Catalog

CUMHURÎ ET Tr 12 Aralık 1972 laylara uzaktan bakınca «insan»! değerlen» dirmek, yaşarn doku^unun akıl almaz bağlantılarını, küçuk tesadüflerin yarattığı buyuk sonuçları anîamak kolaylaşıyor. Bir yam ile, iopiumumuzun yafav ve dîkey kesıtîerini yan^ıtan olayîar içındeki insan, zaman etkenine bağh olarak toplumsaî değerleri tam m a m m da sağlamaktadır. Bu yazmın çerçevcsme sığdıgj kadanyîe «olaylar içinde ınsarrn ele alarak toplumumuzun bugilnune ışık tutmağa çaüşacağız. O OLAYLAR IÇINDE INSAN Prof. Dr. Cavit Orhan TÜTENGİL «•Yahj'a Kemal Bevath'mn a?î7 hâtıra^ı^a» ad^adığı *bır vazı dızî'sinde çok ilgmç noktalara değinır. Turkçe çpviri^!, Fransızca ve Lehçesındcn daha once yayımlar.an bu yazısinda bilge cîost soj le der • «Şah^pn ben, bıiyük bir Türk şairiyle Varwva'da, Polonja Cumhuriyeti Hükumetmm bujukeîçiîf^ri arasmda, karşıiastım. Bukar^ıîaşma dipiomaîik salonlarda dcğıî, Thomas Mann'jn Polonya'ya gelısmi kutlamak ıçin, 1928 yılmdd Varçova'da PenClub'te yapıian kabul töreninde oldu... îçindf yaşadıgımız bu inandırma törer.i sırasmda, Yenı Turkiye'nin temsiki?i Yahva Kemal Re\ath, Turk siirinırı vüksek «c'ivçli bir usta«sı olarak îşıldıyordu. DıUni hılmcycn bızlcrm onunrre şiırîerini okur kon, <;ankı cılıırîc, kahrnmanca atıhşîarm vc "\uksek ^evıypde bir Mrtüozlüğün birleşimm! ranîrindıı îyoi flu Genis, ku\ vetli \re îütufkâr kişiliği, > eni Turkiye'nin guvenilir kahraman hğını arami7da yapatıvordu. ötekılcr umıilı idsier. B^yath ise ümidin kendisıydı. Şaır ta raîından yapılan ?erbest bir tercümenin yardımıvle okunan sürlerın hpvasma girenler, Avrupa devlctlerınden bır baskasınırt bız.e boyîe bir tcmsılcı gonderemedığım anhyorlarcfı Vnrsöva'dakı. ontellektupl bakımdan son dereCP ustun dıpîpmartar arasında Beyath'nın tem sil ettiği yuksek ^evneyı gormemek ve bu eîçivi bize gbnderen ulkenın geleceginı sezinsememfk körluk olurdu» (2). Bati dürvasınin 1955'te Londra'da \ayımlanan «On Th» Hİffh UplanrÎK» adlı kitabıyle tanıdığı Stanislaw Vıncenz, Türkleri Grek uvgarhğımn gerçek mıra<=çı<;ı sayarak, «Anadolu TüıkİGrinin Homer'm eserlcrini de Kur'amn yanında bulundurmaları geıekır» diyordu. Bu jakjnlarda, «Başbakanlik Kultür te^arh^ı Kultur Yavmîari» ara^mda Ahmet Acaoclu'nun «Üç Medenıvet» adh kitabs çıktı. llk defa 1928 y ü m d a «Turk Ocaklan Hars Hevctı»nin 8 sayılı yayını olarak okuyuculara sunulan kıtabın veni baskismda Tezer Ta^kıran babasmı okuvucnlara tanitırken söze şoyîe ba?!ıvor <\mn \ihuda doÇan, 1939 yıhnda nîen Ahmet Afîaoglu, yırmincı vüzyıhn en dıkkate değcr Turk fjkır ve sivasct adamlanndars bıridır îlmî ve siyasî şahsiyetinin hamuru, baba evinin do§uîu havası, ıîk \ e IÎKP tahsilini bitirdiSi Çarlılc Ru^va'smda büvük fikir ve sanat adamîarmın onderliğı ıle bapl^mış so?yal değişiklik vc idco'oü kavgalan, vüksek tahsilini vaptrii Fransa'da roman1İ7îT)"dcn realizme ceçisîn c anaitnn pohtık?va k;dar topluma ait her dP5°rı b v r a \ a n ^aı sîntılarjyle yoĞurulmus vp butun ha\atı bu kavnp.klarm ruh ve 'dima^ında \rT~attipi bir tpmfl inarç uğrunda milcadele ıle gpçmiştir». Lıbernl anlavjşa bağlî bir düsüncp adamının soru i=;arptlerivîe geîen kitapları «Ben Ne>im<> (1936>. îhtilâl mi. înkilâp mı? (1942>» bir «jrayann, Darülfünun ıslabat? dersilen oîav