Catalog

CUMHURİYET 9 Şubat 1973 5EM İ İ ) { L M E ( J 5 Z ? L VANİ iirlAMVANPl^ALiHAMlDlt 9 . .» 5AMİ BtVFEMPİNİN KAÜi$l (OUA4AK y Oflt DEMtK isTeMEöİM BEyftHALALıM... Kt^fcE T>uW Kİ5İLİK ÖiLCT ALSAyîM \ Pi. &LMEM,., TAÖii 01AMA1 I NM.NO.... TAPİF EÎ?tNLEİÎ. BtLKı... / ELİ5t1Tt PEVFtNDİ^İM... ^LİHA ATAMuI til... λOAMI Fi SIS IÇINDE BEHZAT AY'IN ROMANI 29 Kapının zlli çaldı. Besım, kalkıp açtı Gelen Pervta öğretmendi. «Buyurun Pervın,» dedı. «Nerede Nesrin'» dıye sordu, Penrln. «tçerde, geç » Pervın, ijı konustuklan anlayışlı blr ögretmendı lyı okuyan, dar gorUşlü olmayan, kadınlardandı. Nesrtn, Fervın'in sesınl duyunca, yanlanna geldı Konuşurlarken, Nesrın, konuyu tayısınd&n köşesınden açtı Besim, oralı olmuyor, içkısinl içlyordu. Pervin, bıraz Nesnn'ı dınledlkten sonra: «Amaaann Nesrm, bunu buyutecek ne var?» deyınce, Nesrm • «Buyuturum1» dedl. «Bağırmadan konusalun Nesrln,» dedl Pervin. «Bak sana anlataj ım Besım çok yönlü bır arkadaş Sanatçı ruhlu sonra Konusabilir. Gezebilir Yme tıpış tıpış evıne doner. Bunlan büyütme. Dünyanı bu kadar daraltma. Kendinl de lizme » «Konuşamaz efendım!» diye bağırdı, Nesrin. «Bak Nesrın' Ben, bir kadın olarak senl savunmak lsterım. Ama, savunacak bir durum yok. Bır kapı aralamıyorsun kl savunayun..» Nesrin, bıraz bekledikten sonra: «İstedığı ile konuşurmus,» dedl. Pervin de: «Konuşur elbetl» dedl. «Konuşamaz!» «Bağlayamazsın kl...» Besım, içkisini içlyor, sinlrlerinin boruimaması içın, daha sabırh olmaya, baska seyler dUşılnmeye çalışıyordu... Sanki kendisi Ue ilgili bir konu konusulmuyormus gibi bir durumu vardı. «Nesrin,» dedl. «Benlm kocam öldü gltü bak . Bir sürü kadınla konuşurdu saglığında. Aldırış etmezdım. Bırşey söylesem, büiyordum ki, tatsıslıklar olacaktı» «Ben sabredemem.» «Eline ne geçer'» «Ister geçsin, istersen geçmesin'» «Oluruna konuşmuyorsun ki Nesrin.» «Kocam oluruna davranmıyor ki.» «E ne yapıyor canım?» «Daha ne yapsın? Kızlarla, kadınlarla konusuyor'» Besim, ayaga kalktı. Biraz ayakta kaldıktan sonra: «Pervin» dedı «Nesrin'le konuşmak, anlasmak, hendekten fıli geçırmekten güç Bunun içın boşver. Tatlı canım üzme tş olacagına vanr..» Pervın, sesini yükselterek: «Amaaann' Anlasmayacak ne var? Anlaşırsınız'ı dedı. Besim, glilümsi} erek: «Konuşmadığı içın, konuşarak anlaşamıyoruz; koklasmıyor da, ki koklaşarak da anlaşamıyoruz.. Ne yapacağunı ben de şasırdım Hıçbir çeyi anlamak istemlyor Dediğim dedık dıyor. Asabım bozuk Şimdilik sabrediyorum, ama böyle yürüyeceğe de benzemiyor,» dedikten sonra salonda gezinmeye başladı. «Yürür canım,» dedi Pervın Besim, eliyle Nesrin'i gbstererek: «tşte » dedi. Nesrın«lsteymis,» dedi sinlrll sinirli. Besim: «Senin gibi olgun bir kadın, nasıl olur da böyle konuşur