Catalog

CMHLRıiü/r f Günün iktisadî hâdiseleri I fktisadî biittinliigümüz Yazan: Dr. Nizameddin Âli Sav =haherleri Yakınşark Daimî Verem kursu açılıyor GÖRÜŞLER DÜŞÜNCELER HEM NALINA MIHINA Çok ılerı, ayıu zamanda çok ge memleketler arasında Avrupa. ikn verlerı olan bugunku Turkıye tisadî yekpârelığı olabıhrse, bu anuyuk bir Turk doshı ile ıktısadca butun ve yekpare ol cak bızım en ılerı kısımlarımızla olan rahmetli Rıza Şah ması lâzım gelen gelecektekı Tur olabılır Gerı kısımlarımız ıktısad Pehlevinin cenaze toreni, Bu başlıkta genclık kelımesıtecrubesızlıkten dolayı genclığın kıve arasında farklar olacakür Itı hayatlarım aykırı olarak bıldıkleri Tahranda 200 bın kısinin ıştirakıle nı başa koymuş oldugumdan doraf edelım, bızımkı gıbı yamalı gıbı devam ettırırler Mıllî ıküsaddaıma hata>a maruz kalacağım vapılnuştır. Cenaze torenine Turlayı yaşhların bana gucenmemememleketler batıda kalmadı gıbı lar ayn ayn asgarî sevıyede olsun zannetmek doğru olamadığı gıkive, Pakistan, Afganistandan gonsını rıca ederım, bu sırf takvım Orada memleketler bırbırıne yol, yekpârelık sağlamadan, bır araya bı ıhtıyaıın da tecrubelerınden derilen askeri birlıkler iştırak ett'ji ( = chronologıe) hesabına uyubanka, ıktısad bağlarıle bağlıdır. gelemezler, ıntegrer olamazîar. ıstıfade edem yecek aklî ve ru gibı, İnçilterenın ve dığer Batılı larak yapılmıştır Ne perşembe onlan kendımıze ornek aldığımıza hî bır duşkunluk ve bıtkınlığe 25 devletin temsilcileri de, merhuBu tarafında lokal ehemmıyette gore, bızım de parçaları ıktısadca darı ve karakeçı ıktısadından başBirlejmlş Mılletler Saglık Teşkılatı çarşambadan evvel, ne ıhtıyarl K aklı, fıkrı ve kuvvetı yerınde ve hattâ gelmem ş bır genc ış daıma ugrıyacagını kabul etmek ma son ihtiram rasimesini yapmısavnı asgarî derecelerde sevıyeleş ka bır ıktısad tanımıyan, otetaraf nın Suıtanahmed Verem dıspansennde enclıkten evvel gelır. Ancak olabılır, fakat tecrubelerı nok başına gelıyordu Hele tarıh 20 de yeıınde olmaz lardır. Yalnıy Sovjet Rusja ıle mış bır vatana sahıb olmamız lâ ta son elektnklı supurge, fn]ider açmaga karar verdıgı Yakmşark Datmı vaktınden evvel gelen hasta andır Hele bu son cumleyı ba ıle 30 arasında ılımde, tefekkurFakat seçım nutuklarını dın pe\kleri jani kızıl cephe, butun bır Verem kursu onumuzdekı pazartesi gunu ıhtıyarlıklar yok degıldır; fakat zımdır Ferahlı ve neşelı bır vatan ve renklı fotograf cıhazlarını Avımızı one, arkaya sallıyaraK de askerhkte temayuz etmış bıı lerken «genc namzed ısterız» dı mılletin arkasından goz jası doktufaalıyete geçecektır Kursun ancak boylesıdır Yekpare bır va rupadan getırerek dunyanın tıca orenle içln Amerıka hukumeü kırk onlar kaıdenın dışında kalır hususi bır tavırla tekrar etmek çok ınsanlar kaydedıyor Fatıh ye bağıran seçmenlerın eğer bu echızı b tan kurmak gayemız olmalıdır. retıne katılan yuksek ıhüyaclı kı sandık çeşıdlı malzeme ile muteaddıd Maamafıh genclığın, ıhtıyarlıgı, mutadımızdır, hattâ arada bır ah Sultan Mehmed henuz 23 ya feryadları, anlıyan, gordugunden Ka ur h. k ' r o l u > e kafSI h u s < u r a e t « , k l n d m, g«*temıek suretıle cıbıllıjetHalbukı, son yaymlanan parti sımlan ıhtıva eden bırbırıne va rontgen cıhazı ve servm arabaları gon ıhtıyarhgın da genclığı vardır tecrube dıye ıç de çeker z Bu gında ıken bızım bu guzel şeh .^LA* ıstıfade „•„„,„, v.,fL w etmesını bılen, hıç on sızhklenni mevdana vurmuslardır. bancı parçalan olan bır ul aermıştır Bu eşya ve malzeme gumruk Bunlar ancak ış başında bellı o rada tecrubenın seçım beyannamelertnde bu yekehemmıyetını rımızı Turk mılletıne peşkeş tecrubeyı kuçumsemıyen ve ça en çıkarılarak tadılı tamamlanan bl lur Guçluk karşısında şaşıran Malum olduğu uzere rahmetli pare ıktısad fıkrını savunan dılek kede yapılacak en muhım ış, o ul naya yerleştırılmıştır ınkar ederek davayı çurutmeğe etmış ve daha evveldenben fı lışmayı daıma sevmış ve sevecek gencler olduğu gıbı boyle bır va kalkışmak hakıkaten < eskı za kır vadısınde de enıne, bojuna olan aklen ve bedenen kuvvetl' Rıza Şah Pehlevî, Ikinci Dum a lere rastlamadık Partılerımız bu keyı mutevasıl kaplar kaıdesıne Fransa hukumetl kursta daımı surette yaksek gaye ıçın çalışmazlarsa gore asgarî derecede bır hayat se vazıfe gormek ıçın memleketımıze bir ;ıyette bırdenb re gencleşen ıh manların dalkavugu» rolunde go dolaşmaga ahşmış ıdı Galılee ınsanları saçını, sakalını boyı Harbi içinde, Iranın tarafsızlıçını başhemşıre gondermıştır Hemşıre bu ıyarlar da gorulur Her halde zukmekten korkan genclık dal Romada Akademıa deı Lınceı ye yarak evvela kendını, sonra da muhafaza etmek istıvordu. 