Catalog

SAHIFE I K I CTTMHURÎYET 12 Arahk I9CÎ •••••••••••••••a ••••••> SOPA'SIZ İKTİDAR Prof. Dr. ı.han ARSEL ol ve sağ uç'larm ve aşırı egUimlerin, bil. hassa gençlık teşekkullcrı aracılığı ıle 1%S temmuz ayı içerısinde gırıştikleri giddet hareketlerı karşısında hukumet tam mânâsiyle âciz kalmış. lıuzur ve âsaj işi korumaktan zaten yoksun oto ritesıyle, ne yapacağını şaşırmıştı. Bir kısım Basının da yardımlariyle sivil kuvvetın lemınatı olnıak gereken polis, itıbardan duşurulerek âcleta hıç bir ış goremez hale sokulmuştu. bir yandan polis'e insafsızca hucumlar yapıhrken bir jandan da Ordu'nun şefaat ve sempatisinl kazanma ve hiç olmazsa gazabını iızerine çekmeme gayesiyle «Gençlik Ordu ile berabcr. sloganları ışletilmis ve sivil kuvvetin sırtmdan askerî Irov vete ovguler vağdırılmış, onun gururu okşanmak lstenmışti O>le ki memlekette âsa>işi sağlayabilecek jegane kuvvet sanki «Ordu. olarak goriinmeğe başlanmıştı. • ••• • ••• •••« •••• SIYASET^fe MODERNLESME Değışen nedir ? 1963 yılında Sovyet Amirali Sergei Gorjkof, «Kınl Tıldıı» der S gisinde söyle yazıyordu : S « Donanmamız bugune kadar sahillerimizl korumakla yetın Ş mıştır. Oysa onu, butun okyanuslardan hareket ederek denızlerde • ve karalarda emperyalızmı vuracak ha'e getırmelıyız » • Amiralın tasarısı, tamamen defilse bıle kısmen gerçekleşmis, 8 bngun Sovyetler bir cRus Altmcı Fılo» suna sahip olmuştnr. Altı • gunluk îsraıl Arap savasından bu vana dunyada en önemli gelis J me bndnr. Daha önceleri Sovvetler kendi topraklan ve nöfuz bdl • gelerini savnnacak bir strateji içinde guvenlik kusaŞına çekilmis • ler, dünya ölçüsündeki stratejilerini de atom dengesine otnrtmus lardı. Bn stratejinin Amerikava gittikçe yavılmak fırsatı verdiginı Moskova çec anladı. Vasinston. Üçüncü Dünva'da uydu hukumet ımal edhordu. Baçımsız ortanın solu hükumetlerini bile devirip verıne Amerikancıl iktidarları otnrtmak CH'nın ve Amerikan sevvar iandarma kuvvetlerinın eöre\i\di. Bn görevin başarıvla yürutüldüğünü ve Asva ile ^frikadaki antiempervallst dikkat edilsin: komünist degii antiempervalist iktidarların teker teker devriüp Amerikan kumpanvalarının havat sahasının genisledigin' goren Kremlin, Ortadofcu savasından sonra bir den?e varatmak ge rejHni duydn. Moskova ile Vasington arasında iki denge tesis edılecektı : 1 Atom dengesi, 2 Sevvar jandarma kuvveti denge'l Ikincı denge henıiz kurulamamıstır. Çünkü tarihl pek yenidir. Son vılların dünya politikası üstune inatçı bir çalısmavla bir kıtap hanrlıyan îbrahim Çamlı arkadasımızm henüz vayınlanmamıs eserınden aldıjımız sn satırlar olavın çelismesini eöstermektedir : « 1 Ekım 196T'de Va<=ınston resmi çevı'eleri. Sovvetlerin Ode sa'da bir helıkopter taşıt eemısı ın<;a etmekte olduklarını açıkladı A\nı vılın Arahk aMnda gene Vasington Sovsetlerin bu gemıler den 20 adet daha yapacaklannı bıldırdı Bu konuda 20 Kasım 196" tarıhh New«veek <;o\le demektedır • "Sovvetlerın Brush Fıre sa vaşları fkuçuk orman vaneını savası Amerikah'ann sınırh savaş ıçın bır devımlerı) için ideal olan hehkopter gemısı yapmaya ba« lamaları. Rus topraklannın savunmasına davanan eski stratejılerı nı kııre olçüsunde yenı bir stratejiye çevirdlklerinin önemli deh lıdır* 1 Hazıran 1967'de Varsova Paktı devletlerinin liderlerivle Tito, Moskova'da