Catalog

Kıbrıs kozanı ve Nakarios Grivas M. Zehra ERKİN Kıbrıstaki Rum Yunan saldınsından dört yıl »onra, bir Yunan albayı olan Grivas'ın »nsınn ortaya çıkıp Kıbrıstaki Bofaziçi ve Geçitkale köylerinde bir Rum Türk galdınsına girişmesi, Kıbrıs dâvasını izleyen bakışların Grivas'a ve Yunanistana çevrilmesine neden olmuştur. Kıbrıs dâvasını çeşitli düzmeler içinde sürüp gittifi tarih süresine gereğince izlemeyen kişilerin dilinde Makarios yerine Grivas ismi dolanmağa baslamıstır. Oysa, Kıbns Türkünü yok etmek ve Kıbnsı ele geçirerek Elenistik emellere adım atmak ideolojisinin tek adamı ne Grivas, ne Makarios ne de başlıbaşına bir Yunanistandır; Hernekadar bn üç varlık kendi güçlerini değisik sürelerde başlıbaşına Enosis ideolojisine atamıs görfindülerse de tarihsel olaylar, ve bu olaylan geliştirmekte harcanan tutumların elestirilmesi, Akdenizde kaynayan kazamn nitelifini kolaylıkça açıga serer: Şöyleki; • ••••••••••••••• • • • »« • ffii § • • « • • • « :KİIIIİ::::l!iİ::İİi:P^İ!ilİs :"& eİ::' SILAH devam edecektir. Toplumda yasaları hâkim kılabilıyor muyuz? Bıreylerin mal ve can emnıyetini Anayasanın öngördüğü olçüde sağlayabüıyor muyuz? Ve bölgedeki ekonomık dengesizliğı de ortadan kaldırmak yollarını ararsak bu kanunsuz davranışlar zamanla yo kolup gidecektır Ahmet AKBULUT T erm e Hoş geldin Mr. Cyrus Vance! SEVDASI ••** Kıbns Rumlan yaranna bir sonuç saglayamaz. tsteği, tngiiterenin kesin cevabıvla karşılanır: Ada resmen îngilizlerindir, Tunanlılara devredilemez. 1951 sonunda, Rumlann güçlü amaçlan İngiiizlerce anlasılmıştır. tngilizler PEON örgütttnü dagıtmağı başanrlar. Nevarki, MakariosGrivas Yunan çabalarını bütüniiyle önleyemezler; Peon, isim değişikliğine ngrayarak EOKA olur. Yeraltı çalışmalan hızlanır. 1954 yılında Grivas'ın yönetişi ve Papagos'un destefiyle Adada hızlı bir Rnm tedhişi başlar. 1955 yılı nisanında Enosis çığhklan, bomba sesleriyie el eledir; Rumlar, devlet mallarının pek çogunu yakıp, yıkar. Makarios'un sürülüşü ngilizler başlannda büyük bir sorun oldufunn böylece anlayarak, ilgili devletleri Kıbns dâvasını gSrfişmek fizere Londraya ça~ ihnrlar. Konusmalar, Yunanistanın ve Türkiyenin göriislerini belirtmesiyle, kesin bir sonuca baglanmadan son bnlur. Makarios Adadan süriilmüstür. 1957 de Makarios sfirgünden geri döner. Nevarki kendinden öncekl Papazlar çibi sinmez.. Eokayı gizlice hazırlamakta devam eder. Grivas yine yanındadır. Tedhiş hareketleri bızlaniz ve 1959 a kadar sflrer. 1959 1960 da Londra ve Ziirih anla.şmalanyle Ada balkı bir Cnmhuriyet yönetimine kavasur. tngiltere Adayı asıl bakkı olan Türk ve Rumlara devretmistir. Kıbrıs oiaylanmn patlak verip gelişmesi ve yeni bir şekile girmesi süresinde, evrensel olaylartn ve tutumlannda dejfiştifi bir gerçektir. Bu değisiklik Adada da izlenmektedir; Kıbrıs Rnm balkınm sosyal politik ve ekonomik çSrfislerinde büyük ayrılıklar belirmistir. Megalo idea tutucuian eski kuşak azalmıs, onlann yerinl Enosisi ve ekonomik kosulları : : : : önemseyen yeni kuşak almıstır. Teni kusagın ••«• bir kısmı erginlerin etkisiyle Tunanistana ve •••• safcı bloka, bir kısmıysa sol anlayışa bağlı solculardır. •••• ••«• • Tine, Ikinci dünva savası sonrası 1950 1963 • • • • • ••• ••• • •ka Dflnyadaki iki büyük devletin ve ideolojinin • • • • kntuplaşarak çıkarlan ujruna kfimelestiği ve : : : : !••}• bu kümelerin kendi yararlan ufruna besle >•*• IB«« >O«f !