Catalog

ALTI vuıııııııııııuııııııııııııuHiııııııııtııııııııııııııııııııııiMiııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııımııııiıııııııııııi'^ OCanlt bir Siktatör vt korkunç bir polis r^imimn hükütn sürSüğü Siyar '/ f Ölümünün 7. Yıldönümünde : ! Ziya Osman Zıja Osman Saba, 1910 yılı „ , . „ „ . Yazan ..»...•* martmda Istanbulda coğdu. Ba i : basısuoa\dı Sekız jasında ıken, £ Ç o m c o t t i n HIITIll ' annesı olunce, Galatasaray Use • ^61115611111 MJILU i sı'neacılığı ıle yatıiı okulun ço • .....«.....««•.••..»; ğın yatıiı \azdmldi. Ann«ıizUcuk ruhu uzermdekı huzunlu ha lardan uzaklaşü. Bununla beravası, butun ha\atını etkllemış ber, onun, tamamıyle yenı tevkdurumdadır. Okulun ılk kısmı te yazılmış şurlerınde bılt gelenı bıtırdıkten sonra yazı dene neksel şurın tadı ve kokusu damelenne başladı Lıse «ınıfl» ıma goze çarpmaktadır. Baştan başa duygu ve sevgı ıle rında ıken jaş yonunden de, yaşama yonunden de, kader, duy yuğrulu varlığı, gunluk hayatın gu ve duşunce yonunden de pek her çeşıt olusunu ruhuna şur halinde yansıtır. Temız bır suybenzeştığı Cahıt Sıtkı ıle tanıştı Onunla sınıf, sıra ve sır arkada la el yuz yıkayış; akşamlan yor sı oldu. Lıse oğrenımini tamam »un fanat gunab'iz, tortu";uz bu lar tamamlamaz çalısma haya tır.a atıldı. «Cumhurıyet» te ça lışı>or, bır yandan da Hukuk Fakultesıne devam edıyordu 1936 da Hukuktan meıun oldu Ankara'da Emlâk Bankası'nda gorev ald; Bankacüığa ve An kara'ya ısmamamıştı; îstanbul'u ozleyıp duruyordu. Dondu Milli Eğıtım Basımevı'nde çalışmagd »••••••••••»»••••••••••»•»••••••4= başladı. Kalbınden rahatsızdı •••••••••< Bır sure sonra artık çalısama^ olunca bu ışinden de aynldı Okul arkadaşı ve vetalı dostu ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• = Yaşar Nabı, kendisini korudu Duygu ve karakter ikızi bulun duğu Cahit Sıtkı'nın ölümunden uç buçuk ay sonra, 1957 yılı ocak ayının 29 unda oldu. Sankı uzun bır omür surmus çıbı : O k u l "ralarmdan başlıyarak. ömurlerı boyunca bırbırlenm em k o n U e t k l l e m l ? olmalılar kı, k çok benzerlikleri arasında, pe Zıya Osman'la Cahitde âdeta pa j tema'tını işlemekte Sıtkı, olum ralel yururler Canıt Sıtkı'da ol : duğu gıbı Zıya O=man da da o ; lum, sıırın bellıbaşlı feUefesı. ıl • ham kajnağı. hattâ tadı tuzu • dur. Bır çeşıt evnmleşmış mı= : tısızmın sonucu mudur' Varlı : gın otelerıne karsı cujulan bel ; lı belırsız bır ozlemın zorlajışı • mıdır'' Yoksa kısa surecek om \ run bır or.sezı'1;! mıdır? Sebebi j ne olursa olsun, şurlennın en ; az uçte bın olum tema'sı üzeri ; nedır. Şaır; yeşilın, gok mavısı • nın guzellığınden soz ederken | doner, tası ve selviyi anar. öpuş : menin lezzetınden soz ederken ; doner, tabutu anar. 1955 yılın ; dan soz ederken doner, btekı • dunjavı anar. Oturduğu evın | duvarlarına bakarken, vaktiyle : bu odada yaşamıs, ölmuşleri ha ; tırlar. Öten kuşlarla, çıçekli kır • larla, omrun bahar çağı ıle avu j nurken, bunun b u de kara top '• rağı bulunduğunu duşunur. Şu : var ki butun bunları vaparken, ; korkmadan, korkutmadan, tık ; sınmeden, tıksındırmeden ya • par. Bazan kendısını bu havanm \ ortamına oylesine katıştırır kı, : sabahlan uyandıgı vakit hâlâ i j asamakta olduğunu gorunce : ; «Rabbim. ben ba gabah d s : Rabbim, ben yine sağım » : demekten kendini alamaz ve bu î vurekle evın jolunu tutuş, ya duruma âdeta şaşırıp kahr. Ziva : na yoreye akısan boy boy insan Osman Saba. o'.umun korkunçlu : lar .a^kerler, sucular, sutçüler: ğunu, çırkınlıgmı gıdermeğe ça ; kınrelı kımse^ız çocuklar; bır lıçan kahraman şaır tıplerınden • temız \ıkanmış taflıkların yarı birıdır. • i'lak manzaralan; pencerelerıne tunemış çevreyı seyreden Eserlerınde gerçek şıir ölçusu : genç kızlar, havalarda uçan kuşlar; sızden bır seyler beklıyerek kadar engın bir ahlâk olçüsu de : gozlerınıze bakan sokak kopek bulunan Zıya Osman Saba, in • lerı; değsşık degışık mevsımler; sanları katıksız ve kaygısır se | ıyılerıni de kötülerini de j dolup bosalan dukkânlar; ço ven. cuk sevgisı; yuva sevgısı; eş seven, gencını de ihtiyannı da, ; sevgısı . onun alabıldığıne hoş sevınenıni de ağlıyanını da se : gorur, rahat, ozden şıırlerınm ven, bozuk duzen işliyen hasta i baslıca orgusunu teşkil eder. kalbınde herkesten habersiı her • Kendısi uzüntulu olsa bile, bu kesın sevgisıni taşıyan bir çaır ! savılanları mutlu görmek, çoğu dir. Onun en yakınlarından bı j zaman, kendısıne >eter. Kötüye ri olan Yaşar Nabi, sairin bu o : muhtaç olmadan eve goturulen zelliğini, bakınız, ne kadar gu : nafaka. kapıyı açan anlayışlı zel özetliyor : ' ; bır kadın, kucaga tırmanacak « Bazan olmıyacak bir ha : bıriki çocuk ise artık saadetın yale kapılır, u?tunde yalnız Zı : son kertesıdır Ama bunlar yet ya yaradılışta insanların yaşadı ; memeli, mutlaka ihtiras sahibi ğı bır dunya tasarlanm. Aman • olmalı i<e, çaresız, ona da kat AUahım. o nasıl bir iyilik ve : lanır; mutluluk dunvası olurdu! Ne : kavga ne döğus, ne haset, ne ; Şn fakir mahallede bir g5z kın! Yalnız sevgiden, banstan ] evim olsavdı, yapılmış bır dünya.. Ne ordu \ Nagıl sevinç içinde çıkardım şu rokuşu , su, ne polisi olan bir dünya . Bır ; ermisler dunyası. Tasavvuru bı ; gibılerden, bazı pek buvuk ha le insanı hazdan başını döndur • yallere de dalabilır. mpve j'etpcek bir hayal bu.» ' Duvalier, kendisindeıt daha liyâkatlı, daha paralı, daha başanlı kimselerden öç ahyor dısıne «mnletın kurtarıcısı» adı \ on 500 bm doları, kendı tedhış m takmıştır. ÇoŞu zaman, ka çı vâsıtalarına harcamaktan çe bıne toplantılannia, bır sekre kınmemıştır. 