1941 e elle tutulur hangı gayeye çabşa vıyesme çıkarmak olmalıdır caklardır' Bugunku ıktısadımıza yekpare gun uçakla şehrımıze gelecektır Bir genclıkle guçluk kolayhkla bu kavuklarının kârıdır Fakat ay 24 yaşında aza seçılmış ve fakat herkesı aldatacağmı zannedecek kadar buna muvaffak oldu. 1941 eşmiş Mılletler Saglık Teşkılatı Verem araya gelecek kelımelerden dehaziramnda Hitler, Sovyet Rusyava Dıcle boyunda yaptığımız seya ve ımtızaclı mıllî ıktısad dıyeme mucadele nı zamanda derhal şunu soyle tam 25 sene sonra o akademının gafıl ıhtıjarlara tercıh etmek mufhassıslanndan Etıen hatlerde mağaralarda yaşayan aıle jız. Onun ıçın, başlavan çok par Berther de bu cuma uçakla şeh mze gıldır Genclıkte nıce guç ışler, mek lâzımdır kı tecrubenın Kij rıvaset ne getırılmıştı (1) New ıç n ıse bunu kımse tâyıb ede taamız ettıkten bır muddet sonra, ler gormuştuk Onları gordukten tıh demokratık hayatımızda kuv elecek ve yenı dıspanserle daımı kur guç vazıyetler vardır kı genc metı okumak, konferans, ders ve ton 24 yaşında ıken guya elma mez Ihtıyarların ak ve pak saç 1941 ağtıstosu başında Sovvet Rusva o guçluklerı duymaz, en muglak nasıhat dınlemekle anlaşılaca'n ların agaçtan duştugunu seyre ları ve eğer kalmış ıse sakal ile Ingiltere, Iran hukumetine musonra Istanbulda ve Izmırde kon vetımızı yok yere heba edecek aıp ;un açılışmda bulunacaktır Bır buçuk ay devam edecek olar az yetlerın ortasına pervasızca bır mahıyet degıld r Tecruben n derken cazıbe kanununu duşun ları ıle gııeceklerı bır meclıs racaat ederek Irandaki Almanlarm forlu yaşamakla memlekeümız sız tartışmalara değıl, dunya ccgçıkarıimasını istedıler Bu teklıfleeşsız memleketımızı kursun bırlncı devıesıne Anadoluda atılır ve eğer husnunıyetı, azmı kıymetı gene tecrube ıle anla muştur ılerhyor hıssı bır turlu hasıl ola rafyasmda Halk Partısının seçım bejanna rıni ağustos ortalarında tekrarladıalışan \erem mucadele doktorları çarmyor Demıyoruz kı, bırdenb*re ıktısad ahengıne goturmege sar ğınlmıştır Muteakıb devreleı e Yakın. e b lhassa aklı kafı ıse çok ke ılır Bınaenaleyh gencler ne bakılırsa gu lar. Rıza Şah Pehlevî, Iranın tarafHalbukı zamanımızda dalgalı mesındekı va'de kâşaneye geçelım Bıze herşeyden fetmelıyız. ark memleketlerînden gonderılecek e o dar geçıdlerden yuzunun iadar erken ne kadar çabuk mekanıgın kaşıfı Prınce de nun bırınde vucude gelecektır sızJığmı ıhlâl etmek ve daha fenası, once lâzım olan iktisadî butunlukakıle geçer Imdı genclık ne za tecrube ıle karşı karşıya getı Broj he ancak otuz jaşında Pa Işte mutlaka s yaset dağlarının Gerçı şımdıye kadar bu alanda ooktorlar alınaraktır tur dıvoruz Bunun ıçın de mıllî pek de boş durduğumuz ıddıa edıman bıter, hangı yaşlardakı ınsan ılırse o kadar erken tecrubenın rıs Ilımler Akademısıne seçılmış başında eaen ruzgarlardan hava Iranın istıklâlıne ve hukumranlık 19 Majıs Genchk Ba\ramı rrubadele şarttır Aıleler kendı ıs lemez 2025 yıldanberı, bu memlar genc ve hangı \aştakı ınsan iivmetını takdır edecekler ve ve Nobel mukâfatını kazanmış sezmek ıstıyenler o gune kadar hukukuna mudahale demek olan hu teklıfi reddedınce, 25 ağustos gutıhsallerını kendılerı yapar, kendı leketın turlu parçalan arasmda 19 Mayıs Gencllk ve Spor Bayramının lar ıhtıvardır Genclığın ne zaDığer taraftan nu Ingılız ve Rus orduları ansızın olduğu gıbı geçenlerde ulema ve beklıyebılırler ndan faydalanacaklardır lerı ıstıhlâk ederlerse. oyle bır ce eskı devırlerde gorulmıyen yaklaş son umumı provası yann saat 15 te man başladığı, ne zaman bıtEsasen ıhtıyarhgın ne zaman talebemızın konferanslarını can sıyaset kokteyllerıne sadece