Catalog

Belçlkaü tarihçi J. PirenB.e'in der eserl BUYUK DÜNYA TARİHİ Başlangıcından 1960 a kadar bütün dünya tarihi 2200 sayfa Dört büyük bez cilt Hepsi 120 lira Son ? Ö takım satışa çıkanldı. O Genel Dağıtım: CEM YAYINEVt, Cağaloğlu, İst. Cumhuriyet 5661 Cumhuriyel 46. yıl, sayı: 16086 KURUCUSU: YTJMJS NADİ Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet tstanbul Posta Kutusu: tstanbul No 246 Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 MİLLt ŞAİR MEHMET EMfN YURDAKUL'un umunun 1OO. ifit^önumu. N GÜZEl SÜRLERİNİ TOPLADIĞI Jürfc Sazı levend ve Ooğan Vuttiaçairlmlzir» hayah ve kısiyazılanyie btrlikte nefıs larak yenıden yaymlandı A8EVİ • IST4MBUI Pazar 11 Mayıs 1969 "Durum vahim ve âcil görünüyor,, Prof. Yalçın 4 bakanın istifasını istedi ANKARA, (Cınnhurtyet Btirosu) tstanbul AP. Mıllervekili Prof. Aydın Yalçın, dün A.P. Çankaya ılçesi gençlik kolunun düzenledığı bır konferansta, Içişleri, Adalet, Ulastırma ve Sanayi Bakanlarının derhal çekilmesi gerektiğini öne stirmü?, «Bagün bir drvletin yapısını teşkil eden kaza organlan vurüyuj yapıyor. Bunlar yirmi yasuıdaki Harbiye öğrencileri değildir. Durum daha vahim re âcil görÜBÜror» demiştir. •tzlıfi r« batlretsullği yüzünden, yüzlerce, binlerce, Insan, mezbahaya giden koyun sörülerlnin safiyeti içinde kendilerioi v» oıemleketl felâkete »ürüklediler. Harbiye yiirüyüşü oldu. Bunu anlamamakla israr edereesine tHükumetle alâkası yok, iç hiznıetler yönetmeliğinin doğurduğu bir ihtılâftır> diyecek kadar basiretleri baflananlar oldu. (Nereye gidiyorsunui, durun.') diyeeek tek kişi (îkmadı. Bucün bir devletin yapısını te$kil eden kaza organları yiiriiyüf rapıyor. Bunlar yirtni yaşındaki Harbiye öyrendleri dejildir. Darnm daha Tahim ve icil förünüyor. Fakat «artlar deüîmlftir. Tarihî tecnibelerden den almı; bir milletiz. Gaflet uyknsnnda de|iliz. A.P., meselesinl lartıjma İle aydmlığa cıkaran, demokratik blr te*ekkiildur. Memleketi re İlaillleri uyandiracak hıir tartıjma Mypsinde, memleketl lkat etmeye çalişanlar vardır ve daha da çıkacakhr..» Sunay'la görüşen İnönü, BayarMa buluşma tarihinin henüz belli olmadığını söyledi ve kararlı konuştu: «Durun diyecek kişi» Prof. Yaiçuı. konferansında öfcetle çunları söylemıstir: «Türkiye'de bfr Î7 Mavw olayi eereyan etti. Idarecilerin anlayts «CHP liderl taarruza geçti» Yalçın konuşmasına şöyl» devam etmiştir : «CHP liderl karşı taarran (Arfcaa S ^ 7, Stt. 4 de) Hok iadesini seçim öncesi çıkarfmağa çalışacagım Ecevit, «Bu konuda tnönü ile ayrn Hkirdeyim» dedi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbatkanı O»«i»t Stmay, 3 Mayu olayı r» * » aiyasl «elif meler kontısıındaki temaaUnna dün d« ana nuhalefet Partisi Gen«l RjiffV»nı îsmet tnonü'yle gorü^erelc d«vam etmiatir. Çankaya Köfkü'nde yapılan görü?meden aynlan îsmti