Catalog

xo Tcııuiim 195* G ü N Ü N MEVZULARIj Dünya Hâdiselerl Siyaset ı Satılığa çıkarılan eski harb gemilerimize Yazan: Mazhar Kunt Karasinek D. D. T. ye rağmen beşeriy eti tekrar tehdide başladı II Fransada komUnistlerin mahvını tacil edecek olan rezalet Yazan: Samih Sami Kulislerinde j Bu ayın 29 unda Maliye Bakanlığı donanmadan ihrac edilen on beş eski gemimizi satışa çıkaracaktır. Hurdaya gidecek olan bu on beş gemi denizciliğimizin üç batımnı temsil etmektedir. Gemilerden biri, o zamanlar İngilizlerinkinden sonra dünyanm ikinci donanması olan Abdülâziz devri bahriyesinin hayatta kalan son nümunesidir. Abdülhamid devrinde ihmale uğrıyan bu donanma yavaş yavaş tamamen çürümüştür. Gemilerin diğer bir kısmı 1908/9 meşrutiyeti sıralannda millî heyecanın yarattığı donanmanın bakiyeleridir. Bunlar Balkan harbi deniz harekâtına iştirak etmişlerdir. Üçüncü seri ise Cumhuriyet rejiminin yaptırdığı ge mileri ihtiva etmektedir. Bunlann esasen isimleri Istiklâl Harbinde kazanılan muhtelif raferlere izafe edilmiştir. Bu seriye dahil gemiler hiç harbe girmeden 2025 senelik nizamî sürelerini tamamlamışlardır. On beş gemiden be'.ki de en ziyade alâka çekici olanı 83 yaşında bulunan zırhlı firkateyn Muini Zaferdir. Bu gemi 1869 da Amerikada deniz indirilmiştir. Büyük bir ihtimal ile dünyada mevcud harb gemilerinin en eskisidir. Bundan eski olan Nelson'un Victory gemisi var, fakat bu tekne denizde olmayıp çimentodan mamul muazzam bir kalıp içinde muhafaza edilmektedir. Muini Zaferin büyüklüğünü ifade eden 2300 ton o zaman için hiç de yabana atılacak bir cesamet değildS. Bundan başka toplarının ve zırhmın tertibine hâkim olan nizam gayet orijinaldi. Eskiden taretler pek taammüm etmemişti. O vakitler toplan zırhlı birer kazmat içine yerîeştiriyorlardı. Buniar dörtköşe büyük birer kutu gibi bir şeydi. Muini Zaferde bunlardan dört tane vardı ve o suretle tertib edilmişlerdi ki atış menzıl ve zaviyeleri gayet genişti. Buna «keman» şekii deniyordu. Kardeşi Avnillah da şimdi çoktandır çürüğe çıkarılan ban Amerikan gemilerinde de aynı sistem tatbik oiunmuştu. 93 harbinde Muini Zafer Soulina'ya gönderilen Tuğamiral Mustafa Paşanın emrine verilen Lirlikler arasında bulunmakta idi. Mustafa Paşanın vazifesi Tuna nehri mansabını denizden gelecek herhangi bir taarruza karşı korumaktı. Bilâhara uzun zaman âtıl kalan Firkateyn Halic tersanelerinde baştanaşağı gözden geçirilmis ve yenilenmiştir. Balkan Harbinde Izmirde kalan Muini Zaferin toplanndan bir kısmı karaya çıkanlarak bunl?rla liman takviye edilmiştir. Bu harbin sonunda Muini Zafer İzmir körfezinin yakmlanna mebzulen dö'küle mayınlerin taranmasında kullamlmıştır. Bu ihtiyar teknenin hizmetelri bu kadarla bitmemiştir. Bir müddet mekteb gemisi, mayin gemisi olarak da kullanılmıştır. İlk defa olarak, 30 haziran 1916 da, bu geminîn efGeçenlerde Arjantinin istiklâl bayramında Buenos Aires şehrinde yapüan törenlerde bilhassa «Evita radı yeni bahriye serpuşunu giyaskerleri» nazar: dikkati celbetmişti. Arjantin Cumhur Başkanı General Paron'un eşi Bayan Evita Pe mişti Bu scrpuşun güneşliği yoktu. ron'un adını taşıyan bu «kadın teşkilâtı» üniformalı