kadro dısı bırakıldı. Bunun içindir kî, 5inda ^Babamın Arkadaşlan» o s h ı Samçt A>rao§Iu (îki^^i Pa^ku 1959, s. 150) adh kitabında «Bi7İm Saint Ju<;t»ün genç yastaki hazin ölümümi babasına duvurn"ugunda «zaten Öîmüştü» yanıtın! alacaktı. Türkıve'de benzeri a? bulunur bir kültür geleneğini aıle ocaŞı çercevesinde ve ailenin bütun kuşaklarmda yansitan «Ağaoğlu»lar, bana öyle geliyor ki, ilk i'ki kusakta surdürdükleri «r>arti muhallefeti>nin yetersir olduğunu gördüler. «Baba»nm «Serbest Fırka» Mustafa Kemal Paşa'nın Fahrî Müderrisiîği Yahya Kemal Beyath'mn önerisi üzerin?, •Istanbul Darulfünunu Edpbi\at Medrepesi» nin oybirhğiyie aldsğ? kararm sonucunu N e d p Asım, Türkıye B(n uk Mıllet Mecîısi Reisi ve Eaşkumandan Mü<ır Ga?\ Mu^ffîfa Kerria! Pssa Hszretlen'ne su vazı ıle bıldirijordu : « I tanbul Daruifununu Edrbnnfc Medresesi M c İ3Si Müdrrrişierinm 13 Eyluî'dp akdettiği cclsede zîitı myncı ı kumandanîlerini fahri müderri'îlıîp muttefıknn intıhap etmekle kesbi fahrevier* (1) Mustafa K t m s l Paşa'mn 13 Ekim 1922 tarıhli telgrafla teşekkürlerini bİId"ırdiRi vç *millî ıstıkîâlımİ7i iîim sahasınrîa ikmal* rd"cek oîan <hp\ptıniz amsında buîunmak bencç b.iıs ı ıftihaırhı» dedijfi görülmektedir Pans'ipn dnndukt^n sonra 1915in23 vıllsnnd.ı oğrptîm uyeliği yapan Yahya Kçmal Be7. atlı'mn ]S22 yılmdaki öncrisi onun hayatınrin koklü bir dönüsümün başlangıcı olmuştur, 1923 ythnda Urfa milletvekili. 1926 ve 1929*da Varşova vc MaeTrit ortaelçisldir, I93H1Ö46 yıîlan arapında Tekirdaft ve Istanbul mılletvekıl'iklerinde bulunur. 1948 vılmda büyukelçı o l v rak gittiği Pnkktan'dan. bir vıl sonra emekhye aynlarak yımla döner ve 1 Kasım lP58'de Istanhul'da öiür. Ustun ypfenrklerle varatıldıgına kuşku olmayan Yahya Kenial Beyath'nın bıze «K^r MusikiÎPri» getirdiğj Varşova'da a\dınîar kaIım ne uenti etkiledifine, dostluğuyle övündürnhmetli P o l o n v a n vazar Stanisla%v in bir vaztsından daha inandırıcı taTiik gosteriîeme7. 1959 yıhnda Fransa'mn Grenoble kentinde tanı^tı^îmiz Polonyah yazar, deneyini, €oğul»un Demokrat Parti serüvcni, bir iktidar partisinin Bakanlar Kuruluna kadar yücelttiği halde sonuç gene de hüzünlu oidu. «Kuvayı Millîye Ruhu»nd'an esinlenen «oğul» «Marmara'da b l r Ada»da yaşadî, «Hücredeki AdamVi vasavarak ve va?arak önrekîne kattı. «Torun» a geçmeden ekliyeyim ki. 196" yjîında yavımlanan «Â<;ina Yuzler* a d h kıtabının «Hürriveti Örten Şal» ba^hklî bölümundeki 99. sayfa birçok 'k^msn dıkkatinden kaçti • «Bu sırada, kulaktan kulaga fs^lfîanan dedıkoduva göre. yeni bir darbe hazırlavan bazı insanîar, kuracaklar! hükümetm başma e«K3 Basbakan %ardımcısım getirmek fikrindeydıler». Ağaoğlu ailesinin üçüncıl kuşağını temsü edpn «torun» kattnda. nice deney ve qörgüîerden sonra, <p3rti muhale{eti»nin yerini ««istem mubalffetî» almts görünüvor Tcktaş ASao§îu. va/dıkları. yaydsklar: ve çevirdikîerivle bi/« bu baklı izlpnimi vcrmoktedir Bunun icıprîır ki biz, «torun»un kaleminden çıkacak »Babamm Arkada?iarî» adjı kıtabın. ilkine kıvasl r ı, çok öğretici olmasa da cok düsündürücü oînrağmı umuyoruz ve Tektaş Agaoglu'dan da bir «Babamm Arkada«;ları» kitabı yazma?unı beklivoru7. Okuyucu Mektupları Bır derneğin çabası El?7iğ, Ağın ka7asmm Senpmar (Vahşen) köyünü ka!ksndjrnısk ve «uzelleştırmek îÇm M7Ö .vılında Ankaıa'daki Şenpınarlüar toplanarak bır dernek kurrruslar ve , Derneğin. yaym organı olarak da (HAKKO) ga'îetesmı çıkarıp devam ettırmeye muvaffak olmuşlar. Gayclen, Senpmar'da oturan ve dışarda bulunan butun Şenpmarlüarla ışbırlıgı yaparak kovlerme hizmet gofurmektır. Yaz rnevsımı hanç, dî«er ier ıçin 20 000. lıra para ıle mevsımlerde koyde vainız vaş 10 000. hrahk çe^ıtli malzt»îüar yaşamakta. yetısen genç me yardımmda bulunduğu yet ieri tahsı! vaparak KÖyVrinı fcıhlerce ıfade edılmektedır îerketmektedırler Dı^arıda «IlAKKü» gazetesınin Sobulunan ijenpmarlılar senehk rumlu Müdürü Ismaı] Ercan, ızmlenm kö^ ierınde geçırirDernek çahşmaiarmın kövleler ve yazm Şenpmar bır hayrinde pek anlaşılfnadığmı doh kalabalık olur. layısıyle Derneğe maddi ve •Derneğin üç yü ıçerısmde manevî. yardımda bulunmadık köylerinde yapıiacak hizmetlarmı. 'köyde yapılan hızmetleri Agm Belediyesıyle ışbırhği yaparak yürüttüklermı, fakat, Belediyenm yapüan CHP'den • • • anlaşmalara nayet etmejıp isîcn çok gecıktırdiğinden şıkâ\etçı oldukîartnı beyan e t mektedir. Dernek çalışmaları ıle ılgıü olarak Ismail Ercan, hemşehrilennin kendilermı hiç destekiemedıklerinden dert vanmakta, «Derneğimizın v& gazetemızın devammı sağlamak CHP'den Istifaîar devam etıçın her turlü çaba ve ımkan mektedır Edecektir dp. Etmpharcanacaktır • smı' de beklivoruz. Bır büvük Hemşehnîenmızın de pek a&acsn altmdan su vürümü> yakm bıf zamanda derneğm UKJ gğac vpni venT sür^nnlpr yardım ve tanletlennı anlavermeve başlamıştı ARacm yarak, imkânları ölçüsünde Rovde^mdPkı kuruyan kabuk maddî ve rmmevi katkıda bular, dökülmekte kurayan dallunacakiarı umıdinı besliyolar kmlmaktadır Yeni sürgünrum» demıştır. ler aeaca bambaşka bir renk Halil OZSOY ve ğüzellik getirmektedir. • Ataç Sokak Sayjn okurlar dikkat ettiniz • Huzur Apt No: 37/25. mı partidep istifa edenlerp. Kızılay/A N R A R A Gazeteler te^kilâttan istifalnr oldu§unu vazdı mı hiç. İ s b f i edenler çoför kalfvcı. kunduracı. küçük esnaf tamirri de&iî, partide ıkbalini tamamlam'ış. dünvahğını ha?ırlamı$ ve çalışan smıfa yukarıdan baSaym Hükümet yetkıhlerikan bir gruptur mızin beyanlarma göre PersoBir GHP'li düşünün ki, is IIPI Kanunundan dogan ak^aktifa eder etmez AP've girivor. hklar ve haksızhklar, çıkarılaVe bugün vıllardır CHP'vi cak kanun kuvvetinde bir kakimlerin mevdana getırdiğî dararname ile gideriîecektir ha acık ve secık anlsşılmaktaBu hususta bİ7İerin rie diledır. Onlar ıstifa ettikçe onlar gımiz v a r : Malum olduğu üsapır sapır döküldükçe genç 7pre lisc mezunları memurikıışak partıve kaydnlmakta ve \ete 13 üncu riereceden bnslagur bır spsm çevresmde kenettılmakta VP II^P dengı çe^ıtli le'.mpktpdir mc^lek okuHaundan mezun oCHP'dçn ıstifa edenler Sa\m lanların ıntıbaklan 12 ncı detnönü'nün ızınden vunıdükleıererion yapıtmaktadır Bovlerinı sövlüyorlar Şıtndı b:r lıkle Hse mezunu bir memur nokta var avdmlanması gerpmi'sal olarak bır îlkokul ögretken Bu ıstifa edonlcrrîe bıraz menının ılk intibak ettıÇı desavgı var ise, Parlamentova receve ridrt vıl hizmet ettıktpn kimlerin ovlanvle celdiklerini sonra ulasabilmektedir. düşünsünler ve milletvekiliiKararname çıkarken bu duğinden de ıstifa etsinler Evet rumıın da gÖ7Önünde bulunduistifa etsinler. Bunu istemek rulacagını ve lise mezunlarıde bizim hakkımız. Bizim ovnın memurivete gıriş ıntibaklanmızla geldiler ve bizım n"l?rmın da 12 ncı derpeeden vaIarîmi7in bedelini istifa ederek pılarak ma^durıvptimızm giödesinler dprilec^5ini ümıt ıçinde bekleSoför mekteyi?, , : ' . Kerim UYSAL <îsinj sşklı) Hak, Çiie İster Bu vazımi7da eîe nlınan iki kr<;it, b?"