Catalog

SAHİFE DÖRT îerml?. Nihayet elll uç sene sonra ekme geçen Gehbolu madalyasmı alınca, bir hatıra resmi çektırmeyi ıhmal etmedım. îşte ekli olarak size gönderdıgim resim de o. Gbrecegimz gibi resimde, diğer dört madalyamm üstunde tek olarak asüı dtıran Gelibolu madalyamdır. O savaşlarda gorduğüm olaylara, edindıgim intiba \ ve işittiklerime gore soyleyebilirun ki; Türk, Avustralya ve Yeni Zelânda askerleri dünyanm en ustun savaşçılarıdır. 23 Ocak 1970 CIJMHURÎYET Mehmetçik ıre Anzaklar BAHA VEFA KARATAY Anlatan: CHARLES FREDRİC W t t t î . AMS" Gfettbblu'daki rütbesi ve görevi:'Otago Piyade alaymda er Bugünkü adresi: Islabank 2,R.D. Main Rood;?RattkatiNew Zealand 53 yıl sonra alınan madalya ve el sıkışan iki düşman melerine mukabıl esaslı hiç bir kazanç elde edememişlerdı. Anlatan: L. H. BAR RETT Geliboludaki rütbesi ve görevi: 11 inci taburda er Bugünkü adresi: 6 Myacora Street, Ziwedock Australia elibolu savaş alanına, 1. ıncı A\ustralya tumenının II incı taburunu takviye içın gondenlen erat meyanında 1 Mayıs 1915 tarihinde ulaştıra. O gunlerde 21 yaşimda bulunuyordum. Turklerle ilk dırekt temasım 19 Mayıs gunu cereyan eden kanlı çarpışma içinde oldu. O gün Turkler cephemize çok şıddetlı bir taarruz yapmışlardı. Bir kısım düşman erlerı birmcı hattakı sıperlerimize kadar ulaşmıya muvaffak oldular. Fakat aldığımız yerınde tertipler ve sarsılmıyan direnışimızle bu taarruzu kırmayı başarmıştık. Soylendığıne gbre o gün Ramazanın başlangıcı ıdı ve Turk lerın moralı en yuksek sevıyesınde bulunmaktaydı. Yaptıkları şıddetli hücumlar sırasında TUrk askerlennin cesaretıni ve «Ta ölüm, ya ba«a> rı;» şeklmdekı inançlannı takdırle müşahade etmiştim. Bu kanlı çarpışmadan beş gün sonra, iki taraf arasında dokuz saatlık bir ateş kes anlaşması yapıldı. ölülerın gömu'.mesi laalıyetiyle geçen o saatlerde, karşımızdaki cephede yer alan bu komşu askerlerle temas edebılmek imkânımız olmuştu. Onlara «Coni!» diye samımıyetle hıtap ediyorduk. Bırbirımıze karşılıklı olarak sigara ve yıyecek ikramında bulunuyorduk. li hale gelen bu ağrı ile adeta zere Gelibolu savaş alanından yan baygm lıalde sedye ıle sa aynlmış bulundum. hıle kadar taşınmış, oradan da Bu savaşlara aıt madalyamı, irinci Dünya Harbinde ancak alabıldım. 28 Hazıran ayıs sorüarında bir gün hastahane gemısıne bındırılmışevvelâ demiryolu blrliği tun. Daha sonra Mısır'daki has 1968 gunu Wellıngton'daki geşıddetlı bir karın ağrısı içınde Sana'da ve Mıtahaneye naklolundum. Boylenel karargâha çağırmışlardı beıle kıvranmıya baslamışsırda bulundum. Gelibolu çıtım. Kısa zamanda çok şıddetce de bir daha donmemek unı. Meger madalyamı verecekkarması sırasmda da, oraya tertip edllen kıtalarla Yeni Zelandâya aıt Otago alayında er olarak hlzmet gördüm. Gelibolu'da kalışım, bir müd det sonra yakalandığım hastalık sebebıyle uzun sürmemıştır. Buna rağrnen, kısa süre içınde, çeşitli çarpışmalara, kanU hücumlara katıldım. Bulunduğumuz yer cepheminn en ılerıslndekı Courtney Post ve Quıns Post ısimlerını alan ve Turklerle burun buruna denecek kadar yakın sıperlerdı. O sıperlerde çok kritık günler yaşadım. Fakat her şeyın üstunde beni sarsan, siperler arasında kalmış olulerin tahammul edılemez kokusu idi. Hayatunda canlı olarak yılanı da ilk defa Gelibolu'da gordum. 