Catalog

Turkiyede NATUREL UTüLERı „ L UKS LAMBALARI Garaniilı Ustün Kalitelidir Reklâmcılık: 4761/15172 44. ytl soyı 15591 umhuriyet KURÜCUSU: YUNUS NADİ Telgral ve aıekiut adresı: Cumhurıvt Teletonlar Zi 4 2 90 22 42 »6 UtanbuJ Hosta Kutusu Istsnhul No '4fi 22 42 n 2 C »8 22 « M mürcan'ın eserlı ÖĞRETMENSİZ KAYITL1 D: TICARÎ MALÛMA' HALKIN TİCARET IKTİSAT İLMİ AMELÎ TATBfiCÎ ZİHNÎ HESAP K A İ D : ÇAPRAZ KAİDESI TİCARET ARİTMETİĞİ İNKILAP ve İHTİSAS MürifeEB' YENİ MUHA 750 1000 Cumarfesi 25 Aralık 1967 flâncıl 51SS Bakanlığın Savaları tâyin yetkisi iptal edildi Iftar tatürk ilkelerine ilk fiskeyi vuran Arapça ezan kanunu 1950 yilı Hazira' nında Meclisten geçtiği zaman bu sütunda çıkan yazımı şu sözlerle bağlıyordum: Ezaııın Arapça mı, Tiirkçe mi okunması sorunu devrim diizeni açısından belki pek önemli sayılmıyabilir. Ama. Atatürk ilkelerini gelişi güzel hırpalamava hakkımız olmadığını unutmamalıyız. Atatiirk'ün önderliği altında kurduğumuz yasalardan ber biri ulusumuzu çağdaş uygarlık düzeyine yaklaştıracak bilinçli ham'.enin tamamlayıcı parçalarıdır. Onları titiz bir dikkatle korumazsak ileride yolumuzu şaşırabiliriz. Keiimesi kelimcsine değilse de bu anlamı taşıyan yazımın üzerinden 17 yılı aşkın bir zaman geçmistir ve bu 17 yıl içinde b\e tâviz üstüne tâviz vere vere lâik Türkiye Cumhuriyetini âdet» Unınmaz hale getlrmtşizdlr. Gericilerin hiç bir tâvizi yeter saymıyacakları daha o zamandan belli idi. Nitekim bunlar Arapça ezan1 . 1 yetinmemişler, minareleri hoparlörlerle donatarak müezzinin sesini yüz misli, beş yüz tnisii güçlendirmek suretiyle emzikli çocuk, hasta, ihtiyar, öğrenci, işçi tanımaksızın Müslümanlığın şefkat ve hoşgörü kurallarını tem»linden zedelercesine ortalığı gürültüye boğmuşlardıf. Bu da yettnemiş, açtıkları Arap barflı Kur'an kurslan ile Türkiye Cumhuriyelinin eğitim birliği ilkesini bozmuşlardır. Arkasından yeni bir tâviz daha koparmışlar, Meclisten bir kanun çıkartarak kız çocuklarını ögrenim nimetinden yoksuıı hırakmayı başarmışlardır. Devrira düzenini korumaktan sorumlu politika çevrelerinin gevşekliğüıi gördükçe eski düzen heveslilerı yıldan yıla cesaretlenmişler, baskı metodlarına başvurmakta hiç bir sakınca görmez olmuşlardir. Yavaş yavaş kasaba ve kentierde kadınlar kara çuvala sokulmuş, haremli selâralıkü tiyatro seansları düzenlcnmiş, camilerde açıkça lâiklik ve Atatürk devrimi aleyhine vaazlar verilmeye başlanmış, bir İslâm birliği yaratmal:, Türkiyeyi de bu birliğin bir uy. dusu haline getirmek amacını şüden yayın organları kurulmuştur. Ne denir ki, biitün bu tehlikeli gidiş devlet ve hükümet büyüklerini uyarmaya yetmemiştir. Lâik Türkiye Cumhuriyetinin Başbıkanı Sayın Demirel, Bayram gazetesine dinsel nitelikte bir ya?.