••• mefe giristifi si<redir. !••• Dinsel neden Türklerinl yok K ıbns Rumlannın Kıbns özellikle «Meetme çabası kamu oynns galo tdea» açısmdan anlatılmıştır. Her ne kadar Türk düşmanlıgının kökü teolojik göriişlerle 1814 yılında Odesada kurnlan Etniki Eterya cemiyetine definirse de, dünyadaki yafama kosnllarının deginmesl bn İdeolojinin gerek yöneticileri niteliginde gerekse ideolojinin formülünde belirli değişikliklere ugramıştır. 1814 yılı Ondokuzuneu yüz yılm başıdır. Bu sürenin evrensel kişilçri teknik ve bilimden çok dinsel dnygnlan baŞlıdırlar. Milletler arası poletik iliskilere din bafları önemli etkl yapmaktadır. Ayni sürede Osmanlı tmparatorluğu (Müslümanlar), Hristiyan devletlerden Yunanlıları vönetimlerl altında tutmaktadırlar. Yunanistan tarihten silinmiş durumdadır. Etniki eterya kuruculan papazlar, dünyanın her vanında derneklerinin şubesini kurarak hristiyan dininden olanlara Yunan kültürünün yasadifi, Hristiyanlığın eşsiz anıları buIundugu yerleri işaret etmekte, bn yerlerde oturanları düşman gözüyle göstermeğe çalısmaktadırlar. Hristiyanlann yitirmiş oldngn herşeyi, Türkleri yok etmekle geri getireceklerini sanmaktadırlar. 1814 ten 1924 yılına kadar çabalar önemli kazançlar saflar; 1830 da Mora isyaniyle Yunanlılar Osmanlı yönetiminden kurtularak, Yunan devletini karmafı basanrlar. 1869 ds ise Yunanistan Balkan harbinden yenik çıktığı halde Makedonva, Ege Adalan, Girid Osmanlılardan kopanlarak Yunanlılara verilir. Bn kazançların biçbiri savas kazanmakla elde edilmemiştir. Demekierin gelişme alanı buldnğu emperyalist fllkeler biUıassa tngilisler, Yunanlılara yardım etmislerdir. Bir kazan... ise her ikl ideolojinin içinde K ıbns A("ası te Makarios'un kazan görünkarman corman oldufcu bir tüsfindedir. 1963 birden bire >••• ::: • Ikel insan güçlü olduğunu karI şısındakine göstermek veya düş • manını yoketmek için silâhuu kullanırdı. Çağımızm modem insanmda bu tutku henüz eksilmiş değildir. Silâh gene bir yoketme aracı, bir güç sembolü olarak saltanatını devam etüriyor. İnsanın insana üstünlüğünü sağlayan nedenlerin başında araçların geldiği gerçeği asırlar boyu süren ve sürecek olan bir durum olarak ortada duruyor. Örneğin: Elinizde etkili ve insan öldürücü silâhlar var. Karşınızda yüzlerce silâhsız insanın tümüne si İâhınızla hâkim o!ur ve onlar sizin buyruklarmıza ister istemez boyun eğmek zorunda kalırlar. Sayın Sait Arif Terzioğlu. Karadeniz bölgesindeki silâh kaçakçılığı ve silâh yapırm ile ilgili ilginç bir yazı serisi hazırlayıp halkın fikirlerini de alarak çıkar yolu gösterip iigihleri uyarmak yoluna git miştir. Aslında yalmz Karadeniz böl gesi insamnın değil, tüm Anadolu insanının ortaklaşa öyküsü dile gel miştir bu yazı dizisinde.. Silâh yapımı ve silâh taşımanın çok yönlü nedenleri vardır. Ayni şartlar altmda yaşayan bazı kişilere özel silâh taşıma imtiyazı tanıyacaksınız; geride kalan çoğunluğa bu hareketi suç sayıp cezalandıracaksınız. Bu olayın demokratik ve hukuki olmayan yönüdür. Silâh taşıma vesikası almak çeşit li istismar ve suistimallerle yürütülmektedir. Kanunlarda gösterilen niteliklerin dışında birçok hissi ve maddi etkenler değerlendirmede baş rolü oynamaktadır. Uygulamalar indi mütalâalarla değerlendirilip silâh taşıma vesikası verilmeyenlere «ille siz kanunsuz taşıyın» der gibi olaylar cereyan etmektedir. Konutları biribirinden ayn ayrı uzakhkta olan, bu bölgenin insanı kendini koruma duygusu