toplandılar îsraıii mahkum eden bir deklârasyonun va\ınlandığı bu toplantıda Tıto özetle Ruslara karşı şöyle bir dıl kullandı • "Vaşlngton'la yakmlık politikanız, Üçüncü Dünva'nın buvuk liderlerının yenilgıve ugramasına sebep oldu. Bu polltıkanız Hındı<îtan uzenndeki Amerikan baskısınin çoğalmasma ve bır gun Hındıstan'ın tarafsızlık çızgısinden Amerikan kampma kavmasına sebep olacaktır Sizin yüzünüzden Üçüncü Dünya artık Amenkanın siyasi, iktisadl, askerî baskısına karsı koyamaz hale ge' mntır ' Parıs'te Profe«=ör Mauriee Duverger ise şöyle yazıyordu : "Ortadogu savası tehlikeli bir durum varatmıştır. Bir kez dah» bütun dunvanın kafasına Vasingtonia ittıfakın, Moskova ile lttifaktan daha kazançlı olduğu fıkri yerlesmiştır. Moskova'nın dlplomatık hezimeti bır ana sebebe davanmaktadır: Moskova ne olursa olsun dunva barısını tehlıkeve sokmak istememektedir'». tbrahim Çamlı'nın Batıdan Doğndan dikkatle derledljH deliller bize şu gerçeSl anlatıyor: Rnsya. atom dengesi üstüne knrnlmnş «va hep, ya hiç» savası üstüne oturmus bir vakınlasma siyssetine kavdıfı için Üçüncü Dünva'daki Amerikan flerlemesine eevap veremez halde kalmıştır. Çünkü bn durumda Amerikava eevap ver. mek için tüm dünva barısı tehlikeve soknlnr^ M, bSyle bir ovunu Mosltova jöze alamaz. övleyse hasma, hasmın silâhıvla karsılık vermeve hazırlanmalı Yani Amerikanın iandarma knvvetine karşı Üçüncü Dfinya'da hazır ve nazır bir iandarma kuvveti varatmalı ! Akdenizdeki Sovvet filosnnnn jrerekçesl bndnr. Sovvetlerin Çekoslovakva'vı isgal etmesivle bloklar dengesi bozulmns deeildir Zaten Amerika. kendisi hesabına vararlı sayılabilecek bn ifsale varım afızla karsı çıkmıstır. Dünva ölçüsunde de|işikllk, Avrnpadan nzakta Üçüncü Dünva'da vürürlüfe eirmlştir. Türkivenin millî çıkarlan bakımından bn teshis çok Bnemlidir Çünkü: Türkive Avrupadaki vnmnsama (detente) politikasıv la beraber Kuzev komsnsnna vaklasmıştır; bn vıolda aldıgı mesafe Amerikanın Moskova'va vaklaşması oranındadır. Peki.. Vasinpton. Ortado^n politikasını Rnsya'ya kamı sertleş tirmek istedifi an. Türkive %er\e Amerikava nyarak Knzey komsn suna avnı Slçüde sertlesecek midlr? Bövle bir tntum, Türk dıs politikaıınm tamamen Amerikava baglı oldnfunu dünvava ispatlıvacaktır. Vasincton'nn dıs polltika mızı istediiti jibi vufurmasına fırsaf V€rrtıeme1rvi«. "Son Ortadogu ssıaViııJjhl fcjTafsrarfntumnmuz Bflvaz SaraT"ın hosnna çitmemi'îtir. Karadeniz'e füzevle donanmıs iki tremi çıkarıp Rnsva'yı tahrik etmek, ve memlekette doÇacak tepkileri knllanarak Ortadogn olav larında Türklyeyl knllanmak istiyor Vasington . tkl jandarma knv vetinin itismesinde ve tsrail ile Araplar arasında, Atatürk Türki yesini Amerikan çıkarlarına âlet etmemek Için mlllî çevrelerlraizin ve kamu oyunun çok nyanık bulunması gerekmektedlr. üil ğfl fakat sivil kuvvete dayanarak faaliyette bulunur, evet ışte o zaman kuvvetli hukumetten bahsetmek mumkun olabılır. olmak mutlaka K l'VVETLIolmasmaiçin hukumerln jeter ki, SOP\LI hacet yoktur: •••• •••• •••• S sinde, Ana> asa'mızın anlam ve ruhuna aykın olarak. asıl fıilî hukumet olarak ortaya çıkarmağa kâfi gelmiştir. Nitekım 1968 temmuzunun son haftası içerısinde olağanustu toplantıya çağınlan bu Kurul. memleketin iç olaylarını ve durumunu gozden geçirmiş ve şiddet ve saldın hareketlerine son vererek tedbirler uzerinde kararlar almıştır. Kurul'un, Genel Kurmav Başkanı \e Kuvvet Kumandanlariyle birlıkte. 