1960 senesınde, yıter, Bakanların aldıkları kararla ne Haıtı ordusunun kuvvetlendıra ait zabıtları okurken Duvalier rılmesı ıçın ona, Amerıka taratabancası masanın üstıinde, ga fından ozel bır askerî yardımzetesını gözden geçirmekle meş da bulunulmuştu. Duvalier, bu gul olur. Bakanlar bu ezbere ka yardım parasını da şahsı için rarlan imzalamaya mecburdur kullandı. Amerıkahlar, yardım lar. Sonra Duvalier bir tek ke olarak verdıkleri iki mılyon dolıme bıle soylemeye tenezzül lârın dıktatorun mılislennın ce etmeden, Bakanlan bır el hare bıne indığıni gördu ketıvle savar. Birçok Haıtı'lı ıleri gelenler, «Papa Dok» btiyüklük delisi Duvalier'nin yerinde kalmaMolabilir ama, bn deliligi paraya nin, Birleşık Amerıkamn kotü tabvil husnsunda da çok bece bır siyasetı netıcesı olduğu f:kriklidir. tktidara geçtikten az rmdedırler. Fakat 1962 senesınbir zaman sonra, PrtaiPrince' de birçok Lât'n Amerıka memdeki belli başlı bankaları dolas leketının muşterek gayretı ve mış, silâhlı adatnları vâsıtasiy teşebbu=u ıle bu durumda bır le, demir kasalar mnhte>iyatı degısıklık olmuştur. Bugun DJnı ıvice bosaltmıstı Her sene, valıer, MVashıngton'da kotu aınhisarı hükümet elinde bulu dam olarak tanımyor. nan tiitün, kibrit ve daha baska Bu desisecv dıktator, kendi se mij. maddeler üzerinden vergilerin bep olduğu hamen hemen umuSıirgünde bulunan Haitı'li bır on beş milyarhk bir kısmı Cnm mı nefrete rağmen, iktidarı elhurbaşkanının butçe dışı tahsi den bırakmam&ya kararlıdır. Ge eski idare «damı diyor kl: Dnvalier. kendisinden da satını kabartmak fizere Duva çen ağustos ayında, hükumeti General Leon ha liyakatli, daha paralı, daha lier'nin cebine inmektedir. Du devırmek ıçın basanlı klraselerden 6ç almak valier'nin knrdoÇn bir «Milli e Cantava'nın Haitı'ye yaptığı bır konomik kurtnlus komitesi var çıkarma hareketi akim kalmıştadır. Dıktatörun tutumu bu hukmu dır. Silâhh tabsildarlar, özel te tır. Dnvallet'yl devlrmek istehaklı gosteriyor. Duvalier, ya şebbüs idaTehaneleTİni zaman nına kabul edeceği sahsiyetle zaman dolaşıp bu komile için yen bir kimse, büyük blr kud«gönül nzasiyle» ber ay 1500 rete sahip olmalı ve onn kulri daima fazla zaman bekîetmektedır. Bakanlannı, hıç frank kadar para toplarlar. Ver lanmasını bilmelidir. haber vermeden ve hiç sebep ei vükü ezici bır nispettedir. Sürgunde bulunan Haıti'li esgdstenneden işten uzaklaştı Zerzevatçılar, pazarcılar bile kı bır ıdare adamı da şunu ekkazançlarının dörtte birini ver liyor: nr; Bununla beraber, hıç kımmecburdurlar. se teklif edıletı bır vazifeyı, ya m(|e Diktatör, fiderken arkahut veya istenılen bır ıstıfayı Duvalier, Amenkan dolârlan ıında iki neundan tntnştamlreddetmeye cesaret gosteremez. nı şahsma avt menfur ışlerde mn; bir fitille bir de barnt fıReddedenler ortadan kaybolmuş kullanmakta. avrı bır 7evk ciu çısı bırakrKak, komünizmin yulardır. yar gıbidır. Bırle^ık Amerıka vasııu hazırlayacaktır. Duvalier, son zamanlarda ken nın Haıtı'ye tah«ıs ettığı 42 mıl SO N Ama olaylara sahıt olanlar boyle söylemiyor. Bir zamanlar Duvalier'nin dıs tnıinasebetler muşavirliğıni yapmış olan Herbert Morrisson, başkan