ile silâh taşımak zorunluğunda bırakıhyor. Ahşkanlık haline gelen bu itiyatla babadan oğula, büyükten küçüğe devredilip pidiyor. A SÎLAH VE CEKET • Ayni konuda Ordu'dan Kadir Engin «Silâh ve Ceket» bashğı altınd'a özetle şunları yazmaktadır : «Orta Karadeniz Bölgesi sayılan Ordu'da oturmama rağmen, hemsehrilerimin bu kadar silâha düşkün olmaları beni saşırttı. Bugünlerde yaptıgım kısa süreli Trabzon seyahatinde gördüklerim, okuduklarımın üzerine tnz biber ekti. Ordu'dan bindigim tstanbul Trabzon seferi yapan otobüste yol boyunca konusulan; Nagant* İn deliciligi, Barabellum'un uza| a vnrması, jarjörü 15 mermi alan tabancaların kullanıslıli8;ı idi. Bnnlara baflı olarak «Atti baa! Attim ona» hikâyeleri. kaçınlan mermiler, vurulan insanlar, konnsma zincirinin halkalarını teskil edivordu. Gece geç vakit Trabzon'a yakiasıyorduk. Raflardaki eşyalarına uzanan bir yolcunun ceketinin altından tabanca namlusu göriindü. Ne marka oldufcunu kestirmek için dikkatle bakarkeıı, Akçaabat'ta inecek olan takat uyudnfn için inemeyen 80"Iik kır sakallı ihtiyar: «Gözünü sevdiğım Nagant.'• demez mi?!.. Sabah kelli felli müşterisini yolcu etmek için egilen otel sahibinin, bürosuna giderken dolmuştan inen işadamının ceketinin altında gördüjtüm namlular 1». asnn Teksas'ına geldiğim intibaını bende uyandırıyordu.» S M SİLÂH YAPlMI Türk saldırısına eeçerek, Türkleri kana bulamasındaki acetecilik KAZAN'ın kapsamını sa*** ilâh yapımı ve ufak çaptaki sikıncalı bulmasındandır. Londa ve Zürih anlaslâh kaçakçıhğında ekonomik du malanyla kurulan Kıbrıs Cumhuriyetinde nım ve çıkarların etkili olduğu Türk ve Rum halkı Temsilciler Meclisi denibir gerçektir. !•«• len bir Anayasa kurulnsuyla yönetilmektedirÖrneğin: Arazisi kıt ve üzerindcler. Rnm Temsilciler Meelisinin yfizde 30'unu •••• ki yaşıyan nüfusu besleyemiyen Ka Akel Mrttsinin solcu Üy^fri 8r(rütlemektedir. radfniz bülaesi insanı; kendipe ek jr neiltere, Ortadoguda stratejik blr*noktay« SolenUr yalnız itîbrısft cfeSil, Yunaltlstanda bir i? kolu TOçmek zorundadır. " göz dikmistir. Ekonomik ablnkasrtTPbu nfflr ' d» grtJsmelctedrrter. Msrttarios'nn safct devle* Daha eotf^ara getiren, yetenekle ayın Çetin özekin tadan, kolaylıkla yönetip, dünyanın her yanıIerin destegiyle kendi isterine %ire pişirmekri bu yönde gelişmiş insan elbetteki çu Devrimcıhk> başlıkh yana yaymak hesabıns «ririşmiştir. Nevarki bn te oldugu AŞ (Enosis) bir baska ideolojinin •••• silâh yapımı ve bunun bölgedeki ka •••• zısında esinlenerek sartlannokta, Osmanlıların elindedir. Bnidnğn ilk kisilerine dogrn kaymaktadır. Nevarki Makaçakçılığı ile geçimlerini sağlamak mıs kafalardaki devrim anlayıfırsata dört elle aanlmağı basarır; 1878 de, rios haris ve kurnaz bir yaratılıstadır; AS1 •*•• zorunda kalacaklardır. •••> sını tartışma konusu yapmak ıs•••• ufukta beliren bir Rus Osmanlı savaşına karkimin yaranna pisirmekte oldngnnn hiçbir sü • • ( • Devlet. bu bölge insanlarının eko•••• tiyorum. sı. Osmanlılan koruyacafını ve bn amaçla re açıklıkla söylememistir. Kıvamına gelme •••• nomik dengesizliğini ortadan kaldı• aa* Sayın Doçentin de belirttiği giKıbns adasını stratejik bir bölge olarak kulmi* bir yogunlufu devlrmek ve payını yitirracak çareler bulsa silâh yapımı ve bi Atatürkçülüğü olanı aynen koIanması gerektigini öne sflrer. Ada, Osmanlımek istemez 1963 saldınlarında sinsi düsünce : : : : kaçakçıhğında çalışan insanlar bu rumak şeklinde anlayanlar. Ata•••• lar tarafından, Rns tehlikesi geçinceye kadar lerinden herySnlü yararlanır; kanunsuz işten vaz geçip meşru ge•••• tiirk'e ihanet edenlerdir. • ••a Ingilizlere kiralanır. Osmanlılann düşfik duçim yollarına dönecekler. Yetenek Adadaki sajcı çoi^unlu|u öne sürerek sa : : : : Devrim sürekli eylem isteyen rumu, birinei dünya savası, tstiklâl savası ve ve zekâlarını toplumun yaranna ota yatkın görünür... Emperyalist ülkelerden ve . : : : ba^ı^ısırlık cahs>«jnn ««.