Catalog

Sayın Velılere, Öğrencüere ve Okul Müdürlükleri ile Kooperatiflere Bakanlığımızın ucuz ve lr«llt»ll okul defterlert I. hamur kagıttan ve ttzerlnde Turk Buyukleriıün reslmlerinl h»Tİ bri*tol karton kapaklı olarak yyırtevlerfanl»de satışa arzedüml;tlr. Okul Kooperatlflerin» toptan •atıslarda v, 10 lskonU yapılır. ÖdemeH ntıaımır yoktur. 40 Yapraklı 95 Kuru» 60 • 130 » 80 » 165 > 100 > 200 > Derlet Kitapluı Müdürlüfü, SnMaMhmet Istanbnl Satıs Tel. : 22 38 03 h 50: yıli sayı: '17664 . . . . IORTALİSE ÖĞRENCİLERİNE SÜZLÜKLER * TORKCE İNGİLlZCE OKUL IÛGATI (AK(İT).. 1 5 . DİLMAN * İNGİLlZCE TORKÇE TELÂF. OKUl SOZLOĞO.. 12 50 * İNGİÜZCE TORKCE TELÂF CEP SOZLUfiO 7.50 * TORKCE A I M A N U OKUl SDZLOĞD 1 0 »TORKCEALMANCA CEP SOZIUGO 7.50 * ALMANCATORKCE T E U F . OKUL SOZLOGö.. 1 0 . •• ALMANCATDRKCETELÂF. RESİMLİ SOZLOK..25.»ALMANCATDRKCE TELÂF. CEPSDZLOĞO 7.50 * FRANSIZCATORKÇE TELÂF. OKUL SOZLOĞO12 50 * FRANSIZCA TÜRKÇE TELÂF. CEP S0ZLOĞO . . 7.50 Kunıeusu: TUNUS NADİ Tdgrtf *• a«ktup »dretlr Cumhuriyet Iıtanbul Posta Kututn: Istanbul N o : 349 Ttlttonlıti 224290 224296 224297 224298 224299 5 Ekim C u m a 1973 ÖĞRETİM YAYINEVİ Ankara Cad, No. 622 Sirkeci İstanbuU ÎZMtR Millî Selâmet Partisının dun Konak alamnda saat löCiO'de duzenlediğı «îktisadi Kalkınma Mıtıngı»nde olaylar çıkmış, konuşmacılan yuhalıyan 2000e yakın genç toplum polısl tarafmdan coplanmış, bu arada 14 kışı gözaltma •lınmıştır. Polısin cop kullanması ve gençlerle birlikte halkın üzerı MSP izmir Oem/ref yine 1961 Anayasasım suçladı; Ecevit: Devlet Planlama mitinginde 'Doğuya komando değil kalkınma get/receğ/z,Teşkilâtının olay çıktı 44 Köy ve köylü,, polis gösteri sorunları için yapanları copladı ongorduğu tedbirlerin ancakyüzde 31'i uygulanabildi CUMHURİYET HABER MERKEZİ (Devamı Sa. 1, Sü. 5 de) CHP lideri Bulent Ecevit ile AP lıderi Süleyraan Demirel, rfun Guneydoğu ıllerınde seçım propagandası gezılerini surdurmuşlerdir. Ecevit, Bingol, Tunceli ve Elâzığ'da yaptığı konuşmalarda, kimsenin CHP'nin değıştıreceği duzenden korkmaması gerektiğinı soylemiş ve «Bizım kuracağımız düzende devlet Doğu'ya komando ile değil, kalkınma İle gelecektır» demıştır. Demirel de, Kahramanmaraş ve Gaziantep'teki konuşmalarıncfa, 1961 Anayasasım suçlamaya devam etmiştir. Ecevit, dun sırasiyle Bingol, Tunceli ve Elâzığ'da buyuk sev£i gosterılen>le karşılanmıstır. Tunceli'de zorla omuzlara alı nan CHP liderini Elâzığ'da 20 bin kişi dınlemiştir. Ecevıt'o, Elâzığ konuşması sırasında goğuslerinde MHP ve MSP rozetleri bulunan çocuk yaştakl bir grup tarafından bir kaç taş atılmıştır. Bu taşlama üzerine Ecevit, «Bizi taşlayanlar hala taş devrinde yaşıyorlar» demiştir. Bu illerdeki konuşmalarında Ecevit, özetle şunlan söylemiştir: «Yeni CHP ikticTanna devlet, Doğuya baskı ile değil sevgi ile gelecektir. Yatınmla gelecektir, eğıtimle gelecektir. Ülkemizin çelişmiş bölgeleri