saraym daki işken:e odasını tasvır etmişti. tskence için kullanılan âletlerden bıri bir nevı mengenedir. îçl yüzlerce sivri demirle doludur. General Pierre llerceron'un anlattığma göre bir gün, on yedi yaşında bir genci bu işkenee aletinden kurtarmaya yeltenmış. Ama ış ışten geçtikten lonra yetişebilrais. Gencin vücudu kandan iba ret bir kıyma halınde ımış Manzara o kadar müthışmış kı Mercier, midesi bulanıp kusmus. Bu zaafı yuzunden iazla gevşek bir adam telâkkı edilmış, orduda kslmaya lâvık go rulmemiş, Duvalıer tarafından Fransaya «lçi olarak gonderil tTrafikte sür'at hakkında neler bilmelisinizi! j Amerikan Otomobil 1 Kurumu araba kullananların trafik bilgilerini ölçüyor Bir çok trafik kazaları, bilhassa ölümle neticelenen •\e lazla sürat vüzünden vnkaa gelen kazaların nedenıni arastıran Otomobil Kurumnnun çok enteresan bnlnsları \ardır. Sualli, ce ^aplı olarak tertiplenmis bu bilçileri her otomobil kullanan ivice ezberlemeli \e kendini ona göre ayarlaroa lıdır. 1 Otomobil kazalarınm 6lümle neticelenen vakalarında ve tam çarpışma e«nanrwia yuzde kacı, surat haddını tecavuz etmpktedır. Yüzde 75 mı, yüzde 39 rnu, yuzde 17 mı'. Ce\ap: Simdive kadar tutulan istatistiklere göre yüzde 17 si. 2 Yavas otomobil surmek errnıvetı >;aglar mı' Ce\ap: Tavas sıirmek mntlak gnrette emnireti ma8l»mM C o k \avas otomobil surmek. başkalannın ileri eeçmek hevesini artırdiiindan kazaya bile sebep olabilir. 3 75 kilometr» «urat yapan blr otoyu izlediğimizi farzedelim Ynl iki otornobiün ranyana geçebileceği kadar eeniştir. öndeki otovu geçmek için karstdan eel<>n otomnbil İIP aranızda ne kadar me'afe bulurımaiıdır' Cevap: En asafcı 450 metre me«afe lâzımdır. 4 A'falt üzerindo 75 kilomptre «urat vapıvnr'unu? <">tomobilinız çok ivı bir haldpdır. Işaret>:i7 bir kav«aktan sgır hareVet pd«>n V i knmvon çıkarak >r votunuzun ü??rır'1» âri7a vapıp, ?n me're ilerne dur«a. kamvona çaroar ni'mi', rs)rp"ri'!' m'=ını?' Cevap: Reaksivontmnz ne kadar ieri olnrss ol«n". 1« mctreden evval bir hareket«e hnitınamatsımz. Fr<>ne basmakia donıs ara'inda da 23 tnetrelik bir roesafe altms olnrsunn». Su halıîr çarpısmamak lc'n 3» metre me" safe lânmdır. Fn dotrtısıı kamTonnn ra «aSından, v» da soİTindan «eçmektir. 5 Yüzü kaba ceva duîgün vollardan, b?rcici uzpnnde daha çabuk durabihrMniz* Cevap: Dtiz satıh Ozerinde fren vapmak ve dnrmak daha kolaydır. 6 Fazla hizlı giderken, ânl bir viraj almak ic»p ederse ne yaparsınız?. Cevap: Vlrajı almadan çoh mkı fren yapınız. Tekerleklerl dBndürtrken g»ıa hafif ba«nıı, Tam vlrajı alırken tren vapmak otomobilln kayak yapmasına §ebep olor. 7 Llmbslannt lonuna k«dar açtnıj bir otomoblîin îfigı sirl muvakkaten k6r etmiştir. Gözünüzün kamafması geçlndyt kadar ne kadar zaman geçmtf claeakhr?. Cevap: Farlsrdan çBz kamaşm»fi en az 4, en çok yedi saniye siirer. En doürn hareket ayağı eazden keserek S.nî durnsa hazır olmaktır. 