Catalog

1 t. i soygun a Hikâyeler ARARAT YAYINEVI INAN OAĞITIM Srt. 3} » : 270< I I Cıii!»i<« • İST. 50. yıl, sayı: 17679 umhuriYe Kurucusu: YUMJS NADİ Telgral ve m e k t u p adresi: Cumhurıyet lstanbul Posta K u t u s u : I«tanbul N o : 249 T e 1 e i o n 1 a r : 22 42 »0 22 42 96 22 42 97 22 42 y8 22 42 99 •t .i y j BİR ÖĞRETİM Y1LI SÜRELİ tJNlVERSITEYE GIRtS FEN SINIFI ®Sabah,oğle \e akşam sınıfları. fTest tcknığine uygun ve test uygulamalı öğretim. J 5K»S»l1973tTEHi974 I 10 »R4LIK »731 TEM1974 I İ19 KİSIM1973* TEM 197* I 24 ARtLIK 1973~1 TEM1974İ İ19 KASIM 19731 HAZ 1974 24 AR«LIK 1S73"1 MAZ1974 I ®broşür jste}erek geniş bilgi alınız. 20 Ekim Cumartesi 1973 ® ) ! G D K S E N B EflS A N F SI DEVLET MAAS ve' OCRETLlLERP vc* TÜM ÖOEMELEROE ART1SLAR Ecevit, "Karma hükümet konusunda başlıca sorumluluk bize düşüyor,, dedi AN'KARA 14 Ekim seçiminden partisi en çok sandalye kazanarak çıkan CHP lideri Bulent Ecevit, DP lideri Bozbeyli ve MSP yöneticisi Erbakan' ın evvelki günkü «sağ koali?yon Yuvarlak masa toplantısı» ve «Ecevit Demirel • Erbakan» görüşmelidir önerüerine, aynntılarına girmeden, cevap vermiş, «Şimdi bütün partı liderleri ve sözcüleriniıv önerüerini ve duşuncelerini ilgiyle ve yararlanaıa v izliyoruz» demiştir. CHP lider. «akaryakıt» konusuna üiskin görüşlerini açıklarken, cBütün dünyada bir akaryakıt bunalımı beklenebilir. Bunun için Turkiye'de yetkililerin şimdiden gerekli tedbirleri almalan gerekir» diye konuşmuş, «Elektrik sorunu» nu «Ulusal yararımıza en uygun biçimde çözmeye çalışacaklarını» açıklamıs, «Ereğli Demir • Çelik'teki gTev» için, «Ereğli Demır Çelik yöneticilerinin hukümetin kurulmasmı beklemeden ve hiç bir dış etkinin altında kalmadan greve adaletli bir çözüm aramalarını» istemiştir. «Bize düşüyor» tki gün süreyle Istanbul'd» dinlenen CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, dün saat 11.45't« eşıyle birlıkte karayoluyla Ankara'ya dönmüştür. (Devamı isa. 7, Sü. 1 de) 6KMEIEB S«>BVT ODEHEUR Ocetili * MEMU 12 Marttan sonra gerçek maaş ve ücrette P Belediye işgaliye i s t e y i n c e bazı Sey/tömer düşüş oldu kuruluşlar "50. Yıl Takı,, yapmaktan vazgeçtı santralmda Sadun TANJU Ankara'dan yazıyor Maaş ve ücret arttırımının çok büyük kısmı, fiyat artışları nedeniyle eridi Konya Milletvekili N'ecmettin Erbakan, «Millî Selâmet Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi'ne tek başına hükümet kurma imkâmnı vermeye hazırdır» demiştir. AP, DP ve CGP'nin «Somurü, tahakkum ve buhran yaratan partıler olduğunu» söyleyen Erbakan, toplumu rahatsız hale getiren bu pohtikalardan kurtulmak için CHP ve MSP iktıdarlannın denenmesi gerektiğıni bolirterek, «Açıkça söylu\oruz: icraatı uzerinde anlsşırsak, CHP iktidarına yeşıl ışık yaksbiliriz» demiştir. Partisinin Genel Merkezinde, Genel Başkan Süleyman Arif Enıre, Başkan Yardımcısı Dr. Fehmi Cumalioğlu, Genel Yönetim Kuru lu üyesi Osman Nuri Önügören ve Hasan Aker'in yanında Cumhuriyet'in sorularına cevap veren Prof. Necmettin Erbakan, yeni hukümetin teşkili konusundaki fi kırlerini şöyle belirtmiştir: «Renksiz liberal görüş partileri bu seçımde tam bir ba^ansızlığa uğramışlardır. Millet bu par Erbakan: "CHP tek başma iktidar olmalı tilerden ümidini kesmiştir. Şlmdi