arasına sokulabilecektir. Doğu'nun kaynakları ve olanakları buna elverişlıdır. Doğu Anadolu halla arasmda ayınm gözetenler, ayırıcı akım (Devamı Sa. 7, Sn. 7 de) Cumhuriyet Başsavcılığı MSP için soruşturma açtı Politika Telâşa Gelmez CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI; MSP'NİN BAZI ARAP ÜLKELERİNDEN PARA YARDIMI ALDIĞI İDDİALARI VE PARTİ YÖNETİCİLERİNİN KONUŞMALARI İÇİN GÜVENLİK MAKAMLARINDAN BİLGİ İSTEDİ ANKARA Cumhuriyet Başsavcısı, MUIî Selâmet Partısi hakkında <re'sen »oruşturma» açmıştır. Bsçsavcılık, bu partinın yurt dışından, özellikle bazı Arap ulkelerinden para yardımı aldı| ı yolundaki haberler ve paıti % öneticilerinm bazı konuşmaîarı üzerine harekete geçmış ve • 1972 YILINDA EN YÜKSEK UYGULAMA ORANI YÜZDE 86 İLE «TEŞVİK TEDBİRLER1» KONUSUNDA SAĞLANDI CUMHURİYET HABER MERKEZİ ğu ortaya çıkmaktadır. 1972 yıluıda uygulanan tedbir oranın en düşuk olduğu konulardan bırı yüzde 31 uygulama oranı ıle «Koy ve koylü» sorunlarıdır \$T2 yıhnda en yuksek uygulama oranı yuzde 86 ile «Teşvık tedoırıerı» konusunda sağlanmıştır. YILMAZ GÜMÜŞBAŞ guvenbk makamlannd'an, ıddiaları doğrulayacak bilgl ıstem'Ştir. Cumhuriyet BaçsavcılıSı, orts\a atılan iddialan doğrulayacak bilgi ve belgelen topladık İddialar ve kaynaklar Devlet Planlama Teşkilâtı, 1972 Programı'run uygulama sonnçlannı ortaya koyan «1972 Vılı üygulama Baporu» hazırlamış'.ır. Rapor, 1972 Programı'na alınan tedbirlerin sadece yüzde 45'nm uygulandığını açıklamaktadır. Bu uygulama oranı, 1970 yıh hanç tan sonra, bu partinln kapatılîkind Beş Yıllık Plan boyunca reası istemiyle Anayasa Mahkegerçekleştirilen en dUşiık uygumeM'ne başvuracaktır. lama oranı olmaktadır. 1970 Prog ramı'nuı uygulama oraru ytlzde 43 idı. Fakat 1970 yıhnda 634 ted Yabancı bazı haber ajanslan. bırın, 1972 yılında 370 tedbirin Turkiye kaynaklı olmsyan bazı programa alındığı haürlandığınhaberalma çevrelerme dayanada, tnutlak olarak 1972 yılınm rak bundan bır süre önce, Mılii (Devunı Sa. 1, Sü. 2 de) , en az tedbir uygulanan yıl oldu Uygulama raporu !ni politikay» kan«rtırımak AP'nin ötedenberi ' titizlikle nygnladığı bir vontemdi. Halkın nıasuın duytrulannı din açısından sömünneyi bn parti, seçimlerde oy toplamanın, seçimlerden sonra da halk sevgisini korumaııın ^azgeçilmez kosullanndan biri sayıyordu. Sayın Genel Başkan her fırsatta bir pnndnna getirip «Cenabı Hakka hamdü sena» eder, Bayram gazetesi için kaleme aldığı başyazıların «vaaz» üslubu taşımasma önem verir, basında beyaz takkesi, katıldığı cuma namazlannın basın aracılıgı ile kamuoynna yansımasından kıvanç dnyardı. lraam Hatip oknllarının yıldan yıla çoğaltılması, bn okullan bitirenlere yüksek öğrenim kapılarının açılması, camüerin birer politika kulübü haline getiriltnesi Sajın Demirel'in taep geçerli ve AP başarısı için vazgeçilmez saydığı bir politikanın uygulama alanındaki sonnçları idi. Devletimizin layiklik