Catalog

Dunyanın en buyuk patronlu elişi ve model mecmuasının 375 Sayısı Perşembe Ç I K I Y OR 116 sahıfe, 110 Krş. umhuri HURUCUSU: YUNUS NADÎ PEYNİR YAPANLARIN DİKKAT NAZARINA En raze ve en kuvvetli Maya ŞARK^tYNİR MAYASIDIR Salı 27 Mart 1951 Menfaatinfa icabı ŞARK PEYNİE MAYASEVI tercih ediniz. 27 nci yıl sayı: 9571 Teiefonlar Umumt Santral Numaran: 24298. Yan İşleri 24299, Matbaa : 24290 Telgrai ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta Kutusu İstanbul No. 246 Celâl Bayarın irticaa air düşünceleri ((Bugün toplu bir irtica hareketinin varlığı iddia edilemez, Yalnız eskiden kalma hareketlerin döküntüleri tamamen silinmemiştir)) "Millî teyakkuzumuz ve mevcud kanunlar bıı hususta kâfi teminattır. İcab ederse, fikir hürriyetini gözönünde tutarak, yeniden kanuni tedbirler de alınabilir, binaenaleyh müsterih otaalıyız,, Ankara 26 (Telefonla) Cumhur Başkaru Celâl Bayar tarafından kabul edılerek yemeğe alıkonulan Ali Naci Karacan bu ziyaret dolayısile intıbalannı hazırladığı bir makale ile gazetesine bıldirınıştır. Ali Naci Karacan ezcümle diyor ki: «Sayın Devlet Reisimizin sözlerinden aldığım intıba şu oldu: (Bugün memlekette toplu bır irtica hareketinin varlığı iddıa edılemez. Yalnız eskiden kalma hareketlerın döküntüleri, ölü zerreleri tamamen silinmemiştir. Bu köhne enkazı :stismar etmek istiyen küçuk bir menfaat zümresinin varlığı da kabul olunmalıdır. Dıkkat ve basiretle takıb etmek şartile zamanın halledeceği bu meseleyi de tabiî görmek lâzım gelır. Ancak yayınlanmak istendıği gibi Demokrat Parti iktidara geldikten sonra irtica hareketi şahlanmıştır, diye iddıa etmek, eğer insafsızhk değılse kasdı mahsusla herhangı bir kötu hedef kovalaiıak demektır. Bugun yapılan ban yayınlara ve hareketlere bakarak 1947 1948 194Sı jrülarînda herkesin gözu" dnünde' cereyan etmiş bu kabil hareketi ere karşı ruçin o zaman bu derece şıddetle hucum edılmedıği düşunulürse bu yoldaki söylentılerin ve ne§rıyatın mahiyeti daha iyi anlaşılabilır.) Sayuı Devlet Reisimizin sözlerinden çıkan mana şudur: (Mıllî teyakkuzumuz ve mevcud kanunîar bu hususta kâii temuıattır. İcab ederse tefekkur hürriyetini goz önunde tutarak yeniden kanunî tedbirler de alınabilir. Binaenaleyh müsterih olmalıyız.) Celâl Bayar ve Adnan Menderes İkide bir bazı gazetelerde Dev Meclis açıldı Kabinenin çekildiğine ve hükumcti kurmaya gene Adnan Menderesin memur edildiğine dair Cumhur Başkanlığı tezkeresi okundu iranın iç enfeeler uyandınyor Lübnanda kanh seçim mücadelesi Bir seçim toplantısında çıkan hâdisede 1 polis 2 sivil öldü, 100 kişi yaralandı | Ankara, 26 (Telefonla) Büyük Millet Mechsi bugun Sıtkı YırcaUmn başkanlığmda toplandı. Başbakan Adnan Menderesin çekildığıne ve yeni hükumeti kurmağa geoe Adnan Menderesin memur edildiğine ve yeni Bakanlar Kurulunun onandığına dair Cumhur Başkanlığı tezkereleri okundu. Gundemde başka madde olmadığmdan Meclis, çarşamba günü toplanmak üzere oturuma son verdi. Cumhur Başkaru saat 15 de Mecl:se gelerek bir muddet meşgul oldu. İki kanun teklifi Ankara 26 (Telefonla) Tokat let Reisıle Hukumet Reisinin aralan açık olduğu ima edilmektedır. milletvekili Ahmed Gürkan, VakıfSon aylar zarfında bir kaç defa lar Idaresınin Dıyanst İşleri Başsayın Bayann Başbakan Adnan kanlığına bağlanmasını isteyen yeni Menderese itımadı olmadığui! his bir kanun tekhfını Meclis Başkansettirdiğı, binaenaleyh Başbakanın lığına sunmuştur. Bu tasanda, Dıistıfa etmesı gerektiği sistematık yanet işlennın resmî şekilde dınî yayınlarla iddia edılmiştir. Halbuki neşrıyat ıçin gazete ve