anlamıyorum,» dedi gUlümsiyerek Nesrin1 «Çık git erden'» diye bağırdı. Besim: «Bıraz dikkatli, sakin, anlayışlı ol'» dedl sinlrlenerek Bır sessizlik oldu.. Pervın: «Tatlı tatlı konuşun yahu'» dedi. Besim, yatak odasına yürüdü... Nesrin de Pervin de düsünmeye başladılar. Biraz sonra, Besim, giyinmis olarak yanlarma geldl, ve: «Pervın, bagışla benl, siz konusun; hoşça kalın.» dedl «Nereye?» diye sordu Pervln. «Bılmiyorum... Salt olay çıkmasm diye dışan çikıyorum . Durumu «nla Pervin. Sinirlerim o kadar vorgun ki.. Ne desem bo?. Bu iş yürüyemiyeceğe de benzryor Özgürlüğümün bu kadar kısıtlanmasına dayanamam Zaten tümumüzün özgürlügünü kısıtlamışlar yeterınce. Bir de evımizde kısıtlanırsa dayanı'maz oluyor. Boguluyor, bunalıyor insan! Hele hele, bu kadar dar dllşUnce, bu kadar anlayıssızlık olursa » Nesrin, tekrar: (Deramı var) elaz yıl once mırulan Turk, Smematek'ının yonetmem olan Onat Kutlar, dernek adı Da duzenledığı Turk Sıneması t'.plu gosterılen, dış ülkelerde Türk fılm naftalan, açık oturum ve konferanslar Yeni Sınema ve çeşıtlı sinema dergılerıne yazdığı kuramsal yazılarla tarunmaktadır Muhsin Erruğrul, Ferdi Tayfur Cahıt Irgat, •Vılmaa GUney, Lutfu Ö Akad rbi sinemacılar ıgm gosterıler düzenleyen Kutlar, Turk sınema smın sorunlanyle ılgılı goruşlerıru açıklamaktadır S "Türk Sineması nereye gidiyor? ardından da bır düzine benzerl çevnlmektedır Hayalgücü kıtlıgı > c Türk edebıyatı kaynak abnsa, sinemamıza yararlı olur mu?» . Elbette olur Ama hangi edebıyat? Her haıde pıyasa romanlan düzeyindekı eserler ya da uydurma Batı ozentıleri değıl Türk gerçeğıne eğılen bu edebıyat Urunünden elbette yararlamlmalıdır Bunun içuı de sınemacılanmızın edebıyatımızj iyi ızlemelen ve iyi anlamalan sart » < Star sistemıne taraftar mısınız7» « Star sistemı bütunüyle ekonomık bır olaydır Bır malın kapıtalıst ekonomik süreç ıçınde sürümünu arttırmak ıçuı basvurulan vollardan bındır. Ben star sistemtnin ıçinde bulunduğu sısteme taraftaf değıhm kı ona olayım » « Bölpe ışletmecüen için du şunceleriniz?» « Dağıtımm bugünkü yapısı ekonomık zoruruuklardan doğ maktadır Sısteme ekonomik olarak el konulmadıkça. bu değışmeyecek bır nıeKanızmadır. Ancak sınema alanında yasa yoluyla konacak bazı ekonomik kalıte tedbırlen dağıtırada da olumlu rol oynayaoilır » « Sinemamız tağdas seviyeye nasıl çıkarılabılir'/» « Ulusal fılmcıhk merkezinin dogru bir bıçımde kurulması, smema kulupleri ve sınemateklenn çalışmaıannuı desteklenmesı ve gelı^tınlmesı san surun kaldırılması ya da düzeltilmesı. kalıteli fiımler ve belgesel ötmler İçin devlet desteğınm kanunla düzenienmest, sınema okullannm açılması ve ünıversitelerimızde filmolojl bö Iümlerinın kurulması tık akla gelen tedbirler arasmdadır» « Film