sıra solcu görüşü temsil eden CumhuTiyet Hsilk Partisindedır. Ülkerün ve vatandaşların bugün kü önemli dertlerinin çözülmesin de CHP ye yani solcu görüşe bağlanan Umitleri engellemek gıbı bir tutum içinde olmayacagız. Bu parti, seçimlerden tek basına iktidan almış olarak çıkmış eibi kendi fikirlerinl uygulama alanına çıkarabilir ve bizden destek de görür. Mutlaka koalisyon orta ği olmak glbi bir düşuncemi» yoktur. Geniş kapsamlı atfı, Anayasal özgürlükleri, mzlı kalkıı». ma ve yaygın refahı hedef alan, hayat pahalılığını önleyici, eğitim imkânlarını açıcı bir hükümet programım destekliyeceğimi> zi ve bir azınlık hükümetinin çalışmalanna imkân vereceğimiri şımdıden söylüyoruz.» «Kendilerini sağcı sananlar» Profesör Erbakan, sağ koalisyon çağrılarını da «Kendilerini sağcı sanan renksiz liberaller, başansızlığa ulaşmış iktidarlanm yenilemek istiyorlar» diye nitelemiş ve Cumhuriyet'e şunlan söylemiştir: «Halktan oy almaya gelinc» sağcı, Mecliste icraat kanunlannı hazırlarken renksiz, bir çeşit klorlama cihazı gibi hareket eden partilerin sağ cephe yaratm» gayretleri samımiyetsizdir. Millet, bu kadar yıldır kendi meselelerine çözüm getirmeyen, bilâkis üzerlerini örtüp fcüçük bir azınlığın çıkarlanna hlzmet eden partilerin iktidanndan artık bir şey beklemediğini oylanyle göstermiştir. Biz hükümet kuracak kadar çoğunluğa sahip değiliz. Ama normal yoüardan kendisine hükümet kurulması teklif edi lecek sol partiye bağlı ümitlerin meydana çıkmasını da ısteriz. Kesin bir kararımız vok, koalisyon ortaklığını da müzakere edebüiriz, ancak ön görüşümüz, tek baştna iktidara geçmek vs kendi prensiplerıni uygulamak isteyen partive de yolu açık bu(Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) CUMHURIYET HABER MERKEZİ 12 Mart'tan sonra izlenen ekonomık politıkanın dogal bir sonucu olaıak kamu hianeti gören memur ve ücretlilerin gerçek gelirlerinde mutlak bir azalma olmuştur. Devletin yaptıgı maaş ve ücret ödemeleri toplamınndaki artış, fıyat artışları ile memur ve ücretli sayısındakl aıtışlann gerisinde kalmıştır. Bu yüzden, sabit fiyatlarla ortalama maaşlar 1972 yılında, 1970 yılındaki ortalama maaş düzeyinin gerisine düşmUştür. Artış yüzdcleri Yukndaki graiikte, son yıllarda memur ve ücretli sayısı ve devletin yaptığı toplam ödemeler deki artış yüzdeleri görülmektedir. Devlet İstatistik Enstitüsü' nün istatistiklerine dayamlarak; düzenlenen bu grafikte, «perso. nel reformunun» uygulandığı 1970 I yılıdan 1972 yılı sonuna kadar, devletin yapmış olduğu toplam j maaş ve ücret ödemelerinin yüz î de 78 oramnda artmış olduğu anlaşılmaktadır. Yalnız bu artış, ı carî fiyatlarla toplam ödemeler i deki artış olmaktadır. Mutlak ra i kam olarak devlet, tüm maaş ve ücretlerine 1970 yılında 123 milyar lira öderken, 1972 yıü ' sonunda 22,5 milyar ödemiştir. | Fakat devletin yaptıgı bu maaş, ve ücret arttırnmnm çok büyük bir kısmı fiyat artışları nedeniy j le erimiştir. 