genc Iranı ışgale basladılar. Bir kaç gun mıvette mubadele, fıkır teatısı, po malar olmuştur Bu arada uç, oeş nonu ve Fenerbahçe stadlarında bu tıgı ıle ugraşanlar pek çok deun okulların ışt rakıle yapılacaktır başladığına pek merak eden ı kulagıle dınledıklerı Heısenbeıg lerı çagıracagız dıje Fransızla sonra Iran seferberlik ilân etti ve lıtıka bırlıgı, vatan butunluğu duy mısal verebılırız. Vana demırvolu Vılâjetçe hazırlanmakta olan Genchk gıldır ama ıhtıyarhgın başlanrın, yetmış nı geçmış Herrıot'la mutecavızlere karşı mukavemet gusu ınkışaf edemez Bolgecılık yapmak memleketı yekpare ıktı Ba\ramı kutlama programı tamamlan. gıcını tayın ıle galıba ılk defa lım adamlarının, mutefekkırle de otuz yaşında ıken ıllıyet n çocukluğun ne zaman b tıp prensıpını, yanı her sebebın bır rını, Ingılızler n, gene o olgun gosterdi. 30 ağustosta tngiltere Dış alır yurur Seçımîerde gorulduğu sada goturecek muessır bu: \asıta ıs ve bastırılmasına başlanmıştır dunyanın ılk en buyuk hekımı gıbı bızde bolgecılık alıp yuru olacakür. Her koyde mekteb aç rogram perşembe gunu alakalılara Hıppocrates uğraşmış ve ıhtı genclığın ne zaman başladığmj netıceye her netıcen n bır se ve dolgun yaşı geçmış olan Isleri Bakanı Mr. Eden, Ingilteıe bebe bagh olması zarurî oldu Chuıch ll'lerını bızım de, her ve Sovvet Rusvanın Iranın istıklâlimuştur mak, bu memlekete fıkırde bırlık dagıtılacaktır Buna gore ayın 17 ncı 'arlığın başlangıcı olarak 56 ya ve bu muddetlenn tarıh boyunbaşka n | ve ınulkî tamamıvetine riavet çarşamba gunu saat 15 te her ıkı stad:a turlu iktisadî ve ıçtımai şart guna daır olan prensıpı altust sene plınde kalemınden Zıraat Bankö=.mın omda bajram programı avnen tatbik mı kabul etmıştır Dıger bazı Dokunduğumuz bu konu ıçın saglaj acaktır asası olmadıgı halde havada, edeceklerı hakkında mukerrebugun memlekete dagılan 400 şu edılecektır Bu merasıme \elıler og muelhfler htıyarlığı ancak yet lar ıçınde degışıp değışmedıgıne eden keşfını yapmıştı Bu halds lktısadda bır terım \ardır Integkarada, denızde bınlerce kılo ren (eminat verdıklerini sojlebesı, kredı ıktısadınm yayılmasına etmenler ve halk da\et olunacaktır mış yaşında başlatırlar Iht>ar daır derın tetkıklerını goremeratıon Bu yenı terımı ımtızaclı ve (1) Bu akademının ısmi armasındaki metre se\ ahatler vapan Husev.n mişti. O sırada tran Başbakanı olan hızmet edıyor. Otobus naklıyecıhğı 9 Majıs gunu her ıkı stadyomda me lıgın yanı vucudun maddî ve ma d m Fakat oyle zannedı>orum yekpare manasına alabılırız. Mesekı bu husustakı kanaatler ve do£ vrşak den'len gorujtı çok kuv\etlı Cahıd Bev ımız , v etmış yaşını Furugı Han, Ingiltere ve Rusya ile rasıme saat 10 da teftışle başlanacaktır lâ, denıjor kı Avrupa memleketle gunden gune artıvor Gazete \ayı A«kerı okullar evvelâ Inonu stadında nevî verımının azalmak devu u janhş verılen rakamlar za Lvnx kı valanı \e yanlışı gosteren ve şeçm.ş dıje suda bogmaga kal m u z a k e r e l e r d e bulunuvor, fakat rı ıktısad çokuntusunden kurtul mı, radyo konferansları, hattâ şar muteakıben Fenerbahçede gosterıler ya nın başlamasında yaşanılan ık manın değışmesıle çok değışmış Cehennemın Kapısında durup oradan kışmamız polıtıkayı, ıdareyı i k i m u t t e f l k kıİErı hep bu memleketı maddî, pocaklardır Bu sene her ıki stadyomda lımın ve surulen hayat şartlarıd e , I e t m >plnız çıknıak ıstnenlere manı olan mak ıçın aralarında ımüzaclı ve tır Eskı zamanlarda hıç şuphe m'tcloj k bır mahluk armada parça gencleştırmek ıç n yegane ısa J n m i ş ? a l e ^ l a r v e yekpare bır Avrupa ıktısadı gut manevî yekpârelıge goturen aiul alnız lıselı ogrercıler merasıme ıştırak nın da bu>uk dahh vardır beth yol olmasa gerektır f 5iz yırmı yaşına henuz gelmış lar gotunmektedtr den gelmektedır lerdır. Istenen şey, bu vasıtalarm edeceklerdır Orta okular beden haremelıdırler Bunun ıçın, Avrupada kapıl?nna davalunlş b u ı u . ketlerınl kendi okullarında ve cıvar Bu meseleyı kısaca, topjekun nuvorlardı İran için, Ingiltere ıle bugunku gıbı turlu pıyasalar olma daha sıstemlı ve daha suratlı arı halkın onunde >apacaklardır halletmek ıstıyen bazı