înötıü. »iyaif hakiaraı iadesifli önümüzdeki geoel »eçiınlerd*n dnea ferçekleçtLrmek için çalıfağını söylemijtir. . Genel Ba?kanı Îsmet İnönü, Cıunhurbaskanı Cevdet Sunay ile bir ssat goriiştükten sonra köşkten ayrılırken, «Saym Camhurbaşkanı ile (förüstüm. Günün meselesi üzerlnde görüflerimizi söyiedik» demiştir. Gazetecilerle konuşurken nes«li olduğu dikkati çeken ve foto muhabirlerine çalişmaları nrasında tekılan Îsmet înönü, «Celâl Rsyar ile ne zaman eeksiniz » soru5una, ronı. Daha hic bir f*T hanrlanmadt» karsıhğını vermiştır. «Sh! mi teklif «deceksiniz, yokm k«rfidan mı gelecek?» sonısnna, •Tahmin edemem» şeklinde cevap veren CHP. Genel Baskanı, «Knrjıdan görüsme teklifi geldi mi?» sorusuna karsıhk sunları soylemiştir: «Sarih bir teklif yok. Ama ihtimal olarak bahis kona»n. Ne sekflde «Inr bilmrm. Bir \*rif« ifâ etraek bahis konnsa benim idn. Diğerleri, hersey teterrumt..' ericilifcin sokaklarda kol lg*zdigi, Atatürk devritnFlerine, 21 Mayıs'a nln orts sövülüp savıldıfı, aabn tukenen yarjnçlann toplıı yürüyüşe geçtigi bir ortamda Anayasa dfizeni ne dereceye kadar yiirürlüktedir blı kestiremİT» rnz. Iste sayın tnönfi bn düıene dokunulmamak sartı ile eski Denokratlara siyasal haklarının geri verilmesinden yana oldugnnu açıkljyor. Sayın Inönfi, partisi adına »Idıfı karan aeıklarken eski yaralan tsrmak, memleketi huzara kavnstvrmak gibi insanea amaçlar dışında hiebir ard niyete dayanmadıgını belirttikten sonra «Anayasa ve hnknk dısı tntnm ve davranışlanyla mesrnlnfnnn kaybetmi*» bir iktidarın bası bildigimis Celâl Ba> var'a kncak açmakta, eski C«mhnrbaşkanı olarak ono Senatoda görmek istedigini soylemektedir. Eski yaraUrı «armak agraıta eavın tnönü'nün benimsedigi fllkücü tntnm hizim dar Te sınırh veteneklerimizi ç«k astığı icin bu konnda C.H.P.'ve baıanlar dilemek'ten ffteye diyecfk bir (tvimir olmayacaktır. Ancak. kayrayış fücflnficü a»titını itiraf ettifimiı bn fllkfica tntnniTin bir de politik yanı oldatnno förmfmerlik edemir»rnı. Eski Demokratlars giyasal haklarının geri verilmest sornnnnon partiler araımda öteden beri bir istismar konnsn oldu^n bilinir. D.P.'nin oylanna sahip çıkan A.P. bn konnyn bir hayli Islemi», Taısıada hükümlülerini «eçme ve seçilme haklanna kavmtnrmaktan siiz açıldı mı hep C.H.P. mnhalefetini öne sürmüş, bonun bir Anayasa meselesi oldntnnıı, Anayasayı deiistirmek için de A.P.'ye iki Mecliste de ayrı avrı fiçte iki çojhmlok safclıvacak bir •ecim basansı gerektifi teıini sarunmnstnr. Siyasal çSılemciler bnnnn bir propasanda takti|inden baska bir sey olmadı|ını farketm«^te icerikmemislerse de eskiden D.P.' ye oy veren kitle arasında taktik bntöne değin başarı ile yürütüimüstür. Son lamanlarda T.TJ*. de ortaya çıkıp büyük oy deposıına e\ atmaya kalkınca A.P. ynkan kademeleri telâslanmıs v^ ııihay*t 2 " irazalı bir öneree ile Yas1> sıada hükümlülerine «Tasal bakUrın tanınmaiı gornnn Millrt Meclisine eetirilmistir. C.H.P.' nin mnhalefeti halinde bv hakların eüki Demokratlara verilemiveceSi besbelü idi. O 7aman ne olacaktı? Galiba şövle elacaktı : önümiizdekı secim kampanvasında A.P. sözcüleri D.P.'den derraldıkları srçmen kitlesinin karşısına r'karak C.H.P.'yi snçlavacaklar. «Bize daha fazla oy verin de Mecliste iiçte iki cojunlujn satlavalım. Anayasavı başka voldan detiştirmeve imkân yok» diyecekltrdi. Simdi sayın tnönü, Ti MaMs'a sölee düsünnek ve Anayasamırın ilk cümlesi ile çeliskiye düsmek pabasına işte A.P.'nin elinden biı propaganda silâtaım lokiip aldıjh kanısmdadır. Paşa'nın tutuma kavrayıj jHeümüni astığı için, förönfişte pek nütacaya benzeyen manerranın başarı derecesi bakkında da bir «ey »Byleyemiyecetiı. A.P.'nin elinde bir dejtil, blreok propacanda «loganlan rardır. Bunlardan biri eksilmeklc yerinr daha trüclü bir baskanntfl bnlnnmafi da ImkSnmı »ayılamaz. Korktufnmnz ıa ki, zaten l ı n •Trnlanmayan Anayaaammn bir yerinden açılaeak bir delik kıta samanda bflyÖTfip tenlslemesin Te eıeri baftan ba^a harap etme Delik Büyürse IMRAN OKTEN NE DEMIŞTİ Mustafa BAYDAR MtMAR StNAN OKILU ÖGRENClLERt, «KENDİLERÎ ANNE, ANNELERt ONLARrN ÇOCLKLAR1 OLSAYDI» NASIL YETÎŞTÎRECEKLERÎNl ANLATTILAR. (Fotoğraf: lbrahım Koseoğlu) (Arkası Sa. 1, Stt. 1 de) İLKOKUL ÖĞRENCİLERl " İDEÂL ANIVE ,,Yİ ANLATTI : Ben anne olsam çocugumapeynir reçel, etveririm Şükran SONER cAnnem benim çocuğıım olsa, benim çocııklufumda annemden neler arzuladığıjnı aklıma ^etiririm. Okula fönderirken elini yüzünü yıkanm. saçını tarar kahvaltısını yaparım. O kulda arkadaslarına mahcup olmasın diye, bütün araç ve gereçlerini alırım, eve gelince elbisesini değıştiririm. Kjşın haftada bir kere, yazın iki kere yıkanm. Derslerini kontrol ederim. Okuluna gider öğrettneni meranun mu sorarım. Eğer iyi defilse çalıştırınm. Derslerini yaptığı zaman gezmeye götnrürüm. Çocuğumu bir öğretmen, bir doktor olarak yetistirmek isterdim. Onu iyi giydiririaı.* Bugün ANNELER GÜNÜ... Annenin karjılık beklemiyen sevgi ve fedakârlığının diie getirildiği, çocuklarm ufak arrnağanlarla annelerini sevindirdikleri gün... Anneîer, çocuklarınızm getirdiği armağan paketlerıni sevınç ve gururla açarken, yukandak: cıimlelere şoyle bir göz atm. Bakımz çocuklannız anne ve siz oniarın ^^^ çocukları olsanız sizi nasıl yetiş^^^ tirirlermış... Ve yukandaki cüm1 le'.er ilkokul üçüncü sınıf öğrencisine aittir dediğimiz zaman is« hıç hayret etmeyiniz. Çünkü 20 nci asrın çocuğu, eski denberi bildiğimiz çocuk olmaktan çıkmış, annesinin kendisini yetiştirmesini bile teniid edebilecek hale gelmiştir. Demirel, inönü'nün hareketini olumlu karşıladı AVKARA, (Cnmhuriyet Bürosn) A P Başkanlık Dnanı dün 4 saate yakın suren