Catalog

CUMHUBtTBT 17 Aralık 1950 r TECESSÜSLER Sigara hakikaten zararlı mıdır? Tütünün tesirlerine dair Amerikada yapılan «on araştırmaların neticeleri ve gayesi En fayanı dıkkat âdetlerimizden bın de sigara ıçmektır. Bu iiiyadın uzerimizdeki tesırlerınl anlaraaktan çok uz&ğız. Ağzımızı vt cijarkrlmızi büyük bir zevkle doldurdugumuz bu dumanda bir çok kimyevl maddeler vardır. Bunlardan ancak ikifi üzerlerine fena süpheleri çekmektedır: Nıkotın v« nefes yollanna tesir eden benzopyren». Tütünün esas •lemanı nikotindir. Sigara içildıği vakit nikotinin mühım bir kısmı uçar, üçU biri dumanla ağzımıza girer. Ciğerlerimiı* kadar gıren nikotinin aneak best* bıri vüeudde kalır. Tesir bakımmdan bir püro dört, be» aıgara kadardır. Pıpoda, bir pürodan biraz fazla nikotto »ardır. Oumaa n« kadar ncak olursm vucudd* o nisbett* fazla madd* b*. rakır. Bu turetle n« kadar çabuk içılirse fazla nikotm alınmif olur. İkı kere çabuk sigara ıçcn ikl misli fazla nıkotın alır. Aynca, cigars «1de kalan ucuna doğru a* kadar fat> la İÇİİİTM o nisbett» fasla alınmıs olur. Buna sebeb elle tutulan tarafına gfl«ı fazla nikotin birikmis Saf halde nikohn müthjf Ur «a. hırdır. Tavşan, derui üzerına konan bir damla nıkotınla derhal kam* halıne girer. İki ııgarada mevcud nikotia damara zerkedilirse insanı öldürmefa kâfi gelir. Gıinde bir paket içiyorsanız haftada 400 mg nikotin yutoyorsunuz demektır. Nıkotınle yapılan sinek Sldürme Uâcları fabnkalannda bazı zehırlen me vakalan görulmektedır. Üzerine biraz nıkotın dokulmüs olan ıskemleve oturan bir işçi ikı dakıkada yere yıkıldı. Ölmüs gıbıydi. Derhal hastaneye kaldınldı, fakat kendıne çabuk geldı. Sıaara ıçenler nıkotının tesirlerinı bıH»klerınden. tutun zevkinden mahrum kalmadan, sene'erdenberı bu zehırin yolunu kesmek imkânlarını arastırmışlardıt. Sun'î fıltreler nikotıni az çok tut.iıiar. Sılıcıumlu fıltreler nikotıni % 60 nısbetınde alırlar. Fakat nltrelı ağızlıkla sigara ekserıya atılması lâzım gelen beşte bınnden fazlasına kadar ıçılır. Bu son kalan kısım da nıkotınle doludur. Yap'lan tahlıller netıcesınde Virgınıa tutunu ile yapılan sıgaralarda % 6, Turk sıgaralarında % 15, Vest Indıanlerd* % 8 nikotin tesbit edılmıştır. Tutun boğazı tahrif eder mi? Nıkotın ve tütündeki katran nefes yollan mukozunu tahria sder. Gunde 20 sıgara içıyorsanız vücu dunuzde senede 840 «m. 3 katran gırmektedır. Bunu başka bir şeküdç ıfade edelım: Gundt 20 sigara ıle benzopyrcne ihtiva eden 750 sm 3 nık bir madde boğaz ve ciğer lennıze girer. Sigara dumanmı tnendıhnızın arasından geçirmeğe çalıştığımz vakit görduğünüz koyu renk leke nıkotinden husule gelmcz Nıkotın renksiz bir maddedır. Bu leke ıse. bacanızda binken kurum gıbı, tutunun tam yanmamıs olması dolayısıle kalan maddeltrBır takım adamlar vardır, ümıdle yaşar, kuruntu ıle ölur. Vannı yoğunu bır kuyudakı suya harcamıj, bahçesmdekı defmeyi bulmağa sarfetmış, Çamlıca sırtında kömür madeni aramağa dokmuj neler bilırım. Bunlarla ne zaman konuşsa. nız doner dolasır lâfı oraya getırirler Benım boyle bır tanıdığım var. Bu çocuğun merakı da antıka pa Setıir =haberleri Belediyenin 951 yıü bfitçesi Bu seneki bâtçe. «eçen yıU nisbetle 2 milyon 900 bin lira noksaa Belediyenin 951 yıh bütçesi hazırlanarak Daimf Encümene verilmistir. Bütça marta kadar tetkik edılerek Şehir Meelisint verilecaktir. Belediye, Daiml Encümene yalnız gelir bütçesını bıldırmif ve Belediye Meclisi ıle çesidli komısyonlarda hikim olan arzulara gore masraf bütçesının tevazününü Daırat Encümene bırakmiftır. Belediyenin yeni sene butçesinın yekunu 30,300,000 liradır. Halbuki geçen seneki bütçe 42,200,000 lira idı. Bu seneki bütçenın geçen senekinden daha noksan olusunun sebebi Sağlık Bakanlığının İstanbul hastanelerıne yardım olmak üzere geçen sene verdiği 500,000 lirayı bu sene vermemesı, kezalık Elektrik İdaresının geçen sene kftrdan Belediyeye ayırdığı 1^5 milyon lirayı bu sene yeni sipari|ler dolayuıle vermeğe imkân görememesi, bundan bajka her sene alınmakta olan Mezbaha rusumunun bu sene bu müessese için makine vesaıre temmıne hasredılmesıdir. Yeni sene bütçesının muzakeresi pek hararetlı olacaktır. S O H B E T L E R İHEM NALINA MIHINA Turistik otel H stanbulda yapılması kararlaş< II tırılan 300 odalı buyuk otelis U işletme mukavelesine ek protokol Ankarada imzalandı. 