psıkologRusvanın taleblerını kabul etmekten maıı, tek pıjasa olmalıdır. Turlu masıdır. Dun\a Genclik Birlıği İcra lar (alımler manasına değıl, rubaşka vapacak bır şey kalmamışru kredı cıhazları, turlu faızlerle para Turkıyenuı tekmıl organ'.arı t'ahu okşamağı bılenler manasma) komitesi toplantısı 9 evlulde Tahrandaki Mihver elçivermemelı, merkezî bır banka, gmıkhktan kurtulmalı, Turkıye tek Dunya Genclık Bırlıgı (Way) Icra ıhtıyarhgın ancak şahsın «ıhtılıkleri kapatıldı. Iran ordusunun kredi cıhazlarını tanzım etmelıdır uçuncu toplantısını 5 mayıstan ar oldum» dedığı zaman başlaisgal kuvvetlerine mukavemetine Gumnıkler kalkmalıdır Şımdıkı vucud halıne gelmelıdır Turkıvp komitesi 8 mayısa kaoar Italja Mıllı t baren nıhayet \enldi. Tahrandaki Mihver anlaşmaz'ıklarm başka turlu orta nın atan kalbı tek olmalıdır Bol Gencl'k komıtesının davetlısı olarak dığını soylemışlerdır Ihtıyarlığn hududunun her clcılcrıle elçılık mcmurları Irandan dan kalkması kabıl degıldır Hattâ, ge zıhnı>etı bolge ekonomısı ve bol Floransa da yapmıştır Icra komitesi bu bu subjektıf çıkarıldı. 16 evlulde Rıza Şah PehAmerıkahlar daha da ılerı gıderek, ge menfaatının behrlı smırları o! çtımaında esas olarak teşkılata mu vakıt ne kadar dogru olarak çılevî oglu lehıne tahtından feragate Avıupa ıntegrer olmaz, ımtızaclı mak cab eder Bu smırlar aşıla eallık meselelerl inceledıkten sonra zılebıleceğını bılmıyorum Çunstanbul korseyi hazırlıklarıle ve bu ku yuzlermden, bılhassa sozlemecbur oldu, ıkı eun sonra da Tahve >ekpaıe bır Avrupa ıktısadı vu maz konsey toplantısında tez olarak ele alı rınden ıhtıjarhk randan avrıldı. Iran hukumeti 23 aktıgı halde cude getırılemezse, yardımlarını Bu memleketın yarım yuzyıllık nacak (Demokratık egıtm) mevzuu ıle evlulde Mihver devletlerıle munaazaltacak, belkı de busbutun kal tarıhî bolge ozelhklerı pohtıkası alakalanmıştır Icra komıtesının bu genclerle omuz opuşecek deresebetlerinı kesti dıracaklardır Amenkahiar bu teh tatbıkmdan çok kavbetmıştır Bu oplantısına Icra komitesi merkez ida cede vucudlerını ve dımağlarını dıdlerı vapıyorlar bakımdan son seçımlerdekı olav re hejetl azası bulunan Turk delegesı canlı bulanlara çok kere rastlaMerhum Rıza Şah Pehlevî Güney Mukerrem Taşçıoglu da ıştirak etmış mışımdır Işte Fransız dılınde ıAfrıkada surgun havatı geçırirken Bız de yardun gorenlerdenız lar bır sosyolog gozıle muşahedeve tlT kıncı genclık ( = seconde ]eu Tıyatro mevsımı kapanmak Sırrı Orıkın Para Uğrunda pı Hattâ bu sutunlarda benı bne vefat ettı. Ba de o ımtızaclı ve yekpare Av değer Gorulduğune gore, eskıden Icra komitesi Istanbul konseyi için kalma zararlı bolge ozellıklen. hâ (Yenı azajı kabul ihtılaf ve ıt razları nesse) denılen bu nevı ıhtı uzeredır îstanbul Şehır Tıyatro yesı buyuk bır muvaffakıvet ve pek sevdığ m, çok eskı arkaaa Iranın ısealı icin Tahrandaki Alrupa ıküsadına davet edılenlerde.arlıga gırenler, Cıceron'un «ıh u Dram ve Komedı kısımları, ragbete mazhar olamadı Bu şım Vasfı Rıza ıle uzunca mu man ve dığer Mıhver ekılerıle tenız. Sık sık dun>a ıktısad konfs lâ tortu halınde içımızde yaşıvor. etkık komisyonu) teşkıl etm stır Bu uzun muddet sur her yıl olduğu gıbı, bu yıl da nunla beraber ılk defa tıyatroya nakaşalara surukledı Fakat ou baalarının çıkarılmaları bır bahane Halbukı demokrası nıçın ılân komıteye Turk delegesi Mukerrem Tas ıyarlığının ranslarına da gıdıyor, Avrupanın Cuu Wood adamın ıhtıyaı nısan sonunda faalıyetlerını ta meyleden muelhfın ıstıkbah hak «eskıye donuş» un pıyes yoklu «di. Bu. bir «vuç adara, ne yapabiedıldı' Nıçın bunca zahmetane çıoğlu Devez (Vıetnam) Adnan (Ame. mes nı ıstıyen ıktısad ıttıhadı hakkındakı fıkırrıka), (Belçlka), (Altınolduğunu vakıt ve zamanıle bıl ıl ederek turne>e çıktılar An kında bıze umıd vermekten ds ğundan ılerı geldıgı anlaşıhnca lıHerdı kı... Iran dunja harblerinlere katılıyoruz Bunların hepsı karşı tatbık edılıyor? Sadece şu sahıl) seçılmışlerdır ıyıdır Lâkın, once bır kere ımtı nun ıçın Tekmıl dıleklerımızı, he Eskişehir içiıı ev tipi musabakası mesı» luzumuna daır olan nası •carada sıcaklar daha geç bas gerı kalmadı Bunu, yenı