ı~n Yeni Türk dev•••• lan öteki sanayi kollarında çalışa alternatif bir kuvvettir. Onu koAmerikadan GOZbagı .. Tnnanistandan silâh .. • * a a rumaktan önce devam ettirmek Ietinin doyumlulugn (Turkiye gınırlan içinde rak geliştireceklerdir. Solculan öne sürerek Sosyalist ülkelerden... : : : : •*•• •••• söz konusu olmalıdır. Bu anlayaşamafı yeterli göriişfi) Ingilterenin lsine yaHâlâ kan dâvası, silâh yapımı, siRusya ve Mısırdan silâb sajtlar. Sa|ladıklarıy •••a •••• rar. 1934 Lozan anlaşmasıyla emeline bukuk lâh kaçakçıhğı, insan yoketmek i yıştan hareket ederek, büyük on:::: la Türkleri yok etmeğe girişir. derin gösterdiği yere varamamayoluyla kavusmuştur. Kıbnı tngilizlerin bir çin harcanan iş giicü ve enerji... Türkiyenin Kıbrıs dâvasına iyice el atışı, mızın nedenlerini kavrayabılısömürgesi olmuştur. Bu iş gücü daha ekonomik yönlere sllâhların bir siire susmasma yok etmenin bir riz. Bize çetin bir mücadelenın kanalize edilemez mi?. Adada Türk ve Rnm halkı yaşamaktadır. baska düzene çirmesine neden olur; Ekonoeşliğinde devrimle kurulmuş devBn balkın bepsi birden kendilerini bambaşka mik abluka içine alınan Türkler gunbegün yaULUSLARARASI rimle yoğrulmak ıstenen bir ham bir düzen içinde bnlnrlar; tngilizler ada halsama kosullarını yitirirler. madde teslim edilıyor, biz de buaaaa kını yürütme ve yaşama yetkisinin dısında aaaa KAÇAKÇILAR Tflrkiye «Hukuk yolln nzlasma» sloganına nu geriye dönük stotükocu zıhtutmakta, yönetimini katı, sömürgecilik anlasarılmıstır. Yıllar Makarios'un yaranna gelişniyetle tekmelıyoruz. Ve zaman u bölge insanının silâha olan tut yışıvla nygulamaktadır. Bn tntnm Megalo tnis, amaea erismek giin meselesi olmuştur. kusunu ve emniyetsizliği de fır zaman da bağırıyoruz, sosyalızım ideacı papazlann işine yarar; Kıbns Rnmlan sat bilerek uluslararası kaçak kapılarımızdan giremez diye.. Bu ıl 1967 . Makarios büvük bir sabırsızlık Inçiliz yönetimine karsı çıkarlar; 1925 ten sonne bıçim devrim anlayısıdır, ne çılık şebekesi kurup bundan mılve telâs içindedir. Ortadoîu olaylan ra Kıbns Rumlann çıkardıgı kftrgasalıklann biçîm Atatürk devrimlerıne bağyonları vuranlar serbest bırakılıp patlak vermis .. Ynnanistan iktidar degiştiröneüsü yine papazlardır. Nevarki Ingiltere önhhktır?.. ahlâksızlığa prim verilecekse; geçım mistir. Sinsi emellerinin açıfa çıkacağı bir orceki yıllardaki gibi kutsallık önünde bsw egip, lerini silâh yapımına bağlayan bu Mustafa Kemal'in bizden bektam içine düşuvermiştir; Ada içindeki dayaçıkarlannı din nfranda bafışlamaz; Rum ainsanları cezalandırmak doğru olur ledıği. vücut verdiği devrimin nısmanın gevseyece^i, dıs destefin eksilece£i... yaklanmalarını yöneten her papazı iştcn nzakmu? devamını sağlamamızdır. Hâlâ Enosis hayalinin erteleneceji ufukta beliriverlastırır ve Enosis amacıyle Rum plebisitini haEvet, asıl tehlike silâh ve mer softa zihniyetlerle ilerici güçlemistir; Tunan Cuntasının ilk hedefi