1968 sabit fiyatlanyle hesaplandıgında, devletin toplam maaş ve ücret ödemesi 1970 yılının 105 milyar lirasından 1972 yılı sonunda 11,5 müyar liraya çıkmıştır. Artış oranı yüzde 12,7 de kalmaktadır. ANKARA, (Cumhuriyet Bflrocu) Ankara Belediyesi, Cumhuriyet'in 50. Yıldönümü nedeniyle şehir içinde kurulacak «Zafer tak« larından çok >üksek miktarda «İşgaliye» ıstedikleri için, bazı kuruluşlar «Tak» kurmalttan vazgeçmiş, bazılan da kurulmuş olanlan sökmeye başlamışlardır. Belediye Başkanhğınm almış olduğu bu karar, 50. yüdönü münde «Tak» kurmaya hazırlanan veya kurmaya başlayan kuruluşlarla Belediye arasında anlaşmazlıklara yolaçmıştır. Ancak Belediye yetkililerinin «İşgaliye» de diretmeleri üzerıne, bazı kuruluşlann yaptıklan hazırlıklkrdan vazgeçtikleri, bazılannın da kurulmuş «Tak» ları sökmeye başladıklan öğrenilmiştir. Saptadığırmza göre, Belediye' nirt tcurınuşlardan istediği işga liye parası. 250 bin ile 500 bin lira arasındadır ve şehrin şemt lerine gore değişmektedir. Istanbul'da işgaliye alınmıyor Cumhuriyetin 50. yıldönümü kutlama törenleri dolayısiyle şehrin çeşitli yerlerine zafer taklan kurulmaya başlanılmıştır. Taklann bir kısmını Belediye, bir kısmını da banka ve özel firmalar kurmaktadır. lstanbul Belediyesi, zaîer taklarınm özel bir planım hazırlayarak firmalara vermiştir. Bunun dışında taklara bir ek yapılmayacaktır. Yine Belediye bir defaya mahsus olmak üzere tak yapacak firmalardan işgaliye resmi almıyacaktır. Taklann üzerinde iirmalann reklâmı bulunmayacak ve yalmz «Bu tak .. firması tarafmdan yapümıştır» yazılabilecektir. sık sık arıza o/ocağ/n/ be/ırten ilgililere göre, elektirik kesintisi devam edecek Seyitömer Termik Santralındaki ârıza nedeniyle elektrik enerjisi dağıtımında kısıntıya gidilme si, tepkilere yol açmaktadır. Özel likle sanayicüer, Istanbul'da bir saatlik enerji kısıntısınm, 2^ mü yon liralık üretim kaybına yolaç tığını belirterek soruna süratle çö züm bulunması gerektiğini belirt mişlerdir. Öte yandan Türkiye'de ki enerji sorununu yakından bilen teknik yetkililer, Seyitömer santralinin tam kapasite ile çalrş maya başlamasından sonra da sık sık ânzalanacağuıı ve bunun da yurt çapında elektrik kesilmelerine yol açacağını söylemişlerdir. Italyan ve Fransız Sirketleri ta rafından 900 milyon liraya yapılan Seyitömer santrah, bir yüdan fazla süren bir gecikme ile ancak geçen Ternmuz ayında deneme dö nemine geçebilmiş ve bu döneınde Batı Anadolu enterkonnekte şebekesine 100150 Megawatt elekt (Devamı Sa. 7. Sü. 6 da) Kamu kuruluşlarının seçim öncesi dağıttığı ikramiyelerin geri alınması kararı personeli zor duruma duşurdu 1 •• •• 1 * * Gerçek gelir 19701972 yıllan arasında sabit fiyatlarla devletin yapmış olduğu maaş ve ücret ödemelerinin toplam yüzde 12,7 oramnda artarken, devlet hizmeti görmek üzere kamunun çeşitli kuruluşlannda çalışanlarm sayısında da artışlar olmuştur. Aynı dönem ı;indeki kamu hizmetinde calışanların sayısındaki artış yüzde 21,2 yi (Devamı Ss. 7, Sü. 4 de) Beyrut'ta 65 kişiyi rehin tutan gerillalar ölü ve diri olarak ele geçirildi (DIŞ HABERLER SERVÎSİ;' Savaşın Suriye içlerine kaytnasından yararlanan birkaç îsrail askeri, Golan tepelerinde teıkedilmiş bir kasabada, savaşın korkunç anlanru top oynayarak unutnıaya çalışıyorlar. (AP) Millet Meclisi ve Senato 24 Ekimde toplanıyor ANK\RA. (Cumhuriyet Biirosu) Millet Meclisi 24 Ekim Çarşam ba günü çağrısız olarak toplanıp 4. dönem yasama dönemi çalışmalanna başlayacaktır. Seçimla gelen üyelerinin 52'si yenilenen Cumhuriyet Senatosu da aynı gün, aynı