=ki bir devisle «tefc agaç» 51» dallar.vle gurîevcn « •ie çınarı» dıindcn varına uzanan toplum 1 ^] • ll vasantının kar^ıt çizgiîerini vermektedir, O lavlar içinde insan kücülüp vüceîerek. silimo •«ablanarak 7amsn icindeki serüvenini sürdürüyor. Sadece, «Kendi Gök Kubbemİ7» altınds »hoş b i r seda» bırakmak da vetmiyor. Çi1 p cekmeden alınan «hak»lar, kisi^Pİ nlanda olduğu gibi toplumsal nlanda n a derine islem«= * den vp Ö7firns<a^rn°dpn bir ^ü11 pibi kartvor. biT' gibi kaldığı için de aîınıp kalîfırılabilivor (1) Bk. S. Borak. Atatürk ve Edebiyat, Istanbui 1972, s. 93. (Varlık Tavmevi). (2) Bk. tnandırma Töreni, Dunva. 1923 Aralık 1960. S. Vincenı'den ceviren C. O. Tütenjril. Bu önemli yazı dizisinde Lehistan Türkiye iliskileri knnusunda da ilginç göriişler yer almaktadır. istifalar . ve bir soföriiu duygııları DURMAK, DÜŞMEKTİR OKTAY AKBAL Haytr Bir Dil Anıtınm Bulunuş Öyküsü efterdarlıktan emekli Ali Emıri Efendi, Sahaflarda bulup otuz altma satın aldığı yazma bir yapıt için şöyle der: t «Bu. kitap değil. bütün cihandır. Türklük, Türk dili bu kitap sayesinde başka revnak kazanacak. Arap dilinde Seyyibuyin'in kitabı ne ise, bu da Turk dilinde onun kardeşidir. Türk dihnde şımdıye kadar bunun gibi bir kitao yazılmarnıştır. Bu kitaba hakikt kıymet verılmek lâzım «else cihanm hazmeleri kâfi gelmez.» Ali Emirî Efendi. Kilisli Rifat'ın anlattığına göre. Osmanh tarihini çok iyi bilir. Ünlü kişi* lerin yaşam öyküleri (biyografileri) de onun ilgi alanına girer: Ne kadar İslâm hükümdarı vaısa. ne kadar «elm's geçmiş büyük bilgin varsa. ne kadar Osmanh ozanı varsa Ali Emın Efendi'yg^ sorun Taijh bılgis} Ali' dı'nın. Ezberınde vuzbın beyıt vardır Emeklı olduktan sunra kpndmı okumaya büsbütün ver mıştir. Sahafları birkaç bir doîaşması aa hep ışe y bır şeyler bulmak ıçmdır İNTİBAKLAR DÜZELTİLİRKEN D clcr gnıduk? Çok büsündüm 'nclor gbrduk» dedikten sonıa soıu işarctı mı koymalı, yoksa ünlem işareti rni? îkısi de oluyor. Ama •jaskmhk belirlisı ünlrm işaretini koymak daha doğru gibi gelır bana. Evst. nelcr ^ördük, nclor nelrr görduk' Nurden krlkıp ncrelero gcldık' Yaşı elliye yaklaşan bir ku^aktansani7 şaçkınlık verici nıce mco olavlara tanık olduğunuzu hatirlar«:tni7> Öüiek mi istedinîz: Ataturkçulükien. Kemalıst Devrımcıhkten nc anladı^ımız sbzgelişi... Bu Afalüvk'ün yaşadıgi ^ün îerde bu devrimc vnıılen anlama bakın, bir de bugune. Atatürk mılliyetçiligi Turkiyc'yi 1am bağımsız bir ülke saymaktı. saydırmaktı. Dı^arı>a tek kuruş biic borçlu olmayan, bir taktm anlasrmlarta bayımlı bulunmavan, dostu dost düşmanı düsman bılen bir ülkp>dık o günlerde. Kendimizi Batıh bir toplum sayıyorduk. hıç depıisc Batılt toplumlann uygarlık dü>eylerine ulaşmayı amaç belleyen bir toplum.,. Okulhrda bu ilkeleri benimseyerpk yetiştnildik. Atatürk'un olumünde de gördük dünyanın Atatürkçü Tüıkiye'ye gosterdıği büyük saygıy, verdiği büyuk bnemi... N 1916'DA BULUNAN«DİVANÜ LÛGATİTTÜRK» ADLI ÖLÜMSÜZ YAPIT, TÜRK DİLİNİN GENİŞ BİR SÖZLÜĞÜDÜR. BUNUN YANINDA TÜRK TARİHİ, COĞRAFYASI, MİTOLOJİSİ GİBİ BİLGİLERİ DE VERİR. gibi, 1916'da bulunmuştur. Ne var ki, böyle bir yapıtm varhğını büyük Türk bilgini Kâtip Çelebi, daha XVII. yüzyMda biliyordu. Ondan öncekiler de, Divanü LujatitTürk'ün varlığından söz eder. Yalnız, asıl yazma yitip gitmistir, sözü edilenler, ondan çekılmiş kopyalardır. 