solculan zırlayan baş piskopoı Makarios II yi adadan mi kaçakçıhğı ile milyonlan vuran temizlemek olmuştur. Oysa Kıbns solculan çıkarır. bir avuç ahlâksız insanın kanun ve Kıbns'ın Ynnanistanla birleşmesi anlamına Merkezde, Kıbnsta, Ynnan papazlanns bn yasaları çiğnsmesi ve onların bu gelen Enosis için çaba harcamıslar. yatırım katı yönetim uvçulanırken, dışarda, tngilterehareketlerini hoş görüp cezalandıryapmıslardır. Solcnlan yasatmıyan bir Yunade, tngiliz poiitika adamlannın papazlan tutmayışımızdan geliyor. nistanla birleşmek nasıl olacaktır? Makarios' aaa tufu Kıbrıs Rumlannın göründen kaçmamak• •• nn yatınm yapanlara objektif bir açıkiamada aaa Bu bir anarşi başlangıcı örneğidir. mmm tadır. Nevarki papaılara herhangi bir başan bulnnması gerekmektedir. Becerikliliği bunu Silâh kaçakçılan bu toplumda ge kapısı açılmamıstır. tngiltere Adayı elinden kısmen başarmasına sebeb olur; Tnnan yönereği gibi at oynattığı müddetçe, si"çıkarmak istememektedir. ticileri Kıbnsa gelerek, Kıbnsı Güney Tuna • aaı lâhı olanlar silâhsız olanlara daima 1925 1950 azledilen başpiskopoz Makarios nistan diye nitelerler .. Bu deyim, Kıbrıs solüstıinlük sağlayaeaklardır. II yerine, Makarios III (bugünkü kanlı papaz) cularına do'..unmayacajız anlamına gelirse de •tnsanın insana üstünlüğünü sağ Rum kilisesine atanır. sol cephe dikenlenmiştir, kuskndadır. layan nedenlerin başında araçların Makarios ni'ün tutumu 1950 yılına kadar geldiği gerçeği gibi»... Makarios'un sinsi tutumu yalınız Kıbrıs gelip geçen papazlann tutnmundan apayrıdır; Solcn Rnmlanna değil, Kıbns'a yatınm yapıp Kıbrısın bir Yunan malı olması için objektif NEDENLER 20 bin asker gönderen Yunanistana da bir çedestekler edinmesi gerektigini anlamıştır. Bn Sit kusku vermektedir. Grivas'ın Adaya gelip, • • • • ilâhlanma, emniyet ve korun••a • amaçla Yunanistana gider; 1951. •••a Bofaziçi ve Geçitkale saldınlannı ySnetisi bn « « • • ma yönünden itimatsızlı|ın • ••• ••• bır gereğidır. açıdan bir anlam taşır; Saldırlar, Makarios • •aac « •• • Yunanistan elbirligiyle yapıînuştır. Bu bölgedeki 2orunlu ve dağı«••• akarios, Ynnan Başbakanı Papagosa t::: nık yerleşmenin kendisini koruEnosis ideolojisinin parlak yönlerini mak gibi hayatî bir durumun gegöstererek, Yunanistanı tam olarak yanına alrektirdiği bir savunmadır. mıştır. Papagos, Kıbns Rumlannın isteklerini Cumhuriyet 14010 ürklert yok etme amaeıyla yıllardanberi Bu eylem insan topluluğunun Ingiltere devletiyle görüsmeği ve Kıbns dâKıbnsta bir kazan kaynatılmaktadır. Kailkellik duygularınm kamçıladığı vasını Birlesmiş Miiletiere götürmegi kabul zanın içindeki hamulenin niteliği artık açıkpsikolojik bir nerfendir. Ve bu etmistir. Ayni vılda 1951 de, Yunan binbasısı tır. Nevarki kazanın kaynamasına katkıda buKaradeniz Bölgesinde silâhı olGrivas Makarios isbirligi başlar. Grivas, Kıblunan odunların kokusn henfîz kesinlikle dnmayanm erkek sayılamıyacağı yulmamıştır. Türkiye kazanı devirecek olnrsa nsta bir Rum çençlik Srgütfi kurmak için Mainancının bir ifadesidir. Makarios kutsallık cüppesine bürünerek «serkarios tarafından adaya çafınlır. PEON gençAdina ne dersek diyelim, Kamayenin buncası senin... buncası onundu... lik örçütünün bir Ynnan snbayi tarafından radeniz Bölgesinde alabildiğine Aş'ın kokusunu cfuyurmamak için elinizden orçanize edilmesi, Ynnanistanın Kıbns Rnmbir silâh kaçakçılıgı, silâh taşıgeleni yapmahsınız» demekten