ilkesine ters düşen bn tatnmu elestirdiğimiz zaman, AP yanlısı gazeteler bize çatarlar. «layiklik dinsizlik değildir» diye ortalığı gürültüye boğarlardı. Kuskusuz layiklik dinsiılık anlamına gelmezdi ama layik bir ortamda devletin dini olamazdı ve bn koşullar altında devlet ybnetimîni elinde tutan >a da devlet yönetimine katılma savında bulunan parti ve kisiler de dini politikaya kanştıramazlardt. Basta sayın Genel Başkan. AP yöneticileri bn açık serçeği bir türlü görniek istemediler. Halkın kutsal duyçularını gıdık la\arak sempati kazanmak, bn yoldan iktidarda tntunmak kolaylanna çeliyordu. O volda yıl lar yılı yüriidüler gittiler. Vaktaki Sayın Erbakan'ın MNP'si, apaçık bir din partisi olarak ortaya çıktı, AP'nin de rahatı kaçtı. O güne dcein tckc lınde bildiği bir propaganda ara cına baskalannın da ortaklığa kalkışmasına fena sinirlendi APTiler. Layiklik elden gidivor diye kıyameti kopardılar. MNP. Anavasa Mahkemesi tarafından kapatılınca da yürekten bir «oh!» çektiler. Ne var ki, Savın Erbakan ça bucak umutsuzluğa kapılıp kd fesine çekilccek dervislerden de^ildi. Elaitından çalıstı, daha ustalıklı. daha az göze batıcı bir yol tutarak arkadasları aracılığı ile bu kez MSP'yi kurdurdn kendisi de partiye iiye oldn ve 19*3 seçim kampanvası baslar ken 6? ilimizde birden «biz dc varız, basa çüresiyoruz» iddia sıyle «arzı endam» eyledi. Şimdi AP'liler jine telâs için de eörünüvorlar. Bir yandaıı MSP, öte tandan DP'nin çahaları sonucu. ov depolarının bir havli bosalabileceKi tehlikrsi onları düşiindürüyor olmalıdır Savın Demirel'i tutan «azete IPT MSP've siddetle çatarken, durumu ibretle «özetlemekten baska bir sev vapmavan Atatürkçü vazarları da Atatiirk'e ihanet pdivorlar diye kınavıp duru>orlar. Bn ara, Ka>seri'de verilen 500 ÇANKAYA'DA GECEKONDUYlKÎMİ SIRASINDA BİR KADIN, BELEDIYE ZABITA MEMURUNU TABANCA İLE YARALADI ANKARA Çankajada bir sosyal mesken kooperatıfının ar sası uzerınde bulunan gecekondu ların dun beledıye gorevlılerı ta rafından yıkılması sırasmda olay lar çıkmış, gecekondulardan bır kadın jakım memurlanndan bı rını labanca ıle yaralamıstır. «Mesa» adlı 106 kişılık koopera tıfın arsası üzennde bulunan ve ıkı vüdanberı yıkılamayan gece kondulann yıkılması için polis memurlan ile beledıye yetkililen dıin oğle saatlerınde harekete geçmışlerdir. Kendılerine 200 metre kadar ilerde kurulan Sosyal Meskenlerde oturmaları imkânı sağlanmış olan gecekonducular evlerınden bir türlü çıkanlamamışlardır. İkı yıl evvel Imar ve İskân Bakanlığı ile Belediyemn yıktırma kararı aldığı bu ge cekondulardan bır kısmmın da dun yıkılması için giden ekiplere gecekondularda oturanlar karşı çıkmışlar, dırenmışlerdir. Ekipler yıkıma başlayınca da dırenmenin öncülerinden olduğu ilerı surülen Mehmet Ilguı adlı şahsın karısı Yaşar Ilgın, tabancısını çe kerek vıkım memurlanndan Sadan Kındağ'a ates etmiştir. Şa1 dan Kindağ topuğundan