dır ve silâh olarak da talim görmüş köpekler kul Fakat geminin ismi bir kordelâ üzelanmaktadıriar. rinde yazılı bulunuyordu. Turgudreis zırhhsı bizi daha yeni zamanlara ulaştırmaktadır. Bu aslında 1891 de denize indirilen Almanların 10,080 tonilâtoluk Weissenburg zırhlısıdır. Kardeşi olan Barbaroshayreddin ile birlikte meşrutiyette beheri 12 milyon franga (600 bin altın) alınmıştı. Barbaroshayreddin (Kurfurst Fr. Wilhelm isimli eski Alman gemisi) Birinci Dünya Harbinde batmıştır. Bu iki cemi pek muvaffak olmuş birer r^er sayılamazdı. Onun için de Al Karasinege karfi Wr ölüm diriın j Lindane'le tecrübeler yapıldı. Tesavaşı açan insanların rahatlığı ni sirleri görüldü, fakat karasin^kler hayet dört sene kadar siirmüş o bun ara da mukavemet peyda etThore», Mosko^aya bir kliniğe taluyor. Bugiin karasineee karsı mii mekte gecikmediler. Yalruz Linşındıktan sonra Fransız komünistcadeleye eskisinden şiddetli olarak dane'in tesiri kafî idi. Fakat bu lcrinin idaresini deruhde eden girişibniştir. Çünkü bu haşere tek ilâc da lâboratuarda tesir ettiği halcques Duclos, hâtıra defterlerini rar bütün dünyayı tehdide başla de haricde sineklere bir şey yapbaşkalanna kaptırdığından dolayı mıyordu. mıştir. oldukça müîküî bir dunıma düşmüş 1943 senesinde hprikulâde olduPeki, insan sinek tarafmdan mağğu söylenen haşere öldürr.rşe mah !ub mu ediiecek? Ne münasebet. bulunmaktadir. General Ridgway'e j sus bir ilâc İsviçreden İmiitereye Araştırmslar devam ediyor. Şimdi karşı terüblenen karışıklıklar esnave Bir.eşik Amerikaya geld:gi za de harb içinde Almanlann bulduğu nnda, Duclos tevkif edildiği zaman otomobilinde çantasmı ve bu çanman bunu tecrübe eden âîimler bir madde tecrübe ediliyor. tanm içinde de hâtıra defterini bımüteheyyiç oldular. Senelerce süInşallah muvaffak olunur. rakmıştı. Şimdi Fransız gazeteleri, | ren araştırmalardan sonra insanlık 134 küçük sahifeden ibaret olan ve nihayet karasineğe karşı en müesDuclos'nun el yazısile dolu bulunan sir ilâcı elde etmiş oluyordu. bu defterden geniş iktibaslar yapİlâcın gayet müessir olduğu ve makta, foto kopiler vermekte ve hârikalar yarattığı muhakkak. Bir Komünist Partisinin içyüzünü deçikaç ay zarfında şöhreti dünyayı şik bir cepheden eydınîatmaktadırkapladı. Harb sonlanna doğru yerlar. yüzünde bu ilâcı bilmiyen miliet Komünist olan SanMarino cumkalmadı. Çünkü haşereyi öldürdüğü huriyeti Ingiltereden dört yüz mil7 nisan ile 26 mayıs arssındaki halde insana bir şey yapmıyordu. yon frank alacağı olduğunu iddia levreye aid bulunan hâlıra defteBilginler artık zamanlarını kara etmektedir. Halbuki Kraliçe ElizaTurgudreis sinekten gayri haşereleri öldürücü beth bu cumhuriyete yalnız 26 mil rinde Jacqües Duclos'un şu itirafta man bahriyesi bunlan elien çıkar . Satılığa çıkarılan scmücr arasm iiâc buîmağa hasredebiliriercü. Da yon verebileceğini bildirmiştir, San bulunduğu müşahede edilmektedir: • Pinay hükumetinin, fiatları inmaktan memnun olmuştu. Toplan . da Peykişevket ve Berki^atvet de ha doğrusu âlimler böyle bir ze Marino bu yüzden fena halde sinirtaretlerde değil koca koca kubbe bulunmaktadır. Bunlar da uzun haba kapıidılar. lenmiştir. Acaba