bır toplantı yapmış, bu toplantıdan çıkarien gazetecilenn sorulannı c«vaphyan BaşbaXan Suleyman Demirel, «Sivast hakların ladesi konusunda Inönünün giriştifı hareketi olumlu ve memnuniyet rerıci buldugunu» soylemiştir. Başbakan Demirel, «înönü'nün demecini nasıl yorumlııyorsunuz?» sorusuna özetle şu cevabı vermiştir: «Bir büyük genel seçim öncesinde memleketm bır banş ortamına götürülmesınde büyük faydalar olduğunu, birçok kereler ifade ettim. Siyas! haklar konusunda CHP Genel Başkanmın dün vermiş oldugu beyanatını memJekettn devamlı bir banşa (Arkası Sa. 7, Sü. 8 de) J; •1» Mr <IM*I( d îMlımı • ı mı »«Jltllf ttlMl l»«4la. v« «ktlk aksa<tlr«t k«4*r.lit t f t * J»14U,<141j«rwt.»« rtattaa* ««Qikİ4rıatta,tef^ml«rıBi«ft BllMt fl*v»««ktl»,a«« Vkkta taiajuı I Illatrda tuta^ıaJ Krala ılk r u ı r a fatttaeljaı* Ma«r. tulfrU* >>M ne» ««rlUtır kl tfr luulu .•... tsaajı • ka4ar • v n t t l t *• taaatrtil %lr hr 4 J f M» ka«ar«t v« lax*a«aarla d»i« 1 Vt M u ı ı ı t ı •Ulu* U|Uaa I auı <oi«u<l. 0 k*l«a *U1U* lu|tu«alal l ı n ı Tanuıı n an laau klaM feMMallarfeı »ırl • »r <• »Wur40Itr.it toM. Merhum Yargıtay Başkanı'nın sözlerini izah 6den bir m8klubonn açıklıyoraz Türk Adalet mekani». raasının en yüce kahna kadar yükselmiş olan İmran Öktem. öîümünden önce olduğu gibi, ölümünden sonra da ağır saldınlara uğradı. Bu saldınlar. özellikle İmran Öktem tarafmdan söylendiği ileri sürülen «Allah'ı insanlar yarattı» sözüne da.vanmaktadır. Ban kalemler. bu sözii ele alarak, Merhumun AUahsiîlıfını ve dinsizliğ'ini ileri sürmüşler. hattâ cüretlerini. cenazesinin camiye re Tnüslüman mezarhğma «oktılmama. sını istempve kadar var. dırnıışlardır. Bılindıği üzere Ökrem. Yargıtayın kuruluşurıun H J nldonüK mU münasebetiyle vaptığı basın toplantısmda Yargıtay'ın meroleket hayatındaki önemmi belırttıkten sonra. sorulan sorularlî ilgili olarak bazı konulara fels* fî ve tasavvufî açıdan deginrru; ve boylece, toplumun en seckın kişileri olarak addettıgı basın temsilcileriyle satniml blr sohbette bulunmuştu. Mat\jıa^ı u r l ı ı tlr. kııaı aaawal» t*kıl«« *• «feaık falut »ır kıtat Siz anne olsaydınız? Mimar Sinan llkokulu îstanbulun tam merkezindedir. FaKat etrafı gecekondularla çevrili a (Arkssı Sa. 7, Sü. 6 da) Savcıların geçici yetkiyle başka gSreve tâyini Anayasa'ya aykırı bulundu ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) t Millî Birlik Grupu Siyasî Hak İadesini, rejim ve huzur için tehlikeli bnluyor ara* %l&9T*m. l u n l t n » iTimarktL AN*KAR.