18 19 Mayıs gecesl Tıirklerin büyük kuvvetlerle yaptığı taarBir anma toreni vesileslyle Çanakkaleye gelen bir grup Anzak Gelibolu'da, Türkiye eski ruz, çok şıddetk ve kanlı olmuş, Turkler ağır kayıplar ver Muharipler. Cemiyeti üyelerinden bir kısmı ile. B 6 N Birinci fotofrafta, Yeni Zelandalı Anzak'lardan Charles Fredric WllUams 5S yıl sonra aldığı Gelibolu madalyası İle goruluyor. Sagdaki fotofraf: Gelibolu sava^lanna er olarak katılan, L.H. Barret sonradan Tiikseldi^ite^men rutbesiyle. dermansız bır hale gelmiçtik. Orada yığılıp kalmadan kendlmi bır sargı yerlne kadar süruklemek zorunda oldugumu hissettim. Oradan ayrüırken, Türk arkadaşımla hararetle el sıkışarak vedalaştık. Savaş sah nelenr.de ve iki dufman tarafın arkadaşım da ben de tamamen askerleri arasında az rastlanacak Irir durumdu bu. Nıtekim Gelıboludan sonra gıttığıra Bel çıka ve Fransa cephelerinde, Coni Türk'ün bu arkadaşlık ve mertlik orneğine benzer bır olaya asla rastlamadım. TUrk askeri birinci sınıf blr askerdi. Üstün insanlık duygu larına sahip cesur blr asker.» YARIN: O savaşta müttefik olsaydık, Avrupa haritası değişirdi Melih Cevdet Anday 78 ni7 siyasetçi Ahmet bu kararın dışında idi, çünkfl daha sonra gelmişti oraya) Aktör Bilâl'in orada coplandığından ve yarı baygın bir durumda bir arabaya konularak eve getirildiğınden hiçbırinin haberi yoktu. Aktör Bılâl, oyuncu arkadaslarını hızla gozden geçirdikten sonra, birkaçınuı orada bulunmadığım anlayıp: Nerde otekiler? diye sordu. Arkada;larından biri (heyecandan Bözü kaft oynuyordu): Onlar içeri girmek için direndiklerinden tutuklandılar, dedi. Aktör Bilâl: Bunu yapamazlar, diye bağırmağa basladı. O zaman heykeltıraş Nizam, oyuncuları aktör Bilâl'den ayırarak: Çekilelim rica ederim, dedi, yaralıdır, görmüyor musunuz? Bu söz, oradakilerine aktör Bilâl'i daha da sar malarım sonuçlandırdı. Yarah mı? Niçin? Yarası nerde? Gorelim, sesleri yükseldi. Gerçekte yarası yoktu aktor Bilftl'in, fakat heykeltıra; Nizam, onun başından geçenleri, en kısa yoldan ancak bu sozjerl» anlatabileceğinl düSÛnmuştfi: aynca «Coplandı» demeği de doğru bulmamışti. Eğer Bilâl arabadan indikten sonra, kendine gelmeseydi de, eve kucakta taşmsaydı, o zaman soranlara «Cop yedi» demek yerinde olurdu. Ama ayakta ve konuşan biri için bu söz gülüne bir izlenim uyandırabilirdi. Ancak şimdi de yaranm nerede olduğunu söylemek giiçlüğü çıkıyordu ortaya. Heykeltıraş Nizam: Telâs etmeyin, dedi. geçti jlmdi. Ama dinlenmesi lftâm. Bir yer açın! Onlar hemen yanlanndakl blr koltuSa yönelirken, eski bakanlardan Fazlı: Biz oraya Rittiğımizde daha Bilâl gelmemif» ti, biz biraz uzakta. diye anlatmsga başladı. Fakat kimsenın dinlemediğini görünce: Dinleyelim baylar, diye bağırdt. Buna da aldınş eden ohnadı. Aktör Bilâl'i koltuğa oturttular. Tam bu sırada yazar Sermin keskin blr çığhk attı. Aktör Bilâl'in bafinda toplanmış olanlar ona dogru döndüler. Yazar Sermin, biraz ötede alçak bir sedir. de oturuyordu. Yüzünde en ufak bîr gerginlik, Közlerinde korku verid ya da acmdmcı herhangl bir anlam yoktu; hattâ o ak?amın heyecanı ile orada toplanmı» olanlar) saran kaygı ve dnirlilikten bir iz de Rörünmiiyordu balinde, kendl dünyasma rekilmiş VP o dünvadakl KSrünmez bir şeytanın büyüsune habersizce çarpılmıs «fibivdi «Baiıran kim'» diye sorsalar, o da «Kimdi?» diye şaşacaktı sanki Bu çığlıklara alısmıs olmalan gereken dostlannm, her seferinde yürekleri ovnardı. Gene öyle oldu; aktör Bilâl'i unuttular bir an içîn. Aktor Bilâl de kapıldı onların havasına, yazar Şermin'e: (Arkan rarl MCflHCOÇOÇ|IU KonuveresimAYHAN BAŞOGLU f TUNA CASUSU •••••••••••••••• ••••••••••••••a* •«•••••••••••••a •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••( •#••••••••••••••••••••1 »••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••«a••••••••••••••••••••••••••••• lllllllllflllllllllllll|||||||||||ltlfllllllf*l>*'> •••!••••••••••••••••••••••• •••••••••••••••••••••••«•••••••••«•••••«•••«••••••••••••••"«••«•«••••••••••••«••••I • ••••••••••••%•••( •«•« Sofor, söylenen yerde arabayı durdurdu, kendl de indı. arka kapıyı açtı. Önden eleftırmen Hulusi atladı, öteki kapıdan da eski bakanlardan Fazlı çıktı dışarı. Heykeltıraş Nızam, içerıde aktor BıUl'i koltuk altından tutoıuf, kaldınnağa çalıjıyordu. Kleşürmen Hulu»: Uzat bana, dedi. TEKRAR SAVAŞ Eski bakanlardan Fazlı, ne yapâctğını bilemez bır durumda, bir «aga bır soU gidıp gelıyordu. Şoför: ısa süren bu barıs saat Sız dunın, dedi dı$andakileı« v« uzanıp lerinın arkasından yine aktör Bilâl'i koltuklanndan dısarı çekti. Ona savas basladı. Ağustosun yardım eden heykeltıraş Nizam, yere k«p«kl«ndı altıncı gunu bu defa bi^m ta çıkarken, dizinin aeısından yüzünü bunifturdu. raf taarruza gıriştı. Çok çetın Bu sırada aktör Bilâl kendine geldi, bir «ükelenip bir savaştı bu Taburumuzun doğruldu. en buyuk zayıatını o gün ver Ne oluyoruz? diye sordu. dığını hatırlarım. Ama içinden saçma buldu bu sorusunu. ÇünBu taarruzun devamı içinde, 7 kü arabada giderken, zaman zamtn, konu«ulanlaAğustosun erken saatlerinde rı duyuyor, anlıyordu ve yanındakilerin kimler ıdı. Henuz ortalık agarmamıştı. olduğunu da tanunıjü. 5u var ki, kendine tam Ayağımdan yaralandım. Komuolarak o anda gelmi; bulunduğunu belli etmek tanımız derhal geriye gitmemi için «Ne oluyoruz?» diye sormaktan bmfka çaresi emretu. Bır müddet once üzeyoktu. nnden aşroış olduğumuz ilk Heykelüra? Nizam jofarün parasını verirk«n: Türk sıperlerine geldığimde, Bize geldik, dedi aktör* BUâfe. burasının her iki tarafa menEski bakanlardan Fazlı. i|te o zaman acele sup bırçok yaralı ıle dolu o W davranıp aktör Bilâl'in koluna girdi, ona yardım duğunu gbrmüştüm. Bunlaretmek fırsatım ele geçirmigti artık. dan bazılarının durumu ise çok Yaslanm bana, dedi. ağırdı. Kendı acuıu unutmusAktör Bılâl. hıç de gereksinmediği halde, yastum bir anda. Yaralı bir subalandı eski bakanlardan Fazlı'ya, fakat bu durumyın çantasından temin ettiğim da yüriimenin daha zor oldugunu anlayarak çekÜ kendini. bır elektrık fenerının yardımı Blr feyim yok, teşekkür ederim, dedi. ıle etrafı tetkıke koyuldum. Şoför: Nasıl bır yardımda bulunabile Geçmis olsun, dedi on*. cegimi düşünüyordum. Bu sıVe arabasına girmeden önce: rada, tıpkı benim gıbi ayağın En sağlam kemik, kafa kemigidir, diye ekdan yaralı bir Turk eri yanıledi, ben bunu bilir, bunu »öylerim. Hadi Allama sokuldu. Benimle işbirlıgi haıamarladık. yapmak ıstıyordu. Beraberce Mutluluğa adım adım yaklasbğını bilmeyen bulabıldığimiz kadar sargılaraktör Bilâl, heykeltıraş Nizam'm evine girdiğindan faydalanarak yaralılan sarde, içerisi adamakılh kalabalıktı. Ba^yazar