Catalog

SAHÎFE DttRT 3 Hariran 1969 CUMHURÎYET TIP YONUNDEN ) Devlet adamları başta en zalimleri olmak üzere, dalma kitlenin muhayyelesine hayâl gücüne dayanmışlar dır.. "Iman dağlan devirecek göçfedir,, lenlr. AkıUannın peıc az erdiği inanç ve fikirler ugruna kendilerıni kahramanca ölüme atan kıtleler çoktur. tfn sonra Mısır'da yerle?tim. Papaoın nüfuzunu yaymaya tsraftar olduktan sonra papazlan elde ettim. Yahudi bir kavme hükmetseydim Süleymanın (Bü yük SÜLÜ) mabedini yeniden inşa ederdim.. Ama halkı tavlamakta bu ka dar usta olan Napolyon'un, seçunleri kazanmak için abdestsiz namaz kılabilmiş olacağını Sanmıyoruz. Hoşgörmezlık ve taassup, bu dünyadakınden zıyade ötekl dunyadaki mutluluga inar.an kitle ıçın kaçınılrnaz vasıfiardır. îhtılâl Fransasında Terör idaresinin Jakobenleri, Ortaçağm din uğruna türlli cinayet ler ışleyen enkızasyon katolikleri kadar dindardılar. Kitlenin alkışladığı bir kahrarnan gerçekten bir ilâhtır. Napolyon, 15 senede b:r ilâh olmuştu. Hiçbir ilâhm bu kadar kusursuz tapıcıları bjlunmamış, hiçbir llâh bu kadar kolaylıkla insanları ölüme sürmemışnr. Kıtlelerin, önce bir tahrikle harekete geçlrildikten »onra, telkinlerle idare edilen otomatlar haline geldiğini söyleyen Gustav L« Bon bunları «cani sınıf. diye nıtelendırmektedir. Kitlenin cınayetleri genellıkle kuvvetll telkinden sonra oUıyor. Kıyama kalkan klşller bir vmzifeye lUat ettiklerine lnanıyorlar. Onun için kanun najsannda cinayet sayılsa da işlediklerl sey psikolojik yönden aala bir cinayet degildir. Şiradi gelelim kavgalardaki elebaşılara: lerl peşlerlnden kosturan >)üyük ınandıncılar kıtlelerı kendine esır eden her türlü imkânı yaratabılırler. îman daima insanın eli altında bulunan kuvvetlerden en önemlisi olmuştur. Incil. «tman dağları devirecek kudrettedir» dıyor. Gerek dinsel, gerek sıyasal, gerek toplumsal lman yaratmak... Ve insanlan peşinden sürüklemek l$te bazan satılmif, bazan kiralanmış, ya da güdüİmuş elebaşıların işi budur. Fakat unutmamalıdır ki, tarüıte NîçE'nin «ÜSTÜN İNSAN» diye nitelendirdiği gerçek önderlere ait türlu dinler, imparatorluklar ve devrimler var dır. Doğruyu söylemek lâzımsa. hepimizin ruhunda gaddarlık, yıküicık, saldırganlık, öldürücülük güdüleri uyur halde bulumnaktadır zaten. Farkında olmadan saldırganlığımızm, destrüktif duygularrmızın kaüntılanm av merakı, hayvan öldürme ve bay ramlarda kurban kesmekle gideriyoruz. Blr kavga seyrederken zevklenmemiz, birisüıin ay&ğı kayıp ta duştügu vakıt gülmemiz, tat mın edilen bu gaddarhk duyumuz yüzündendir. Bu saldırganlık güdüsü, kitlenin şahlandığı anda beliren sorumsuzlulc ve cezadan masun olma duyusu kıtieyi rahatça cinayet işlemeye sürükleyebiliyor. Fakat kitlenin yıkıcı özellikleri yanında kahramanlık, fed»kârlık gibi mutlu niteliklerl de var. Şan, şeref, din, vatan duygulanna seslenılerek: «Din için, devlet için, can çeldşen mlllet için Azme haU roi olunnus bu çürük ten kafesi.» denilerek kitle halindeki bıreyin duygularmdan yardım bek Kitlenin muhayyelesi Kitle, akıl ve muhakeraenin kontrolunden yoksun olduğu için uyuyan bir lnsana benziyor. Vakalann güzel ve efsanevl tarafiarı halkı etkiler. Mucızeler