27 Temmuz 1968 tarıhinde vaptığı ve kanunsuz hareketlerin onlenmesıni «OYBIRLÎĞλ ile kararlaştırdığı bu toplantıyı mutaakıp Basbakan, OYBIKLIĞI» deyiminin yâni Kurul'un asker u>eIeriııin karara katılmalarının. kendısıne sağladığı rahatlık ve gu\en ıcerısınde srazetecılere ve kamu ovu'na, buyuk bir zafer edasıyle Ordu'yu kendi peşınde imiş gibi gosterecek bejanlardan kaçınmamış tır. Denilebilir ki hiç bir kabine toplantısından Başbakan, Millî Guvenlik Kurulu'nun bu toplantısından olduğu şekılde, cesaret gosterileriyle ayrılmamıştır. Bu davranıs. ve bu emin tutum, hiç şuphesiz, Başbakan'ın sivil kuvveti temsil eden kendl kabinesine, ve dolayısiyle kendi çoğunluğuna. Askerî Kumandanların dahil bulunduğu Millî Guvenık Kurulundan çok daha az değer verme Torunluğunda bulunduğunun bir Işareti, yeni bir ifadeslolnıuştur. O\le anlaşılıyor ki Hukumet Başkanı. ve onun'a birlıkte çoğunluk Partisi, başta Genel Kurmay BasKanı olmak uzere Milli Guvenlik Kurulu'nun üilahlı Ku\*etleri temsil eden unsurlarında. «ıda*e etme sanatınm teminatını ve guvenliğını aranik ve bu teminatı ve guvenliğı kavbetmemek çin askerî şeflere kur yapma, ve Ordu'ju, «Ataurkcu nutuklarla teskin ve •bolluk» Içerisinle vaşatma sivasetinde kararlıdır. Şuphesiz ki butun bnnlar, bugun için değilse ble. demokratik yaşantılarımızın geleceği için tehlieli bir gelişmenin işaretidir. Zira bu gelişme, sivil ktidarın. yâni hukumetin, yeter bir otoriteye saip çıkamamasının ve çoğu zaman acz içerisinde ıv ranmasmın. ve daha başka bir deyimle kendisie luzumlu olan guc'u, askerde araması zarnretiin doğurduğu zararlı sonuçlardır. ıvıl Kuvvet'in S Kurulunu temelbu aezi, «Mıllî Guvenlik \na>asa organlan içeri hukumetin başında ve bunvesınde: f ) Sahsıyetı ıtıbanyle gelışmış, oturmuş kuvveth hderler ve unsurlar mevcut bu'unsun, Q ve yıne yeter ki bu lıdeı'erı, Parlâmpnto çoğunluğuna karşı etkılı olabılecek, bu çoğunluğu hızaya getırebılecek vâsıta ve S'lâhlarla ve bılgılerle mucehhez olsunlar Şayet bu bcyle ıse, kuvvetli hukumetın onemlı unsurlan var demektır. Sojlemeğe hacet yoktur ki bütün bunların yanında asıl bir de seçmenler kitlesinin siyasi terbiye ve kultur hakımındaıı gelişmiş olması, ve boylece toplumun gercek menfaatleri yonunde gayret gosteren ve ıvı nhetle çalışan organlann bu gayretlerıni ve bu çalışmalannı değerlendirebilecek ehliyet ve yetkive sahip bulunması icap eder. Fakat. bunun bellı olçulerde ^okluğu. Hukumetleri mutlaka zayıf kılmaz. Biraz evvel belirttiğimiz gibi bilgıli, seciveli ve devlet idaresinde hakkiyie soz sahıbi olabilecek Iıderler, bu son unsur tam olmadan da say gıya lâvik bir otoriteyi ellerinde tutabilirler. Bu nl telıkteki liderler için iktidarm sopasızı» veya «sopalısı değıl fakat 'haysiyetlisi» onemlidir. Ekononıi ile siyasetin lüir\ılılılı etkileri: PLANLAMA •prof. Dr. Nermin ABADAN StYASAL BtLGtLER FAKÜLTESİ ÖGRETÎM ÜTESİ erhangı bir tarıhî değışme surecının tahlıh, sıyasal, ekonomlk ve sosyal alanların karşıhklı üışkilenn tumunun besaba katılmasını gerektırmektedır Erken yaşta bir kazaya Iturban gıden Alman asıllı sıya^et bıhmcılerden F Neumann'a gore «Sıyasal iktidarın tablıli