kaçmmıyacaklarına askerî destek olmasınm baslangıcıdır. ma verilmesind'e kanunsuz uygutır! Papagos, fngiltereyle yaptıfı görüşmelerde, lamalar devam ettikçe burada yaşıyan insanlar kendilerini emıııaaaııı«a*ııaııııaıaıı*B*ıı»ı |||i ||iSIıS3S m Mıa t ıııuı iı n aııı ıı ı •••••• :;::.: niyette hissetmedikçe silâhlanma ::::' S Alatiirkçü Stratejik neden S Y B Biz Kıbrıs'a çıkarma yapmaya hazırlanırken Amerika Türkiveye bir çıkarma yaptı. Bu satırların yazıldığı gun Johnson'un es•dSavunma Bakanı Yardımcısı Avukat Cyrus Vance, Esenboga Hava Alanına konacaktır. Beyaz Sarayın sözcülerıne göre Mr. Cvrns Vance Türkiyeye «barısçı çözüm yollannı denemesini» tavsiye edecekmis. Şu sırada Teksas'taki çiftlifinde bulunan Mr. Johnson boyle bir hatırlatmayı nygun bulmnş. Demis ki adamına : Atla bir neaga git Türklere söylediklerimi anlat ! Kızmaya hakkımız yok. Baskan Johnson Türkiyenin dâvalannı Teksas'taki çiftli?inden vönetmeye alıstığı için, alışkanlıklarından kolay kolay va*gecemiyor. Çiftlikte yaşamak insana bazı yararlar saflar; her sabah kalkıp açaçlar arasında dolasmak cana can katar. Safda solda sıgırlar, koyunlar. atlar. tavuklar, kazlar. rin karşısında yer almak ve bu ördekler.. ve Mr. Johnson bu sırada dünya meselelerini düşünmektedir. Yanında özel kalem müdürü, elinde kalem kâfıt not nu Atatürk maskesıyle gızlemeye alacak. Tabiatın ortasında insanın kafası daha ivl isler, temiz haçahşmak Atatürk'e ve Türk Uluva ciğerlere girdikçe kafa iyi çalısır; Mr. Johnson bir yandan suna ihanet etmek demek olaçiftlikteki hayvanlarını teftis ederken öte vandan yoksul ülkelerin caktır. dâvalarını ele alır. Sağda solda sıfcırlar, inekler. öküzler, beygirSONRA ler, tavnklar, kaslar. ördekler.. Amerika kendisini dünyanın çobanı hildifei için Mr. Johnson'un çiftlifinden emir vermesi Birlesik tamızı yapacağımız yeni devDevletlerin dıs poiitika felsefesine de uveun çelivor. Hani kesilerımlerle andığımızda, bizden cek havvanlara bakarken Vietnam'ı. sağılacak havvanlara bakaristenilenı gerçekleştirmış ola ken Doçu Akdenizi nasıl hatırlamaz Johnson cenapları !. Mr. cağımızı bilmemiz gerektnekteCyrus Vance'ı Türkiyeye çöndermek de Johnson'a çiftliğinde müldır. hem olmus. **• Tfirk vatandasları Kıbns'a çıkmaya hazırlanırken Mr. Cyrus V'ance"ın Türkiyeve çıkarma yapmasını elbette çereji çibi deferlendireceklerdir. Biz sadece Johnson'un çok isabetli bir is becerdifinf sovliyecefiz. Bir kere adamını iyi seçmis Amerika Cumhurbaskanı.. ayın Hıkmet Çetinkaya'nın Neden iyi seçmis? Egeli tütüncüler arasında Çünkü Amerikaneada Kıbrıs'ın adı Cypru^'dur. Şimdi Mı?ter yaptığı «Tütün Kumarı» adCyrus'ı alın. Isminin tam ortasına bir (p) harfi koyun ne olur? lı roportajı ilgiyle oküdum AnKıbrıs olur. cak bu kumarın oynandığı yer Dabası var: Baskan Johnson'nn gönderdifi Mister Cyrus ayni salt Ege dejildir. Konya'nın bır zamanda Pers tmparatorlufunnn knrucusudur. Bizim okullarda Hadım ilçesı vardır Bu ılçede ve derg kitaplannda (rordüjümüz «Kurus» a eloflu «Cvrus» der. Osbazı köylerinde de tütün ekilır. manlı tmparatorlutunu nasıl Osman kurduysa Iran tmparatorluözellikle Yılmaz. Yagcı ve Gazifunu da «Cyrus» kurmus, ve bu ilk Cyrus'tan sonra baska Cyrus' ler. Fakat buralarda ekılen tütun lar da tahta çeçmislerdir. Bu kadar önemli bir ismi olan avukatıbatının «yapragı katır kulagi ginı Türkiveve vollaması Johnson'un Türkiyeyi ne kadar düşündübi olan» tütunü değıl «nesnet