13 buçok milyon liraya inşa edüecek ve İstanbulun 500 üncu fetih yılına kadar tamamlanacak olan bu otol için, Marshal! plânından 3,5 tnihon liralık malzeme temin edilmiştir. Kalan 10 milvon lirayı milli sermaye sağlayacaktır. Fakat gecenicrde de yazdığım gibi, verli sermajeyi verecek olan Emekli Sandığı gıbi millî müessese'cr, Malive BaKanhğuıdan garanti istemektedirler. Bskanlık i*e bovle bir earanti vermeğe janaşmamaktadır. 10 milyon lira yibi muhim bir *erma\eyi verecek olanların, ister idarî muhtariyeti haiz resmî müesseseler, ister millî bankalar olsun herhalde bir teminat almak utemelerini tabiî ve haklı gormek lizımdır. Eğrr Maliye Bakanlığı, istifa eden Bakanuı şahsi fikri olarak bu teminatı vermek istemijor idijse. şimdi >eni Maliye Bakanından otelin inşasını imkânsız bir haie ko>acak olan bu laranti vermemek fikrinden vaz geçmesinl rica ederiz. Çunku tstanbulun turinn bakımından en buyıık ve en âcil ihtijarı oteldir. Bundan evvel, aynı mevzu uzerine yazdığım bir yazıda bir Amerikan gazetecisinin, istanbulun en buyuk eksiği otel olduğu hakkın. daki sozlerini aynen iktibas etmiştim. Ceııevrede intişar eden Le Courrier adlı gazctede çıkan A. C. imulı bir vazıda da. jehrimizın otel sizliğinden şikâyet edilmektedir. Yazının muharriri, kendUine istanbulun buyuk otellerinden birinde beklenmıven bir engel yuzunden oda aynlmamıı olduğunu sojledikten sonra şojle dıjor: «Istanbulda, bır yatacak yer bulmak çok gııçtur Turıstlere ^ardım edebllecek bir tejkılâtın yoklugu karfismda teyyshlar tabır ve tahammul fostermek v» yorulmadan b r otel kıpmrdan öteklne gıderek her defuında aynı cevnbı almak mecburıjetmdedlrler Yer yok'. Ömür ve hayat Rahmetli Abdülhak Hâmıd, bir gun, seksenlık adımlan ıle Buyukkulüb kutübhanesıne gırer, ağır ve tıtrek, bir köçeye oturur: Nasılsınız? dıye hatır soran bir dostuna Ifte goçüp gidiyoruz, der. Aman ustad, durunuz baka[ım, sızın yüzuncu yıldonumunuzu de kutlıyacağız. Hâmid dostunun yüzüne bakar, kalın ve biraz ekşı sesi ile: Ee .. Sonra? der. Yırmı bırınci asır insanlarınm ortalama yuz yıl yaşıyacaklarına daır bir takım gündelık gazete bılgınlerının yazılannı okuyunca bu fıkra hatırıma geldı Mumkun olup da 2000 yılının ocak ayırıda doğacak olanlara fimdiden uzun ömürerının mujdesini versek sevineceklerıne şuphe etmem. Ama hayalınızin kanadlarmı bır kaç defa daha çırpınız. 2099 dasınız. 2000 doğum unun kulağuıa eğıhyorsunuz: Gelecek sene öleceksin! Bugun ellısınde altmısında olup da henüz on, yırmı veya otuz yıl sonra mı öleceklerıni bilmiyenler, siz yırmi birıncı asnn o doksan dokuzluğundan daha mesud değil mısınız? Olüm, asıl gerçek bu, doğumdan da gerçek . Babamız anamızla tanışmasaydı dogmıyabilirdik. Fakat ölmeyebilir miyız? Doğum bir tesadüf, Slüm bır kader... Acaba neden tesadüfü tabii buluyoruz da kadere şaşıyoruz? Yalnız ömur ustüne yazılanları okumak merakırnız da bundan ılerı gehyor. Ya hayat? 