ve efsaneler, gerçekte uygarlıklann asıl destekleri olmuştur. Devlet adamlan, başta en zalimleri olmak üzere, daima kitlenin hayal gtieüne dayanmışlardır. Napolyon, şöyle söylüyordu: Yedee harbinl, kendimi kstolik raparak kazandım. Kendiml müslüman gösterdik Liderler lst«r hayvan olsun, lster insan, blrkaçı blr araya geldi mi derhal bir öndenn emn altına girerler. Herkesi peşinden surükleyecegi fikirle, büyülenmij insandır, Uder. Bir îonkslyon adamıdır. MUnevverlik, insanı çoğu zaman tereddüde sevkedeceğinden tam münevver olamaz liderler. Onlar hekimlıkçe emosyan aktif dedigimlz heyecanlı nürotik adamlardır. Kitle Özgürlüğün ekonomi ile akrabahğı Yazımızda çimdiye kadar saldırı, savaş nedır? Onun psıkolojlk ve psiko sosyolojik nedenlerlni açıkJadık. Savaşan kitlelerin ve elebaşılannın r.iteliklerinden bahsettik. Insanlar niçin savaşmışlardır? Türlü zahiri nedenlerin yanında kav galann gerçek sebebi ekonomık koşullarla sımsıkı iliskısi olan hürrıyet, yani özgürlüktür. Yaratıldıktan sonra ilkin doğa'ya karşı, sonra da bızzat ınaanlara karşı özgürlügunu flde etmek için savaşan insanın Uçüncu büyük hürrıyet savaşı moral, yargı ve batıl inançlanna karşı olan savaşıdır. Ne efsunkâr Itnişsin »h fv dldarı hüniyet Esiri aflon olduk gerçi kurtulduk esaretten. Sadece «didan hürriyete âşılc olmak para etmiyor. Didan hürriyet nedir? Onu tam olarak tanıtmak onu elde etmek için ne kadar kan döküldUgünü bllrnek gerekiyor. Bu yazımızda 3 çeşit hürriyetten bahsedeceğiz: Birincisi dogaya kar 51 Dogasal, ikincısi İnsanın insana karşı ve emegine karşı Siyasat. Üçtlnctlsü ise en fcelâlı didarı hürriyet olan Moral, yani Ahlâksal hürriyet. Yani insanlann kafalarındaki doğmalara karşı olan hürriyet ki, henüz tam olarak elde edilmemiştir bu özgürlük. Tabiate ve slyasal özgürlügüne kavuşan insanın beyni afyonlanmakta, o hiç farkına varmadan kendl inançlanna köle edilmektedir. Psikolojik bir savaştır bu. însanın yüzüne gülen bir silâhtır bu savaşta kullanılan silâhlar. TUTUCU"LRR ken, insanın davranışı doğaya karşıydı. Hajvanlar 4 ayak üstunde eğılerek yürüyordu, insanoğlu :se :ki ayağınuı üzerine dıkılip ilkın yer çekımine karşı şahlanmış ısyan etmişti. Daha sonra zekâya sahip olmakla doğaya karşı özgür oldu. Kant'a göre, ir.san eli dışan uzanmış beyındi. Doğanın iklim koşullanna yenilerek çeşitli yerlerde yaşamsya mecbur olan hay\anlann yanında insanlar. dünyanın her yerlnde yaşayabıliyorlar. Hajvanlar, tablatın iklim koşullarına göre tüylenmeye mec bur kalırken tnsanlar hayvanlan öldürüp derilerlni sırtlarma aeçırıyorlar ve doğaya karşt za ferlerinin sembolü olan kurklerı gala gecelerinde birbirlerıne gösterıyorlardı. İnsanın ilk öıgürlük demekki doğaya karsı kazanılmış, Fakat doğadan sonra insanlara köle olduklan için bu sefer lnsanoglu insana kar»ı sa vaşmak zorunda kalmiftı.. I AB1N : BİR KÛLEYDl ŞUNCAGIZ VADESİ GELDt ÖLDÜ DARlVS'un DENGİ OLDÜ. Disi Bond DLAİ3C MöD&TV'fİ Ü>&N&!?