yaralanarak tedavi altına alınmış, eli süâ'nlı kadın yakalanarak adliye ye sevkedilmiştır. Beledıye memurlan polis nezareti altında 19 gecekondudan 7'suun yıkımını dün akşama kadar tamamlamışlardır. TÖBDER Keskm şubesı Valılikçe kapatıldı, bır öğretmen dövüidü ANKARA, (Lunıhurı\et Bürosıı) Son gunlerde oğretmenlere pılan çeşıtl; baskılar artmı? bo arada bazı öğretmenler mrçii'ıl kı^ıler tarafından dovülmu., a züanmn evlen kurşunlannu«tiı Yapılan baskı ve yıldırma rm reketlennın bır bolümtı soyledır. Ankara Valılığı (Tum 0 o ıstmenler Bırleşme ve Dayan şnja Derneğı) nin Keskın ılçesınüç açılan şubenin faalıyetını durdurmuştur. Gerekçe olarak TOBDER tiızüğünün ıncelenmekte olduğunu öne süren Valılığın bu tutumunun yasadışı olduğu TOB DER tarafından saptanmış ve Danıştaya Daşvurulmuştur. Devlet Planlama Teşkilâtının kanununa gore, her yıl Eylul ayında o yüın programının uygulama sonuçlarının tesbıti gerekmektedir. 1972 yılı; tklnci Beş Yıllık Plan'ın son yılı oldugu ıçın bu yılın uygulama raporu genış tutulmuş ve Ikınci Bes Yıllık Planı'nın diğer yıllannın uygulama değerlendlrmplen da (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de; Vitrin planlaması Turkı\e"de plancılık da bır dönüm noktasına geldı. Bunu en ıyı gosteren belge yıne Pl.m lama Teşkılâtının tıa/irladığı uv gulama raporu. Raporun, bır çok bakımdan son derece oır bıçımde kaleme alındığını soy lemeye gerek yok. Basansıziiıc bu>uk olçude yumuşatılmava çalısılmış. Ama vıne de gerçeklerı saklamak tnüır.Kun oimuyor Yorumlarda olmasa bıle, plancıların hazırladıklaıı tablolarda sırıtıyor. Plan'ara, planların yıllık dılımlen olan programlara konan tedblrlerın çok büvük bı r kısmı uygulanmı yor. Bır çok kesımde uygulîma oranı vu?de ellının altında. İlk plâncılar Türkıye'nın 196U'dan sonraîîi planlama deneyımlen büyüi bunalımlar geçırdı. Menderes'ın ıktıdannın son zamanlarır.da, dış baskılan karşılamak ve dış j^ardım almak ıçın «fulen» kurup «resmen» ılân etmedığı plan lamaya 27 Mavıscılar büylık bır heyecanla sahip çıktı Ama 'UÎ plancıların hazırladığı plana Ismet Paşa salııp çıkmadı İI'K plancıların ıstıfası gündeme gırınce Ecevit aracı oldu. Paça adına, ilk plancılardan «kredı» ıstedı. Plâncılar, İsmet Pfşa nın aklmdakını sordular. Ecevit, bu soru karşısında şaşırdı. «Paşanm aklmdakını bız bıle bılmeyız» dedı Plancı'srs ne oluyor? Istıfa ettıîer. Ecevit ın sabrı uzun sürdü. Italya'da yakalanan gerillaların ifadesine göre, «Kara Evlül» Türkiye'de eylente vececekmis ISTANBUL HABER SERVİSt Ronıa'da uluslararası Piumıci no Havaalamna 7 kilometre azak j lıktakı bır otelde, bundan bir au re once Italyan polısı tarafından ele geçirilen Fılistin «Kara Eylul» orgutune mensup gerillarm, Tiırkıye Havaalanlarında da ey: leme geçileceğını bildirmelen üzerine, durum Italyan polısı tara' fından Turkiye'ye bıldirilmiştır. I MAAŞ FARKINI ALAMAYAN CERRAHPAŞA HASTANESİ SAGLIK PERSONELİ, BİR SÜRE ÇALIŞMADI Haziran ayında ödenmeye başlanan 9 aylık maaş farklannın binnci taksidini benüz alamamış olan Sağhk personelı ar.