8 Sehir Içinde otomobil gürerken, ânî hareket v« duruçlar size vakit kazandırtr mı?. Cevsp: Aeele kalkıslar, ı?ık1ann nnayyen sBre yanması sebeblvle bir favda vermec. tkinci bir kirmın ISmbaya yakalanırsınız.. Sehir içinde normal hareket doğnıdnr. 9 Otomobilinizt şehir içinde kullanarak 20 bin kilometre yaptıgınızı farzedelim. Tatilde de 7500 kilometrelik bir yol yapmıçsınızdır. Fakat lâstiklerinizin tatil süresi «onunda çok eskidiğini görflrsünüz. Sebep n«dir?. Cevap: Pazla rürattir. S0 klloraetre vaparken lâstikier norm»l snrette asmır. "J5 kilometreye çıkmca iki defa daha fazl, asınır. Çok sıcakta ise lâstikler, sertn havalara nazaran be? defa dalıa fazla aşınır. Virajlsn sert almak ise normal siirate nazaran 10 misli daha eskimesine »cbep olur. 10 Önunuzde saatte 75 kılometre surat yapan bır otomobil ıle aranızda ne kadar mesafe bırakmahsınız?. Cevap: Tam emniyet igtiyorsanız 32 metre kadar bir mesate sarttır. Vzmanlar her 15 metre sürat için bir otomobil boyunn Iüzumlu eörüyorlar. 11 Dık bir yokuştan inerken arabayı daha aşağı bır \iteSe koyarak yavaş inmek lazım mıdır?. Cevap: Gaza basmasanız bile, arabavı viiksek viteste bırakirHnn, »nrat pevda ederek, fren de para etmeı hale geleblllr. Çiinkii müthis ısınır. Onnn için lüzumunda dnrabilmek üzere yavaş inmek ve frenleri ısıtmamak sarttır. 12 Farlan sonuna kadar yakmış giderken, farlannızın goruç mesafesı dahılinde durabilmek için en çok kaç kilometre surat vapabUirsıniz?. Cevap: En çok saatie 75 kilometre. Kosup sükunete ermeje. Kosup sana hesap vermeje Geç kaldık, Yarab geç kaldık.. in erek. En guzel, en avdınlık. en bahtiyar, en temiz Ümıtler içindeyim, çok sükür 61ece$ix.. dr errk, durmaksızın ozlemim çektığı ebedi u>kusunu uyumak uzere, Eyub'e vollandı. •• • Zıya Osman, ılk esentıı yayımladığı zaman on yedısınde idı Yazısı, yenı vetıçenlere daıma kucak açmakla un almış olan • Servetifunun» dergısınde çıkmıştı Burada tanısan yedi genç arkadas, bır yıl sonra, ilk şiırlerını »Yedi Meş'ale» adlı bır kıtapta topladılar Yedi Meş'alecıler, i!k anda geniş bır ılgıyle karşılandılar^a da sonradan çabucak dağıldılar Çoğu ayrı vollar tutan, hattâ şıiri bırakan arkadaşları arasmda Zıya Osman da bir sure edebıyatla ilişiğinı kesmıs goründu. Ancak. Hukuk oğrenımını taroamladıktan «onra, asıl kışılığini bulmuş olarak, yenıden yazmıya başladı. Ilk eserlerinde oldukça çekilci, vezın ve kafiye taraflısı idi: raanzumelerinin çoğu da «Sone» tarzmdaydı. Bu ıkınci donerainde yavaş yava« jpkillerden. kalıp Asbesfos Çimento Basmç Boruları ND 10 Hidroteknik işler için fayda sağlayan teknik elemanlar ^ Iç kuturları : 80400 mm. ^ basınç 10Kg/cm2 tayin edilmiş SiirlerİHdoıı Seçmeler Sizler için Sizler okuyasınıı diye bütün bn yaıdıklanm, Bu kelimeleri yan yana, Satırları alt alta getirmem; Geçip kar;ısına sonra Ya kahrolmam. ya sevinmem, Şizler için bütün didinmem... Sizler. ıcarip şiirimi okuyanlar, Duyduklarımı duyanlar; Sözum yok ölmiişlere ama .. Hayal Ulke O mesut, o hayal ulkede, Yeşillikte serinlikte goigede Genc aramudaymıç Ata'm; Belki annemle baham. Kardesim Cahit Sıtkı, Ah o yaşamanın tadı.. Herkesin eşi dostu, Soyu sopu, erlâdiM Bu 12 iorunun hepslne İlk yağmur damlası dü;tü doâru cevap verenler, ola Gün gelir Kunı yapraklarma güzun. ganustu şofördurler. 