günü eöstermivor mu? Hele Mr. Cvrns bize : gibi yapragı» olan tömbekı tutü Sayın Johnson hepinize selâm ettı' Sakın savaşmasınlar. nüdür. Tömbeki ekicilennin dumeseleyi barısçı yollardan çbzümlesinler dedı.. diye öffitlerine rumu da pek Tütün Kumarınbaslarsa artık keyfimize divecek yoktur. Kıbns meselesini halletdakı kövlülerden farklı değildir mek için Johnson'un çiftliğinden çelen Mr. Cyrus, Ankarada naHatta daha kötüdür. önce bu sıl karsılanacak bilemem?. Avukatın önünde yerden temennah ile köyler taş arasındadır Ekime eldiller dökecek miyiz : verişli tarlalar Mdece Göksu'yun Hos geldiniz, sefa geldiniz, sefalar getirdiniz, biz de zaten etrafındakı büklerdir. En rengin kaç çündür sizi bekliyorduk. beklivorduk da bir türlü Kıbnsa aılenın elindekı tarlaları toplaçıkmıyorduk, biliyorduk ki Sayın Baskan Johnson bize Kıbrısın san topu topu yırmı dönümü anadıyla müsemma, serefimizle mütenasip birini vollıyacak, ve yolcak tutar. Ve de tek tömbekı ekıiadıfı degerli misafir de Kıbrıs dâvamıza el kovup her şeylerı lir para getıren ürün olarak. Yeçörüverecek. siz geciktikce umudumuz kesiliyordu,flçgün. bes tıstırilmesı de oldukça zordur. gün. bir hafta. on eün.. ama iste eıktınız geldiniz. bizi bir yükten Çolukçocuk bır yıl elındekı bır kurtardınız Savın Mr. Cyrus hazretleri.. kaç donüm tömbekının başında Bofaziçi köyündeki kırmızı beyaz bayrağa sarılı yinni dört bekler. Tütün kuruması için ottabutun üstünde uyutma politikasına çirilir mi? duğu yere kesilır Kesıhr ve korGörünüse bakarsanız Kıbnsta Yunanlıların ve Anadoluda Aku da başlar. Havaya bir bulut agmava görsün, bütün köv ço merikalılann tutturduklan politfka birdir. Kıbnsta îunanlılar Türkleri uyutnyorlar; ama bir daha gözleri açmamak üzerine lukçocuk tarlay» kosar. Çünkü Anadoluda Amerikalılar Türkleri avutavorlar, ve ııyanır gibi oltömbekı kururken bir yagmur aukça dayıyorlar kloroformu.. Bu da bir soy Amerikan yardımı yer«e «çirik gibi» karanr. Rengı sayılır, yann öbörgün de faturasını nzatırlar önSmüze. kokusu bozulur ve bir yıl besleŞimdilik görünen köy, Mr. Johnson'un Amerikadaki çiftlifinnen tüm umutlar boşa çıkar Isden Turkiyeye bir ılyaretçinin çeldifidir. <5iz okullarda mini mikarta yazılır ve ekicinin gözü önılenn soyledigi şn sarkıvı biliyorsunuz değil mi : nunde çatır çatır emegi vanar tşAli Babanın bir çiftliği var te bunun için köylü tütün tarlaÇifthğınde koyunları var.. sına altındaki çulunuçuvalını. Ve bnndan lonra küçükler hep birden koyun jibi bafırırlar : yorEanını götürür. Çocuklar soguktan yalın ayak titrerken gül Meeee.. meeee.. lü yorgan «kokar tütünün» üstütsterseniz defistirelim şarkıyı : ne örtülür. Mister Johnson'un bır çıftlıği var Çiftliğinde koyunları var.. ASIL DERT... , , Ve bep bir agızdan : Meeee.. meeee... ** v ı koyayım : î M^ u köyler ıçın asıl dert töm • ğıl, beygir, bW'rken bir de notmilum y»r ; ttteyen koyun rlbl de ; gibi d e bajjrjbilir.. •'» •Ctekı eve gırince baîlar Bır ••' donüm tarladan ortalama 100150 kilo tütün alınır. Tekel bunları satın alırken verdigi fıat 150 kuruştan başlar. en fazla 500 •••••••••••••• kuruşa çıkar. Oysa tömbekının ıhraç fiatı 3060 lıra arasındadır. Kaçak satısı ıse köyde kilosu 10 lira, dısan çıkarsa 1520 lira kadardır Bu durum karşısında köylü tekelden malın tarlada yapıian tahmınden fazlasını kaçırmak zorundadır. Çünkü bütün geçım bu cmeretln» üzerindedir. Kaldırdığı. 