ı yazmış, lâik Türkiye Cumhuriyetinin Başkanbğına seçilen Sayın Sunay and içme töreni sırasında Meclis kürsüsiİMde yüksek sesle dua etmiş, nurculuk ve süleymancılık gibi akimlar Diyanet İşleri Baskanlığı etrafında politik çatıy malara yol açmıştır. Hal böyle iken. MUlet Meclisi Başkanı Sayın Bozbeyli'nin Türkiye Cumhuriycti tarihinde U k defa olarak, Meclis tören saloniarında sayın senatörlere, sayın milletvekillerine ve sayın yabancı Müslüman devletleri elçilerine «resmen» bir iftar ziyafeti çeknıesi, sonu gelmez tâvizler zincirine yeni bir halka eklemesi bakımından, üzücü bir olaydır. Sayın Bozbeyli genç. aydın bir hukukçudur. Doğum tarihi her halde lâikliğin ilânından bir kaç yıl sonraya rastlamaktadır. İlk, orta ve yüksek öğrenimini baştan sona Atatürk devvimlerinin ışıiı altında görmüştür. Din ile dünya işlerinin birbirinden ayrı tutulduğiı bir devlet düzeni içinde kendisine emanet edilen şerefli görevin sınırlarını iyi bilir. Böyle olduğu halde makamı adına «resmen» düzenledifi iftar ziyafeti ile Anayasanm özüne de, sözüne de aykın bir harekette bulunduğunu Sayın Bozbeyli nasıl hesaba katmaz, hayrettir. Bu gidişle yarın Senato Baskanının biitün Parlâmento üyelerini bayram namazına, öbür gün de Başbakanın yüksek raemurlan cuma namazına dâvet ettnelerini olağan karşılamamız mı gerekecektir? Belki bir yaran dokunur umudu içinde bu yazıyi lâiklik konasuna değgin bir tarih vaprağı ile bağ'.amak istiyorum: Anayasa Mahkemesi Kararları Komisyonda tartışıldı KIŞ BÜTÜIV YÜRTTA HAYATI FKLCE UĞRATTI ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Adalet Bakanının, savcıların tâyin ve terfileri ile ilgili yetkileri Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Hâkimler Kanununun 63 üncü maddesı ile Yüksek Hâkimler Kurulu Kanununun 77 nci maddesının 1 ıncı fıkrasının iptaline daır Anayasa Mahkemesi kararı nesir tarihinden altı ay sonra yürurlüğe girecektir. Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen 4/7/1934 gun ve 2556 sayılı Kanunun 63 üncü maddesı soyletfır : «Adalet Bakani hizmet icaplarına göre Savcılık mesleğinde olanlardan lüzam gördüklerini veya isteyenlerden tengip edeceğini vargıçlık meslegi için derecelerinin dengi bir vazifeye tâyin edebileceği gibi gerekli hallerde savcılık mesleginde bnlnnanların yerlerini değistirebilirji 22/4/1962 gün ve 45 sayılı Yuksek Hâkimler Kurulu Kanununun 77/1 incı maddesinde şöyle demlmektedir : «Cumhuriyet Savcı Tardımcıları, Cumhuriyet Bassavcı Tardımcıları ve Cnmhuriyet Savcılan. Bakanlık Müstesarının baskanlıgi altında. Teftis Kornln Baskanı ve Genel Müdürlerden mütesekkil knminn mütalâası atmdıkUn sonra Adalet Bakanı ve Başbakanın mii«terrk kararname^i ve Cumhnrbaskanının onavı ile atanır.» Her ıkı madde de Anavasanm 137 nci madd'esındeki «Kanun, Cumhuriyet Savcılarının ve ka(Arkası Sa. 7, Sü. S te) Bütçe ve Plân Komisyonunda; Cıımhurbaşkanlığı, Sayıştay, Anayasa ve Başbakanlık bütçeleri kabul edilmiştir. Anayasa Mahkemesi butçesinin dün göriişülmesi sırasında AP'li komisyon üyeleri, Anayasa Mahkemesi kararlarını tenkid ctmisler, bu arada Nuri Eroğan, Çetin Altan'ın dokunulmazlığının kaldmlması meselesine değinerek: «Anayasa Mahkemesi sudan bir sebeple verdisi kararla Meclisin itibannı