21 incı asır ınsanlarmın ne kadar değıl, nasıl yaşıyacaklanru izah eden fıkralan şoyle bir geçiverıyoruz, eğer bu tahmınler doğru ıse, siz bıle acaba 2000 de yenıden doğmağa razı our musunuz? Duşunünuz, lâboratuar, tabiatın yenni almıştır. Kat kat, bıteviye, çimento şehirler içmde toplanan 3 milyardan fazla nü(us, yaz kış aynı ısı içınde, yıyecek dedı&iniz şey günde bır hap, içecek ıkinci bir hap, ne buğday çıftlıkleri, ne yemiş ağaçlan, ne sabahlan su başlanna ınen, akşamlan a*ıllanna donen sürüler, uyku ücuncü bir hap, yuttunuz mu yırmi <iort saat uyanıksmız. Fantezmız tutarsa lüks bir lokantada sentetık bır külbastı yıyebilirsiniz, alkol de ortadan kalktığı için dörduncü bir haota çakır keyıfsiniz Ford: < Otomobilin gayesi yerden bir metre yukanda gidebilmektir,» demişti ya, yirmi birinci asır insanı üstelık helıkopterle askıya alınmıştır, Falih Rtfhı kıtab yok, gazete yok, sınema yok, tıyatro yok, plâstık bır esvab ıçınde evinızdeki telesens locasına gırınce, havadısler canlı carül, bılgıler resımlı ve renkli, hepsi hazır bırer hap . Bır duğmeye basıyorsunuz, meselâ NewYork ta oynıyan artıst bır kaç santım yakınınızdadır, kokusunu ahyorsunuz, nefesıniz nefesıne kanşıyor, hattâ temas hıssınız bıle doymuştur, fakat yırmı birıncı asır kadını erkekten hoşlanmanın, erkeğı de kadını güzel bulmanın gulunçluğunü ve mânasızlığını çoktan anlamış olacağı için, eskıden havasıhamse dedığımız beş duyuyu bırden ze\klendıren telesensı ozlemekte acele etmeyımz, aşk bır hap, ıkıncı bır hapta çocuk! Belki de çocuğu makmeden çıkaracaklar Sancılar içınde kıvranarak, veya sezaryen usulu kesılerek, yahud, Melek Ahmed Paçanın kansı Sultan gıbi bal fıçısına oturtulup keçe içınde sallanarak doğuranlar, butun eskı asır analan bu pılul medenıyetı kadmlarına gore sapsan, çarmıh dıbınde gözvası doken bırer Meryem' Hâmidın kalın ve ek$i sesını duyar gıbi olmujor musunuz: Ee Sonra? Sonra, sonra . Kolayca tahmin edersınız kı yırmı bırıncı asır ınsanlan butun kazanclarını dorduncü hapa verecekler, dünya esrarkesler kahvesıne donecek' Kımı arasanız, kimı sorsanız veya yoklasanız, on dokuzuncu asrın, on beşıncı asrın, orta ve ilk çağın ruyasmda! Dem baygınlığı arasında bırının >uzıi guldü mu, emın olunuz, ya bır yeikenh ıle eskı Yunan kıtyılannı dolaçmakta, veya yatak doşelı eskı İçerenkoy arabası ıle mehtabda Alemdağma gıtmektedır. Bırının ağzı kulağına vardı mı, bılesınız, yazma kitab devrinde, yağ kandılı ışığında bır masal içıne dalıp gıtmıştır. Kollan sarma takhdı yapıyor mu, yırmıncı asırda bır sev gilısini kucaklamaktadır. İçinızden' € Oooh Ne çıkar, yüz yıl ayılmam,» dıyorsunuz ama, Atay den 0«ri gelir. Bir çok doktorUra gdre benzopyrene, uhirli olmayıp yalnız tahrif ediei olmaama rajmen, çok «igara içenler için nikotinden daha zararhdır. Çabuk İÇİUIM dumanın harareti 57 d«r«ceye kadar çıkabüir •« nefc* yollan daha fasla tahriı tdibni| olur. Mfara nrarakkat Wr taman için açlık hiatini yok edebüir, i|tihayı da acaltır. Bir çok kimMİar sigarayı bırakbktan aonra ı*ff**0»*flii,l^''d'* Fasla aigara mided* ek|ilik ve •aid husule g«tirir. Asidlerin çoğalnast mldad* üls«r ympabilir. Bir çok kliniklerde mıde ülserinden müşteki olanlara sigarayı bırakmalan tavaiy* edifanektedir. Antrenörlere göre sigara içen atletler daha çabuk yorulurlar. Sigaranm kalb fizerindeki tesirlerınden uzun müddet sonra gorülenler hakkında doktorlann fikirleri arasında farklar vardır. Derhal görülen tesırler daha kolay müşahede edıldığınden doktorlann bu husustaki kanaatlerı muşterektır. Sigara içildıği vakit kalb daha çabuk atar. Bu artış dakıkada yirmi sekıze kadar çıkabılır Sigara, aryöımıe denıl^n ve kalbın bir muddet şiddetle attıktan sonra âhı duraklatnalar geçırmesı hastalığını husule getireblUr. Gebe bir kadın sigara içtıği vakit kamındaki çocuğun kalbi daha suratlı atmağa ba|lar. Arkast Sa. 4, Sü. 3 te SEKSOLOJt yayınlan: 1 G«nelkurmay Bâjkanı Orgmeral Nuri Vtmut Ankaradon jehrlmlz* gelmı; H»yd«rpa|a {annılı tıt«ntnıl Ordu Mu. fettışl ve tjtanbul Komutanı tle bir pıyad* kıt'ası tanfından karşı'.anmışlır Cıenelkurmay Başkaru şehrimrzde MÜKEMMEL ÎZDtVACIN ŞARTLAR1 2 fftn sonra tKİNCİ BASKISI çıktyor. Amerika Hıfzıssıhha Cemiyeti mftşavınnın yazdıgı bu eser 39 uneu tab'ından