10 da fena değıldir. Fakat 9 a ınArdında kış kıyamet. Gun gelir, hahrlamak bile acı olur; dığınız takdırde yenıden Dert, hüzun.. Gençlik askı, sevind, daha dünkü ümidi trafık dersı almak şarttır. Alın jazısı hep«i . Rısmet . YuBiruklasam göğsümü btr boş yankı duyulur. Dokuzdan aşagısı ise, AmeGun eelir, en giir çesmeler damla damla kurur, Ha yazı ha kısı gecejle gundüzün nkan Automobıl Assocıa Bakarsın, bir yazm agaçlarında Bİnıdi Kim bilir kaç gvnu kaldı tıon'un fıkrı, çok tehlikeh Oç 1>eş kunı yaprak çırpmu durur... Ö mrumuzun?» Ö : bır surucu olduğunuı orta dadır. "||MIMIIirillllllMIMMIIIIIIMIIIIIMIIIIIIimillllllMI|IIIMIlIIMI<IIIIIIIIIIIIHMIIIMI!MMIIIIII!MIIMİI!M'MIII|UMII,' Kim Bilir Su ve pis su boruları, konveyör borulan, sulama tesisleri İŞIHIZİ ŞİNSA BIRAKMAVIN İhracatçısı : .SGBIUHHNDEL Gesellschafl für Ausfuhr und Einfuhr von Bergbauerıeugnissen m.b.H., Berlin W 8, OttoNuschUeStraBe SS Demokratilt'Atman Cumhurtveti Dıj Ticaret müessesesl (Basın 256/1059) Bir çamaşır makinası aiırken özelliklerini inceleyin Sa^lık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Florence Nightingale Yüksek Hemşire Okulu Müdürlüğünden: Aınerikaya Hemşirelik Eğitim ve Pratiğinde Üniversite tahsJi vapmak üzere me2nn hemşireler gönderilecektir. Donuşlerınde okul öğretim kadrosunda ver alacak olan liSP mezunu, inpilizce lisamna vâkıf, hcmşırelerin Okul Mudurluğune vazılı veya sözlü müracaatları rica olunur. ADRES: Florenee Nıehtingale Yüksek Hemşire Okulu Sışli İstanbul Tel: 47 55 77 (Basın 1209/1050) îstanbul Ticaret Odasından: XII Kota Lıberasyon lıstesınde kayıtlı olup Bırlık musaadesine tâbi tutulan, 73.13 1090 pozısyonlu demır ve ç«lıkten saçlar, 73.13.60 pozısyoniu elektrolitik teneke levha ile 73.15 pozısvonlu halıtalı ve vuksek karbonlu çehklerden tal°pte bulunmak ıstiyen ıthalâtçılarımızın gerekli malumat ve formülleri Odamızın tthalât Servisinden alarak, muracaatlarır.ı en geç 6.2 1963 tarıhme kadar tevdi etmeleri rıra olunur • • • • • • • • • • • • •• • . • » • • • • • • • • • • • • • » • • •. • • • DIĞER MARKALARDA OLMftYAti 5 0ZEU1GI HOOVER İN OTOMAT1K SttClO KAZANIN İÇINE SAKLAKİR KAZAN PAStANMAZ ÇELİKTENDİR PÜLSATÖR • PERVANE KAYNATMA TESİRLteÎR 3,5 KİLO ÇAMAŞmi 4 DAKİKADA YIKAR ÇOK İŞ GÖRÜR AZ YER TUTAR Mod. 0 343 G. Otomattk Halaskaraazi Cad, 133 Hangaltı Istanbul T e l : 47 44 50 Tunel kor^ısı, Hoover mogozası, Koıakoy. Tei: 44 9Ö 46::i: .: .: ; ; Rcklaıncılık 29i 10 : : : : (Basın 1243/1058)