Catalog

MUSTAFA AKDAG CELALI İSYANLARI 51. yıl, sayı: 18168 umhuriyet Kurııcusu : YUNTS NADÎ 1 Mart 1975 Cumartesi VAULIK Hep aynı basarı çizgisinde, ytırdumurun bir numsralı edeb.yat dergisi niteüğiru 42'nci J'ilında da sürdüıen Varhk'ın mart sayısı gene en seçkin Türk ve Dünya yazarlannın deneme, hikâye ve şiirleriyle çıkmıstır. Bu erişilmez kalitesi" yanında heı sayısında Varlık Vayınfannm tam Hstesini vermek ve okurların'.n kitap alımında yararlanabilecekleri özel koşulları belirten açıklamalariyle de onlara yararlı olmaktadır. Varhk yainız 4 lira fiyatla satıhyor. (İlâncılık: 728» 1611 T"ürkiye, Kıbrıs'a ilişkin karar tasanlarında 'Kınama,, sözcüğüne kesinlikle karşı çıkıyor I BM'deki Türkiye başdelegesi Osman Olcay; toplumlararası görüşmelerin kapsamının değiştirilmesine ve yeni tarafların görüşmelere katılmasına karşı çıktı. italya. Fransa ve ingiltere'ye; karar tasarısında yeralan «kınama» sözcüğü yerine «üzüntü» sözcüğünün kullanılmasının kabul edilebilir olduğu bildirildi. Güvenlik Konseyi'nde yüzde 12,5 tam bir çıkmaza girildi m Katsayının 9'a çıkması ile emekli dul ve yetim ayJıklarında artış olduğu açıklandı Korutürk, bugün bir RadyoTV konuşması yaporak çalışmaları konusunda kamuoyuna bilgi verecek ANKARA. (ANKA) Cumhıırbaşkam Fahri Korutürk'un bugün bir radyo • televizyon knnıışmasiyla. Türkiye'nin İçınde bulundugu siyasal bunalım üzerınde sorüşlerini açıkla vacagı ojrenilmlştir. Pelirtıldi ğlne göre. C'imhıırba>;kanı Korutürk. konuşma metninin hazırlıîını tamamlamıs'ır Son anda b:r de5i?ikiık olmadıîı tak(Devamı Sa. 7. Sü. 6 da) Elektrik kısıntısı 21 marta kadar uzatıldı (CUMHURİYET HABER MERKEZİ) ANKARA Enerjı ve Tabil KaynaKîar Bakaru Erhan IşıL. en terkonnekte sisteme bağlı :1lerde hereün 1 5 sa. uvetıijT.sn pner , ji kısıntısının 21 m2rta kadar sürpceSını açîslamısnı. Enerjı BaKanı Işıl. Türkiye'nin pünlük encni ihtiyacımn 42.5 m'l vor kîlovat saat olduğunu bıınun anfak 33.5 milyon küovat saatlîk bnlümünün tcarşılanabildiğıni bildirmiş. 9 milyon kilovat saat olan eneriî açığinm 7 milrnn kıîovat saatinin Keban'm 1 ve 4 numaratı üni'elerınin deneme ürptjmıncien sonra d?vrev* îirmp=ir]e kaDatıIabilefeğını söy lemı.ştir. Isıl sen kalar 2 milrnn kilo rat ssatlik sneriı acıi'rıin da Ambarlı Santralındetı anzanın sv.'le karsılsnabileceğınl 22 mart'ta l»2'de başlavacak ileri saat uysulsmasıvla güncie yanın nilyon kitovat saat enerii tasarnıfa saSlanacaSmı 08 lirtmiş, Bu!garistan'İ3 enerii a'.ıs verisinir temmuz avmda başlaya Erhan Içıl'ın verdigi büsiye eore. Bu!»ansrax) Türkıye've av da 5(1 milvon kılovit saat ener.i1 verecektir Biılgaristan'rian alma (Devamı Sa. ". Sü. 5 de) AVKARA (Cumhuriret Bürosu) Birleşmiş Milletlerden Dışiçleri iakanlığına gelen bilgilere göre, Jüvenlik Konseyi'nin Kıbrıs'a içkin görüşmelerinde tam bir çık ıa7.a girdiği anlasılmaktadır. Üst ste yapılan toplantılara rağmen nceki akşam da bir karar alama an dağılan Güvenlik Konseyi'in önümüzdeki hafta başmda bir raya gelerek yeni toplantı tarihi i saptayacağı bildirilmiştir. Güvenlik Konseyi'nin toplanhlarına bugüne dek bir karar tasa rı?