ıdare Sehır Tıvatrosunu mazur gor de muhasım tarafların volu ustunhatını tutmıyanlardır Bu nasıha ırdıgından zaclı ve vekpare mıllî ıktısadı şu y ecanlarlmızı, halkın fıkrını danışDevlet Tıyatrosu nra ılk buvuk başarısı savabıle memege de ımkan olmadı Şu de bulunHuğu ıçın işgal edılmişti. neticelendı tı tutmayıp genclık ıddıasım gu mayıs sonuna kadar temsılleııne cegımız Klabund un Tebeşır Da var kı, ben hala Sehır Tıvatro Ingiltere Iran topraklarından geçekendı vatanımızın suıırları ıçuıae mak ıcab etmıştır Bu hayatî gayeTurk Yuksek Muhenaısler Bırlıgı ve unç olacak tarzda tekrar edentatbıka muvaffak olsak. Dogusu, nın seçım hararetınde enmemesı devam edecek Fakat Istanbul ıresı takıb ettı Husevın Kema sunun valnız kendısıne yenı >ı rek Almanlarm karşısında mağlubiTurk Yuksek Mımarlar B rlıgl Istanbul Bahsı bırbırınden yuzlerce vıl za lâzımdır Erıdığ» takdırde camıa Subelerlnın muştereken açtıkları «Eskı lere daır vaktıle yazdıgım Üzenu çın kapalı salonlarda temsıl ver hn muvaffakıyetle sahneye kov guzel pı>es getırılmesinı bekle vetten mağlubıvcte uğravan Sovvet man aş'mı ıle ayrılmış olan bu va demokrasısı dejenere olur, bolge şehır ıçın ev tıpi" proje musabakası adlı bır vazıda temas etmıştım mek zamanı artık geçmış ve Se duğu eser b Ihassa guzel de mege mecbur olmadıgmı bo> ı^ Rusvava vardım etmek istıjordu. demokrasılerı sevıyesıne yuvarla netıcelenmış ve lkı odalı (A) t pı bırm ve m sal olarak torununun mektanı parça parçalıktan kurtarsak. Tı>atrolarının perdelerıle korları ve bır ma^al havası ıçın pne^ler kendısıne get rılmezse Sovvet Rı^\a ise fırsattan favdalac lıgını Yuksek Mımar Atılla Arpad ebde (havır, hayır okulda) og beraber mevsım de kapanmış de geçen sade ogretıcı vak'ası ıdarenın repertuvarını zengınkş narak Delı Petro'nun vasivetnamssi Sanırız buna ımkân buldukça, nır O zaman 50 yıl once bırakılan (I T Ü ) ve Yuksek Mımar Aydemır tırmek ve halka degerlı eserıer denılen uzun vadelı istılâ plânını rendıgı dıl ıle konuşmagı to demektır Bu vesıle ıle memle ıle çek hoşa gıttı noktadan yenıden başlamak lâzım Avrupa ıktısadmın ıçınde kaynaşBalkan [1 I t ) m muşterek projeleri runlarından ışıtıp oğrenerek yatathık etmek suretıle Irana ver'eşket mız ıçın hala en canlı tıj atTobeşır Daıresınden sonra çı sunmak ıç n kendı vasıta ve ırr mrk istıvordu. N'ıteKim harb bitmamız daha kolaylaşacaktır Aksı gelır. kınc lıgını Yuksek Mımar Rıza Aşkan kın zamana kadar Istanbul şı ro faalıvetını temsıl etmege de kaıacak venı bır e«er bulamıvaı kanlarıle bu gıbı eserlerı aravıp Yorgun mılletımızın aynı nevı (G S A ) ın projesı kazanmıştır halae, Avrupanın Marshall yarda(B) tıpı projeleri ı«tege uygun gorul vesınde takaırur eden turkçehıç olmazsa jabancı tıMen sonra da Intrıltere ile Amfmından faydalanan 19 memleketı den tarıhî tecrubelerı tekrarlamaam eden Sehır Tnatromuzun dram sahnesı esk lepertuvarın bulmak mızı < soysuzlaşmış turkçe > dn e eçen >ed ay ıçındekı çalışma tam manasıle modası geçmış b'i memieketlerde ojnananları ter »ka, Kı/!İorduvu IranHan ç.karmak Bılhassa medıgınden derece verılmemıştır arasında onlarla ıntegratıon halın ğa tahammulu yoktur anan ıht yarları getırmıştım Bu arını topluca gozden geçırme^ melodramını K Vass ın Kaatıl cume ettırmek gıbı bazı teşeb 'S"» a k l » Tarsus vapuru dun geldi de bır ıktısad tesısı guç olacakür arka arkaya harblerle gozu donen tstanbul İle Hayfa arasında ozel bır mısaller balolarda boyalı yuzlerle te, ve bu çahşmaların başarılı nı sahneye kovdu Ve o ver nı Duslere gırrre<=ı gerektığıne ınan [ Rahmetli Ri^a Şah.Pehlevî Ikin. . . Her tarau (asgarî ıktısad sevıye dunyanın aman vermedığı su zasefer yapan Tarsus vapuru dun saat 19 ve şeffaı ıpekler ıçınde sıçrıyan sı) ne çıkmarmş bır ulke ıle o ılerı manda .. da lımanımıza donmuştur «TarsuSH 16 aşlı hammlarla frakının veya ve başarısız taraflarını tesbıt et jirandaut nun eserıne La Fol'e makta devam edıvorum Bızım ci Dunva Harh.n.n magdurlanndan~ msçdurıvetıne sebeb olan mekte fayda goruyorum gıbı yerlı sahne mahsulu kıt olan , „ , „ , , ,• «.de Chaıllot'ya bıraktı mayısta Istanbul Pıre Cenova