çevrihnistir. Bulgamtandan mmeleke^Hı ze hıcre! eden goçmenlere penı? bir şek lde yardım sağlamak mak^ad'le şehrımlzde Valının bajkanlığır.da buvuk bir yardın knm'tesı teşkıl olunmuçtıır D\ın Vilâ\ctte Vali ve Beledl>e Bajkanı Prof Gokajın be;kanlığında toplanan bu vardım komıtes ne banka ve sıgorta şırketlerl mudurlerı'e Ttf'aret Odası Reıxı, Tıcaret Bortaıı Reısi liyaıl part'ler temı lcıleri. Irtanbul Muftisl, tstanbuldaki cemaatlerm temsılcılerl l}tırak etrr.ijlerdır Toplıntıda Vıllnin ba;kanIıfında Merkez ve I; Bankaları Müdürlerıle Tıcaret Odası, Tuccar D«rnefı Zahlre Borsası Relslerı Mılll Reasurans Anadolu ılforta sırketlen Kızılay ve Crmaat tenu lcılermden muteşekkı\ bir kcmltenln derhal faa'nete gefmeai kar»rl«ftmtai5tır. G«ne toplantıda veril»n karara gore Ünıversite, Spor tetkilltı ve diger ticarl teşekkullerle mıhallelerd* tall derecede yardım komiteleri kunılacaktır. Şehrünizde (çoçmenlere yardım komitesi kuruldu 3 mılyar elınden gündelık dort hapınızı koparabılmek ıçın, bır makıneye kojulu olacağınızı unutu>orsunuz. Rant çoktan unutulmuştur. Yı> ecek hapınızı kazanmak ıçın uyku hapınızı kullanmalısınız, onu elde edebılmek ıçm de dörduncü hapı bayramdan bayrama tatmalısınız. İnsanlar ikı tıp: Ya İstanbul Valısı, yahud Edımbourg Duku tıpınde1 Eskıyen uzuvlar yedeklerı ıle değışeceğmden, kıminın gozlerı, kimınin kalbı, kıminın ellerı, kimınm böbreğı takma! Ne dersınız, yoksa ılım fantazyacılarının omru yuz yaşına çıkanp hayatı bu kadar duzleştırmekten ve kısırlaştırmaktan maksadları, bızlerı on dokuzun cu asırda doğup jırmmcı asırda olup gıdeceğımıze bır yıyıp bm |ukrettırmek ıçın mıdır? Çunku yırmı birıncı asırda ve ondan sonra bır derd, onulmaz bır derd varsa o da omur! Bugunku radyo kadar kolayca alısacağımz ıçın nıhayet bır Gepeu fırmına doneceğınde şuphe olmıyan Felesen kabuğu ve atolye camlığı içınde, en asağı yuz yıl, günun yırmı dort saati, saatın altmif dakıkası, dakıkanın altmif saniyesi ile, gozu açık, aklı uyanık j aşamak! Hınstıyanlar 1000 tarıhınde kıyamet kopacağını sanıyorlardı. Acaba mukaddes kıtabların anlattıkları cehennemm kapıları 2000 tarıhının ocak ayında mı açılacak? Belkı de Âdem Babadanberı ne kadar gunah ışlemis olanlar varsa, 2000 tarıhınde ve daha sonra sıra ıle yenıden doğacaklar Belkı telesens locası da Tantal ışkencesı dıye bıldığımız ve belledığımız jeydır. Ah İstalın yoldas, 2000 tarıhınden sonra acaba kaçıncı cehennem yılı asrının doğum.luları arasında bulunacaksm? Ihtımal sana dorduncu hapı da hıç vermıyecekler. Yuz yılın butun sanıyelerını saya saya oyle bır ıç sıkıntısı çekeceksın ki Çann hapıshanelerı gozunde tute ek' Duvarm altmı delmek umıdı vardı, bir gun kaçabılmek tesellısı vardı, mahke YILIN ÂNSIKLOPEDISI l mumi rağbet rckorunu kır^n, vaktinden n v ı l m v( nd.p < tükrnen, Kn büyük takvimrilerin, âlimltTİıı, şairlcriıı. filozoiljrın. mütefekkirlrrin, doktorlann, muharrirli'riıı. hikâyecilerin, hazırladıkları.. Her yıl sevr srvc aldığınız : Cereyanınu Düfüyor mu? Hiç tereddüd etmeden LUXOR 70 W 7 ltmbah ve bilhassa cereyanı gayrununtazam olan #ehirler için imtl sdUsn 70 W tipi radyolan LUXOR aeentalarile Sultanhamam Havuzlu Han 1 numaradaki depomuzdan alabılırsinlz. Çehrlmlzde yapılaeak olan bu>uk Her aradığınız romanın resımlerını otelın arıajı İçin Devlet Bakanhgı »ehrtmlıe bir mümesjıl g5ndermlştır VaU ve Belediye Bajkajiı 11* BakanltV mümeasıll Radyoevi civannda tahsıs JOâsJded ohınacak anayı lncellyeceklerdır. Şehrimizde yapılaeak büyük otel RESİMLİ DÜNY\ BÜYÜK SAATL! MAARİF DUVAR TAKVİMI Sadecc bir takvim dcRİI, hakik! bir bilgi hazincsidir. Aylardanberi müt^hassıslara hazırlatılmakta olan bu pşsi/ takvime sahib olmak fırsatını kaçırmayınız... REBİÜLEVVEL 7 PAZAR I , v l E. i 1 11 1200 Imsak | Sensınde bulabılırsınız Milli Eğitim Bakanlığınca oğrencilere tavsiye edilen