açısından rekabet eden ekonomık grup lann giicu sıyasal kurumların ıncelenmesinden daha bnemlıdır.» Sıyasal ve ekonomık ışlejış konusunda belırlı bir uyum (consensus) un muhafaza edıldığı yerde değışmeler marjınal oiacak, bu uvumun belırmedlğı verde ıse sıstemın tumune karşı devrımcı hucumlar ve bu sıstemın jerıne yenısının ıkamesıne çalışılacaktır Zorunlu yada lhtıyarî yoldan ekonomık kalkınmanın genel bir plâna bağlanmış olan ulkelerde ıse birçok onemlı sıyasal kararlar ekonomık tercıh adı altında plânın ıçine yerleştırılmektedır. Ekonomık plân bir yandan gelıştırıcı bir değerler sıstemı, ote yandan ulusal guçlenn seferber edılmesıni mumkun kılan bır çerçeve gorevını ıfa etmektedır Deger olarak unumuzde surekll sıstemı olarak planlama, ıdeolotartışılan sijasetde moriern]ik kontrol gorevını; ulusal seleome e3ıl«mlerınm belllbaşferberlık aracı olarak ıse bır tanıtma, haberleşme ve gırı^ımler lı çı/gılerını şo\le ozetlemek yapısı işını gormektedır Bu ıkıh mumkundur* goruntusu ıle plan gerçekten e0 Geleneksel parlâmentarızkonomık olduğu kadar sıyasal mın berabennde getırdıği bır huvıyete burunmektedır kurumsal engeller sebebıle her modern toplumun gerjvyetler Bırlığı, Kuba, CezaçeklestirUemejen özlem ve yır ve Mısır'da kabul edılea protestolarını dile getıren kalkınma planlarının esas muhaiefet yenı bır huvıvekrıterı ekonomık etkılılıkleri olte burünmektedir. Bu yenı mayıp, Mılletlerarası statu ve muhaiefet parlâmento dışı, itıbar, ulusal butunleşmeyı sağhalkçı, fıılî (de facto) ve lıyacak ıç kalkınma ve modernkısmen kurum alejhtarıleşme gıbı sosyopolıtık tercıhdır Bu arada az gelışmış lerdı. Fransa, Turklye gıbı ıhtıulkelerde çnrülen >eni muyarî planlama uygulayan ulkehalefete de degınmek gelerde ıse kalkınma pânı rasyorekır. Bu ulkelerın bir kısnel ekonomık hedeflere oncelık mında muhaiefet, kurulu, tanımakla birlıkte kamu ozel g duzenin baskıcı olması ve pktrfrlsj61 t^TiPflrj j&AurlüSı orne m • •>• • ••a •••• •••• HI SO N U Ç ukumet Başkanı. zaman zaman kuvvetli ve • kudretli hukumet kisvesi altında gorunme ihtiyacının verdiği bir istekle: « Kuvvetli ıktıdar elıne sopa alıp herkese vuran ıktıdar değıldır» sozunu tekrarlamakta, ve «sopasız iktidar'm», asıl olduğunu imava ozenmektedir. Ancak ne var ki onun uyguladığı anlamda sopasız iktidarın gunun birinde memleketi gerçekten sopalı ve demir yumrııkhı iktidara goturmesi ihtimallerine yer veren so kaktaki vatandaşm da. bu vesile ile, kendisine bir dheceği vardır ki o da şudur >Siz sopa kullanılmak gereken yerde sopa kullanmaz, muevyide ujgu lamak gereken yerde uygulamazsınız ama. sizin oy kavbetme veva vatandaşı gucendirme çekingenliğiy :::: •••« le sopa kuUanmavarağınızı, muevvide uygulamıya •••• cağıni7i hilen sokak korsanı veva koşe kabadayısı, veva şirretliŞi ve?