\, (Cnıuhnriyet Bürosn) MilU Birlik Gnıpu, dün o!ağanüstü toplanarak, eski AP'lilere siyasî haklannın verilmesi İçin girişilen teşebbüsleri görüşmüstUr. Toplantıdan sonra Gruo Başkanı Tabit Senatör Fahri özdilek'in imzasiyle yayımlanan bildirl şöyledir: 0 Eski DP snrumlularına siyasi haklarının iadesi için yapilan çesitli tesebbiisler, getirilis ve mahiyetleri itibariyle, affm oiesinde bir anlam taşımaktadır. (Arkası Sa. 7, Sn. 3 de) t>IKAX ÖKTEM'LN, ARKADAŞDUZ MUSTAFA BAYPAK'A GÖNDERDfĞt MEKTUBUN FOTOKOPtsL. Bir yakınlaşmonın kısa hikâyesi Inönfl De Bayar'ı yakınlastır ma çabalan hayli estd gunlere dayanır. Eski D.P. liler bilindigi gibi siyasî" haklarınm iade edilmesini 1963 den bu yana isterler. Ilk zamanJarda UL istero kendi aralannda konusulur. ne zaman açığa •urulmam, harekete geçilmesi eerektiği tartısılırdı. Ue> mokratlann çognnluğuna göre A.P. nasrlsa haklann iadesine taraftar olacaktı. Zira Parlâmentodaki sıhr Te kan hısımı sayısı vnzu geçtyordu, üstetık partinin tabaır DJ*. kitlesine dayanmaktaydı. Bütün mesele, çıkıs zamanının iyi tâyin edilmesi ve harekete geçilebilme*! idi. D.P. de çoğnnluk siyasi hak tanımını A.P. bakımından çantada keklik olarak göriirken «rr çekleri daha iyi degeriendirenler, içinde hısnp akraba da buInnsa AP. nin tek basına böylesine büvük bir operasyona f\debileceginde süpheliydiler. Onlara göre ortada CHP. fakto*•• (Arkan 8a. 7, 80 5 de) Mıkaddesaiçılar Mitingi erielendi Millıyetçi ve Mukaddesatçı 130 lnıruluşun dün yapmavı kararlaştırdıkları «Anarçiy» hayır» mitjngl, ertelenmiftir. Miting ve yürüyüşten vazgeçildigini, duvarlııra ilân yapıstırarak duyurmaa çahşan yoneticiler, aland'a toplananlara : «Son olaylan istiımar eden Solcnların bann sokaklant Intikal ettirmeleri nıerine bn miting dfizenlenmistir. Fakat, çok kısa zamanda karar Terdiğimitden, millİTCtei teıekküllerle geregi gfbi temas kiıraraadık. Bn nedenlf, mitinrimiri ilfHde daha gtidB bir »akilda ; ı s m ı k iiırrr, (ArkMi Sa. 7, Su. 1 de) ria! NADİB NADİ Adalet Bakanırım. Savcüan guçici yetkiyle başka göreve atayabileceğine ULjkin kanun maddesi, Anayasa Mahkemesi raportörfl tarafından Anayasa'nuı 137. maddesine aykırı bulunmuş ve iptalini lsteyen rapor, Genel Kurul'a sunulmustur. Yenice Aıliya Ceza Mahkemesinln, Yuksek Hâkımler Kurulu Kanununun, Adalet Bakanına, «avcıları geçicı olarak baska görevlere atama yetkısını tanıyan 1. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğu yolundakı görüşü üzerine, itıraz Anayasa Mahkemesi Başkanlığınca ıncelenmek üzere mahkeme raportörlerinden O?uz Barutogluns havale edllmiş ve Barutoglu konuyu ince1»verek rapoıunu h&zırlamiî'ır (ArkM 8tv 7, S& 7 de) Yanhş yonımlama Fakat ertesi günü bir tısuu basın yanlıs blr vorumlamayla zıhanlen bulandınyor. mSsum vatandası dehşete ddsUrüyordu. Heyecan varatan başlıklar haberier, vorumlar şu cümleye davanıyorou: «Allah'ı insanlar »arattı...» Bir lasım basın, heyecanı büsbütün artırmak, mâsum vatanda^ şın din duygulanyla oynamak icin bu koroıdaki vorum ve y*nnma trlinlerce devam et+l. Ben. hı bır Kisım bssin'n hs(Arkstn Sa. 7, Sfl. 4 de) rÜKSEK POLÎTİKA..