MarUskudar Tramvajlan mustah.de sılya yolu ile NewYork a hareket ede smokınının ılığıne çıçek takmağı Fıkret Âdılın adaptasvonu tıvatro ıdarele lann ba«ında Kml Çarlık «elır. Eçer *** MEVLİD bıle unutmamış, «yurekustu men mıni zam ıstedıler cekur „ ^ , .elkı guç fakat Sovyet Bus>. .le Pejklennı ,dare Uzun > ıllardanberı mevsıme buvuk Fransız tıyatro muharrıVellnımeUmız pek kıjmetlı buyuğudılını» mumkun olduğu kadar Adana vapuru dun geldi Uskudar Tram\ay Idaresi mustahdeyenı bır Shakespeare temsılıle rının en guzel pıyeslerınden bı, mutlaka vaz fe edınmelerı ıcab ff«.lenn ruhunda. birazc.k ınsanmuz mını zam talebl ıle Vılâyete muracaat Dogu Guney Akdenız hattının ılk yaz dışarı sarkıtmış yaşlı beylere de başlamak adetını, bu mevsım nnı Turk sey rcısıne daha mu eden ışlerden bırı de budur Ş e . duvgusu olsavdı, memleketını ışTumgeneral etmışlerdır Vall Muavinl Nâzıra Ar seferlnı yapan Adana vapuru dun 11 teşmıl edılebıİT Bu ıkıncı gencoethe'nın hatırı ıçın bırakan nıs bır şekılde tanıtmak gıbı ıyı h.r T.yatrosu bu ışı şmdıve da uzaklaştırdıkları tacmerhum humanımıza donmuştur EŞREF ALPDOĞAN'ın k devrını yaşıyanlara mukabı] danın başkanhğında toplanan II Hakem dar vazıfe edındığı ıçındır kı 20 Adana donuste Rodosa uğramış \e bır de ruh ve akıl genclıg , yanı Dram sahnesı, ılk eser olarak bır nıvetın mahsulu ıdı Bu ba vefatının kırkıncı gunune tesaduf eden Kurulu amelenm bu talebini tetklk ete sanat h a y a t ı m ı z d a ,kumdara, ,son ,hurmet vazifesini • , . „ . , „ j va3 Rodoslular tarafmdan bu>uıc alaka ıle ç genclığı sayesınde duşkun vu onun Faust'unu oynadı Itıraf et kımıdan Delı Saraylı hoş karşı y ı l.d a n b , r ı 10/5/950 çarşamba gunu Kadıkoy Os mış ve muesseserun mah duruırumı , , ,„ =JV,,I parlardı. Fakat Kızıllar nerede, mv andı bazı sahneler ve tıpler ta ustun bır mevkı temın edebıl «anhk nerede'. managa camımde oğle namazını mu incelemeje karar vermıştr Ame e ve karşılanmış ve dostane teazhurlerde cudlerını gezdırenler de vardır melvım kı bu Faust temsıh mamıle Fransız kaldığı halde teakıb azız ruhuna okunacak Mevlıdl rılmekte olan beş lıra aıle zammının bulunulmuşrur Muhsın Ertugrulun mızansenı ve mıştır Adana 215 yolcu \e 120 ton yuk ge kı, bunlar vucudlerının goçmesı Şerife arzu eden dın kardeşlenmızın on bes liraya çıkarılmasını ısteırekteDram sahnesı sanatkarlarının Bedıanın, Mahmudun Mehmed Komedı kısmı beıeket versın tırmıstıT teşrıflenıu nca eder z karşısında kadere teslımınefs etKaracanın nefıs kompozısyonlidır Ejı Memduha Alpdogan mışlerse de ruh ve akıllarını ustun ojunu sayesınde, buyuk rı sayes nde eser zevkle, alâka mevs mı yenı ve guzel bır koLimandaki sis şa rın hatırasına la>ık bır azaOglu Nureddın Alpdogan medı ıle kapattı ve eskı eserletkı gundenberı lımanımızda devam kullandıkları muddetçe terutaze met ve mukemmellık ornegı ol le seyredıldı rın arka arkaya sahneye çıkarıleden sıs şehır hatları ve Yalova sefer çıçek fıdanları gıbı başlarını * * * masıle uyanan endışelen gıderlermde bazı aksaklıklara sebebıyet ver dımdık tutarak bır şezlongun, muş, Devlet Tıyatrosu sahneSt] Dr VEZIHE KANER m ştır Evvelkl gv.n Uskudar ıle Kabasmde aynı gunlerde oynanan Renk ve çeşnı bakımmdan bam dı Bu eser A Bırabeau'dan terile taş arasında şlıjen araba vapurlan sa hattâ bır koturum koltuğunun Faust la kıyaslanmca da, Şehır başka eserler oynamaga ahşmış cume edılmış ve geçen mevsım STJ Dr TALAT KAYAK1RAN at 19 ıle 21 ara^ında sefer yapamamış uzerınde gozlerınden nurlar, dılTıvatrosunun ne kadar daha ılerı olan komedı sahnesı, mevsıme başmda (artık tarıhe karışm"» Nıkahlandılar Yalovaja kalkan vapur Pendıge sıgı ler nden cevherler saçabılmektetstanbul 8 5/1950 narak gece yarısından sonra saat 2 de dırler Işte seksen yaşından son bır sevıyede olduğunu goster benım Fehmı Baldaşla bırlıkte olan) pıyes sansuru tarafından ycluna devam edebılmıştır Ajrıca Ada mıştır Faust'tan sonra sahneye Louıs Verneuıl'den çevırdıgım bır menedıldıgı ıçın o zaman oyna ra ve Kadıkoj seferlennde de gecikmeler konulan Bır Komıser Geldj pı vodvılle, Nemo Bankası ıle gır namamış olan Uvey Kardeşleı olrruşrur «Karlar altında nev bahanm yesı de bıze yenı ve kuvvetlı b»r dı Fransada oynanalı bır hayl komedısı ıdı Eserın temsılı, sanben» Ingılız muharrırını J B Prıest zaman olduğu halde, gunlerımı surun tahmm ettığı gıbı, çok şuBoğazdan geçen Rus balıkçı kur seyırcılerın ahlâkını bozmagemileri dıyen bızım Hâmıdımız, ve In ey'>ı tanıtmakla kalmamış, ge ze pek uyan esprısıle, ne Muhsın Ertugrul mızansen Vasfı Rıza Zobunun başrolde dı, menfı bır tepkı de uyandır Atlantıkte balıkçılık jaDan Rus ban gılızler n en son zamanlarda çedıralı bır ana geml le on bır buyuk kıngen bır sosyalızm mudafaası ve açtıgı dekorların guzellığı sa gosterdığı buyuk degışme kud madı, bılâkıs terbıyevı dıyebıleromorkor dun saat 16 45 te Boğazdan na daır kıtab neşretmekten gerı yesınde, senenın her bakımdan retıle bu eser, komedı sahnesın ceğımız vak'ası ıle sey rcıler uzerınde çok ıyı bır ıntıba bıragecnışlerdır durmıyan doksanhk Bernard en başarılı modern temsılı ola de şımdıye kadar gorulenlerden muvaffakıyetle Necdet Çobanhnın bir izahı rak zevkle seyredılmıştır çok farklı, çok daha «ınce hatli) karak mevsımı Shaw ları. Avukat Necdet Çobanlıdan aşagıdakı Bundan sonra Şehır Tıyatro olmasına rağmen, buyuk bır rağ kapattı Bu bahse altı sene sonra (yumektubu aldık «Unıversıtelı genc muekk llerlm tah karıda ısmı geçen makalenın ta sunun tarıhî bır ıstıhale geçırdı bet gordu Ne yazık kı Vasfınır Netıce olarak 194950 mevsıTatb kına geçılen rahatsızlığı ılk temsıllerın bır lıjelerını muteakıb tevkıflerı sebebıle rıhı 1944 tur) tekrar gelmeme ;ını gorduk E\LIYA ÇELEBI Mareşala karşı ıfa edemedlklen son geçen gun bır seçım daıresınden jenı nızamname ıle aktorleı kaç hafta sonra durdurulmasım mının Şehır Tıyatrosu ıçın geEn tanınmış ve sevılmış butun \azıfelennl, tahliyelenni takıb eden Cumhunyet» e yazılan bır meK muhtelıf sınıflara ayrılarak, mu ıcab ettırdı Bu yuzden d^rhil çırdığı buyuk ıstıhaleye, yenı gece rrerhumun kabrml zı\aret etmek tarıh muharrırlerının ve aıle arıdare sıstemın n ılk gunlerde tasuretıle yenne getırmek ıstedıklerıni tub sebeb olmuştur Bu mek kavele esasma baglandılar Muh sahneye konan yenı komedı, Be bıî gorulmesı ıcab eden buhranş'vlennın yardımıle neşroluTurk Edebıyatımn mesoyledıler ve benım de kendılerıle bu. tubda orada halkın seçım pro sın Ertugrulun Devlet Tıyatrosu bek, adaptasyonun hayatımıza nan < Resımlı Tarıh Mecmuası» larına ve bılhassa Dram kısmındarı ıftıhan olan Refık 1nmam arzusunu ızhar ett ler pagandası nutkunu soylıyen ha Genel Mudurluğune tayını dola uymıyan, âdetlerımıze aykırı du nın beşıncı sayısı çıktı Ha'ıd nesır ve hıkâje Davalarına samlmıyetle baglı oldu tıbe karşı <genc namzed ıstıyo yısıle de Muesseseden ajrılması şen taraflarına rağmen, vak'ası da en kuvvetlı kadın elemanlasahaMnda henuz kabıgum genc arkadaşlarımın arzusuna uy ruz» dıye bağırdığı yazılı ıdı ıcab ettı O zamana kadar bır nm surukleyıcılığı sayesınde bır rından mahrum kalmasına rağMuteaddıt defalar basılan evna \a!lamamış bır şahgun olarak kendılerıle bırlıkte merhum men, ve bılhassa hasılat bakıveıkı nusnalardan bayılerde mev sıjenir Mareşalın kabruu zıyaret ederek 5 da. Hattâ bu haberı alan yaşlı nam tek rejısorun, ıntendant ın yu aydan fazla afışte kaldı Bundan mından, başarılı geçmış olducuddur K. Işıl (Ankara) kıkalık bir ıhtıram sukutunda bulun zedlerın saç ve bıyığını boyadık ruttugu sanat ışlerının ıdaresı sonra yarıda kesılen Nemo Ban ğunu, salonlarını daıma kalabaduktan sonra hep bırlıkte gerı don ları bıle ılave edılmıştı Bu ha kıdemlı sanatkarlardan murek kası temsıllerıne devam edıldı Nılgun romanı şımdılık bır seyırcı topluluğıle dolduk ve kadar okuduğum roPAR1S berlerın ne dereceye kadar as keb bır kurula tevdı edıldı Şehır Tıyatrosunun, bılhassa olduğunu manlar arasmda yalnız Bu ıtibarla benım ve talebelerın me lına mutabık olduğunu bılme Bovlece 20 yıldır bır tek kuv komedı sahnesı ıçın pıyes bul durmağa muvaffak en guzelı değıl fakat soyleyebılırım Her ıkı sahnede zar başında nobet bekled gimız şeklına>nı zamanda en zıyade aekı hadavıs bır seh\e mustenid olma mekle beraber sıyasetı genclığ n vetlı sanat