ısıncİR h'jzuısuzluk bas'^m'Ş ian Cerrahpaşî Hastancın'Jcki personel, geçicı bır dırenış gösıernıi:tır Baiıçede toplanarak çalışmayacaklarını belirten personel, yöneticüerin ay sonuna kadar ödeme y«.pılacağı konusunda soz veımeleri üzerine çalışmayı kabul etmışlerdır. Dokuz aylık maaş farklannın ıkincı taksıtlerı ekim ayında ödenmesi gerekirken, henüz bırinci taksidini alamamış olan Sağlık personeli. ayrıca yan ödemelerden de henuz yararlanmamaktadır. Sağlık personeline hizmet rıski ile ilgıli de bugüne kadar hiç bır ödeme yapılmamıştır. Direnişe geçen Cerrahpaşa Hastanesi personelinden bLr grup gorülüyor.. Kaymakam baskısı Hanak Kaymakamı da bır törende Hanak Lise Müdür Vekili Ömer Dereli"ye baskı yapmış, tören yerinı terk etmesını soylemıştir. Komünıstlikle suçlanan Müdür Vekılı de Atatürkçü oldu ğunu söyleyınce Kaymakam, Dereli'yi yumruklamış Jandarma Komutanı araya girerek Müdür vekilini kurtarmıçtır. D&rende lisesı matematık öfretmenı Doğan Gökbulut gece evine gıderken kımlıği saptana mayan kişilerin saldırısına uğ ramış re dövülmüştür. Gökbulufa saıdıranlar kaçmışlardır. (Devamı Sa. 7. Sü. 5 de) Sivil tutuklular askeri cezaevine konulacak Birincl Ordu Adlî Müşavirlıği siyasî tutuklulann bundan böyle sivil cezaevlerınde kalmıyacağını bildirmiştir. Adlî Müşavirliğln verdiği büglye göre, ancak, siyasi tutuldulardan kadınlar sivil cezaevlerınde kalacaklar, diğerleri ise, askeri cezaevlerinde toplanacaklardır. Aynca, her dâvanın sanıklaıı ayru cezaevinde bir araya getirilecek, ve mahkemeye getinlip gotürülüşleri belirli esaslarla yürütülecektir. Demirel gelince lkinci planın hazırlıkları tamamlanırken Uemirel BaşDakan oldu. Planla kendisini bağlamak tstemetfı. Plana suslu vaadler girsin ama bunlann tedbırlerl yer almasın. ıstedı Önde gelen Plâncılar razı olmadı Mus teşan. Daire Başkanı. Şube Mudiırlen ve danısmanlan avrıldı. Demirel, gönlünce plan vaptı. Fakat plan vapmak. gönlunce de olsa. pek kolav degll Plar.lamanın bır vıtrın eörevı var. Içenye ve dışarıva karşı. Bırta(Devamı Sa 7 Sü 1 de) OLAYLARIN ARDINDAKÎ 6ERÇEK Tedbirin çapı mava başlamıştır. Çerre yollannın yapımıyle bu durumun düzelebileceğine inanmak zordur. Çünkü Istanbul'un neresinde ve hangi Raatte olursa olsun trafik kurallanna riayetsizlık bir alışkanlık njteliğindedir. Çok uzaklara fitmeye eerek yok, Vilâyetin bulunduçu çevrede trafiğin durumuna bir bakalım. Yeni Valimiz Savın Namık Kemal Sentrirk. VUâyetin kar;ısındaki meydanı boşaltmn, üst fiste parkedilmiş araba yıjtınlarının kalkmasıyle Cağaloğlu'nu Sirkeci've bağlayan yokuş biraz ferahlamıştır. Ne var ki Vilâyetin gözii önöndeci ba meyttandan biraz asajjıya veya biraz yukanya çıkıldığı zaman dünyanın hiç bir yerinde göriiuneyen manzaralarla karşdaşmak