ı sTjnmak dahi mümkün olama mıştır. İngiltere. İtalya ve Fransanın ortaklaşa oluşturmakta olduk ları tasarı üzerinde de bir uzlaşma sağlanamayınca Güvenlik Kon seyinde tam bir çıkrnazın içine girilmiştir. İtalya. Fransa ve îngiltere tara fından hazırlanmakta olan sekiz maddelik tasarınm özellikle iki maddesinin Türk Hükümeti tarafmdan tepkiyle karşılandığı yetki lıleree belirtilmiştir. Yetkilüer, bu üç ülkenin hazırla dıkları taslakta «kmama» sözcüğü nün geçtiğini. Türkiye'nin bunu kabul edemiyeeeğinin üç ülkenin büyükelçilerine büdirildiğini sövlemişlerdir. Ösfıenildisine göre, Türkiye «kı nama> sözcüğü yerine «üzüntü> sözcüğünün kullanılmasının kabul edilebilir olduğunu ilgili devletlere iletmiştir. Aynca Türkiye'nin, üç ülkenin taslağmda, Rum yönetiminin «Kıbrıs Hükümeti> olarak nitelendirilmesine de karşı çıktığı yetkililerce dile getirilmiştir. Yetkilüer, bu taslak'a. kuvvetlerin çekılmesiyie ilgili olarak bir süre bulunmad:ğını da açıklamışlardır. (Deramı Sa. 7, Sü. 1 de) ANKARA Emekli Ssndıâı Genel Müdürü Ernan Bener, katsayının Ü'a çıkmastyla emeklilerm maaşırnla yüzde 12,5 oranında artış o'.duâ'jnu söylemiştir Genel Müdür Bener, Eme*lı Sandıgından rr.aaş alan 305 bın :ÎO8 emekli cful ve yetimm 1H / farklardan ysidrlanacaŞını ve bu farkın Sanriıaa 7 milyon W (Devamı Sa. 7, Sü. 6 da) Denktaş: BM bir çozumu bize zorla kabul ettirmek isterse bağımsızlığımızı ilân ederiz,, LEFKOŞE Kıbrıs Cumıuriyeti Federe Türk Devleti îaşkar.ı Rauf Denktaş, Birleşn:s Milietlenn herhangı bir ;ozüra şeklini Kıbns Türkleri 4< Ford'un Korutürk'e mektubu: "Türkiye'nin itidalli davranmasmı rica ediyorum,, AVKARA, (Cumhuriyet Bürosıı) Amerıka Birleşik Devietleri Başkanı Ford'un. Amerikan aske ri yardımmın kesildiği günün sa bahı Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'e gönderdiği bir mektup' ta Türkiye'yi itidalli davranmaya çağırdığı öğrenilmiştir. S şubat 1975 tarihinde ABD Baş kanı Ford taraundan Cumhurbaş kanı Fahri Korutürk'e gönderilen mektup şöyledir: «Sayın Cumnurbaşkanı, Bugün Amerıkan kamuoyuna bir biidiri yaymlayarak Amerikan Kongresirun Türkıye'ye yapılmakta olan yardırnm durdurjlmas: karannın, iki ülkenin de hayati çıkarlarına karşı olduğım'.ı ve bölgedeki devletlerin siyasal durumlannı etkileyeceği konusundaki inancımı belirtiyorum. Türkiye ile aramızdaki askeri yar dım ilışkılerımızm en Kısa zaman da yeniden L^şîatılması ıçin yet kı vermesını Kongreden isteysceğim. Kongre karannın Türk hükümetı ve Türk rmlleti tarafından büyük b:r duyarhhkla kar şılandığı, dost Türk müttefıkimız le olan iüşkilerimıze clefer veren Amerikan milletince çok iyı anlasıîmaktadır. Endişemize neden olan bu dunımun ortadan kaldırılması için. düzeltilme yoiunda çaba harcanacağmdan eminım. Bu yiizden as>en vardımın yer.iden oa?iaMl ması ıçın çabalarımız üevam ecîerken Türk hükümetınin itıdar.