saatte ayrı olarak top lanacaktır. Bu iki toplantılarda, üyelerin and içmelerinden sonra Başkanlık seçiminin yapılması beklenmektedir. Anayasa ve Millet Meclisi içtüzüğü, milletvekili genel seçiminden sonraki ilk toplantuıın, sonu cun Yüksek Seçim Kurulunca Türkiye Radyolarından ilânını iz(Devamı Sa. 7, Sü. 1 de) S. Arif TERZİOĞLU ANKARA îktisadi Devlet Teşekküllerinden bir kısmında 14 Ekim seçimlerinden önce alelace le dağıtüan 1973 yılı «çift ikramiyesi»nin ödenmemesi, ödenenlerin geri alınması yolunda yapılan uğ raşılar, yöneticilerin yarüıj uygu laması nedeniyle personeli zor du tuma sokmuştur. Bu ikramiye dağıümınm yasala ra aykırı olduğunu bilmezlikten gelerek seçim öncesi uygulama ya pan yöneticüer yüzünden yüzbin lerce personel perişan olmuştur. İkramiyelerin ödenmemesi, öde nenlerin geri alınması için Başba kanlık, Maliye Bakanlığı, Devlet Plânlama Teşkilâtı, Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Dairesi Baş kanlığı büyük bir süratle durumu inceletmiş ve aldıkları kararı derhal Başbakanlığa bildirmişlerdir. BEYRLT Lübnan polis ve komando birlikleri dün, Beyruttaki Amerikan Bankasında 66 ki [ şiyi rehine tutan dört şehir gerıl ^ lasının bulundukları binaya makinah rüfek ateşi açarak ve bombalar savurarak saldırıya geçm;ş, gerillalardan ikisini öldürdükten sonra da 65 rehineyi kurtarmışlardır. Polis ve komando birlik DEVlerinin saldınsı üzerine gerillalar da ateşle karşılık vermişler ve SANIKLARI pencerelerden bombalar savurmuş lardır. Çatısmanın ilk dakikalan CEZAEVİ içinde gerillalardan biri teslim olmuş, diğer iki gerilla ise çarpışırKOŞULLARININ ken öldürülmüşlerdir. Lübnan po lisinin en çok aradığı kişi olan DÜZELTİLMESİNİ dördüncü gerilla Mirşed «Cemü» Şibbo ise, odadan odaya kaçarak İSTEDİ güvenlik kuvvetlerini yaylrm ateşine tutmuştur. DevGenç davasmın dünkü du | Lübnanlı yetkililer rehinelerden ruşmasmda sanıklar; bulunduk' birinin, güvenlik kuvvetlerinin sal lan askeri ceza ve tutukevleridırıya geçmesi üzerine gerillalar ne yakınları tarafmdan getirıien tarafmdan öldürüldüğünü, diğer gazete, dergj ve kitapların sokul rehinelerin ise kurtarıldığını açık madığını ileri sürmüşlerdir. Salamıslardır. Öldürülen rehinenın nıklar, «Kişıye ceza mahkeme bir Amerikalı olduğu bildirümiş(Devamı Sa. 7. Sü. 7 de) tır. Güvenlik kuvvetleri ile banka binasındaki son gerilla Mirşed (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) ABD, israil'e 2,2 milyar do/ar yardım yapacak DIŞ HABERLER SERVİSİ Ortadoğu'da Mısır, Suriye ve îsrail kuvvetleri arasındaki çarpışmalar bütün şiddetiyle sürer ve dünyanın belli başlı merkezlerinde ateşkes sağlama çabaları yoğunlaşırken, Başkan Nixon, kongreden israil'e acil askerî yar drm için 2,2 milyar dolar (Yaklaşık olarak 29.4 milyar lira) ödenek istemiştir. Bakanhğı Amerika'nm İsrail'e kurduğu hava köprüsüyle ilgili olarak, «Sınırlı sayıda» Amerikan askerî personelinin İsrail'e gönderildiğini, dün açıklamıştır. Savunma Bakanlığının sözcüsü General Daniel James, îsrail'e kaç Amerikan asker! personelinin göncferildiğini, ya da bunların hangi görevi yerine getireceklerini açıklamaktan ka çmmıştır. Sina cephesinden gelen haberlere göre, Süveyş'in batı yakasına büyük ölçüde yığmak yapan Mısır kuvvetleri