yenı kurullann secılrnesı. b. leKüfler. tt Dılet ler. K L R l l (' (Cumhuriyei; 2abU) Eskişehir Belediye Başkanlığından Sehr.mıziîi nm'slıf seiTtlerme adl Haıct'nm ınjaât :şı y»ptırılscaktır. Ih.ıesl Ö.5.1975 Sslı gunu ssat 153U'd» Belediye Encümenınde ^ap«lı ^8^f usulu 1'e yapilacaktır. îşin mu..âTimerı bedft ı 101 479,X0 TL. olup geçıcı teminatı 632:i.S7 TL a r Sartnames) Hesap tşlerı Murf>irljjur.de gorü'ebiîıı Uteklllerin lhdie gunjncien uç 5un evvei Beiedtyemiz Fen Işlerı MıiduTluğüne muracaatltrı ıle tekltfltnnl havı tekhf zarflarını ihaie saatinden bır *i»\ «vvd'ne kadar Be.eciye Baskar.lığına telım etmclerı ılâ» olun'jr. ?»ciKnı<=le: kabul •••ülmeu. (Basın ; 13322) £953 înçaat » n D » » Matcına yt A » » Temel Bı tımler Kımva ClektnK Makınaları Enertı fasıması ve Dağıtımı Mekanlk Mukavemet Devrelet Olçme Aıanlar Clektronık Mekantlî Mukavemet An$ap Çelık Vapılar Temel tnsaat) TopraS ve Yol H:drolıt: Hıdroloiı Betonarme Teknık Resım tasarı Geometrı Bunar riırbınıen Santrallaı Takım rezgâülan tmal Usul.en Makına Elemanlan Motorlar Mekanık • Mukavemet Malzeme 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 l 1 1 1 1 1 1 1 1 l 1 1 1 l 1 (••••••••••••••••••••••••»••••••••••••••P*< (Basın: HU25/2a43) 5İ