âne çeçcr akçe sayan ilkel yaratık lar. ve toplumun çittikçe buna heves eden kişileri ve nihavet butun bunların ustıınde, asırların yoğur duğu eeleneksel somuru duzenini eşrafıyle. dın adam lariyle ve insan deçeri tanımıvan feodal zihniyetiyle 6e\ am ertiregorenler. mevdanlarda ve sokaklarda ci rit atar. toplumun sırtında at oynatır ve nâmuslu ve havsiyetıne duşkun vatandaşt azab ve işkence içe risınde yaşatır v e kcnıirir Anadolu'nun surasına burasına ve hattâ bulunduğunuz şehrin kenar kıyısına. gitmenize. ve arkanıza sivil polis takmadan ve tıpkı Iâlettayin bir vatandaş imiş gibi dolaşmanıza ve bu suretle duzensızliğin ve âsayişsızliğin derecesmın ne olduğunu fformenize fazla luzum vok. Bakınız kişiler. veya tesekkuller veya gruplar çeşitll vesile ve sebeplerle. bazan haklı, bazan haksız, hemen her gun, iktidara sahip çıkma arzusnndalar. De\Iet kendi varlıtını hissettiremediği için de, pek haklı olarak, kendi kafalarında, sizin deviminizle «Avn bir de\Iet anlavnşı. yaşatma ihti\acmdalar. Kendilerince «Hak> telâkkl ettikleri şevi. sanki ortnJn d w M y r lıulıuııal »nKıııu; yibi k e n * &H#t** rivlc, kendi protestolan ile, boykotlarivle veya işgalleriyle elde etmeSe çalışmaktalar. Eğer hukumet •••' olarak siz butıin bu başıbozukluklara «HAYIR> divebılmiş oNanız ve eğer devlet otoritesiyle alay eden lere birazctk polisınizi saydırabilseniz. kanun tanımavanlara biraz kanunu tatbik edebilseniz, nizam duvgusu voksunluğunun varattığı huzursuzlukların, âsayişsizliklerin ve bunalımların. yoksulluklarin ve eşitsizliklerin onune bırazcık geçebilmi'; olsanız ve ••«• • ••i bu gavretlerinizi Cumhurijetimizin temeli sayılan Ataturk ilkelerine vâki saldrrtlan ezme, kökunden kururma vonunde teksıf edebilmi; olsanız. biz kisi ler. Devlet'ten umud kesıp kendi kendımıze «ihkakı hak» vollarına başvurma zorunluğunda kaima vız Kalmavinca da memlekette hukuk duveusu hâ kim olmuş olur. Butun hunlar olunca da siz. Demok ratık bir devlet'in demokratik bir hukumeti olarak, Ordu'nun şeflerine ve kendinize semnati bealediğınden pek emin bulunmadığınız, Ordu'va tâvizler vererek hem kendi iktıdannızı ve hem de asıl mem leketi tehlikeli vokuşlara surmemiş olursunuz. Unutraavınız ki sİ7, sivil ıktida'a da\andığınız ve si vil iktidan savtnya lâvık kıldığınız nispette memlekete yararlı olabilirsiniz.» ğm Hındıstan'da geleneksel, hıyerarşık ve rekabetçı olmayan kastların, rekabetçı kastlar halıne donuşmesı herşeyden once; (T) Topfumda plân sâvesınde gelısen bır sektorun buyumesı, (2) Planlama surecının dırekt bir sonucu olarak meydana gelmıstır. Keza Turkıye'de aıle plan laması gıbı ashnda modern toplumda kadınlara tanınan >enı bır ınsan hakkı, kapsamlı bır nufus polıtıkasının parçası olarak ılk defa Bınncı Beş Yıllık Kalkınma plânı yolu ıle Turkı>e'>e gırmış, bu yoldan sessız bır devrımın yapılmasını mumkun kılmıştır. Plânın çok yonlu topjumsal gorevlerı açıkça gostermeıttedır. kı dune kadar klâsık kuvvetler a\ırımı şeması uyarınca yalnız \yasama organına has sayılan bırçok vetkıler fıılî olarak vurutme organının ana mekanızmasına mtıkâl etmış olup, ashnda ekonomık ve sıyasal alanlan bırbırınden ayrılmaz, gınft, karma sektorler halıne getırmış bulunmaktadır. e Sonuç S NEDEN «ACZ»?.. hukumetleri, sahip olduklan kuvvetB izdesebep ve âmiller nelerdir? N*d«Bço11 çoğunluğa rağmen «KUDRETLİ olmak ın alıkoyan u zaman hukumetler acz içerisınde bocalar ve lemleketin anarşi girdabına kayıp gitmesine çare ulamazlar? Veya bulmak istemezler? Zayıf ve iskrarsız bir çoğunluğa dayanan hukumetler için ol uğu kadar istikrarlı bir çoğunluğa sahip hukumet r bakımından da âcız davranışlann ve otorite yok ınluğunun sebepleri neleridr? Bu soru'nun cevabını verebilmek için evvelâ fukumet ne zaman kuvvetlidır?» ve>a «Hukumet