zedelemiştir> demiştir. Taıti'malı geçen gorusmelerde AP'lı A. Şere£ Laç, Anayasa Mahkemesınde tarafsız olmayan uyeler bulunduğunu ılerı surmuştur. Bazı AP'liler yargıçlara İkibin vasıta çattılar yollarda kaldı 6 kişi ötdü 3 kişi kayıp Yurt Haberleri Servisi Balkanlar üzerinden gelen soğuk dalgası Doğuya doğru kaymaya başlayınca, Orta ve Doğu Anadoluda kar, tipi ve fırtına siddetlenirken, yurdun bir çok yerlerinde 2000 kadar vasıta karla kapanan yollarda kalmıştır. Isı iki gun içinde 1520 derece birden düşmüştür. Istanbul'da arahklı devam eden kar, şehiriçi, şehirlerarası ve uluslararası telefon irtibatını engellemiş, Yeşilkö;.' Havaalanının yurtiçi seferleri öğ leden sonra tekrar yapılamamış tır Şiddetli fırtınadan karaya otu ran gemilerden pamuk yuklü «Abdullahn, ambarlarında yangın çıkmasına rağmen yardıma koşan şi lepler tarafından kurtarılmıştır. Sert tartışmalar istanbul'a Haziranda 25 ntf/yon meîıeküp fazla su verilecek Sular tdaresi Butçesinin dun Beledıye Mechsinde yapılan mu zakeresi sırasında konuşan Genel Mudur Kerıra Esmer. 1968 yılı Hazıranında, şehre verılen yıllık su miktarının 25 milyon metrekup artabileceğini soylemıştır. İnşası devam eden Alibeyköyü barajının su toplama tertibatı, Devlet Su îşlerı taraiından tamamlanır ve gereklı isale hattı da döşenirse, Istanbul rfaha bol suja kavuşmuç olacaktır Ilk sozu alan AP'lı A. Şeref Lâç, Anayasa Mahkemesi uyelerı arasında kanıu ojuııu «Renride cden ve bitaraflıklarından süphe edilen kimseler bulunduğnnu» one surunce CHP lı 1. Sıtkı Hatıpoğlu «Kim hunUr?» dıye Formustur Lâç, «Kim oldoğunn bilirsiniz» demıs, bu defa Hatıpoğlu Lâç'a «Transfer Lâç» dıye hıtap etmıstır. Lâç ıse, «Sizin memleketi nereye transfer ettığınızı bıliyornz» demiştir. AP lı mılletvekılı konusmasına devamla Anayasa Mahkemesi üyeleri arasında Yassıada hâkimlerı bulunduğunu bunların tarafsız olamayacaklarını öne surünce CHP li Sefık İnan, «Sahsiyatla u|raşma terbiyeni muhafaza et» dıye bağırmıs, AP lı ve CHP lı üyeler bırbırlerine sert şekılde lâf atmıslaıdır. Konusmasına devam eden Lâç, «Yassıada hâkimlerinin Anayasa Mahkemesınde çörev yapmaları adaletle kabili telif defildir. Türk umumi efkârını rahat ettirmek içın baska yere nakillerini istcmelidirler» demış, bu sozlerı AP lıler «Bravo» diye karşılamışlardır. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) AP lı Nuri Erogan, Anayısa Türk Tabibler Birliği TcmsilciMahkemesi Baskanının komısyo ler Meclisi dün toplanmıj, bir kona gelmesını ıstemıç, ancak Adalet Bakanı Hasan Dınçer, ka nu şma yapan Sağlık ve Sosyal Yar dun Bakanı Vedat Ali Özkan, çenun gereğince mahkeme ba^kan şitli sağlık sorunlarına değinmiş, ve üyelerinın müzakerelpre ka(Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) doktorların yurdun her köşesine dengeli bir şekilde dağılmasını sağ lamak amacıyle >puvantaj sisteminin» uygulanacağını, bu konudaki cahşmaların tamamlanmak üzere olduğu açıklamıştır. Bakanın verdiği bilgiye göre Hak kâride bulunan bir doktor, burada