1916 yıhna ve bugüne, ancak. bulunuş öyküsünü anlattığım kopya gelebilmiştir. Biı başka kopyası da şimdiye değin ele geçmemiştir. Söz konusu yazma bugün Fatih Millet Kitaplığındadır. Ali Püsküüüoğlu Yazma, yaşhca bir hanımca sahafa getirilmiştir. Ona da. eski Maliye Nazırı Nazif Paşa ver miştir. Nazif Paşa, yazmayı verirken, hanıma, «Bak, sana bır kitap veriyorum Iyi sakla Sıkıntıda olduğun aünlerde kıtapçılara götür. Altın para otuz hra eder, aşağı verme 1 » demi<5man ma ne zanıan vermıstır? Biten vok ouru Şu var kı, Nazif Paşa'nın, Vuzmanm de&crını bılen biri oTa'jğu aç:ktır. Ama onun gün ısıirrıa çıkması volunda çaba gö.tereceK v.îenegi olmadı&ı da ortaoddır Bj Du^'uk dil anıtmın ortava çıkışmı bır rastlan tıya, Ah Emıri Efendi gibi torıhe, edebiyat a düşKvin birmin bu eğilimine borçluyuz ve yazmanın noksan^ız olduğumı Ali Emirî Efendi'ye bildirir. Ali Emirl Efendi. gözyaşlarmı tutamaz seviçten. Onunla da kalmaz. evinin bir bölümünü Kilisli Rîfat'a, bu emeğine karsıhk olarak, bağışlamaya kalkar. Yıl 1916'dır. Lufatltfüiük btıîtın*amn, Aîi Emirî ETenÖi ıle Kilisli Rifat'tan başka gören voktur onu. Çünkü Ali Emirî Efendi, kımselere göstermez. Bunıınla birlikte, yapıtın değeri kulaktan kulnğa yayılmıştır Ya^ Türkçenin Zenginiiği Ncrovp vardık sonunda 7 «HürriyetÇİ Dcmokrasi adı verıîcn, en ılkel ozgürlüklerin bıle kolaylıkla kullanılmadığı bir dü«<Jcıv su ya da bu, onemli olar» bu dyz^ye. bu gerçpge 7.eve tt ''îîfiyl "Kemalîst Devrimcî hİr **$to ^•ü*t!r*'*«lMs~r, enrfenıniM'bö devnmin İlkelerini nıv* kanül «Fttîremtfdıfc? Onlar m aşırı sagda solda bir takırn inanlnr, dÜRİinler özlettirdik? SorunInmi nncak o <ollardan çozürrlenebileceği kanısma vardırdık genç ] r n ' Bu vanda komandolar, ülkü bîrlikieri bir vanda boku gerıçlık oırü1kıİ. Sözum ona bir earip demokrasi anlnyısı içinde PP§cıları fîizlice destcklpyerek. besleyerek öteki gençlcrin üstüne üş1üne göndnrpn bir takım vetkıliler. Çarpışmalara seyirci kalan yoncticıicr Gıdp gide bir çıkmaza vardık sonunda. Kendılermı aş!rı snlcu sayanlar başlarmı kayalara carparak crildiler ^ Aîşın Fağcılar iso bu ı?ürultü patırtı arasmda izlerini kaybettirdilcr, ya da kaybettırdiklerini sandılar . Bu bu örnek... Baska bir örnek. 27 Mayıs devriminin iîkcVunin tepetaklak edildigidir. O Runlerde suclananlar, vatan haini savılanlar bırkaç yıl içinde nerdeys c vatan kurtarıcı oldtıiar! Haklnrmı gcri aldılar, yakında Parlarnentoya dâ girecekler, idam hiikmü giymis bir eski Cumhurbnşkanı belki de Senatndn yerini alacak. Hem kimlerin yanında? Kendisini iktıdardin tabanca zoruvla indiren yıllar yılı hapiste tutan, ida<> mn mahkurn ettircn 27 Mayısçılann yanında înönü ilc yanyana! Demek 27 Mnyıs yanlıç bir devrimmiş, haksiz bir eylemmiş? îki görüs bi^den doğru olamar. Ama bizde olur, sen de baklısm. sen HP. Ikisi d e