tepkileri ne ola dirmek ve frangı sağlamlaştırmak ler altına yerleştirilmişti. Esasea müddet hizmet görmüş teknelerdir. Fakat onların rahatı ancak dört cak? Herkes şimdi bunu düşün yolunda muvaffak olması kütleler üzerinde derin tesir yapmıştır. Hüsonradan bu şekil hiç tatbik edil 1907 de Sultan Abdülhamid dev sene sürdü. Filhakika 1947 senesin mekle meşguldür. kumetin bu şekilde muvaffak olmamemiştir. Fırtına çıktı mı dalgalar rinde satın alınan bu gemiler Al | de Birleşik Amerika sari hastahkSanMarino'ya düşen bombalar sı yüzünden. Komünist Parti tarafgüverteyi süpürüyor ve toplann manyada inşa edilmiştir. Beheri 775 lar dairesi endişe veren bir keşifte îngiliz hanedanı SanMarino"da tar kaybetmiş, gazetelerimizin tirajı istimalini imkânsız 'ılıyordu. Za tonluk olan bu iki gemi Balkan bulundu. Evvelce bir kere D.D.T. ten bu mahzurlar dolayısiledir ki harbine gayet faal bir şekilde işti sıkıld.ğı zaman sinekler yok oldugu | pek sevilmemektedir. Bu husumet düşmüştür. Bu hal devam edebilir. Fransız komünist liderlerinden Jacguea Duclok , jnerinin birevvelâ Barbsrosa çekilen bahriye rak etmişlerdir. Bilhassa Berkisat halde bunlar artık ilacdan o kadar ; k i m e m l e k e t i n i d e o o Bunun önlenmesi lâzımdır.» b i r i n d e n a y l r a n u ç u n l m d a n ileri 2 Silâh fabrikalarmda geniş öl nazan dikkati celbedcn noktaların. komutanmın forsu bilâhare köhne vet Bulgarlara karşı Şarköyün mü müteessT olmuyor ve yaşamağa de Fransız komünist lideri, hükume çüde sabotdj yapmak. gelmiyor. Dava sadece bir para dadan biri de, Jacques Duclos'nun, Mesudiyeye nakledildi. dafaasında çok iş görmüştür. Ce vam ediyorlardı. Evvelâ D.D.T. de vasıdır. tin faaliyetini sekteye uğratmakla, 3 Kuzey Afrika protektorala hükumet aleyhinde olan herkesla Balkan harbinin bütün yükünü mal Paşa Osmanlı bahriyesi zabita bir imalât hatası olduğu sanıidı. SanMarino cumhuriyetıne göre memleketi sefalete sürüklemekle nnda, hükumete karşı gelenlerle işbirliği hususundaki »srarıdır. Kı. çeken, İmroz ve Mondros deniz nına yeni komutanlan Souchon Pa Fakat nafile: Bu ilâc artık eskisi zıl lider, hattâ bu hedefe varabil. ingiliz Kralhğı şöhretinin icab et bu halin önlenebileceğine de işa geniş öiçüde teşriki mesai etmek, harblerine iştirak eden bu gemi şayı bu gemide takdim etmişti. Bu gibi tesir etmiyordu. Yahud sinekretle, partinin ana hedeflerini ju 4 Hindiçinide komünistlere mek için, prensjplerin de nazarı hâdise 1914 senesi ekim ayında vu ler D.D.T. ye mukavemet etmeyi tirdiği hakkaniyetten aynlmıştır. şekilde sıralamaktadır: lerle Mesudiye olmuştur. Bu son yardırn için çalışmak, ilibara alınmamasını tavsiye etmekHarb içinde İngiliz hava kuvvetleri öğrenmişlerdi. muharebede geriden seyreden Bar ku bulmuştu. Italyada harekâtta bulunurken yan 1 Ordunun maneviyaünı bozFakat, Figaro gaıetesinin foto tedir. DD.T. ye karşı mukavemet pey lışlıkla SanMarino toprağuıa bir Türkiye bir kaç hafta sonra harbaros ateşten pek fazla müteessir mak, subaylar arasında, askerler kopüerle sahifelerini kaplamskta oŞu sırada, komünlstlerin en fazolduğundan yerini Turgudreise be girdiği zaman Berkisaffet No da eden sinekler