belirli bir süre çalıştıktan sonra is tediği takdirde muhakkak surette tstanbula gidebilecektır. Vedat Ali Özkan bu konuda böylelikle Türk hekimi için mahrumi yet bölgelerınde de çalışmak câzip hale gelecektir. Zira burada bir süro çalıştıktan sonra istediği yerde gorevlendirileceğini bilecektir» demiştir. Mahrumiyet bölgelerınde hekim bulundurmakta büyük ölçüde sıkmtı çekildiğini de belirten Özkan, bu bölgelerde çalışan hekimle rin tazminatlarınm 300 lira daha yükseltilecfeğinı de soylemiştir. BIRLESMIŞ MILLETLER, (AP) BM Güvenlik Konseyi, iki hafta süren müzakerelerden sonra dün gece Kıbns'taki Ba i rış Gücü Kuvvetinin Adada kalma süresini üç ay daha uzatmaya karar vermiştır. 1964 yılının Martındanberl Kıansta bulunan Barış Gücü Ku\rvetinin Adada kalma süresi önümüzdeki Salı günu bıtmekteydi. Genel Sekreter U • Thant. 15 menüeketın temsilcisının katıldığı Güventik Konseyinde, Adadaki 4700 kişilik kuvvetin, ınasraflannı karşılamakta olan memleketlere kararı derhal bildlreceğini va yardımlanna devam etmelerini isteyeceğini açıklamıştır. Güvenlik Konseyi, bu arada Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs Hükumetlerine, Adada her türlü mutecaviz hareketten kaçınmaları hakkında bır çağrıda da buluıımuştur. 6 ölü, 3 kayıp Bu arada yurdun bırçok yerlerınde fırtına, kar ve yollann kaygan olması yüzünden meydana gelen kazalarda ve soğuk sebebiyle 6 kişi ölmüş, 3 kişi de kaybolmuştur. Isının ^20 derece olduğu Şarkışla'da tipiye tutulan 50 yaşınd'a Abdülhamit Çankaya, Kandıra'da Kezban Koçak ile Kepsut' ta iki şahıs donarak ölmüşlerdir Adapazannda 54 AK 630 plâkalı jeep, kardan kaymış, yolculardan Şevket îleri ölmüştür. Eskişehir, tnönü tren hat bekçisi Yu suf Arpaçay da, tstanbul treninin altında kalarak can vermiştır. Bu arada balık avlanmak üzere Gelibolu'dan denize açılatı Cemal Yıldır, Saim Denizden ve Hüseyin Akburun adındaki 3 bahkçıdan geç saatlere kadabır haber alınamamıştır. Hekımler için yeni degerlenciirme sistemi kuruluyor Şiddetli kaı fırtıııasc ile yurünmcz hale gelen İstanbul sokaklannda duşcnler. (Fotoğraf: Lulay DİVİTÇİOĞLU) Yıuıanistanda irfan Vura! ve arkadaşları hâlâ bulunamadı Yeranimos CEZAEVİ MÜDÜRÜ yerine Zoytakis GÖREVINDEN ALINDI getirilecek (Dış Haberler Servisi) TİNA Güvenilir kaynaklar dün, Yunan hükümetinin, Kıral Naibi Korgeneral George Zotakis'i değıştırmeyi ciddi olarak düşündüğünü "e yerine önümüzdeki bir kaç gün içinde Yunan Ortodoks Kilisesi Başkam Başpiskopos Yeronimos'u getirmeyı tasarladığuu bildirmişlerdir Öte yandan Atina'da ev hapsınde ıken Londraya kaçan Yunaniı gazete yayımcısı Madam Helen Vlahu dün bir basın toplantısı yapmış, İngiltereden siyasi iltica hakkı istemiş ve bu talep İngiltere hükumeti tarafından kabul edilmiştır. Geçen Nisanda ordunun ıktida ıı ele alması üzerine sahibi bulunduğu gazeteleri yayınlamıyaruk cuntaya meydan okuyan Bayan Vlahu, saçlannı boyamak suretiv (Arkası Sa. 7. Sü. 6 da) m Kara ulaşunı aksadı Yollann karla kapanması yu zünden kara