haklı olamaz diveceksiniz, sız de haklı olursunuz. Burası Nasr<»ttin Hoca'nm ülkesi... Sağ eğilimli yığm yığm gazete. yığın yiğm politikacı, ^ bir sürü parti... Ama sol eğilimli. o da en ılımlı biçimde bır iki ga7Pte. iki üç dergı, sol değil de ortamn solunda bir parti... Hani dpmokra?i bır rlenge düzeniydi? Hani demokraside her çesit görüşe. düşunüsp yer vardı? Hani «Hürriyetçi demokrasi» kapital kadar cmcğe de yer verirdı? Hani, hani, hani?. Üstelik de bütün bu snRcı görüsler ortanm solunda yer alan ^ Atatürk Turkıyc'sınde Devrimci Atatürk Türkiyesinde olup bitiyor? Varsa yoksa sagcılık. iutuculuk, milliyetcilik, mukaddesatçılık adı altında Atatürk'ün yıktıgı, yok pttigi bütün eskilikleri dirıitmek, kabul ettirmek, benimsetmek, yeni bir dpğer kazandırmak!.. «Durmavalım duşeriz». Cumhuriyet'in 10. vılında Atatürk'ün bu sözünü her ycre asmışlârdı. Durmavalım düşeriz. Bosuna demcmiş bunu Atatürk Cevresindekilere söylemiş önce. en yakınlanns, bnsta iki Başbakamna. İnönıi vp Bavar'a... İki Cumhurbaskanı, hiü on iki yıl, biri on vıl Tıirkiyfnin. Türk ulusunun yazRisına egemen olan iki dcvİPt atiamt. Üstelik îkisi de Ata'nın en yakın arkadaşı. Kemalist Devrimin en güçlü iki sürdürucüsu, hip de"il=e o dpvrimin pn şüvenilir iki koruvucusu olm?mah mıvdı^ Aintürk Türkiye'sini dumiaksizın «;aga, aerive, vjirvhsa. hptıln cirkînp. kötüvp doğru vönplten bıı iki oolitikacı dcğil midir' Bugfün Türkiyp hir yanlv çikmarda ise pn büvük sommİHİar bu iki kisiden baskafit mıdir? Atatürk devrimin»» bir ç<?sit 'ihanet» söz konusu isp bu ilkin* bu iki kişiden gelm'Ktir. Sonra da onlara hoş görünmek ip Evet. nerden geldik. nereve vardık? îster ünlem. ister soru işareti koyun. boştur. Yazılan bozulmaz. Yaşanan da yadsınms7 Bir yanli5 yoldan geldik. bir vanlıç yola saptık. Simdi yüreklilik Atatürk devrîminin. o yitirdiâimiz yolunu yordammı i bulmak. Cağımıza yakiştirrpak. bugünün gerçeklerivle k. bövleee yarım kalan Kemnlist devrimi sürrlürm<*k... Bunu dü^ünen kim. iîtpven kim. özleyen kim? Bplki Erevit'ci CFP Vr. onun çf'resinde tooinnanlnr, o kadar! Kvçt bir k?ldık. hir av\ıc Komalist rWrimciviz konu^nn, yazan, bu lr.ri sürokli savunan Ama Türk ulusu susuyor. se^ini çıkarmıvor. spvredivor divc Kpmalist Tlfvrimi tutmnvor, savunmuvor. özlemivor san'lma ı "n. B'r ezıklik. bir vılgınhktır bu sıı^k n ^ ı ypvatan. Bir ^akm Kprnalist devrim ışığınj o zaman görün Türk ulusımıın coçkusunu, heyecaninı.... îşte. Ali Emirî Etendi, degerine «cihanm hazıneLerı kâfı RPImez» dedıği yapıta, Sahaflarda rastlamıştır. Rastlamıştır va, otuz altım yoktur yanında. ynzmayı almaya, bunun varısı kadar bir para vaıd.r Korkar kitabı orda bırakıp eve gitmeve f para içm, «Ya biri çehr de dnba yüksek fivata satın alırsa''» diye. Tanrı'va valvarır Alı Emi Divanü LueatitTürk\in buluri Efcndi" «Allahım bir, dost nu^unun bu ılgınç ovküsü, bugönder. bana vardım etsin. Be • rada bıtmış olmmor. nı kitpptan avırma'» Kitap bulunmuştur ama, bır Tanrı, bır dost gnnderır ona kez, noksanı var mıdır? Savfalar Ama onun da yanında ancak on bırbırıne karısmıştır çünkü: Alı lıra vardır, onu verit Yine olEmirî Efendi, bilemez bunu. mamıstır beş lira daha gerekKımseve de guvenemez, kitabm tır. Dost, gider evden getîrır baskasının ehne çeçmesinı