bu eserler her kutubhanenin en kıvmetli hazine sidir. Bejinci sa\ısı T.20'12 10 14 30 16 42 18 21 S33 Û~SO "Ü»|"TTM »« Kahraman Kaptan Bayılennızden arayınız. BÜYÜK SAATLİ MAARİF DUVAR TAKVİMI ¥eai yıbn en kuvvetli ansiklopedik eseri ," Bayiinizden ist«mekte acele ediniz. oUcaktır. melerde aylar ayı yargıç sorar, sen soylersın, eğlenmek ıhtımah vardı. Iklım yok, bahar yok, kıs yok, plftstik mekanık, elektromanyetik, sentetık, tüpler ve kimya |i»elerı ıle, ecza muslukları ıle dolu, Osmanlı celladı Karaalının ışkence takımı kutusuna benzıyen bır dunya' Idam mahkumlannın yanında nasıl ıp, usrura, çıvı gıbi oldurucu maddeler bırakılmazsa, mtıhar etmek elınde olmıyanlan sılıp supurecek sılâhlarm da hepsı yasak! Vaktıle ıhtılâl Rusjasını gezen bır muharrır, eğer komunıstlejme tamamıle gerçeklefebılırse, bu sosy^l nizamm bıteviyelığı içınde ınssnların ne kadar bunalacaklannı anlatarak: O vakit komünistler kendılerini iç sıkıntısından kurtarmak çaresını arıyacaklar, ıhtımal ılk once mulkıyet hakkını keffedeeekler, dıyordu. Yırmı birıncı asır ınsanlan da acaba, eski zamanlann omur icadçılan yerıne, kolay ölum keşıfçılerı mi arıvacaklar' Fakat hayat tılsımı nerede' Ruhu kınlerden, oçlerden, hasedlerden, cısmı ağrılardan, sancılardan kurtaran, dınlerın, felsefelerın, san'atların ve yedı başlı ılmın ıradığı saadet ve sukunun sırn nerede? Âdem cennetten toprağa bunu aramak ıçın ındi. Torunları topraktan yıldızlara bunu aramak ıçın uçmayı dufunmektedırler. Ölüm korkusu, bu umıdı kaybetmek acısından başka nedır? Gazetpde çağlan boy sırasına dız mışler. Yok tunç devrinde ortalama on sekız yıl yafamifiz da İstalın devrinde altmif beşe çıkmısız. Ne buyuk mujde! Vaktıle ser'ıye mahkemelerınde, inanarak, omurlerınden beşer oaar yıl satanlar vardı Hıç satılık saadet hıkâyesi duyulmuş mudur? Omrunuzun yılları içınde, hayat saatlerınizi, bazan, parmakla saymaz mısınız? Eğer bır olçu bulunup da omürle hayat mubadelesi yapılabilseydı, romatızmah bır omrun on yılına neşe içınde bır hayatın on gununü verır mı ıdinız? Bır Aksaraylı, bır Fatihli dostuna' « Merhaba'» dıyebılmek ıçın benım çocukluğumda on bes yırmı dakıka yürumelı, bir kapı çalmalı, ahbabını evde bulmalı ıdi. 1945 de İsvıçredekı oğlum tâ San Francısco'dakı babasına kendı sesı ıle: « Nasılsınız?» dedi. Nasıl olacağım? Dedemin dedesinin dedesi gibiyim. Kımin nereye gömdüğu bellı olmıyan defıneyi, ıskencesız yasayıp günlerimi zahmetsız bıtırmek sımnı anyorum. Bırınin on gunde gıttığı yere bın üç günde, biri bır gunde gitti, ben bır saatte gıdıyorum, torunum belkı hıç gıtmeden orada olacak ama, o bana « Daha mesud idı'» dıyecek, nasıl kı ben dedem için öyle soyluyorum, nasıl ki dedemin de ceddı hakkında dusunduğu o idi. Âdem Baba galıba cennetten ayrılırken saadetı de bır elmaya satmış, yere oyle ınmıs. Bınbır mırasmdan yalnız ona konamıyoruz. Muharrir bu menfi sozü pek çok Uittiği için oğrenmiş olacak ki turk çe jaznuş. Yazı şoyle devam ediyor: «Seyyahlar. otel arayıp dururken geldiklert gemideki ba;ka volculara da tesaduf ederler Onlar da, gemlden otellere gonderdıkleri telgraflara rağmen. yer bulamamak tahhsizlıgıne uğramıslardır Bu muna»ebets z saks epey bir müddet turer. Oç büyükle bir ço«ruktan mürekkeb olan tevlmli bır Şamlı alle. geceyi geç'rmek için tutun bir gun aabahtan akjama kadar sokaklarda dolajıp durmustur Eenebı dovızlerine muhtac olan ve haklı olardk İstanbulun guzellıgi ıle iftihar eden Tıirk Hukumetlnin bir sendıka kurmaması hayrete deger Otel ve panslyon tahiblerinin bos odalarını talıblere arzetmek üzere kurulacak borle bir tesebbua, sehre gelenlere pek buyuk hlimet etmi9 olurdu Bdylece miaafirlennl kabul etmek hususunda daha lyl teşkilttlanmıt olan İstanbul da aeyyahların daha Mıyuk mlktarda koyup geldiklerini gorurdu » Muharrir bundan sonra, Bevoğlu otellerinde bo^ oda bulamadığmı gorunce Sirkecideki kuçuk otellere muracaat ettieini, dostlannm diplomatlığına rağmen, bunlarda da oda bulmakta gucluk çcktiğini, nihayet be; liraya kuçuk bir oda bulabildiğini, bir hafta muddetle Turkiyenin yerli halkı ile vakm temasta bulunmak imkâmnı elde etti Arkan Sa. 4. Sü. 4 te ten küfleneceksin be'. Senin tavukgoğsü dedlğin sey şımdi flüks» yemek oldu ayol.. İstemem!. Ne halin varsa gör!. Benim çağıracağun adam öyle tavukgöğsune falan gelmez. En asağı bir ziyafat Mfize müdurfl mtt? Hayır hayır.. amatör adam. Bu işin ehli. Eski paraiar hakkında eser yaznuş adam» Kim bu? Soylemtm. Ziyafeti kabul et. var Kimlsini tanıyorum, kimlsini gozum ısırıyor. (Zaten başka türlüGetireyim» Sen adamı deli edersin.. ben süne de imkân yokl) Lâkırdı hep Omerin buldugu paziyafeti düzenm, herıf gelmez.. yahud bır zirzop adam getınr benım ralarda... Efendim Üzerinde haç resmi len alay edersin. Ben seni büırım. var.. bır takım harfler var. Tabiî Ben öyle şey yapmam.. zaten sen soz ver, ben getıreceğım adamı ben anlamıyorum. sana soylerım. Sen çağıracaksın, Nerede buldunuz paralan? Bızun Aksarayda bır kırahk ben de delâlet edeceğım. evimiz var. Onun bahçesine bir Kabulkuçuk odunluk yaptınyorduk top• Eskı para gunun birinde, bah Ne zaman?. a Önumuzdekı cumartesı aksa rağı kazarken çöktı.. Bir teneke çesıne kumes mı, komurluk mü, kutu içinde.. yalnız teneke kutu şoyle bır şey yaptınrken bır tene mı.. Sormam lâzım. Çunku onun da pek eskiye benzemez .. ke kutu ıçmde huvıvetı meçhul mr! Boylece görüstük. Görüftük. Satakım paratar bulmus Ona sorar. gecelerı ı$ı var. at dokuza gelıyoT.. Navzaddan ha Polıs mı? san paraiar altın ama omururu Yok a canım.. bizkn aktor ber yok. Ömer bana: zaman» la cüâsı kavbolmuş. bana Gelmıyecek galibal gosterdı. süık, ezıK bır takım para Nevzad.. Hangı Nevzad o?. iar para mı, fıs mı bılmem' Bovle Olamaz. mutlaka bir mânl Belediye tıyatrosunda artist. çıkmıştır. ama telefon numarasını çeylprın ehli de değilım; ama dedım 1 Haa şu şışman.. va, Omer Can umıdle yaşıyan ve vermedim. ke*ki gozlerını havata kuruntu içınde j E\et. Bu sırada telefon çaldı Ömer kapamağa mahkıjm bır adamdır; Hayret yahu! açüalmış paralan muze ıdaresıne gö' Neden? Alo.. buyurun... Yaa! ZabftlU turmuş. gulmuşler o «gulduler» Hıç o vucudde böyle incelik |*niz mısınız? Vah vsh Pek kolay demıyor ama ben ovle anladım. umulmaz da ama. nasıl oldu acaba9 . Nerede?. «Bunları bıze neden ?etırdınız?» Eeeey, kuzum analar neler Koşedeki tütüncude Pekı.. bendemışler. Yani sızm anlavacağımz, doğuruvoı, bak ıbret al denız gelırım.. Şımdı. antıka olması şoyie du'sun ^uprun Mutabık rmjız' Kapadı ve: tu kabılınden =e\ler ola^ak! Ben sana teleton ederım . Ayol, Nevzad Be\ ^ızım aparOner buna da ınanmıyor ve betımanı bulamamıg Tu.uacut'en teNesvadla çoıuttüm. dışlerınden nim başıma gelnor hasta ımış onuiı ıçın d*arı çıkmı Şunu gazeteve 'lân edehm Ayol boyle şey gazeteye Uân yormuş Ustelık Dir de yuzunde mayasıl mı olmuş ne'.. Israr ettım . edüır mi? Ne vazıfen senın' Paramla de güçbelâ kabul ettı Kolay kolay gel ğıl mi? Paralann resmını basaca mezdi ama antıka parayı duyunca dayanamadı. ğım Nereoe bu adam?. Ne olacak, ba&acaksın da?. Elbette bu ışten anlayan bir Nışantaş.n a Al'ahverdı apar adam vardır. Mukâfat vadedec» tunanı 5 numaı ada. Omer Can.. Mercan mı? #ım Sahnede değılız. Ömer Can. Haa! Dolandınlmak istiyortun Ömer... Can .. sen. PekL. Neden? lefon edıyor. Gidip alayım bâri. Para fılân vadettin mi önüne Ama geç kalma Allaha&kına musaadenizle.. şımdi gekrım.. gtUn antikaa kesilir, acal kafese da.. tıraşa maruz kaJnuyalım... koyarlar.. zaten boyle paradan an Yok yok.. sekızle sekiz buçuk On dakika sonra Ömerle Nevzad layan . Aaa! dur Ömer.. ben bu 19i arası gelırım.. geldıler Içeri gırer gırmez ben gülyaparan. Ama bana nt var?. meğe