ulaşımı büyük cı çude aksamış, yurdun çeşitl yerlerinde 2000 den fazla ara yollarda kalmıştır. îstanbul Ankara yolu ancal zıncirli araçlara açık bulunmak ta, güçlükle seyredebilmektedirler. Kar; Gerede'de 80, Bolu'd. 50 santimdir. Yol üzerindeki ber. zin istasyonları ve köylerdF yüzlerce araç kötü hava şartlarının geçmesini beklemektedır Yolda kalanlar, îzmit'ten trenle İstanbul'a göncTerilmistir. (Arkası Sa. 7. Sü. 1 de) Gangster îrfan Vural ile bırlikte üç azılı kaatilin, önceki gün Sultanahmet Cezaevinden plânlı bir şekilde firar etmeleri üzerine, Savcılıkça yapılan tahkikat derinleşmektedır. Dün, bu konuyla ılgili olarak Sultanahmet Cezaevinin üç aylık Müdürü Yusuf Pekel, geçicı olarak gorevden alınmış. yerine simdılık bir Savcı atanmıştır. Â Cezaevi personeli sorguya çekildi Halen Sultanahmet Cezaevinde adli yonden soruşturmayı yapmakta olar. Savcı İhsan Alemdaroğlu, oğrenildığine gore, dün başta Mudür olmak üzere (Arkası Sa. 7. Sü. 6 da) "Her yıl aynı sılcentılar Tedbirleri olaylara göre, olaylann oluşundan sonra almak gibi acayip bir tabiatımız vardır, Sel basar, hemen paçalan sıvayıp tahribatı önlemeğe çalışırız. Arkasından geleceün tedbirini bulmak için komisyonlar toplanır, nutuklar çekilir, ama kısa sürede heyecan geçer, toplantılar da tavsar. Salgın olur, yine paçalan sıvarız, komisyonlar toplarız ve herkes yorgan döşek yattıktan sonra, meselâ okulları, sinemalan, tiyatroları tatil etmek aklımıza gelir. Sel, hastalık, yangın gibi âfetlerde nasıl davranıyorsak, kıs tedbirlerinde de davranışımız baska türlü değildir. Kar kapıyı bastırınca sanki «Hattı üstüva» da yaşıy ormuşuz da ilk defa kış görüyormnş gibi sasırırız. Fırınlarda ekmek bulunmaz, yollar tıkanır. otobüsler islemez, islerine geldiği zaman kamu hizmeti görüyoruz diye kasıla kasıla zam isteyen soför, ya vatandaşı \icdansızca kazıklar, ya da kamu hizmetine bos verip evine çekilir, havanın açılmasını gözler. Divclim ki taksicilik «özel tesebbüs!» tfir. Adam isterse çalışır, isterse çalısmaz.. Ya kamu kurulusları? Meselâ otobüs, meselâ Elektrik? Duraklarda halk üstüste yığılmıştır, sebebini sorarsınız; «Efendim» derler, «zincir meselesi. Kar bizi gafil avladı. Şimdi otobüsler garajlara gidip zincir takıyorlar. Tabiî bu kadar vasıtanın bir anda zincirlenmesi imkânsız..» Sabahtan aksama kadar ışık kesilmistir. su kesilmistir. llgililere, yetküilere, yetkisizlere başvurursunuz; alacağımz cevap sizi şaşırtır. Kimisi, filân yerde elektrik veren ana direklerden birinin yıkıldığını söyler; kimisi Silâhtardaki basit ânzadan «özeder, Kimisi bu marifetin Etibank tarafından vapıldığını ileri sürer, ve artık tedbir alma zamanı gelmiştir diye de palavra keser. Kısacası her yıl aynı bikâye, her vıl aynı yaveler, palavralar, sorumluluğu üzerinden atmak için çirkin, pespaye çabalar. . Gelen bir sürpriz olsa insanın yüreği yanmıyacak. Dünya kuruldu kurulalı mevsim sayışının diirt oldoğu belli. Mevsimlerin nasıl geçecegini, neler getirebileceğini dagdaki çoban bile