festıvallen yararl» mı, deçil mı?» « Anadolu kentlennde yapılacak bölgesel nıtehktekı festivallerin vararlı olacağı kanısında degılım Ulusal ya da uluslararası şenlikler elbette düzenlenmelıdlr Ama bu şenliklenn amacı smema sanatının en ıvı orneklertnı dürüst bir bıçimde serçllemek senliK süresinca sınema sanatıyle ılgılı yogun bır atmosfer varatmak olursa ise yarar Yoksa bir göstenşten oteye gıdemez » Penta: MALKOCOĞLU yazan veçizen.Ayhan BAŞOGLU < Türk Sinemnsı bir bunalun eeçiriyorî Geçlnyorsa ne«lenleri?» « Türk Suıemasının bugün bır bunaUm geçırdığını soylemek yanlıştır. Sınemdmız bunalımdan çıkamamaktadır 59 yılhk geçmisı bulunan Türk Sıneması, birkaç olumlu adım bir yana bırakılırsa ne yazık kl, bu güne kadar halkımızın çıkarlarına uygun, gerçek ve durust bir sanat kolu durumuna gelememıştir. Sorunun nedenınde Ulkemizın toplumsal yapısı yer almaktadır. Bu yapı konusunda yapılacak gerçekçl ve dogru yon İU arastırmaların sonucu şunlar olacaktır: Bmncısi ekonomık yapı, bıriklm ve işleyiş yönünden belirlı bir düzeym üstüne çıkan fılmler yapılmasuıa engeldır Teknik dUzeyi sağlayacak endüstri yatınmlan ya hıç yapılraamıştır, ya da yetersızdır. Mevcut kapkuççı enddstnyı kontrol eden güçier de (yapımcılar, dağıtımcUar ve teleciler) halkın çıkarlannırı ve sinema sanatının karşısındadır2ar. Ekonomık yapıya biğlı o!a rak polıtık düzen de smemamızın gelışmesıne elvenşlı olmarnıştır Bu düzenın genel çızgılennı bır an içiu bır yana bırakalırn. sadece Sansür adı verilen polıtik kontroı bı]e sınemamızın bunalımdan nıçın kurtulamadıgını ortaya apttçık koyan bır kanıttır Bu ıkı temel nedenin zorunlu bır uzantısı da estetık yetersizlıktir > « FUmcüifcımizın üerleyemeyışinde başbca etkenler?» « Kültürel açıdan Türkıye'de sınema hıçbir zaman gerekli sekilde benımsenmış degıldır. Halka itılen eğlence türlerimn sanata en uzak durumda olanlarmdan birıdır Bu alandaki sirema kurumlan, siuematenier çok yenıdır ve sınırlı yetenekler ıçınde çalışmaktadır Sınema ıle ılgilı tekn'k okuTlar sınema kor.usunda vavınlar yok. Kısa film dalına dnem venlmıyor. Ekonomlk tedbirler iyi yürütülürse simdiki sinema endüs tnsı gelışir Smemayı yaratan kışüer, ulusal, özgün ve gelışmiş bir sınema sanatını tam anlamıyle gerçekleştarememışlerdir Her yıl yapılan yüzıerce fılmın içınden sadece bır Dtl tanesinin dıkkatdeğer olusu, rasıtık bir bünyenin varuğını açıkça ortaya koymaktadır > « Bugüne kadat Sinema Kanunn neden çıkmadıf» < Sınema Kanununda, ülkede sınema sanatının gelişnrssl için ekonomık altyapıyla kültürel yapı ve Sansür konusunda tedbırler öngörülmeU. Bizdeki endüstri, dünya smema endüstıisiyle atbaşı gidecek en basıt koşullardan bile yoksundur. Stüdyo yok, laboratuvarl&r yetersizdır Sermaye