ı davranmasmı rica ediyorum. İki ülke bir kuşak boyu mlittefık olarak bulımrnuşlardır. Şimdıki güçlüklerin çözümleneceğinden ve ilişkilerimizin gelecekte uzun yıllar boyunca dostluk içinde devam edecegınden emin bul'.mmak tayım Saygılanmla.. «G«rald Ford» Bu arada, ABD Dışişleri Bakarı Dr. Henry Kissinger Kongre1 nin Türkiye'ye askeri yardınıı yeniden bsşlatacafını içtenlikie umdıığunu söyiemiştir. Kissinger Senato üış ilıskiler komisyonu üveleriyle vaptığı sö (Devamı Sa. *. Sjii. A d> «> Yunanistan Savunma Bakanı, darbeye kalkışanların, emekliliği gelmiş subaylar olduğunu söyledi (Dış Haberlrr Servisi) ATİNA Yunanistan Savunr.a. Bakanı Evangelos Averof, jrtaya çıkarılan darbe girisimir.i düzenleyen subayla m. emekli olmaktan korktukla• için hü'.iümeti devirmeye kalı iiştıklarını söylemiştir. Parlamentoda konuşan Averof, larbe tarihinin 25 şubat ile 8 nart arasmda saptandığını, an^ak Başbakan Karamanlis'e bağı subaylar tarafuidan girişimin srtaya çıkanldığını belirterek. jöyle konuşmuştur: «Mart aymda içlerinden bir ;oğunun emekiiye sevkedileceğini haklı olarak düşünüp korkııS'a kapıldıkları için darbeyi sö(Devamı »a. 7. Sü. 4 de) r.e zorla kabul ettirme girişiminde bulunması halinde Türk lerin, kencfi bölgelerini bağımsız bir deviet ilân edebilecekle i rini söylemiştir. BM Güvenlik Konseyinin çalış malannın ertelenmesi sonunda '• bir demeç veren Denktaş. bu j süre içinde bir orta voiuıı bulun masına çahşılacağmı belirterek, şunları söylemiştir: 11 «Biz Circ.Tik '•.k.nieyi'ni ' bütün çabasının Kıbns meseıe>ır>ir. barışçı. yoldan halledilmesini engellejici kararlardan kaçınılması olduğu inancındayız. Konsey' den bize cemaat statüsü tanınan bir karar şekli ortaya çıkarsa. tabiatıyla bu 11 yıldanberi oyna1 nan bir oy.ınıın tekrarından baş1 ka bir şey olmaz ve görüşme yoHınıı tıkar. Rumların istediği şe , kilde şu veya bu tarihte, şu veya i bu adım atilsm diye bir program [ orraya çıkarsa. bizi otomatikman | daha da ayrılığa i»r.» MANISA'DA MESLEKDAŞINI ÖLDÜREN ÖĞRETMENİN EVİNDE SAİDİ NURSI'YE AIT KITAPLAR BULUNDU Hikmet CETİNKAYA Denızlı'nin Çal ilçesinden olan 26 yaşındakı İbrahim Başaran'ın bundan önce de iki kez koğuşturmaya uğradıgı, «komünistlerj öldürmek sevaptır» g:bi sözcükîer (Devamı Sa. *. Sü. 3 de; TVRGLTLU Ahmetli bucağmda meslekdaşı Battül Öz'ü tabancayla. annesı Ayşe Başaran'ı : ise boğazlayarak öldüren öğre men İbrah.m Başaran:m evinde Saıdı Nursi'ye aıt k'.taplar ele geçirilmiştır. Katü Başaran'ın, nurculıık propagandası yapmasın dan otürü hakkmda koğuşturma açıldığı. bu koğuşturmamn ise aleyhine sonuçlandığı müfettışier ce açıklanmiştır. Katil ögretmen dün bütün aramsiara rağmen bulunamamıştır. İlgiüler, ögretmenin ıntıhar etmesinden korkulduğunu belirtmiş'eröir. Bu arada sanığm muh temel bir hücumuna karşı tünı aile fertleri gizli bir 5rerde topiu ca korunmaya aiınmışt;r. Maktul öğretmen Battal Öz'un cenazesi bugün Eşme'de toprağa verilecektir. TÖB DER üyesj Öz'ün cenazesine DİSK'e t/âğlı 16 sendiksnın temsilcileri iie ışçi ve öğrencıler de katılacaktir. Türkİş ve Dısk'e bağlı 8 sendıka sosyal kormt kredısı sahtecıliği konusunda Meciıs soruşturması ıstedı Malatya olayı ile ilgili olarak AP eski milletvekil» Fendoğlu da tutuklandı Doğrulandı Bu arada Lefkose'deki ABD Bü yükelçiliği dün bir açıklama yaparak, Amerikan U2 casııs uçak! larının Agratur İngiliz üssünde I üslenmekte ve Arap • İsrail ateş j kes hattı üzerinde keşif uçuşia' rı yapmakta olduklannı doğruîa(Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) OLAYLARIN ARDINDAKİ MALATYA Malarya'da 13 15 şubat tarihlerinde gerici güçlerin