ri kuvvetli kılan şey nedir?» sorusunu ortava atak gerek Kanaatunızca ne zaman ki Hukumet emleketı, halk vığınlannın ve sokağm istek ve ar larına ve kaprısierine ve şımanklıklarına gore »ğıl, fakat halkın istek ve arzulanna ajkırı dahi sa. halkın gercek menfaatlerine uygun duşecek kilde hareket eder; ne zaman ki hukumet. kendi ırlâmento çoğunluğu karşısında ve bu çoğunluın ihtiras ve hissiyatına mağlup olmaksızın en isatli kararlar alır ve bu kararları uygulamaktan ge kalmaz; ve nihayet ne zaman ki hukumet, kannn • nizamlan en zecrî şekillerde ve hiç bir şejden kinmeden kendi gucuvle tatbik edebilecek cesat içinde iş gorur ve daha doğrusu «asker'e» guverek ve sırtını Ordu'nun şeflerine dayajarak de Anaya^al ozerk kurumları desteklemek »uretıyle olaştırmak üzere çaba sarfetmektedırler. Dolavısıle gırıstıkleri sıyasal mücadele kısmen yıkıcı olacagı yerde, Anayasava donuşu ifade eden onancı (restauratıve) bır karakter tasımaktadır. I Kapıtalıst ekonomılerın urunu sayılan menfaat ve baskı gruplan ıle sosyalıst ekonomilerin türettikleri çeşitli organık menfaat gruplan (ışçi konseylen, ekonomık meclısler, vs ) eşıt olçude onem kazanmaktaadırlar Ekonomık sıstemlenn karakterı bır yana, endustrılesmıs toplumların tumunde belırll ekonomık, sıyasal yada sosval menfaat ve fıkırlerı temsil eden gruplar (Üretıcı, işçı, ogrencı vs ) sıyasal havatda artan olçude temsil edılmekte, kararlara katılmakta, taleplerini pazarlık yolu ıle kabnl ettirmektedırler. 9 önder rolfl oynayan btr kısım örgütler, siyasetin modernleşme sürecinin man tıki sonucu olarak etkin kamu kuruluşları haline gelmektedırler. Boyleee sıyasal gelişme ve yenıleşme ile sıvasal kurumlaşma arasındaki yakın bağlantı kesin olarak belırmektedir örnetin sendikalar, öfrencı derneklerı, evlem komıtelen, vs. gıbı örçutlere verılen venı gorevler bu kurumlaşma surecinın bir tezahflrii sayıhrlar. Yenı kurulan haberleşme kanalları ıle halkın yonetıme katılma sekıllerı, klâsık kuvvetler ayrılığı şemasını geçerlıkten düşürüp, vasama, yurutme ve yargı orcanının yanıbaçında eş guçte venı organ kurum ve «osyal gruplar ıkame etmektedır • Sıvasal ve ekonomik faa » livetler arastndolu ttopmaı. *• bağlantılar, modernleşme surecınde ber ıkı kesıminı bırlikte ele almagı eerektırmektedır. Modernlesmeyı eerçeklestiren bır araç olarak planlama konusunda sosvalist ve kapıta'isi ulkelerde beliren baslıca eçilim, karar alma vetirevı çesitli kademeiere dafıtan ekonomık bır cok merkezivetçilik (polvcentrisme economique) vavmaktır. Bn çok merkezcilühn basarı derecesi ise çenis Slçüde çok yönlö bilgilerle donatılmıs, dinamik bir halkovnnnn gelistirilmesine bağlıdır. S O N ğln eğıtım alanında yapılma=ı gereken kaydırmalar, vs. gıbı konularda ashnda yıne sıyasal amaçlar gerçekleştırmeğe yaramaktadır. Buna benzer şekılde plân, sosyopolıtık bır haberleşme aracı olarak ele alındığında, hukumet ıcraatmın bır parçası olarak kamu hızmet kavramını toplumun en ucra koşesıne kadar goturmektedır Bo\lece kamusal faahjetler konusunda mutlak bır bılglsızlhğın hukum surmekte olduğu \ersel bolgelerde plan, bır bakıma snasal hedeflere doğru halkın seferberliğinı sağlamaktadır. Nihayet ıha\et ekonomık plânm dı^er bır onemlı gorevı bır serî modern sıvasal ve burokratık rol ve teknıklerın uygulanmasına