adamının tecrubesıne makta karşılaştığı guçlukler, ye bırı telıf, ıkısı adapte, 4 u tercuTurk olanıdır lıaır Tavzıhını rıca ederım » elıne tesıım etmek ıstıyen seç bılgısıne dayanan Sehır Tıyatro nı kurul ıdaresını komedı sah me olmak uzere yedı yenı eser A. Zekd Gdney menlerın gur seslerım herkese su bundan sonra, beş altı kışının, nesınde de eskı «Darülbedayı» sı adapte, ^ duyurabılecek kadar yukseltmış. zarurî olarak bırbırınden farklı repertuvarının en «tutmuş» eser sahneve konulmuş, 2uzere de 4 (Istanbul) Küçük Haberler ıkısı tercume olmak Göniü Güler ' ^ Nılgun u tek bır geceolmalarını sevgı ıle karşılama olması gereken, sanat anlayışı'e lerını tekrarlamağa sevkettı Bu eskı eser tekrarlanmıştır Teüe de okudum fsj^cat uzeıdare edılmeğe çalışıldı Bu bu zaruretle 32 yıl sonra Kayserı mennı ederım kı Şehır Tıyatrosu * INGILIZ Reuter ajansı mumessıl: mak kabıl degıldır Eğer bu boyİyican Tunaman 'înde gecelerce durup Aynı mevzudakı dığer neşriWhıte aun beraberırrde Ingılız basın le olmasaydı o vakıt memleke yuk değışıklığın tatbıkatta oıı Gullerı'nı, onun ardından da he gelecek mevsıme çok daha ı ^ dum Nışanlandılar. ataşesı oldugu halde Vılâyete gelerek tın ılmının de, sıyasetının de, ı takım aksaklıklara, surçmelere men hemen bır o kadar yıllık, hazırlanmış olarak gırsın ve bıze yatla karıştırılmaması ıçın «ReHidayet Tuna Izmir Vali ve Beledıje Baskanı Fahreddm dare sıstemının de yosunlar al meydan vermesı tabıî ıdı Nıte Hanımlar Terzıhanesı'nı tekrar 7 Mayıs 1950 sımlı Tarıh Mecmuası» adına ve yenı, kuvvetlı eserler tanıtsın, Kerım Gokavı zıjaret etmıştır tında kalan durgun sular gıbı kım ılk gunlerde once aktorler, sahnede gorduk Fakat butun bılhassa eskı repertuvara başvur«Iskıt Yayınevı» fırmasına dık• YOZGAD ve Çoruh şıleplerı 20 ve kat edınız 26 mayısta Etıbank hesabına krom çeşnışını ve hatta mahıvetım sonra yonetım kurulunu teşkıl eskılıklerıne rağmen bu eserler, maktansa telıf eserlerın az çok yuklnerek Amerıkaya gıdecektır Kas kaybedebılecegınden korkulabı eden kıdemlı sanatkârlar arasın bırıncısı Buyuk Behzadın Bodos muvaffakıyet vadedenlerıni daha tomonu şılepı de Amerıkanın Seasport hrdı da bır takım ıhtılâflar başgos Ağa rolunde .yaratmaga muvaf genış bır musamaha le sahnes1llmgnından patates yukleyip Hamburg Vakıâ bır meşhur Fransız dar terdı Bu ıhtılafların akıslerı be fak olduğu harıkalar, ıkıncısi ne kabul ederek tıyatro edebıNushası 10 kuruştur goturecektir bımeseh vardır «Eğer genclık reket versın sahne faalıyetı uze Vasfı Rızanın her zamankı canlı yatımızın gelışmesıne de hızmet Abone şeraiti Türkiye Haric Senelık 2800 > 5400 > bılse, ihtiyarlık da yapabılseyd rmde zararlı bır tesır yaratacak oyunu ve şahsî sempatısı saye etsın RECEB 21 SALI Bır ayhk 300 Kr. 600 K* ışler daha çok ıvı g derdı» Bu soz kadar derın olmadı Bunünla be sınde yenı eserler kadar, belkı Uç ayhk 800 > 1600 » g raber bundan sonra çıkarılan de onlardan çok seyırcı celbettı dekı genclhk bılseydı şartî cumle M Altı aylık 1500 • 2900 a S s çok kere genchk cahıldır ma eserlerın umumıyetle zavıf eser Bununla beraber eski pıyesıerın, Eenehk 2800 • 5400 • 5 O lere yahud da eskı repertuvarm D I K K A T 1 nasına değıl valnız gencl ğ n kohne pıyeslerıne ınhısar ett ğı bılnassa sanat bakımmdan vuk bır değerlerı olmıvan bu tecrubesı kafı olsajdı manasına Gazetemıze gondenlan evrak ve yaııld* Genel Başkanımız INONÜ bu?un (9/5/1950 SalO saat 18 de 5 49 13 10 17 05 20 14 22 00 3 49 V adaptasyonlarm tekrarı, basınınegredılsin, edtlmesın tade olunmaz alınmak lâzımdır Işte asıl da •^oruldu 1 TAİWMDE INONU GEZISINDE vatandaşlara bır hıtabede bu9 36 4 57 8 51 12 00 1 47 7 36 E Mevsımın ılk telıf eserı Nahıd mızda haylı reaksıyon uyandırdı Ilâıılaıdan mesuliyet kabul edümez. va başı budur. Genclerın ılmı, • • lunacaktır Bu toplantıya butun halkımız davetlıdır • • • Genclik ve ihtiyarlık Yazan Rahmetli Şah ve Kızılların cibilliyefsizliği A. ADNAN ADIVAR j evsim sonund Yazan: Lutfi Ay TjYATRO BOURJOIS . c SAYIN HÂLKINIZÂ CUMHURIYET C.H.P. îstanbul İl İdare Kurulu Baskanî^mdan: tkindı Vatsı I | TURALI MH öksürüsü keser. a J