başladım.. sakal bırakmıj .. Ne istersen?. Karaköyde bir Cumartesi aksamı, saat sekiz bu Biraz da perişanca gıyınmış... Yani tavukgöğsü yedınnm. çuk.. Ömerın Nişantasındaki apar. on para ver ehnt... Yok, o kadar ileri grtme.. yı I bmamndayız.. benden başka iki üç Takdimden sonra; kım olur sana. Herif a«o larkaJc. bss • kadar kadıa davaü B«& buraya geldim ama tyan Muhim bir ifim var. Elımde d»| Saım ağabey . salar ha' Dclımektub var» dedım. Israr ettım. dır. dıye bağırdılar. Adam bana Hektubu aldılar.. gıttıler, ben biraz cevab vermedı. Boylece bır kaç kıjekledim. Sonradan ikı polıs geldı, şıye sorduktan sonra başladım kaseni buraya getırdıler. Guya ben pı ustundekı yazılarla apartımanı lelı imışım Bakırkoyune gondere aramaya. nihayet buldum. Kapi' :eklermış Sana telefon ettınncıya dan ıçerı gırerken başında kulâh'ı bır aşçı benden evvel ıçerı gırdı kadar gobeğım çatladı, birader. Komiser (ömeri gostererek) Asansore buıdı, çıktı .. Bekledın Asansorü aşağı aldım Bındun, çık Dısan çıkann şunu. dedı ve deam ettı: Bugun saat on bir buçukta ömer Can? 'atrıkhaneden telefon ettıler. <ıBu Tanırım. Sıhhatı hakkında malumat ada Bakırkoy hastanesınden kaçmıs bir delı var. Içerı gırmek ıçın erır mısiniz? ısrar edıyor. Bır memur gonderın 7 Ne oldu Kayıb mı oldu? de kendısuıı alın'» dedıler. Biz ds Hayır kendısı burada. juraya getırdık. Patrıkhaneye veryin.. haber gönderin.. çünkü bu a Sıhhatını neden bana soru dığı bır de mektub var, dedı ve hs, burası değıl» dediler» dam.. gayet çekingen bır zattır. Hep •orsunuz? Nasıl olur?. mektubu uzattı .. Baktım açılma Bu zat akıl hastası mıdır? Cidd! söylüyorum. Belkl hallm tetkıkatla mesguldür. Oğleden sonmış. Açtun, ikı satırla Omen tak Ne munasebet? Ne oldu da dım edıyor Komısere bunda oır den pek misafire benzetemedıler... ra da: Peki ama beyefendi beni nanl :axakolda. Gülıiştük.. konusmasında bır tu/anhşlık olduğunu ızah ettım. tanısın da paralanma baksın... Bayım. Mesele biraz kanşık. hafhk vardı tım. Beş numarayı çaldun. Kapıyı Hastaneye sordunuz mu' Ben sıze bir mektub verırira. Siz kendısıni tanıyorsanız, buraya aşçı açtı . Beni gorur görmez ka Nevzad Bey neden oyle ağn Sormaya hacet kalmadı. Has Teşekkür ederim Nevzad Bey.. teşrıf edın de durumunu gorun!. pıyı yuzüme kapadı.. Tekrar çalnuda akidesekeri varmıs gibı kotane bize telefon etti. fhya ettıniz doğrusu. acaba bu pa 7e kapattı. dım, açmadılar. Nihayet alt kaü nujuyorsunuz?.. Deyınce büsbürun i}killendım. Hoppala!. Ayol çocuk ne yaptı' caldım Yanlış olduğunu anladım. Evet, yanhşbkla bkim hanımın ralar ne eder? Bır kere daha soralım... Zah Omer Beyın bır kat yukanda oturElinden bir kaza mı çıktı? îsi gucü Kaç tane? takma dislerini almışım.. bir türlü ıraktık. Bir taksi ile karakola gıt met olacak ama . S7 parça. duğunu söylediler. Gıttım, çaldım. yerleçmiyor. tık. Komiserin odasında Omen gör Komiser iyi adammış. Hastaneyi Tekrar aşçı açtı ve beni görünce: Eğer benim tahmin ettiğim Gfilüstük.. o da dayanamadı, tabuldu. Telefonla konuştu. Boyle bır kımı ağzından çıkardı... Bafladı pel gibi ki yüzde seksen böyledır düm. Periçan halde .. Gıt be adam! Bura timarhane Aman kardeşım. Allah nzası hastanın kaçtığından haberler 01tek konutmağa.. havadan audan bunlar Batlamyüs'ten evvelki devdeğıl! dıye tekrar kapıyı kapadı.. konuşuyor... Evi bulamamış.. bura t* aid tek piyeslerse beheri elli In çin benim delı olmadığımı soyle madığını söylediler. Ben de kefi) Çok kızdım . mdım . gıdecektım.. sı değıl demişler.. Ömer de me gillz lirası eksik etmez. Yalnız.. bu adamlara. oldum. Omeri karakoldan aldık.. lâkm oc almadan eve donmeye gon Komiser: raktan çatlayacak.. Nihayet sıra bunlan ancak Avrupa müzeleri açıkardık. lum razı olmadı. Telefon ettım.. ni Doğru konuşsana. Resmî meparalara geldi... Nevzad kutuyu hr. Bızun koleksiyonlanmızda dahayet