300400 kilo tütünü Ilhan SELÇUK • Erdoğan BASAR * Arii DAMAR • Mutekele ortalama 34 lıradan satsa eline geçen parayla bır yıl ge«ffer ERDOST • Aslan BAŞER * Şerif TEKBEN • Şevki çinmeye imkân yokfur. Bu düzen AKŞIT * Muzaffer ARABCL * IVfetin DEMİRTAŞ içinde köylü geçinmek için kendi malını çalmaya ve kaçakçılık yapmaya âdeta zorlanmaktadır. Tabii arkasında da ]andarma, kolcu takıptedir. Bu yüzden Cumhuriyet 14041 mahpus damlarında çürüyen ve çoluğu çocugu perişan olan az değildir. Sayın Hikmet Çetinkaya'nın «Tütün Kuman» adlı röportajı vesilesiyle sesimizi duyursak ilgiltler acaba ne der? Rodos esrafından Banker merhum İzze' ve Vüsat BayramSıtkı SAPLAK ladenin kerimesi, Fahamet Erkun; Utari 5 Siyavuş'un pek kıyGazıler köyü Hadim meth sevgili anneleri, Ali Siyavuş'un kayınvalidesı; Beügül KONYA Beşir ve Aydan Siyavus'un sevgili anneanneleri. Ürkmez ve Tuluğ Siyavtısun cieianneleri; merhüm Prcl. İsmet Alkan, Saadet Arkan, Hikmet Yaşar'm sevgili kardeşleri Fabrikatör Durmuş Yaşar ve roerhum Doktor Ekrem Arkan'm baldızları, İnci P i rinççioğlu ve Güloren Özer; Selçuk Yaşar; Selman Yaşar; Güler Ramazanoğullan'nın teyzeleri; Füsun Kopman; Ecvet GüEfimlz, babamız, kardejlmlı, resin'in yengeleri, Fuat Oranuz'un vefakâr eşikıymetll varhğımız Tiitiin kumarı BÜGÜN ÇIKTI Acı Bir öliim MEYLIT IHI U»ı • III AHMET ZİYA HAZNEDAR'ın ebedlyete intlkallnln kırkıncı gü nüne tesadüf eden 29.11.1967 paTKT günü Bagdat Caddesl Uzerlndeki Erenköy Camllnde öğl« namazını müteıklp azlı ruhurıa ithafen Mevlit okuttunıUcaİından akraba. doıt ve din kardeşlerlmizln lîtiratderi rlc» olu. nur. AtLESt Cumhuriyet 14011 VECAHET ORANUZ (HANIMEFENDİ) İİİİ Politik ilişkiler S Sonuç Hakkın rahmetine kavusmuştur. Cenazes» 24 Kasıra 1967 cuma günü öğle namaanı mütaakıp; Çişlj Camiinden ahrup; Zincirhkuvu Mezarhğmdaki ebedî istirahatgâhma tevdi edilecektir. „, ,. , Eşi ve Evlâtları Mevla rahmet eylesin. Cumhuriyet 1401': T DENİZGİLİK BANKASI T.A.O, TEŞEKKÜR Allemlzln kıymetll büyüğü TEŞEKKÜR Çok ağır bir halde bulunan, Eşim, babamız yenl^en bize ve hayata ka\Tişturan Deniz Hastanes) Başhekimîne. butün doktorlara. hemşire ve personele minnet ve jükranlarımızı bildiririz. DEMİHKOL AtLESİ Cumhurlyet 14043 ÎSA BENLİ'nin HIM**>M>MIIIIIIIIIIIIIIII|rıı|iııi|iııiM lllt B B Aylak Musa KOCAM PA SAVAŞA ! YENIŞEHIR • ŞUBESI < * vefatı dolayıslye cenaze tören!ne katılan, çelenk gflnderen. telefon, telgraf ve blzzat evimize kadar geîereh? acımızı paylajan •kraba, dost ve arkadaşlarımı«ın gösterdikleri samlmt llgtye minnet ve teşekkürlerlmlzi arzederU. BenU Allefd ve Akrabalan Cumhuriyet 14048 SEDAT DEMİRKOL'u 1 Aralık 1967 tarihinden itibaren İzmir caddesiııd» Yeni Lokalinde Hizmetinizda BU ŞUBEYE MAHSUS 75.000 Liralık \ \ Due to Milltary Servlce of our Present Employee ÖZEL ÇEKİLİS Royal Dutch Alrlines Aynca; MEVUT KıymetH varlıjımız vefatının kırk ikincl günöne tesadüf eden 28 Kasım 1967 pa zar günü öğle namazını mütea. kip Şişll Camltade ruhuna ithafen okunacak Mevliti serlle arzu eden akraba v* dostlarımııın teşriflerl rlca olunur. AİLESt tlâncılık 3623 14040 Umumî Koşiılelere Iştirak Hakkı ; •••••>•••••»••••••••«>•••••»»» •»••>»•» 26405/14015). | DENİZCİLİK BANKASI T.A.O. j Wül have a Vacancy good fenowledge of book keeplng and EnRİlsh Language ls essenttal Written Applicatlon Wlth Curriculum Vita and recent photo. Post Ofiic« Box 1037 Yenlsehlr, Ankara (Cumhurlyet: 14047) MEHMET EMtN KEHYAGİL'in