Kutsi, maya, olüm halindekilerın kusiyasetçi Ahmet. Heykeltıraş Gönül, dekoratör ruyan dudaklanna, matralarda Muhsin, yazar Şermin ve aktör Bilâl'in tiyatrodan kalmış suîarı damlatmaya başbir takım arkadaşı oradaydılar. Heykeltıraş Niladık. Bu iş ne kadar sürmüşzam'm karısı Kutlu kanüadı onu kapıda, «Geçmis tü bilmiyorum, mhayet Türk olsun» dedi ve koluna girdi. Sonra oyuncular sardüar aktör Bilâl, tiyatronun nasıl kapataldığmı bir ağızdan snlatmaya basladılar. Anlaşılan şuydu ki, A.Y.O.T. tiyatroyu kapaüp içerideki halkı tuD O K I O R tuklayarak kapıya «Tutuklarevi» levhasını asmcaya kadar aktör Bilâl'in ortahkta görünmemesi, onun A.Y.O.T. de alıkonulduğu kanısına yol açmıştı. Tıyatroya son anda gelip geri dönenler, bu OKRİ SAÇ n ZÜHKKVI düsünce ile heykeltıraş Nizam'ın evinde toplanHastaiüüan MQtehamMi mışlar ve durumu kısaca gözden geçirdikten sonra, aralanndan üç kisjyi, aktör Bilâl belki gelir Isttklâj CMA. Pannakkapı sanısı ile tiyatronun kapısına yoHamışlardı. (YalNo: 66 fel: M 10 73 K Tarık Z.Kırbakan İLAN Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanhgı Maden Dairesi Başkanlıgından ••••••••••••••• ••••••••••••• ^ * B ::::::::::::: T i f f a n V lğj JOHOS ::::::::::::::::: • • •: • • • • • • • • • • • • a •• •• ••• •••• •• •^• •• ••• •••• •• ••• • • • • • •• • • • •• • • • • •• • • • « •• • • • •• • • • • •• • • • • • • • • " " • • " " " " . a . . . . i i i l a B i i i i B « | •••«••••••••••••••••••••••••••**•••••• :::: ::i::i:::::i:::":i:::::::::.:::::.::i:::ii::::::i:::i DD 111 «•••••••••«•a* • •••••••••••av •••••*••••••«' •••llllllllllk 1 1 ÜMLÜ A** Ii • tTEU ••••••••• •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• • « • • • • • • • • • • • • • • • • • •• • « •• • • • • • • • • • • • • • • •• • • • • • • • • • • • ( • • • • • « • •• " • • • • • • • • • • • • • • l • I •••«••••• • • • •• • • • • • • • • • •• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • a» •••••••«« • • • « • • • • • • • • • • « • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • »» ••••••«•a tlM ınMiltMllılllHtllMIIIIIIIIMIIIIIIIlllllllllllllltHltltlltlllMllllllli IHIMIII UMIIIMMIIMMMHHIIIIMIİIIIIIMIIIMIIIIMIIIMIIIMI l l l l l ••••••••••a Garth "Rnhsatnamenin Kövü veya Madenin Tarihi Nnmarası Vilâyeti Kazası Mevkii Cinsi 13/10/1952 135/43 Kaysen Pınarbaşı Gürleyen Krom Sahanın hudntları : Kuzeyı : Zamantı Irmağı ile Doğan Derenin birleştiği noktadaki beton sutundan Pınarbaşı Hukumet Bınasına doğru hat. Doğusu ve : Pınarbaşı Hükumet Binasından Tüylücedag Tepesl Güneyi beton sutununa doğru hat. Batısı : Tuylucedağı Tepesi beton sütunundan hudut bas» langıcı olan Zamantı Irmağı ıle Doğan Derenin bırleştığı noktadaki beton sutuna doğru hat. Sahanın Genisliği : 1570, 5968 Yukarıda mevkii ıle bırlıkte ruhsatname numarası ve hudutları yazılı sahadakı cBulunmuş» Krom madeninm ışletilmesı ıçın 6309 sayılı Maden Kanununun 271 savılı Kanunla değişık 62 ncı maddesınde gösterılen hakiki ve hükmt şahulara aynı Kanunun 54 ve değişık 67 ncı maddelerı ile Mahsus Talımatnamesı hukumlerı uyarınca çıkacak talıbıne (15) yıl mud'detle ışletme ruhsatnamesı verılecektir. tsletme Sartları : 1 Bu sahadakı Krom madenınin işletilmesi için ssgarl (100 000) Turk Lirası sermaye tahsis edılecektir. 