saldınsı ile meydana gelen olaylarla ilgili soruşturma çeşitli yönleriyle sürdürülürken. dtiıı ye ni tutııklamalar yapılmıştır. AP eski Malatya Milletvekili Hamit Fendoğlu (Hamido) ile birlikte dün tutuklanan 6 kişi dün cezaevine göndPri'.miştir. Böylece ce7aevine sonderilenlerin sajisı 45'e yükselmiştir. Bazı görgü tanıklarınca saldırı ve yağma olayları sırasında halkı tahrik Pttıkleri ileri sürülen AP eski milletviiili Hamir Fendoğlu fHamidot ile merhum gaeTeci Ahmet Emin Ya'.man'a 1952 yıhnda suikast düzenlevenlerden sabıkaîı nurcu Şerif Dursun ile Yönetim Kurulu üyeierinden İl> san Memiş ve Ekrem Berber dun öğleden sonra Savcılığa celbediANTALTA Türkİş Konfede i lerek ilk sorgulanndan sonra tu rasyonuna ve DISK Konfederas: tuklanmışlardır. yonuna bağlı Antalya'daki sendi ı Bu arada. TÖBDER Malatya kalar, sahtecilik yoluyla sigorta ; Şubesi Yönetim Kurulu üyesi kredismden faydalanan konut Nurettin Eren de tutuklanrnı?sahıplennın 'ümünün tesbit e tır. Bilindigi gibi. TÖBDER Madilmesı için bırleşmişlerdir i latya Şubes: Başkanı, yöneticileTürk ışçisinın fiakkına b:r daha ri ve bazı öğretmenlerie de\Timhaince davranılarak sömüriilme ci kupjluş başkanlanndan oluşan mesi yönünden a sendıkanın or13 kişi önceki gür tutuklanmıştak bi!d:ris:yle SSK'dan hesap tı. <Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) i (Devamı Sa. 7. Sü. 2 dc) GERÇEK îç Barış Mitingleri Partisinin komandoları arasındaki ittifakın kaba ku\~vete dönüşmesi. seçim ortamını hüsbütün vok edecek olaylara vol açmaz mı? Halk Partisinin meydanlarda toplayacağı nğınlara karşı diizenlenecek silâhli saldınlar. iç barış yerine iç savaş rüzgârlan estirip, vatandaşlar arasındaki fiüşmanlıP' duyçularmı TOğuniastırmaz mı? Bu somlarla kaTjnlanan çevrelrrin haklı olup olmadıklanııı olavlar BÖsterecektir. Ne var ki bütün tarih boyunca, demokrıtik hakların çeşitli ulkflerde kolavca alınamadığ'i ve korunam»tiıçı da çörülmektedir. Demokratik haklar. ancak o haklara sahip çıkma arim ve irariesini her seye rağmen konıyabilen billnçli vı&mların istem ve evlemleriyle sajlanır, benimsenir, toplum vasamının kııralı nitelifin^ eıişir. Demokratik haklara sayç? üiistermiven. Anayasal eylemItre kaba tnivretle karşı çıkan, özgürlükleri çisneyen saldırcao••* (Devamı Sa. 7, Sü, 3 dej KIBRIS RAPORU Dr. AYSEL AZiZ StTASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ ASÎSTANLARINDANT DR. AYSEL AZİZ, KIBRISTA YAPTIĞI İNCELEME GEZİSİNİN BUXGUI\RINI BELGESEL BİÇİMDE EİR YAZI DİZİSİNDE 1OPLADI Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığına yeniden seçilen Felek: «Basında emeklilik yaşının 20'ye indirilmesi gerekli» dedi Gazeteciler Cemiyeti'nin dün yapılan yıllık kongresmde konuşan Genel Başkaa Burhan Felek, güç şanlar altmda çalışmalsrı nedeniyîe basın mensuplarma 20 yılda emekli olma . hakkırun verümesini istemiştır. Cemiyet Genel Sekreteri Mustala Yüceî tarafmdan okunan Yönetim Kurulu raporunda ülke ve basın sorunlarına geniş yer verilmiş ve içinde bulunulan siyasal duruma değinilerek, «Şerel lı tarihinde çok daha agır koşullardan kurtulmasıaı biien aziz milletimızin, bugünün ağır sorunlarmı da yine aynı sağduyu ve birlık havası içinde haüedeceğı inancı ile, bütün sorumlu kuruluşları göreve davet etmeyi bir vazife sayıyorur» denilmiştir. ın»ımı * • '.' Sü. I de) DİNVANIN tN BLYİK BL'ZKIRAM Ermak adındaki dünyanın bu en büyük buzkıram. Sovyetler Biıiiği'nde inıal edilmiştir. 