mecmua çıCumhur Başkanırun Mec'is Reisi, karması istenmekte ve dinî tedrisat Başbakan ve Dış İşleri Bakanının yapacak müesseselere daha geniş da hazır olduklan meclislerinde imkânlar venlmesi, maddî ve roacereyan eden konuşmaları dinledik nevî yardımlarda bulunulması ısten sonra bu husustaki rivayetierin tenmektedir. Gene Ahmed Gürkanın yaptığı tamamen uydurma olduğuna kayeni bir kanun teklif ile adlî ,idarî naat getınnek icab etmektedir. ve askeri memurlardan siciUerile Devlet Reisinin itimadmı haiz ol âciz olduklan anlaşılanlarm ve mıyan herhangi bir kimseyi ikinci halk arasında kötü şöhrete sahıb defa olarak kabineyi teşkile raemur bulunanların veya herhangi bir etmiş olmasına imkân lasavvur olu parti için çalışmış ve propaganda namaz. Devlet Reisinin itımadı ol yapmış olanların tasfiyesi istenm«kmasaydı. Adnan Menderes bugüs tedir. Bu teklife göre, 15 yılı ikikinci defa Başbakan olamazdı. A Arkas\ Sa. 3, Sü. 7 de nayasa gereğince mes'ul olmasa bile, Tahrandan sonra 7 bölğede daha sıkı yönetim ilân edildi Silâhlı 4 şahıs Tahran askerî valisi General Hicazi'yi katletmeye hazır lanırlarken tevkif edildiler Londra, 26 (B B C.) Tahrandan bu gece alınan haberler, guney İranın yedı bolgesinde de sıkı yönetım ılân edilmiş olduğunu bildirmektedır. İngılız Iran petrol şırketınm tesıslen ve kuyuları bu bolgelerde bulunmaktadır. Aynı ha berlere göre, Abadan tesislerinde grevlerin başlaması uzerine sıkı yönetım ılân edılmiştir. Dığer taraftan kuzey İrandaki sanayı şehirlerınden Reşt ile Şahide de kaynsşmalar olmaktadır. Iran hukumetının bu bolgelerde de sıkı yonetım ilân etmesine intızar oiunmaktadır. Bundan bir müddet evvel sıkı yö netirn altına konulmuş olan Tahranda, İran Emniyet Müdürlüğüne mensub memurlar, son dakikada giriştikleri anî bir baskın hareketi ile yeni bir suıkasdin önüne geçmişlerdir. Tahran askeri valisi General Hicazi'yi katletmek üzere hazırlık yapan 4 kişi tevkif edihniştir. Otomatik silahlarla mücehhez olan bu Arkası Sa, 3, Sü. 3 te Dün bir suikasdden kuıtcooı Tahran askeri valisi Gl. Hicazi Cunıhur Başkanının sen resimlerinden biri Devlet Reisi, bugün kendisini iködardaki hükumetin bütün icraatınm topyekun manevi mesuliyetini kabul etmij durumda addetmektedir. Çankayadan aynlırken edındi*™ inttfca şuauf ki: «Gelîp geçıcı ouhranlar bir totaliter rejimdea bir demokratik rejıme intikalin belki de biraz tabiî sarsıntilandır. Uzun müddet baskı altında yaşamış bir bünye demokratik rejimle açık havaya çıkınca, esaslı istihaleler geçirmektedir. Demokrasiye yeni ahş bğımız için, hürriyetın estirdiğı sertçe rüzgârlar yürek üzüntüsü verebilir. Fakat endişeye mahal yoktur. Dalgalar nereden gelirse gelsuı gemi sağlamdır. Gemiyi kullananlar, di§ ve iç tehlikelere karjt daima uyanıktır.) Maarif davası yeni esaslarla yürütttlecek 30 Maarif müfettişi dün başkanlığmda mühinı Millî Eğitim Bakanının bir toplantı yaptılar Ankara, 26 (Telefonla) İstanouldan donen Millî Eğitim Bakaru Tevfik İleri bugün Bakanlıkta oldukça mühim ve uzun bir toplantıya başkanlık etmıştir. Bu toplantıya Bakanhğın 30 eğitim müfettişi de ıştirak etmiştir. Öğrendiğımize göre, toplantıda maarıf davasırun bir program ve esas üzerinde yürütülmesi görüşülmüştur. Bugüne kadar her gelen Antakya 26 (Hususî) Gelen haberlerden anlaşıldığına göre, Lub nanda 15 nisanda yapılacak olan genel seçimler için partiler ve zümreler arasında çok şiddetli ve kanh bir mücadele başlamıştır.. Bu cümleden olarak dün Barok köyünde ileri Sosyalist Partisi tarafından yapılan bır seçim toplantısında çıkan hâdisede