tetkik olundukta çek* kaç bomba atmışlardır. Şüphesiz arasında panik havası yaratmak, ian bu hâtıra defterinin en fazla la sosyalistleri kendilerine terketti ve bu zırhlı Yunan donan vorosisk'i bombardıman etti. Her mühim fizyolojik değişiklikler gösmeğe çaiıştıilan görülmektedir. Ingilizlerin maksadlan burasuu yaptığı terdiler Meselâ ayaklarm gövdeye masının bütün ateşini üzerine çek iki destroyer Yavuzun Sovyet partisi olan Thorez partis!, miş oldu. Aynı harb esnasında iki muhtelif çıkışlarda kendisine refa yapıştığı yerde bulunan kıllar daha bombalamak değildi. Onlann hede dan ika edilen zararın bir listesi Kraliçe Elizabeth'e müracaat ederek kat etmişlerdir. 1915 senesinin ağus sert, daha gür bir hal aimıştı. Bun fi Italyan topraklan idi ama aksi ni bildirmiştir ve bunların müm istediği tazminatın kesilmeden ve bir Fransız siyasî partisi İle işbirnrhll Bulgarlara karşı Çatalca hatlik buya, oldu işte... Oldu ve me kün mertebe süratle tamir edilme rilmesini taleb etmekte ve bunun liğini temin ettiği takdirde gene tının müdafaasma iştirak etti. Tur tos ayında başka torpidolarla bir dan başka bu çeşid sinekler dusele de bundan çıktı. sini yahud daha doğrusu tazmin «son dostane müracaatu olduğunu taraft.r toplayabi'.eceği kanaatindegudreis Kılıcburnunda Osmanlı or likte Marmarada düşman denizaltı varlarda süratle hareket etmiyortasrih eylemektedir. Cumhuriyet, dir ve bu sebeble de kendisine paSanMarino kronik bir şekilde olunmasını istemiştir. dusunun sağ kanadında, Barbaros ' larını arayan Peykişevket iki ba lardı. Mümkün mertebe az hareket Alman düşmanıdır. 1939 da daha Vaziyetin vahametini kavrayan Kraliçenin kendisine yap'ığı teklifi ravan vazifesi görecek siyasl grupise sol kanadında yer almıştı. | casının arasma bir torpil yiyerek yapıyorlardı. hâlâ Almanya ile resmen harb ha İngiliz Kraliyet konseyi derhal da hakaret telâkki ederek bunu red lar aramaktadır. Dernek sinekler ideal zanneBirinci Dünya Harbinde Gelibolu : karaya oıurmak üzere sahile yasJacques Duclos. bundan bir hafta linde idi. Buna sebeb de 1919 da vayı ele alarak her tarafmdan tet detmcktc^ir. yanraadasmın içerlerinde Nazaraya ; lanmıştı. Aynı senenin ocak ayında dilen ilâca karşı mukavemet edemüttefiklerin bu cumhuriyetin is kike koyulmuştur. Tetkikat uzun Berk Hepsi bu kadar da değil. Notada evvel de komünist partisinin orgayaslanan Turgudreis 28 lik topla> Şile önlerinde bir Rus ma bilmek için yalnız fizyoîojik değimini banş muahedesine ithal etme sürmüş ve maalesef SanMarinonun SanMarino"nun sadaka istemedi nı olan Humanite'de yayınlattığı ve rile Arıburnuna 25/4/1915 te çıkar j yinine çarparak arka tarafı harab şikliklere maruz kalmamışlar, yanı yi unutmuş olmalandır. Evet bu tlehine oIdu ne<icelenmiştir. In,sriliz §i, fazla müzckc eye gırişnıeğe gazetenin «mühim» diye tebarüz ma yapan Müttefiklere aşırma atış i Halicde tamir edilen iki ge zamanda az hareket etrneyi de öğmemleket Alman düşmanıdır ama ler m i d a h a u z u n SanMnrino'ya 26 milyon vakti bulunmadığı ve Londra hü ettirdiği bir mektubunda sosyalistlarda bulunmuştu. Resmî İngiliz j müddet hizmet gö renmişlerdi. Böyielik'.e zehirin