21 bin ton ağırhğmdakı buzkıran. Bau bloku ülkelerinc ait sularda bulunduğu bir tırada Amerikan Deniz Kuvvetlerinden bir subay tarafından göıülmüs'ür Sv.bay. gördüğü ilginç cisnıin hemen fotoğrafını çekmiç. daha sonra resmin Sovyel yapısı dizelle çpııçan dev bir buzkırana ait oUluğu anUşîlmınır. iFolos;raf: AP a.aj Bayar APDP uzlaşmasını sağlayamadığını açıkladı Eski Cumnurbaşkanı Celâl Bayar dün bir açıklama y&parak hükümet uurulnıası konu.sıında AP ile DP arasında bir uzlaşms sağlayamadığını bildirmiştir. Eski Cumhurbaşkanı Ceial Ba yar ancak hükümeun kurulma*; konusundaki ümidıni yitirmed'.ğı ni de açıklamasma eklemiş. eskı Demokrat Paıtılilerin liangı partı safiarma katılacakları konusundakesln b:r açıklama yaomamış, o zetls şunları söylemiştir: «Iç ve dıs tenlikeier :ar>ısında bir an ev\el ki''"«nda ksıı zanıret bulunduğuna inundığım hükümetin par!^m?i r o icınde belireceğinden envn o]fi\ı>rım vatan severlik. fedakârhk ve feragat şuuru ile kurulabileceği hususur. daki ümidimi muhafaza ettiğimı İfade etm^1; isterimn kadaşmm hükümet durumu ve milliyetç: cepheye hükümet kurma görevı veriiecek olursa olumiu j'önde çaba göstermesm; ısteyen önergeleri üzerine dün olaganüstü toplanan DP Grubunda bir sonuç alır.amam:ş ve eski Cumhurbaşkanı Celai Bayar'ın açıkiamasmLn de^erlendirilmesi içm toplantı Saiı gününe ertelenmiştir. Bayar'ın Istanbul'da japtığı açıklama metninin okunmasından sonra Muttu Menderes ve Talât Asal'ın: Bayar'ın görüşlerinin aynen benimsendiğinin kamuoyuna sçıklanmasını ısteyen önergeleri reddedilnüştir. Bu arada dür.kü grup toplantısında Milliyetç: Cephenm desteklenmemesi yüzünden çıkan sert tarnşmada Kasan Değer :1e Ekrem Dikmen, birbirlerini «Anlâksızlıkula suclamıslardir. Sabit Osman Avcı,. TV'deki açık oturum konusunda açıklama yaptı AVKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Aâalet Partısı Geııei Başkan Yardımcısı Sabit Osman Avcı Aoalet Partismir, son saldırı olaylarını TVdekı açık oturumda CHP ile tanışmaktan kaçmdiğı yoiundakı haberlere Karşı. «TV, haben gazeî^Iere intikal ettırmekle kasıtlı bır tutum içmrte olduğunu bir ciefa daha gosterm:şt:r» demişıır. TRT göreviilerınden Mehmct Birlas'tan bır açık oturum ıç.n davet aldığını fafeat davetin par\ ti adına yapılmadı h gibi, konusu (Devamı Sa. 7. Sü. 1 de) CHP yurdun çeşitli yerlerînde i< barış mitingleri yapnıaya karar vermistir. Bu kararın ilk uyLulaması yarın Antalya'da vürürliiie konaraktır. Ne var ki CHP'nin bu yönelişi Itasında çeşitli vorumlara ve lepkilere vol açmıstır. Kimi çevıeler. iç barış amacıyle de olsa yapüacak toplantıların büyük çatışmalara ve kanlı olaylara vol açmasından korkmaktaılırlar. Adalet Partisinin sandık gücü Milli Selâmet Partisinin bafna? seçmenleri, Milliyetçi Harekoâ Bugün 4"üncü sayfamızda başladık DP mi.letvekillerinden bir kısmı milliyetçi (!) eepheyi desteklemek istiyorlar, BASIN DP inceteyecek Ankara Büromuzun haberine »nr» Saadettin Rileic ve 12 ar Y AZ ISI Z