ilerlemelerıni sürdürmektedir. Kuzeyde Golan bölgesinde ise Suriye hatlarını yarmaya çalışan Îsrail kuvvetlerinin saldınsı durdurulmuştur. Asker gönderdi Öte yandan, ABD Savunma OLAYLARIN ARDINDAKİ Şinasi Ertan: «Koalisyonların basarılı olmayacağına dair kesin bir görüs voktur» İZMİR TürMye Odalar Bir. liğı îkinci Başkanı ve Ege Sanayil Odası Başkanı Şinasi Ertan dün Oda Meclisinde yaptığı konuşmada «Koalisyon hükümetlerinin ekonomik sosyal ve politik istikran saglamada ekonomik büyümeyi plan hedeîlerine ulastırmada başarılı olamayacağı şeklinde bir peşin hüküm yoktur» demiştir. 196165 arasında kurulan koalisyon hükümetleri döneminde gerek özel sektör gerekse kamu sektörü yatınmlannın plan hedeflerini astıgını belirten Ertan «Bugün genis halk topluluklarınm en büvük derdi olan fiyat artışları diğer bir ifade ila enflâsyon hızı aynı dönemde sadece yüzde 6 civannda kalmış(Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) Başbakanlık genelgesi Bu bildirime dayanılarak Başbakanlık 12.10.1973 tarih ve 2158/9480 sayılı bir genelge ile Bakanlıkları uyarmış, ödemelerın kanunu kesinlikle aykırı olduğunu, ödeme yapılan kamu iktisadi devlet teşekküllerinin de paralan geri almasını istemiştir. Bu konuda bilgisine başvurdugu muz Devlet Plânlama Teşkılâtından bir yetkili. özetle şunları söy lemiştir: •îktisadi devlet teşekküllerinden bazılarmın Devlet Personel Kanu nunun ikramiye. prim ve temetlü gibi ödemeleri kpsinhkle yasaklamasına raemen ödemelerde bulun (Devamı Sa. 7. Sü. 7 de)' GERÇEK İç Barış ler kesiminde sornmln aranmaya baslanır, partinin içine dönük bir özeleştiri ortamı doğar. Hatta bazı hallerde partilerin yenilçileri liderler ve sorumlnlar kadrosnnnn çekilmesine dek vol açabilir. Genellikle Batı rejimlerinde dnrum badur. Bizde ise seçim venilçilerinin analizini vapacak yeterli olanak voktur. Şimdive dek geçîmlerde venllen hep CHP Idi. CHP'nin degişraez lideri tsmet Pasa oldugnndan, seçim yenügiltrinİD parti içi özeleştiriye dönüşmesi mümkfin olamadı. Şimdl ilk kez AP'de bir laboratnvar deneyini izlemek fırsatı doguyor. Ne var ki AP'nin yenilgiden doğan tepkilerinin boyutlan bniimüzdeki giinlerde görülecektir. Şimdilik MSP. dısındaki purtilerde seçimin basarılı çevTelerine karşı bir husumet havasınm esti ği görülmektedir. AP. lideri Sa(Devamı Sa. 7. Sü. t da) > S eçimlerin sonuca bazı çevrelerde tepkiler uyandırdı. Yayınlardan, demeçlerden, tutum ve davranıslardan bu belli olmaktadır. Bir nlçüde dnrumn doğal karsılamak çerekir. Yalnız bizde değil, dünyanın çok partili rc.jimi benirasemis çoğn ülkesinde her seçim sonucundan dogan yankılar, birtakım kaçınılmaz olavlara vol açar. Kazanan siyasî partilerin lider kadroları, yerlerini saglamlastınrken, kavbpden givasî parti Süveyş'te durum Bu arada îsrail Savunma Bakanı Moşe Dayan, dun bir Îsrail komando birliğinin Süveyş Kanahnın batı yakasına geçerek orada bır köprubaçı kurduğunu ve bu köprubaşını savaşın sonuna kadar savunacağını açıklamıştır. Bir îsrail Askeri Sözcusü, Süveyş Kanalının batı yakasma geçen îsrail birliklerinin. Mısır topraklarına 2030 kilomet(Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) ••• Dadı Hadi sultanım, sen şimdi bu masah dinle.. Sonra bir güzel yat, uvu!..