ısonu da. Böylece kitap Ali Emitemez. Ama günün birınde. i^e rî Efendi'nin olur. Kilisli Rıfat karışır Alı Emirî Ali Emirî Efendi eve gelır Efendi, ona güvenrmstır. yazmayemryi iç'meyi unutur kıtabn nın noksan olup olmadığını deverır kendini. netleme işinı ondan ıster KiBu kitap. büyük dil anıtı Dilislı, büvük bır ıstekle kabul Pvanü LuçatitTürk'tür Daha der bu önerivı Yazma üzerınde doğrusu. onun Şamlı Muhamiki ay kadar uğraşır Düzene komed bin Ebî Bekr'ce (bplkı d? yar sayfa numaralarmı vazar aslından> kopya edilmişidir Talât Paşanın da Yardımiyle ' Divanü I.uçatitTürk, bilindigı cibi, Turk fhlının gcnış bır ' sÖ7lüğüdur. SÖ7İük olmatı va"•nında, Turk tarihi. budunbilımı (etnoloıisı), roğrafva^ı, mıtoloiısi, halkbilimi (folkloru) vr» halk edebıvatıyle ilgilı «ansiklopedik» bilgiler veren degerli bır \ a p ı t t ı r : «Türklerin en duzgun konusanlanndan. en açık anlamava ileı duvanlar çoktur örtanlarından, pn doSru anlayanlane§in Ziva Gökalp. vapıtı sörıındap. en ıyi kargı 'kullanan mek için can atmaktadır Kilisîi savasçılarından» Kâscarh MahRifat'm anlatısıvle, «Leylâ'smın Kâşgarlı Mahadmı duymus Kavs gibi ah çe mut yazmı^tlr. mut, bu yapıtıyle. Türkçenin ker». Yine de görme mutluluğuna eremez. Arap dili kadar zengin bir dil ol duâunu ortava kovmak eregın» Kilisli Rifat'ın da Ziva Gokgutmii^tür Admı da Divanü alp'ın da, bu değerlî vapıtın basılmasını istemeleri, ancak SadLugatitTürk, yani «Türk D:lraram Tal?t Paşa'nın. Ali Emirî leri Rö7İüğü» kovmustur. Şu var Efendi'nin elini öpmesivle gerki. Kâ«:garh Mahmut. daha çok çpkle^ebilmiçtir «Hakanivp» dive adlandırdigı Karahanlı Turkçe<=ı üzerinde Tâlat Paşa'nın bu davranışı durmustur. Yapıtını da Arapça övçjüve deger VP de ılginçtir" Tavazmıştır. Bununla, Araplars lât Pasa Divanü LugatitTürk* Türkçe bcretmek ereğini gözöün basımmı sağlamı«ıtır. İlsi gös nunde tutmustur. tprme^evdi, kim bilir bu büvük dil anıtmın basımı ne zaman Bu büvnkdil anıtının bulunupprç^kle^irdi 9 Gprceklesebilir miv tıınun övkü«vinü rtn'ntipimın bır dP Ali Emiri Efendi, büyük bir nedeni var: Türk kültürü tarihikıskanclıkla korudugu bu vapının bu dlmez yapıtımn vayılı?]tı, cünün birinde darda kalm bir nın 900. yılına ulastık Yazma. baska^ına «atar mıydı*7 Kilisli mutlu bir rastlantı sonucu orta^ Rifat olmasaydı durum ne olurva çıkmasaydı, böyle bır yapjdu' t;n varlığı bir sövlenti olarak Bütün bunlar, kişinin içini karartan sorulardır. Divanü LugatitTürk, dedığim kalacaktı Bir küçük rastlantınm ne büvük bır sonuç getirdiğinin güzel bir örnegiö*ir bu. ^«•••••«••••«••••«»••••••«•••••••••••«••ı ••••••••••••••*ııttııa«ı*ıaıp TESEKKÜR 10 Kasım 1972 gunü benhgine göçen sevgiii esim ve babamız ıyi yurekh dost, ınsan, Orman Yuksck Mulıendisı, Muharrır IMARUFİZADE 4 CEVAT 2İYA MARUFLlTyıı hasfalığı süresince sağhğa kavuşturmak için bilimin tüm olanaklarıvle fedakârca çaba harcavan Sayın Prof Dr NEVZAT AKPINAR'a, Sayın Uzman Dr BEKİR GRABENE've. Savm Doç. Dr. TÜRE TUNÇBAY'a, Savın Doç. Dr ERDEM TUNÇBAY'a, Sayın Prof. Dr. BEDRİYE KOT'a, Savm Doç. Dr. AHMET SATOĞLU'ya, Saym Müth. Dr. TAHSİN BOR'a, Sayın Uzman Dr. ALTAN KAYAN'a Ege Üniversitesı Nöroloji Kliniğınin değer'ı doktorlarına Sayın Dr PETHI ÎDİMAN'a, Saym Dr İZZET ÖVÜL'e Sayın Dr YAKTJP SARICA'ya. Sayın