bir pohs, iki sıvil ölraüş, 100 kişi de yaralanmıştır. Bu hâdıse dolayısile hükumet ciddî tedbirler alraak zorunda kalmış ve 65 kişi tevkif edilerek, 200 kişi hakkında da takibata girişilmiştir. Sovyetler Varnada fls kuruyorlar Kremlinin, Bulgar deniz k u v vetini de takviyeye çalıştığı bildiriliyor Kömür havzasında istihsal artışı Havzadaki kömür rezervinin jılda 5 milyon ton istihsal temposu ile 100 sene dayanacağı belirtiliyor Elli altı Universite talebesi dün mahkemeye verildi Içtimaatı Umumiye Kanununa ayları hareketten ve siyasî mahiyette faaliyette bulunmaktan sanık olan bu talebelerin duruşmalarına yakında başlanacak Asıl Bayan Gromyko run bir resmi Edirnenin kara günü Bulgar işgalinin 38 inci yıldönümü münasebetile serhad şehrimizde bir ihtifal yapıldı, Bulgarlar da bu münasebetle geniş radyo yajınlarilebir küstahlıkta daha bulundular Mıllî Eğitim Bakanının kendi şahsî Atina 26 (Nafen) Bulîaristangörüşüne göıe, işleri tedvır etme dan Selânığe gelen raporîsra gore, sinin yarattığı hercümercin bu suret Sovyet Uzraanları Varnada bir dele önüne geçılebilecektir. Bu toplan Arkası Sa. 3, Sü. 7 de tıda inkılâb ve irtica mevzulannm da görüşüldüğü ve maarif camiası içınde bulunması muhtemeî komünıst ve murteci unsurlann ayıklanmasının bahis konusu olduğu anlaşılmaktadır. Asrııt en büyük davası Zonguldak 26 (THA) Ereğli Komür Işletmelerı Genel Müdurluğüne taym edılen Bekir Vehbi Ergene, havzanm kömür istihsal duGeceleyin izinsiz tezahürat yap Savcısı Nail Özkan, Savcılık Başrumu etrafında şunlan söylemiştır: mak suretıle ıçtimaaü umumiye ka yardımcısı Hicabî Dınc ve dığer « Kömür havzasındaki tesisler nununa aykırı hareket etmekten üç muavinden mürekkeb heyet dun gittikçe yenilenmektedir. Marshall sanık talebeler hakkında Istanbul Arkası Sa. 3, Sü. 5 te yardımından da istifade ile, hüku met bu işe geniş tahsisat ayırmış bulunmaktadır. tkinci Dünya Harbinden sonra dünya madencılıği yeni bir gelişme safhasına girmiştır. Biz de bu gelişmeye muvazi olarak, kömür işçisini yeraltı çalışmalannAnkara 26 (Anka) 23 mart da, imkân nisbetinde teknik vasıcumayı, 24 mart cumartesiye bağlatalarla teçhiz etmekteyiz. Havzada yan gece, Ankara İstanbul asfalt Arkası Sa. 3, Sü. 3 te yolu üzerinde Ankaradan 23 kilometre mesafedeki Etımesud bucağuıa bağh Eryamanlar köyünün meydanındaki çimentodan yapılNewYork 26 (R.) Korede teşebbüse geçilmesi de muhtemeî mış Atatürk büstünün meçhul şakuvvetleri olan memleketlerin tem dir. hıslar tarafından parça parça edüsilcileri, Pekine yapılacak yeni bir General MacArthur tarafından Arkası Sa. 3, Sü. 2 de teklifi gömşmektedirler. Yakında Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Atatürk biistlePekin'e yeni bir teklif rine iki yeni yapılması muhtemeî tecavüz bâdisesi Kore'de kuvvetleri olan memlekellerin temsilcileri bu fektifi inceliyorlar Paris, 26 (Nafen) Sovyetleri ilgılendiren siyasî bir dolandmcılık bütün Parisi guldurmektedır. Şımdıye kadar hiç bir hâdise bir Arkası Sa. 5, Sü. 2 de Sahte Bayan Gromyko'nım macerası Traktör fabrikatörü Ferguson, Ford müessesesrnden 90 milyon sterlin tazminat istiyor Londra, 26 (BB C.) Asnmızın en büyük davalanndan birinin görulmesir.e pek yakında başlanacaktır. Büyok fabrikEtorlerden Fergusson, traktör modellennin Ford maesseseleri tarafından kopya edild ei iddiası ile bir dava açmış ve F c r c dan 90 mılyon İngıliz lırası tazmınat istemiştir. Ford müessesesi 1949 senesmde bu ihtılâfı tatlılıkla h^ıletmeye teşebbüs etmiş, fakat muvaffak olamamıştı. Kendi kendimizi tenkid: Gönül avutma Başımızda «yaz saati» denilen Allahın belâsı bır şey var. Senede iki defa, bir ileri bır geri, vaktimizi, zamammızı şaşınp dururuz. Aradan ne kadar devir geçmiş, hesabı guç. Her halde bır hayli onseneler evvel bu sıstem Avrupada tatbık edılmış. Guya iş saatlerinde çahşanların rahatı ve rerimi temin olunacak. Yani güneş erken doğduğuna gore işe erken gıdılecek ve erken çıkılacak. Bütün dünya bu mânasız âdetten çoktandır vazgeçtı. Gel gelelim, kış güneşinden dahi daha geç uyanan Türkıyemız, galıba 1915 cıvarında bu mühim keşiften haberdar olarak tatbıkına başlamış. O gün bugündur devam edip gider. Halbuki saat saattir. Bir saat evvele almakla bir saat ileri göturmek arasındaki basit oyuna artık çocuklar bıle kanmıyor. Yaz veya kış, gündüz veya gece çalışma saati malum olduğugöre, vakıt gösteren tnakineleri, 7 iken 8, 8 iken 7 yapmakla, Allah aşkınıza, kim ne kazanıyor? Bundan dolayı istıhsalin, ihracatın, alışın verişin arttığı, yahud hiç değılse, millî ekonomıde bır tasarruf temin olunduğu isbat eâılsin fci bız de bo§uboşuna sınırleıim'yelım! * * * Gazete fiatları Edırne, 23 (Telefonla) Bugün ı serhad şehri Edirnenin Balkan Harbinde Bulgarlar tarafından işgalinin 38 inci yıldönümü münasebetile Öğretmenler Derneği tarafından tertıb edılen ve bınlerce Edimelinin katıldığı bir ihtifal yapılmıştır. Muhtelif hatibler tarafından bu kara günün safahatı anlatılmış ve gencliğe hâdisenin mâna ve ehemmiyeti izah edilmiştir. Göz yaşlan ve heyecan içinde cereyan eden tören, Sarayiçi ve Karaağaç şehidliklerine çelenkler konduktan sonra bitmiştir. Edımede en derin bir ciddiyet ve milletımize hâs vakar içinde anılan işgal hâdisesi Bulgar radyolannın 24 saattir açüklan yay gara kampanyasmın mevzuumı teş kil etmektedir. Filhakıka radyolar, Buigar işgal kuvvetleri komutanlarını ve bıihassa zalım general Volçef'i goklere çıkarmakta ve Odrin'i (Edirneyi) ancak Bulgar askerinin ıskat edebildiğini ve daima edebileceğini mütecaviz bir dille yaymaktadırlar. Bütün dünyada kâğıd fiatlannın yükselışi ve bilumum tabı malzemesinde %50 nisbetinde bır artış husule gelmiş olması, Istanbul ve Ankarada çıkan 15 gündelik gazeteyi yaşıyabilmek ve memlekete karşı olan neşir ve tenvir vazifelerini yapabilmek için müşterek bir karar almaya sevketmiştir. Bu karar, fiaü 10 kuruş olanlann 15 e, 10 kuruştan az olanların da 10 kuruşa çıkarılmasıdır. Akşam, Ankara, Akşam Haberleri, Cumhuriyet, En son Dakika, Gece Postası, Her Gün, Son Saat, Son Telgraf, Ulus, Vatan, Yeni Istanbul, \ Yeni Sabah, Zafer, Zafer Akşam Postası ve Zaman Akşam { Postası gazetelerinin müşterek beyannamelerini 5 inci sahifemızde bulacaksınız. Kadro harici edilen harb gemilerimiz Satılığa çıkanlacak gemilerden Turgudreis zırhlısuıın çok para edeceği tahmin ediliyor Kadro harici edilen ve edılecek olan harb gemilerimizin teknelerınden, makinelerinden ve dığer aksamından istifade edilmesi hakkında bazı kararlar ittihaz edilmek üzeredir. Çoğu Golcük tersanesınde bulunan ve çoktan kadro dışı edılmış ve bazıları yan batmış olan bu eski gemıler şunlardır: 10 000 tonluk Turgud Reis zırhlısı, yan batık 2400 tonluk MuiniZafer zırhlı korveti, 3850 tonluk Hamidıye ve 3950 tonluk Mecidıye kruvazörleri, Reşidpaşa nakliye gemisi, Marmara denizaltı ana gemısi, Kocatepe ve Adatepe muhribleri, Berk ve Peyk mayin gemileri, eski Birınci ve İkinci Inönü, Sakarya, Gür, Dumlupınar denızaltı Arkası S a . 5, S ü . lde Yeniden savâşlara katılan hirliğimizin kahraman Mehmedciklerinden bir grup, cepbede ele geçirilen bir köyda Politika Hah.~ Şimdi t D " « " oldo...