mümkündür. Eminönü Meydanım Sirkeci'yc bağüyan yeni caddenin kenarında bulunan nakliye şirketlerl. günün en hararetli saatlennde yükleme boşaltma yaptıklarından, trafiği tıkamaktadırlar. Bir artım ötedeki trafik polisi boşuııi gayretle arabalara yol vermeye çahfir, ama arabalar kanıyon ve at arabalan üzerinden atlıvamayacaklan için durum değişmez. Burası Vilâyete bir kaç yuz ••• (Devamı Sa. 1. Sü. 3 de) NADİR NADİ (Devamı Sa. ?, Sü. 3 de) iirkive Trafik Kazalannı Önleme Derneği Maçka Maden Fakültesinde bir sergi açtı. «Büyük Trafik Eğitim Sergisi»ni gezmek isteyenter, efer Iki hafta kadar önce Roma po! şehir trafiğini aşabilirlerse, jfidip görebUirler. Bu vararlı serlisınce suçustü yakalanan genl j giyi bir demeçle açan Sayın la grupunun sorgulannda yapa1 Cumhurbaşkanı Korutürk, uzacaklan eylemlen hakkında genış yın sırlannın keşfedildifi bir bılgı alındığı bıldınlmıştir. j dönemde kara araçlannda can ve mal ka\bının bir toplum için Italyan polisinın Türk polisme affedilmez kusur olduğnno beyaptığı ıhbar tizerıne ozellıkle lirtmiş ve gerekli tedbirlerin aIstanbul Yeşilköy Havaalanında lınması için yöneticileri nyargenıs olçude guvenlık tedbın mıştır. alınmıştır. Bu arada, Turkiye'ye sokulmak istenen her bagajın Gerçekten öncelikle Istanbul boyutları ne olursa olsun tıtizi^k kentinin trafiği, şebirde rajale kontrol edilmesi ozellıkle alan yanlar için bir kâbus halinı alcıvannda özel ekiplerin çevreyi kontrol etmesi istenmiştir. T BOMBA OLAYLARI Bomba olayları d'avasının dun ku duruşması sonunda, Askerî Savcı Hâkim Albay Nevzat Çizmecı'mn, bır bayan avukatm tahliye ıstemine, «Aldığı vekâleti hak etmış görunmek ıçin muvekkilini suçsuz göstermek gayretindedir» şeklinde konuşmasım protestoyla karşılayan avukatlar salonu terketmek istemişlerdır. Durusmanın sabahki bolümilnde sanık Talât Turhan'ın, cezaevınde avukatlariyle görüşmesinde gorevlılerın konuşmaları dinledığı, bazı hallerde gbruşmelere gorevlılerce müdahale edildıği, ıddia makamının ıse bu dinlf>\icı subaylardan bilgi (Devamı Sa. 7, Sü. 8 d»). Heybeliada Sanatoryumu müstahdemlerinin elbise tahsisatı ile hayvanlara yem alınmış Keybeliada Sanatoryumunda gbrevli bır kısım müstahdem, kendilerinin 8 saatten fazla çalıştırıldıklannı, sosval haklardan yararlandınlmadıklannı ilerl sü rerek, Istanbul Valiliği ile Sağhk Bakanlığına 95 imzalı bır dilekçe vermi$lerdır. Sanatoryumla ilgüi müteahhltlerin işlerlnde «hammal» olarak çalıştırıldıklannı da bu arada iddia eden müstahdemlerden bazılan, «Yaptıgımız sıkâyetten sonra bıze baskı vapılarak, dllekçeye kovdugumus imzalann geri ' alınması tstendı» demıslerdir. Heybeliada Sanatnrvumunda 18 (Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) PARTİLER RADYODA 19.35 (TBP) 19 50 (CGP) 20.05 (MP) 20.20 (AP) 20.35 (MSP) 20.50 (CHP> Güley 21.05 (MHP) 21.20 (DP) Tımısı Feyzıoğlu S. Tural Sezgin Emre Ecevit Gun Sazak önder veya