biliyor. O halde neden bu Mec/ıs'te asgari geçim indirimi tasansının görüşülmesi bitti BAŞ15AKAN VE BOZBEYLİ İFTARDA BOZBEYLİ'NİN MECLiS'TEKi İFTAR YEMEGi.., Fikret OTYAM ANKARA Devletin şekli: Mad e 1 Türkiye Devleti bir Cunhuriyettir. Cumhuriyetin niteliklerı: Madde 2 Türkiye Cumhuriyeti m san haklanna ve başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan millî, demokratik, lâik ve sosyal bır hukuk devletidir. Madde: 3 Resmi dil Tlırft ;edir. Madüe 19 . Kımse, devietın sosyal, ıktısadi sıyasi veya hukuk! temei düzenini. kısmen de olsa, dın Kurallarma ciayan dırma veya sıyasJ veya askeri cı kar veya nüluz sağlama amacıyla her ne suretle olurs» olsun, din) veya din duygularını yahut dınce feutsal sayılan şeylerı ıstismar e demez ve kötüye kullanamaz. Bu (Arkası Sa 3 Sü 5 de) NADİR NAHİ (Arkası Sa. 7. Su. i de) ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Millet Meclisinde dün. asgarî geçim indirimi ile ilgüı tasan ile bekçilerin maaşlanmn verilebilmesi için hazırlanan 60 milyon liralık ek ödenek tasansı kabul edilmiştir. ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ Bundan sonra A^gari Geçım îndiriminin uygulanmasıyla ılgili olarak Gelır Vergisı Ka:ıununda değişıklik yapılmasını ongören kanun tasansının görusulmesine geç.lmış ve kabul edilerek açık oya konulmuştur. Tasan, mükelleflerin günde 5, ayda 150, yılda 1800 lirayı aşmayan gelirlerini, mükellefler ücretii olduğu takdirde bu miktarlann iki mislini vergi dışı bırakmayı öngörmektedir. Mükellef evli ise, bu miktara günde 3, ayda 90, yılda 1080 lira, çocuklarırun her nıri için günı s 2, ayda 60. yılda 720 lira ilâve edüerek hesap yapılacakür. Otomobillerden parça çalan 5 Amerikalı çocuk yakalandı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Yaşları 17 ilâ 20 arasında üç Amerikalı çocuk muhtelif otolardan hırsızlık yaparken yakalanmış ve Adliyeye verilmişlerdir Polisın verdiği bilgiye göre Tuslog genel karargâhında bir Albayın oğlu olan Albert Haveatter kardeşi Marvin Haveatter ile AİD Müşa^^^ İvan Stuek'in oğlu John Stuek öncekı gece saat 02.30 sıralrında Gazıosmanpaşa mahall3sinde muhtelif otomobillerden anten. stop lâmbası ve lâmba muhafazası çalarken bekçiler tarafından yakalaıımışlardır muhterem ilgililer, yetkililer kar'ın yapacağı etkilere göre belirli tedbirleri bir yönetmelik şeklinde tesbit etmezler. neden kar bastırınca herkesin etekleri birbirine dolaşır, her kafadan bir ses çıkar?.. tki gündenberi çoluk çocuk okullara gitmek için yollarda birikiyor. Bir yandan kar bnz, bir yandan itiş kakış, perişanlık. Çocuk otobüs bekler, bulamaz, dolmuşçnlann hepsinin burnu Kaf dağında.. Kilometrelerce yol yürürler oknllanna yetisebiîmek için, ve tabiî arkasından hastalık hazır. Simdi sormak isteriz ilgililere: Her yıl aynı durum tekrarlandığına göre, bütün bun ; ların daha önceden tesbiti, ted j birlerin alınması, görevlerin, ; yetkilerin belli edilmesi, ve j vatandasın ba tedbirlerle rahata kavnştnrnlması imkânsız mıdır? ••• I