bu sefer bombalan atan Almanlar frank (220 bin lira) tazminat ver kumeti bu hususta muvafik bir ka lere hitab ediyor, »birleşirsek kuvrrporlan bu zırhlıdan açılan ateşin i rebilmişlerdir. Cumhuriyet donan cümîei asabiye merkezlerine kadar deği], Ingılizlerdir. Onun için de meyi kararlsştırmışlardır. rar vermediği takdirde fena vazi vetleniriz» diyor ve 1935 (Front çok mühlik olduğunda müttefiktir i masını idare eden bahriyelüer bu nüfuz etmesine mâni oluyorlardı. Büyük Britanyadan yaptığı hasarı Populaire) zamanmı hatırlatıyorSanMarino'da bu haber bir bom yete düşeceği ilâve edilmektedir. gemilerde yetiştirilmişlerdir. Amerikanın muhtelif köşelerinden ödemesini istemişlerdir. ler. du. Fakat De Gaulle partisindeki Satlll a ba tesiri yapmıstır. Çünkü bu cumEh, bilinmez! Kimbilir bu müıi Harbden sonra Cumhuriyet de£ Ç'kanlan topçskerîerin gelen haberler hep birbirini tutuisyandan sonra Fransız Meclisinin 374 milyonluk . fark huriyetin istediği 400 milyon frank mini Cumhuriyet, ne gibi misillevirlerinin başlangıcında Turgud i faaliyeti hakkında da sdylenecek yordu. Artık mütchrssısfar için yaen kuvvetli partisi haline gelen Meseleyi uzun uzadıya tetkik tı. Yani aleyhteki fark 374 milyon meler hazırlıyor? Topraklan 80 ki sosyaüstlerin sözcüleri Duclos'nun reis bir müddet mekteb gemisi ola çok şeyler var. Bunların hepsinin pılacak şey tekrar işe koyulmaktı. lometre murabbadan ibaret olmasıBu çahşmalar ve tecrübeler beş ve tahlil eden San Marino Cum gibi bir şeydi. bu mektubunu şu şekilde cevablanrak kullanıldı. Son harbde de Tur hayatmda kahramanlık menkıbeSanMarino Cumhuriyeti lâtince na rağmen savurduğu tehdidler in dırmıştı: gudreisten çıkarılan zırhlı saçlar leri mevcuddur. Hurdacılara terk senedenberi devam ettiâi halde â huriyeti 1945 te İngiltere Kralına sanı bayağı üıkütüyor. Trakya müdafaa tertibatında kul olunmak suretile vazifelerinin so limler hâiâ bir şey bulmuş değil müracaatle hava kuvvetleri tarafın kpleme aldıfiı ikinci bir muhtıra üe «Şimdiye kadar sizinle isbirliğilanıldı. Bu suretle Balkan harble na erdiğini görecek olan bu şanh lerdir. E'ıbette £ünün birinde gene yanaşan bütün sosyalistîeri im. bulacaklardır. Fakat rinde bir hayli hizmet gören bu ih gemilere son bir selâm göndermek reken ilâcı ha ettiniz. Biz bu hataya düşemetiyar gemi vatanın müdafaasma bizim için bir kadirşinashk borcu şimdiki halde yerlerinde saymakyiz. Demir Perde gerisinde komütadıriar. Chlordan. Dieldrin ve v son bir yararlıkta bulunmuş oldu. teşkil etmektedir. nist partileTi ile ilk işbirliğine ya. naş«n sosvalistler oldu, bir ara size insndılar, fakat bu memleketler. de ilk sehpaya gönderilenler de ge» ne o sosyalist idareciler oldu.» Sosyalist partisinin organı olan Le Populaire de bu «izdivacı» red. detmiş ve ha'en peyk memleket. ierde hapishanelerde çürümekte olan sosyalistlerin adlannı, künye» lerini sıralsmıştı. Jacques Duclos. hâtıra defterin. de bu işbirlifinin komünist nartisini kurtormpk için elzem oldufu» nu bilhassa kaydetmekte ve böy« lelikle de sosyalistleri veya kendki. le teşriki mesai edecek diğer partileri basamak olarak kullanmak niyetinde bulundugunu itir»f