2 Mezkur sahadan yıirla asgarî (1000) ton Krom madeni ıstıhsal ve imrar edılecektir. îşletme hakkını iktisab edecek olan, ışletme hakkmın tescılı tanhinden ıtıbaren bır yıl zarfında yukarıda mıktan behrtılen (1000) ton Krom madeninin ıstıhsali içın luzumlu bulunan dahıli ve harıci tesisleri kuracak ve gerekli teçhızatı temin edecektir. Aynı müddet zarfmd'a ışçılerın sağhğını, emmyetını ve «osyal ıhtıyaçlanm karşılayacak tesıslerı kuracaktır. 3 Bahse konu sahadaki Krom madeninin ihaleye çıkarılması ıçın Maden Kanununun 54 üncü maddesi gereğince yapılan ılânlara aıt tahakkuk edecek masraflan, bu sahanın ışletme hakkını ıktısap edecek olan odeyecektir Bu husustaki ılân ucretının tutan olacak meblâğ, verilecek ıkı aylık ınehil içinde Hazmeye ddenecektir. Ilân ücretı muddetı içinde ödenmediğı takdirde alınan teminat Hazineye irat kaydedilecektır. 4 Bu madenin bulucusu olan Buçel Ticaret, Sanayi ve Maadin Anonim Şirketine Maden Kanununun 136 ncı maddesi gereğince Devlet hakkına esas teçkıl eden kıymetin vüzde yanmı nispetinde aidat Sdenecektir. 5 Şartname hukümlerınin yerine getirilmesinin teminı maksadiyle (2500) lira nakdt teminat verilecektir. 6 Bu konuda cfaha genls bilgıyi havi Mukavelename ve Sartname tasanlan Ankara'da Maden Dairesi Başkanlığmda, îstanbul'da Bölge Sanayi Müdürlüğunde ve Ankara ile Kayseri trtibat Memurluklarında çalışma saatleri lçertsinde gorülebilir. Bu sartlarla mezkur madeni işletmeye talip olanlann en geç (25/3/1970) tarihine rastlayan Çarşamba günü çalışma saati hitamına kadar doğrudan dogruya Enerji ve Tabil Kaynaklar Bakanhgı Maden Dairesi Başkaniığına dilekçe ile rnüracaat etmeleri lâzımtfır. Mezkur tarih ve saate kadar Bakanlık Umumı Evrak Bürosuna intikal etmemiş olan (yani tesbıt edilen tarihten sonra tevdi edilen) dilekçeler kabul edilmıyepektir. Bu hususta postada gecikme ve kayıplar nazan itibare alınmıyacaktır. Müddetinde dilekçe ile müracaat eden tallplerin Maden Kanununun 54 üncü maddesi ve Mahsus Talimatnamesi hükumleri gereğince teklifte bulunmak ve tcabında çekilecek kur'aya istirâk etmek üzere (28/4/1970) tarihtne rastlayan Salı günü saat 10.30'da bizzat veya tam selâhiyete haiz miime«sillerının Enerji ve Tabıî Kaynaklar Bakanlıgı Maden Dairesi Başkanlığmda hszır bulunmalan »srttır. Yukarıda bildirilen tarih ve saatte bizzat veya tam selâhiyetll temsilcisi tarafından temsil edilmeyen talip, talebinden vazgeçmiş sayılacaktır. Bu madenin işletmek üzere müraeaatta bulunacak hakiki şahıslann madencilik yapmalanna kanunl mâni bir durumlarmm bulnnmaması, şirketlerin Ise statfllerinde madencilikl*1 iştigal edeceği hükmünün kayıtlı bulunması gerekmektedir Bu madenin işletmesine talip olanlann vakt olacak müra caatlan ile birlikte (2500) lira nakdt teminatın Bakanlığımi/ namına Maliye Bakanhgı Merkez Saymanlı$ına vatınldığın» d'air makbuzu BakanlıŞımıza tevdt etmeleri garttır. Müracaat dilekçesine eklenecek vesikalar : 1 Hakik! şahıs ise Nüfus Hüviyet Cüzdanı 5rneği, hük mt şahıs ise Şirket statüsü veya Şirketin tescil ve ilânını hav Tıearet Sicilli Gazetesi ve imza sirköleri, 2 Hakiki veya hükmî şahıslara ait vekil veya müme« sillik beyannamesi (1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inn Maddesi nazan itibara alınmalıdır ) 3 (2500^ ikiVıın h*cvii7 Hrniılt tpminat m?Vhuzu (Basın: 26602) 744