Dr. SAFFET ENÜSTEKİN'e. Nörolon Klınıgının başta ERENGÜL ve AYŞE hemşire hanımlar olmak üzere isimlerini hatırhyamadıgımız diğer fedakâr hemsırelerme ve değerlı personeline, sevgilı büyüğümüzün son anma kadar başından ayrılmayan fedakâr ve dost ınsan Savm HAMTJÎ GÖKTÜRK'e, Saym GÜNDÜZ AKMAN'a tzmır Orman Başmüdürlüğünün degerli mensuplarına, cenazeve katılan bizzat evimize gelen, teiefon telgraf ve mektunla acımızı pavlaşan akraba ve dostlarımıza gazetenız aracılığıyle minnet ve teşekkür hislerimizi bildirînz. . EŞÎ ve OfiULLARI : < Neriman. Selçuk, Sancar MARUFLU *•(••••••••*•••••••••••••••••••••••••••••••••«••••••••••••••••••*••••••••••••«••«••' Cumhuriyet 8881 • • »•• • • • • • • • •• <» » • • • • • • • • « D OKT O R Kadın Hastalıkları ve Doğum Mütehassısı • • • » • • •• • • Tank Z. Ksrbakan Deri. Saç ve Zührevi Hastahklan IMutchassısi tstiklâl Cad. Parmakknpı No: 6 G TEL.: 44 10 73 • DR. ÜMlD KIRDAR Hastalannı yenı muayenehanesinde randevü ile kabule başlamıştır Tel: 47 32 54 Sışlı Mevdanı. Ciftkurt Apt. fAnkara Pa?arı üstü) YILBAŞININ EN GERÇEK VE EN • » » •»• »••• • • »»• • • • >• • • • ••• »» •» » » • • •»» • • • • » • • • • Cumhuriyet 8882 '••••• ü ÜK I ü R ACl Sevgili varlığımız annemiz KAYIP AVUKAT X | X Süreyya ATAMAL || Opr Urolog Siraselviler ey2 l>!f: 44 57 44 1 A KÜ I M > « • • . .• ŞU OLACAKTIR. REMZİYE BEŞE'yi 11 12.1972 aünü kaybettık. Cenazesi 12.12.1972 Salı günü namazını muteakip Hacıbayram Camiinden kaldırılacaktır EVLÂTLAR1 öğle Cumhuriyet 8888 1973 YILINA BİR KISIM VATANDAŞLARIMIZ, MİLYON LARIN, YÜZBİNLERİN SAHİBİ OLARAK GİRECEKTİR. • • •• • »» • • • • • • » • •»• • • • BAYAN MEMUR ALINACAKTIR 1STANBUL EMMYET MUDURLUGU SATINALMA KOMÎSYONV BASKATSLIĞINDA1S Karakolun Kalyoncu Karakolu onarımi 1 lügüne caktır. 2 tnşaat 3 nünden Kesif Reddi Lira Kuruj 11.000.. tlk Teminati Lira Kuruş 825.00 . thale Giin ve Saatî 22 Aralık 1972 Cuma. saat 15.00 * • w Ba^müdürlüSümüz Şehirlerarasî îşletme Müdürlügünde boş 35 adet ve ileride bosalacak memur kadrolanmn doldurulmasmı temSnen 26.12.1972 günü saat 14 no de yapılacak sınavla veterı kadar Bayan P^emur alınaeaktır AsaŞıdakî sartlara haiz olanlarm sınava »irebilmeleıi 1çin nüfus cüzdanı diploma (A«:tllan ile) ve blr adet fotoğrafla birlikte engeç 25.12.1972 günü mesat bltlmine kadar Gavrettepe Yıldız Posta Caddesindeki Personel Servisımize şahsen müracaatları 1lân olunur. UNUTULMAZ REKORU İLE YILBAŞININ EN BÜYÜK HEYECANINI YARATACAKTIR. . Yukarıda adı, keşil bedelt. llk tpminatı ve Ihale günü vazılı tstanbul Emnıyet Müdüra n DOIIS karakolu onarımı ışı, Emnıyet Müdürlüğü binasında açık eksıltme İle yapıla Bu tse ait şartnarne t5 sastlerinde tstanbul Emnivet Müdürlüğü Lojistik Şube, Emlâk Bürojunda sörülebilir. tsteklıİPrın 1972 vilı vlzelı T1r.aret Odası vesiKası llk tpmınat makburu İle eksiltme güUç gUn evvel Vilâyetten alacakları ehliyet vesikalarını ibraz etmelerı şarttır. (Basm: 24807/887R) İSTANBUL TELEFON BAŞMÜDÜRLÜCÜ Ş ART L AR: 1 Enaz Ortaokul mezunu olmak, 2 1 8 yaşından küçük, 35 yaşmdan büyük olmamak, 3 Herhansı bır tahsil müessesesi İle Uişkisi olmamak. 4 tstenilen belgeler tle şahsen müracaat etmiyenlerın dilekçeleri muarneleye konulmayacaktır. (Basm: 25078/8879) 57 HILYOH DİLE KOLAY. (Basın: 25126/8880)