onayak olmasıdır. örne haleler sebebıle aşırı derece devrimcıdir. Bır dığer kısım az gelışmış ulkelerde ıse yeni muhalefetın belırçın karakterı, ıdeâl batılı modellerden alınan Anayasa duzenini israrla korumasıdır, başka bır devimle çdzülmemıs toplumsal sorunları bırer kamu kıırumu haline eetiren ılerıcı Anavasaların bekçiligini vapmaktır. Rn tilbflerin aa\dınları eodustrılesmis toplumu. H. Marcuse" nın tanımladiKi iizere, «tek bo^utIa duzen» olarak gormüvor, aksine kendi toplumlannı bn düzeye ya devrımd evlemlerle yada •••••••••••!•••••••••••••••••«•• ••••••••••••••••a »••»••••••• m • • •• • • • • • • a TEŞEKKÜR Dr. TEVFİK BAYKARA'ya Dr. ERTUĞRUL TARHAN vınl ve Şef Muavınl Sayın : Annem Halıse Baysal'm Haydarpaşa NUmune Hastahanesine ya • tınlışmda gosterdığı yakın ilglden dolayı Başhekım Muavlnl Sayın Ş !••••• M i » t t » •• »şçmgmmnm » N M ı # t j ) i • • « < • »• N 1 « •' • • • • • a • «• • • • • • * Mm d TEŞEKKUR Londra'da geçirdıŞim önemli amelivatımda bana müş % fık ellerını uzatan SAYIN CUMHURBASKANrVIIZA \e ÇOK SA yl YIN ESLERt BAYAN SUNAY'A. KERl.MELERI SAYIN BA /} YAN AYSEL ONEL VE DAMATLARI SAYIN SADI ONEL'E mınnet ve şükranlanmı, Londra Büyük Elçımız savın Bay Haluk Bavulkeme, sayın Korgeneral Fuat Dogu'ya, Cumhurbaşkanlığı Başyaveri sayın Turgut Özbahadır'a Londra Başataşemız sayın General Recaı Engm'e. sayın Kemal Özcelığe İstanbul Emnıyet Üçüncü Şube Müdürü sayın Gultekın Demır'e Londra Başkonsolosumuz sayın Adnan a Sefaret doktoru sayın Zekı Arsan'a, Londra Turızm Büros'indan sayın Ali Abalı'ya. İngılız Harıcıyesmden Mr S R Baker'e, sağlığımla " devamlı alâkalanarak morahmın artmasınavesile olan cok kıvmetlı akraba ve arkadaşlarıma, sayın eşlerıne, iş ortakJanma Ak İş Basımevı mesaî arkadaşlanma evvelâ Ulu Tannnın sonra amelıyatımı başan ıle vaparak beni sağlığıma kavuşturan Dr Mr c I Goohng. Dr Jakaman, Dr Oliver Garaı, Dr. g , Robbıe sonsuz teşekkürlerımı sunanm. ERDOĞAN SEZEN Cumhurıyet 15258 goz amelıyatını başarıvla yapan, ağnlannı durdurup sıhhate ks • vuşturan Goz Servısı Şefı Sayın S Dr. RANA ERGUN'a ameHyat ve amelıyat sonrasında devamlı yardım ve ilgilerfnl gor S düğlımuz bılhassa Asıstan Dr. Haluk Erker, Nurl Gdrgunel lle dı \ ğer asıstan doktorlar Ahmet Ulu, Kadriye Eralp, Olcay Derkent'e, 5 Sıhhat Memuru Ali özkan'a, hemşire Husnlye Sokullu'ya ve Ser • vısin dığer personelıne candan teşekkür edenm. : TÜRK.\N ÎĞMEN E (Cumhunyet: 15257) VEFAT Çok kıymetli aile büyuğümüz Enerjî ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı Devleî Su İşleri Genel Müdürlüğünden GÖKÇEK4Y* BARAJ1 VE HtDROELEKTRİK SAVTRAL1 IÇIN GENERVTÖK ÇIKIŞLAR1 SATIN ALINACAKTIR. DSÎ Genel Mudürluğünce Amerıka Bırleşık Devletleri Imalâtçılarından 3 adet 103 M A generator grubu ışm Izole faz V baralan fıat ve teklıf ısteme suretıyle satın almacaktır Ihaleve ıştııak etmek ısteyenlerın belge almak üzere en geç 17 Ocak 1969 saat m e kadar DSt Barajlar ve Hıdro* elektrık Santrallar Daıresı Başkanlığtna fSınası Sokak Çatal Han Ulus Ankara) muracaat etmeleri gereklıdır JTuracaat eden fırmalar kendılenni ve imalâtlannı tanıtan broşur ve kataloçlan ve 1955 senesındei bu güne kadar yaptık lan mumasıl tpçhızatı gostenr dokumanlan dılekçelerine eklemehdırler Bu malumata üftve olarak muracaat edecek