etmektedir. Thorez'in muBvininin belki da ] mahvına sebebiyet verecek olan bu hfitıra defterinde komünistleria \ lşçi davalarmı ne şekilde ele aldık. lan ve mütalea ettikleri hakkında j da şu enteresan bilgi mevcuddur. Hükumetin, çelik sanayünde işçilere yüksek vevmiyeler vermesi, partinin tahrik kempanyasını kös»| teklemektedir. Bu sebeble de, bu işçilerin yüksek yevmiye almalar önlenmeli. böylelikle de parüninâ İngiltereyi korkufmaya çalışan minimini devlet ı İş Bankasınııt Şehremini Ajansı Açıldı ) [ Arjantinde Eva Peron^un Askerlcri j Paris caddelerinde yapüan geçidresmi Köylii Partisi Kastamonu İl merkezi açıkh Ankara 17 (Telefonla) Türkiye Köylü Partisi genel merkezinden verilen malumata göre, partinin Kastamonu' il merkezi bugün törenle açılmıştır. Bu münasebetle konuşan Ethem Menemencioğlu, idarl ademi merkeziyetin faydaları hakkında bir konuşma yapmıştır. Çanakkale milletvekili Süreyya Endik de komışmasında vatandaş"arın memleket idaresinde kanunî imkânlara göre vazife alması lâzım geldiğini anlatmış, 14 mayıs gibi bir neticenin zedelenmemesi için milletçe gayret sarfedilmesi gerektiğini, iktidan her vesile ile çelmelementa namushı bir muhalefet sayılamıyacağmı söylemiştir. ParH baskanı Remzi Oğuz Arık da konuşmasında bı r.üne kalar ileri süriilen mütaleaiarı cevablan «Baitil giuıü» muuaieb€tilc Clıamps fcljscede bir resmi geçid sa'd bir zemin hazırİRmalîdır.» İsçiler lehinde çalışUklan iddia*j Iş Bankasının İstanbulun muhtelif semtlerinde açmakta olduğu ajails ve bürolardan 17 ncisi dün sında olan bir partinin, bu şekilda| ŞEHREMİNİNDE hizmete girmiş bulunuyor. mütalea yürütmesi. onun ne gibî| Resimde, açıhs töreninde bulunan »eçkin davatlller ve Banka erkânı görülmektedir. maksadlar peşinde kostuğuna gaye güzel bir delildir. Duclos'nun hâtıra defterinden sıy< nlan manayı şvı sözıerde hulâsa et»| mek mümkündür: Fransız komü«;j nist partisi zayıflamaktadır ve btl • ' zayıflama devam ettiği takdirde d« çökecektir.» Bütün rakamlar d a : bunun bir hakikat olduğunu göstermektedir. 1947 senesinde komünist partisinin 800,000, komünist nüfuzu , altındaki sendikanın (C. G. T. K.) da 2.800.000 üyesi varken bu ra. kamlardan birincisi 400.000 e, ikincisi de 1.200.000 a düşmüştür ve bu düşüşün de devam etmekte olduğu gizlenmemektedir. I Jacques Duclos'nun. el çantası ve hâtıra defteri ile iljili olarak polise müracaatte bulunmuş olması, tekzib yoluna da kolay kolay e»demiyeceğini göstermektedir. İkinci Cihan Harbinden evvel, gene bir komünist Maran, hâtıra defterini kaybetmiş ve bu yüzden de başır.a çok şeyler gelmişti. Bugün de Jacques Duclos'nun aynı akıbete uğraması muhtemeldir. 56 yaşmda olan ve gene kızılların idliplarına göre «hayatiyetini» kaybetmiş bulunan Duclos artık sahneden çekilmelidir. Duclos'nun gerisinde, Thorez'in yerini almak için cereyan etmekte olan mücadele de bu" günlerde patlak verebilecektir. Yal nız, böyle bir «değişikliğin» esasea sallanmakta olan kcmünist partisl» ni daha da sarsacağı kanaati, beW de ihtilâfın pstlak vermesini gecik.tirebilecektir. japUmısur. KesmUerdı, tayıKiar geçerken bu merasimi scyre geieu Kanıeronlu davetlilei görülmektedir.