&~" % uc 33 En lylsinin ne olabileceğini de bulamıyordu. Kudret beye açsa baldızına söylerdi, Müdure çıkıp anlatsa, Müdur Kucfret beye mutlaka duyururdu. Bu sefer Kudret bey öfkelenmese bile, gönül kordu. Tuvalete gitmek üzere yatağından kalktı. O gün îdriı, elinde bir tıtanbul (azetesi, geldi: Selim! Müfettişler müıettişi Müdürün makammda, Müdür de masanm yambaşmdaki koltuğa yatar gibi uzanmış, uyukluycrdu. îçeri giren îdris'in • Selâm» ıyla gözlerini açtı, (îoğruldu : Aleykümselâaam îdris bey. Buyrun! Ayağa kalktı. Kudret beyden o kadar memnundu ki, ziyaretçisi kadm, ya da erkek, bir bahaneyle çıkıp gitmeyi, Kudret beyi misaliriyle ba?başa bırakmayı huy edinmişti. Yalnız kaldıklan zaman Idris, elindeki gaze. teyi Müfettişler müfettişi'nın önündeki masay» serdi : Tam bakalım şunu.. Gazetenin beçinci sayfa^ındaki bir dansöz resmini parmağıvla gösterdi. Kudtet Yanardağ resme baktı, heyecanlandı : A a.. Semâ! Evet Semâ. Dansözlük mü yapıyorT îlâna göre öyle. Vedet danaSz.,7 Ne demek o? Bilivorsam Allah elimden alsını Semâ, tstanbul'riaki gece klüplerinden bîrlnde çahşıyordu. Gazetedeki ilâna göre oryantal dan<;lar yapıyonnuş. Burası ilgilendlrmiyordu Kudret Yanardağ'ı. Şu karıyı buhak, dâva'ünıîan vszgeçirsek de suradan kurtulsak be Îdris? Iki e^ki dest sniavışla bakıstılsr uzun uzun. Bu meseleyi zaman zaman görüşmü'lerdi ama, Semâ'nın nerede olduSı:nu bilmivorlardı. Tesadüf. simdi adresini ellerine eecirmis bulunuyorlardi. îdris : Anlatmıstım ya. Tabıt kâtibiyle lyiee ahbap olduk. O gün içtik. Ertesi gün dosyayı çıkardı. baktık: Kannın şikâyetinden başka seni burada tutan şev yok! Pekii.. esnafın ifadeleriT Havayla cıva. Para verdiklerinden bahsetmlyorlar mı? Deli misir.? Yeren de alan kadar ceza yer. Bizim çank'.ılar bunu bilmiyecek kadar eç?k mi? Karıvı bir an evvel gidip bulmak lâzım. Lâzım ama .. Müfettişler müfettişi son derece sâkindi : Ama? Orava kadar gitmek. bulmak, konuşmak, dâvasından vazgeçirmeğe razı etmek,.. Paraya bağlı şeyler değil mi? K A G I T C I IKEMAL ORHAN Gartfrı vnı. Sfc^iBUS ::;:::::::::::::r Tiffany «lones OttJLUM V g İlk özgürlük insanın doğaya karşı özgürlüğü Insanoğlunu Amcazadesi olan hayvanoglundan ayıran, tabiata karşı özgür olmasıydı. Hayvanlann bütün davTanışlan doganın isteğıne u>maya mecbur riPFANY'JOHES / 1 LtS(Kj.ME İYİ..U£RUX1D£ DÜki MEVLIT Müessit bir tra fık kazası netıcesinde aramızdan ebediyyen ayrılan kıymetlı eşim ve babamız Em. îst. Alb. Talât [Başçavuşoğlu konu veresim: AYHAN BAŞOĞLU | j N T İ K A M Y E M İ N İ nun vefatınm ellı ikinci gününe tesadüf eden 4 Haziran Çarşamba günu ikindi namazından sonra Şişli camii şerıfinde okunacak mevlidi şerife akraba, ahpaplarımız ve din kardeşlerimizi dâvet ederiz. Eşi ve çocuklan KAIIP Şebekemi kaybettim. Hükümsüzdür. Mehmet HAMALI (Cumhurıyet: 6781) Degil miT Doğru. Ne yapacagu? Valla hiç bilmıyorum. Şu, bana buldugunuz amca kızından üç bes diyecem «mm»... Serseriye bak! Öyleyse »en iste kandan oglum! Çok ayıp olur. Ben paşa torunu bir bey»» fendinin oğluyuml Caart! Degil miyimî Mezartaşlarında öyle ama, bugünt Paranın yanımda zerrece kıymeti yok! idYis masadan alayla çekildl, ellerl ark»ıında, odanm ıçınde gitti, geldi. Müfettişler müfettişi ona alayla bakıyordu. Blr ara göıgöze geldiler. Idris : , Parayı bulmaya bak «rslsnım. dedi. Yoksa boju boşuna yatarsın. Bir an önce çıksan taca mı? Gene : Parra? dedi Omuz silktii Yok Bul. Nerden? Nerden bulursan bul lan, kayarto. Kudiret Yt nardağ değil misin? Öyleyim. Öyleyse bul, yaratl Ne kadar lâzım? Bunu büyük bir ciddillkle «rnrıuıru. O ksda» ki, Îdris'in ruhafına gitti: Ulan bana bile yedireceksin nerdeyse mangırh olduğunu.. Pantolonunun srk» cebinden banka defteriyle bankanın çekini çıkaran Müfettisler müfettiîi, çekl açtı, Müdürün stillosunu aldı, hep aynı ciddilik içinde tekrar sordu: Beş bin yeter mi? Îdris kahkahayla güldü: Ah Deve görmeliydi şimdi seni.. Müfettişler müfettişi hâlâ alabildiğine ciddiydl: Yazıyorum, beş bin yeter mi? Yaz ulan, beşyüz yaz, disirai kır! Pantolon cebinden çıkardığı bir tomar par» içinden ayırdığı bütün bir beşyüzluğü masanın üi" tüne, Idris'e doğru attı. Îdris parayı aldı: Sahte mahte olmasın? Benim babam beyefendi. dedem pa?a oğlum, Sizin gibi zibidiler yapar sshtekârlıgı. Be; adet ds binlik yazıyorum! Çeki «Hâmiline» düzenleyip, uzattı. Jdris inan. mazlıkla aldı, okudu, şaştı: Ulan sâhi mi söylüyorsun? Okusana, görmüyor musun? tçerdeki kravathlardan mı tlrtıkladın? Ke münasebet? Onlara daha o zaman yardua edeceğimi, hisse almıyacağımı söylemiştim. Bak! Sözünü Nefîse'nln bankaya Kudret Yanardaf adına yatırmış olduğu elli bin liraTi gSrterdl. îdris'in gözleri büyüdü: (Arkan.mr) Adapazarı Belediye Başkanlığından Belediyemiz hizmetlerinde çalıştınlan 273 personele 273 takım yazlık elbise ve 546 adet gömlek 2490 sayılı kanun hükümleri dahilınde 36.213.45 lira tahmini bedelle 16/6/1969 günO saat 16 da Encümen huzurunda fcapalı zarf eksiltmesi suretiyle yaptırılacaktır. Muvakkat teminatı 2.718,75 lirsdır. Şartnamesı mesaî saatlerinde ayniyat muhasipliğinde görülebilir. Taliplerin mezkur kanuna göre hazırlıyacaklan teklil mektuplannı ihale saatinden bir saat evveline kadar Encümen Kalemine vermelerı ilân olunur. Konya Sarayönü İlçesi Gözlü Devlet Ürefme Çiftliği Müdürlüğünden: 1 Çiftliğimizde huıda oto ve şase, hurda saç,flemîr,hur da yedek parçalar, hurda akü ve dış lâstikler, muhtelil hurda ziraat âlet ve ekipmanlan 20/6/1969 cuma günU saat 14 de Çiftlik merkezinde açık arttırma suretiyle satılacaktırArttırmaya konan maha Çe ş 1 d i 1 Hurda saç ve demlr 2 Hurda yedek parçalar 3 Mazot pompalan 4 Hurda el ftletleri 5 Hurda aküler 6 Hurda dış lflstlk Hurda oto ve şase Hurda motör ve leneratör Muhtelif hurda âletler Diğer hurda emtla Mnhafflmen bedeU Teminatı TL. TL (Basm: 16454 6777) Silivri Belediye Başkanlığından: Kasabamız içme suyu için şartnamesi gereğince 14 000. lıra keşilli bir adet Klorlama tesısatı açık eksiltme usulü ile satın almacaktır. Geçicı teminatı 1050. lıra olup ihalesı 17/6/1969 tarihine raslayan Salı günü saat 15 de Silivri Belediye Encümeni huzurunda yapüacağı ilân olunur. Miktan 30 Ton 15 » 7 Adet 1 Ton 25 Adet 150 » 1 Adet 16 » 17 » 17 » 25.500 1500 3.080 13205 2.500 2000 125 250 1.000 125 2 Bu satışa ait şartname Ankarada Devlet Üretme Çıttlikleri Genel Müdürlügünden, Konya, Kayseri, Adana, tstanbui ve lzmir Teknik Ziraat Müdürlüklerinde görülebilinir. Daha fazla bilgi için Çıftlık Müdürlügüne müracaat edilmesl ilftn olunur. : 16380/6776) (Basın: 16484/6778):