binklml azdır ve bütün bunlar olmadan da fılm yapılamamaktadır » « Turk Sinanasının dflnyadaH yeri?» « Türk Sineması ulusal planda gerçek bır varlık gösterememıştır. Yıllarca Kötü tılmıerle koşullandırümıs halkın sözcusu geçmen işletmecilerin lstekıerine gore yürütülen bir sinema, sadece «bızimdır» diye değerli sayılamaz Halkımızın gerçefc çı karlanna dönük sanatçüano yarattıklan özgün ve ulusal bir sanata sahıp olmadıkça evren Kutlar: "Dert ekonomık ve politik yetersizlik,, sel planda da soz sahibı olamayız » « Neden birbırine benıer konuda film çevrüiyor?» « Çünkü Ukel sinema endustrimız, sorunu bu «konfeksiyon> sorunu olarak almaktadır, bir sanat olayı olarak değıl. Nasü tutulan bir ayakkabı modelının ardından ona benzeyen bınlercesı yapmrsa, şu ya da bu yolla tutulan bır fılmın ONAT KUTLAR (Smematek yönetmeni) Sinematek'te sösterüen «Bır MiUet TJy»nıyor» (Muhsin Erto|rul> 4 0 Yıl Önce Cumhuriyet JSTANBCL şehrının" îinar I planlarını yapmak ısteyen Işehırcılık mutehassıslanndan M Angeheım'nin hazırladı ğl raporunun beledıyece tercumesi bitmış Fransız uzmanının raporu da bugunlerde basılmak uzeredır Alman müte hassısı Her Erguzun raporla bırlıkte krokıler de hazırlamıştır. Uzman yanan adlıye bınası ıle tevkıîhaneyı kaldırarak Aya sofva ı'e Suitanahmet Camıı arasında buvük bır meydan vucude getırmekte bundan başka Yedikuleden başlayarak Şışlıye kadar uzanan \e Ferıkoy koprüsünün altından geçen buyuk bır Metropoliten ınşasmı tavsıye etmekte Suleymamye camı. • • • t ^ 9.2.1934 ŞEHRIMIZIN IMARI ının ve Topkapı Sarayının etrafındakı kiıçük bmalann da kaldınlması lüzumunu bildırmektedır Bu planlann tatbikatmda en buyuk güçluk istlmlâk lşlemlennuı güçlugündedır öte taraf tan da haber aldığımıza göre beledıyece planlar kesınleşinceve kadar geçen yaz japtığı büyuk parktan sonra şehrın dığer bazı verlerinde yapmagı tasavvur ettıgi bahçe ve parklardan şimdilik vazgeçmtştır. • BALKAN anlaşmasınm tmzasından sonra Bulgaristan'm dunımu hakkında sıyasî çevrelerdeki kacaat şu merkezdedır Bulganstan Rusya ile sıyasl ve iktisadl bir münasebet tesıs etmek istemektedır. Bu istek ne zaman olsa tahakkuk edpcektır. Çünkü bu Bulgaristan içın hayatl bir mesele olarak kabul edılmektedır # DÜN Sütçüler Cemiyetl ldare heyeti toplanarak (ıilekârlık yapan sütçülenn hükümetçe cezalandınlmasını istemiştır SON DİŞİ BOND &jmL^u TİFFANY JONES ItlCt'NlN • SCZETMEX DUM BOAECE. SEM DE OMU aasası ,„ OLÛBIÜC TIFPAMV SBsl İ Necdet KmiLUCA'nm cenaze torenıne ıştlrak eden, acımızı paylaşan akraba, dost ve Çorlululara sonsuz minnet ve sukranlanmızı. sunanz. Eşi: Sohrel KÜMLÜCA (Cumhunyet • 829) Bizlerı acılar ıçinde bırakarak aramızdan ayrılan, sevgıli eşim Em. Sfivari Bnb. Ölüm ve Tesekkür GARTH