fırmaların yukarıda belırtılen DSÎ adresmden veya, Ehasco Serrices Inc. Att. Mr. A. Vtaldeier Two Rector Street New York. N.l adresmden alacaklan «Belge müraoaat Pormu» nu doldurarak 4 nusha halınde dılekçelerine eklemelprı gereklıdır Bu ış ıçın daha evvel muracaat etmış ve belge almış olan Fırmaların venıden dokılmt»n gondermelerine lüzum olmayıp sodece ıhaleye ıştırak ısteklerını bır dılekçe ıle bıldirmelerı kâ fıdır Teklıf evrakı belge almış olan firmalara Şubat 1969 ayı tçınde gondenlecektir. y*. • •••••« • • • • » • • • • » • • • » • • • • ••• J • • • • »• » • •• • • • • SATILIK DÜKKANLAR i EVLIT Bızlen unutulmaz acılar içinde bırakarak aramızdan aynlan sevgıh varlığımız Ankara'nın en lyı pıyasa semtı olan koyun pazannda güven çarşısıru teşkıl eden 200 dükkân ve her türiü ışyerı ve depolar 634 sayılı Kat Mülkıyetı Kanununa göre müstakıl bölümlere ayrümı^ olarak satılmaktadır. Alıcılann aynı bınada 2 ncı katta 141 numarada çarşı müdürune müracaatlan. NÜRETTIN KÜTSflL'ın azız ruhuna ıthaf edılmek üzere vefatının kırkıncı gününe tesadüf eden 13 Aralık 1968 Cuma gunü oğle namazını muteakıp Aksaray Valıde Camnnde okunacak Hatım Duası ve Mevlıdı Şerıfe bütün akraba, dost ve dın kardeşlerımızın teşrıflermı rıca edenz AtLESt Cumhurıyet 15268 MAHNUT MUAMMER flBÎDİNOGLU 10 Aralık 1968 gunu Hakkın rahmetıne kavuşmuştur. Merhumun cenazesı 12 Arahk 1968 bugunku Perşembe gunu oğle namazını muteakıp Şışlı Camıınden alınarak, Zmclrlıkuyu Asri Mezarhğındakj ebedî ıstirahatgâhına tevdl edllecektır. ESt ve AÎLESİ (llancıhk: 242/15280) Telefon : 11 50 92 12 40 75 • • »» • • • • • • » • • • • • • • • • • • • • •»• • • • • • •• • • • • • • • • • • • (HAS 5058 15242) VEFAT Amasra esrafından lsmail Paçakaptan ve Dudu Paşakaptan'uı oğlu, Hunye Pasakaptamn sevgili eşi, Ertan Pasakaptan'm babasi Remziye ve Münevver Paşakaptan'm sevgıh ağabeylen, Fehmi Özbek'ın dayı«ı. İstanbul Mıllî Emlâk SefIpyınıien REMZt PAŞAKAPTAN II 121968 çarsamba günü Hakkın rahTvııatİTi» kavu*rnu«:fnr Cenaresi 121219fi8 günö 8S1P n n mazını mütaakra Arnavutko> Camiînden kaldınlseaktır Babası Allesi . Ogiu (Reklâmcıhk: 4947/15259) Çumhurıjet 15273 Bayındırlık Bakanlığı Karayolları Genel Mıidürlüğü Birinci Bölge Müdürlıiğünden: 1 Asfalt 1 ve 11 Tankerleri ıçın 109 kalem yıyecek maddesı kapalı zarf usulü ile satın almacaktır. 2 Mub.ammen bedelı 163993 40 lıra geçıci temmatı 9449 67 liradır 3 Eksıltmesı 19 Aralık 1968 per'embe gunu saat 11 00'de tstanbul Kuçukval'dakı Bolge Mudurluğunde vapılacaktır Bu ışe aıt şartname Ankara'da Karavol'an Genel Mudurlutu Malzeme Mddurluğunde Is*anbulda Bolge MudürluSunde gorulebilir 4 tstekhlor^n 1968 yılı Tıcaret. Sanavı Odası veya esnaf belgesl lle usulune gore tanzım edeceklerı kapalı zarflarını ıhale saatınden bır saat evvelıne kadar Komısyoa Başkanlığına tesum etmeleri lâzundır. Postada vâki gecikmeler nazan Itibare alınmaı. OLÜ M Kısa bır sure evvel emeklıye aynlan fırmamız mudurlerınden pek sevdığımız ve saydığımız Bay kurucu ve ADNAN KOLATAN 9/12/1968 gunu Tannnın rahmetıne kavuşmuştur. Sayın eşı akraba ve jakınlanna Tanrıdan sabır dıler, ıçten ta?ı 1 etlerımızl sunanz. DEUTZ HUMBOI DT (Eskl GARBi>ARK) flrması Müdüriaeu ve Mpn«:nplan (Cumhunyet • 15269) (Basın: A. 1637328184/15233) (Basın: 28426/15236)