eve geldim. mura adam denmez. Şımdı gondeaçtı .. Cebinden de bir pertavs» hil değıldir. Meselâ Britis Müzeuro Ertesi gün Nevıadı gördüm. O Neden olan bıteni açmadın? rırım Bakırkoyüne, gorürsün güçıkardı.. paralara bakü.. başıru sal gıbi .. ian bıtenı anlattun ve yuzune dık Sovlerredım. Soylesem şuphe nünü! ladı.. tekrar baktı. Gene başuıı saldik baktım. Ömerin gözleri faltajı gibl açıldı. ederdı. Ustelık bır de antıka dıye Adam değil misiniz? ladı. Bır çeyrek kimsede lâf yok» Hiç fütursuz: getırdığı şeylerı gordum. Supnın ... ama bir Amerıkalı zengın Ben müdahale ettım. bu tetkikat bittıkten sonra Ömere: Ben yaptım . demez mı' tu. Eskıden aktarlarda satılan pekendi koleksıyonu içm daha fazla Dur bakalım.. vazıyeti anla Beyefendil Ben bu kadar en verebilir. Bunlara zaten paha bi Ayol ayıb değıl mı? Çocuğa nezler.. Onun uzerme onu Patrıkalım canım. (Komisere) Beyefenteresanını görmedim.. bunlar Bizans haneye gonderdım. çılemez ki... di, affedersiniz.. Her seyden evvel garazin neden? zamanuıa aid ama pek eski devirle Dinle! O akşam evden çıktım Oradaki adam? Böylece konuşuldu.. yemekle» re aid paralar» zannederim. Bazı Acele ile dişımi yanlıs takmışım Adam madam yok camm Uyyendi biz Omerle alay ettik. bldıseler dolayısile bır defaya mab Kulağun da ağnyor. Tramvaydan durdum. Eh ^.llah versin... Isler yosus olarak darbolunmus, nadir paindim. Nışantasuıın dortyol ağzınlunda.. biz bu ziyafeti saymayı*. Ama adamı karakola .. ralar. Lâkın doğrusu bunun kıyda bir rüzgâr.. Hemen yüzümü bo Eğer doğru çıkarsa Ayvansa Bırak da bıtıreyım. Saat on metıni kat'l olarak ben tayin edeyun atkısile sardım. Bir türlü ağ~ bın çeyrek geçe Patrıkhaneye temiyeceğim. Muhakkak bir sey var rayda bir ziyafet çekerim vallahi. zıma uymıyan iğreti dısi çıkarıp lefon ettım. Omeruı tımarhaneden Gülüştuk. Gitmeden az «wel sa bu sıkkelerin Batlamyüs devmendilt sardım elime aldım. Dijim kaçtığını soyledım. Fener karakoNevzad zarf kftğıd istedi. Cebinden rinden daha eski olusudur™ olmayınca konusamıyonım. Senın luna da telefon ettım. Ondan sonkalemmı çıkardı. mektubu yazdı.. Yani?. verdığın adresi oradan geçen bır a' rasınl sen bılıyorsun. Yani iki bin bes yuz, ttç bin kapadı. Adresı de yazdı.. Omere dama gostererek: verdi. Ama buna eaka demezler.. senelik şeyler.. Allahverdi.. diye soracak olHerif dava ederse. Ben Nevzadın yüzünt baktım dum. Herif beni dinlenci sandı: Pazartesi günü, evde yazı yazı Sakaldan v« gözlüklerden yüzün Ispat edemez ki. Allah versin kuzum.. hangi deki iiadeyi gbremedım; ama ciddî yordum. Oğleye doğru.. telefondan Omercik burada ne anyorT Mektub? birinizi besliyelim... Polls da bak Onu kendlne aorunl istıyorlar, dıye haber verdiler. Gitkonujuyordu.. ve devam «tti: Ban oou Meletyos isminde biv. maz ki.. diye oarab ••rine* tuhaV* Ömer haleeanlı halecanh aa ... bunlan,bizde en iyi anla tim... fıma gitti. Başladım gulmey». Gül rin» gondcrdim. Başka bır şef yan Patnkhanede kâtibhk yapan Alo! Bay Burhan Felek mi? latb: meye baslayınca adam baaa bakü. yok ki .. birisi vardır. tsmi.. durun bakayım Evet Birader! Bugün saat on birde Elıle deli ijareti vardL B«n hâlâ Sen ıslah ohnazsuı kardeçun Meletyos'tur. Oğleden «wel orada Nevzadın verdiği mektubla Patrik gülüyorum Oradaki Burası Fener karakolu. var esnaf, Bu oyun devam ederse .. bulunur. Ben telefon •derim. Siz haneye gittim. O zatı aradım. Tah şoforler falan görduler. Biraz ıler Buyurun efendim. Merak etme Felek' Ben yapyann.. yann ne? Pazar ohnaz.. pa Efendim Omer Can isrrunde min tttiği gibi «burada boyle bu ' ledim. Birism* daha tocdam: Bu tığınıı bilirim, dadi. Sakalını sıva/» carteai on bırde oraya gidiniz.. yok birini tanır mısınız? adam yok» dedüer. Ben de «mü Udı w aynkfa. derlar.. urar edinl Buradadır. dtuade edm d« ke&diaml gâwytm Isefer arkamdaa: KJmî D E F İ N E Burhan Fetek