Catalog

26 ncı yıl S a y ı : 9 l i 6 u m h u r\ yet Telgrai ve mektub adresi: Cuajhuriyet, İstanbul Posta kutusu Istanbul No. 248 Telefonlan Umuml Santral NmnarMU 24298. Ya» İşleri: 24299. Matbaa: 24290 GOMLEK FiaflAınd* görülmemiş • • U % ü ZL U K Çift $pka poplin 7,50 lira Pijama 9,75 lira Salı 27 Aralık 1949 M . \jr * * IV, İY1. Emirıönü Nimet Abla sırasında No. 7 Genelkurmay ile Kurucular Meclisi arasmda Niizakereler gizli celsede cereyan ciddî bir ihtilâfın başgösterdiği bildiriliyor etti. Bakan geniş izahlarda bulundu Yeni Basbakan Nazım Kudsi îktidar mevkiinde Devlet reisi Haşim Atasi de Kurucular Şam 26 (Hususi, B.B.C. ve a.a ) Dun. yeni Basbakan Nazun Kudsî, iktidar mevkiinde 24 saat geçirmeden istifa etmıştır. İstıfanın sebeoi, Nazım Kudsînın Genelkurmay Baş kanlarıle yaptığı bir konuşmadır. Bu konuşmadan sonra ıktıdar mevkiinde kalamıyacağııu anlayan Nazun Kudsi ıstifasını vermiş ve boylece Suriye yeniden buhrana duşmuştur. Buhrana birdenbire daha ciddî bir mahiyet veren hâdise, Devlet Baskanı Haşim Etasî Beyın, hükumet kuramamak yuzünden istifa etmek luzumunu hissetmesi ve Kurucular Meclisine ıstifasını göndermesidir. Şimdiki halde apaçık beliren hakikat, ordu Genelkurmayı ile Kurucular Meclisi arasında gayet ciddî b ı r ihtilâf bulunduğudur. Kurucular Meclisinin çoğunluğunu teşkile edea ŞaTj Partisi, Arab milletleri arasında birlik taraftarıdır ve Suriye ile Irak ve Ürdün arasında birlik kurmayı, Arab Bırliğine bir başlagıc saymaktadır. Buna mukabil Suriyede çıkan buhra Millt Savunma bütçesi etlen komisyondagorüşüldü 24 saat geçirmeden istifa Neclisine istifasını verdi ordu Genelkurmayı bu hareketi fcir yabancı devletin tahrikile yapılan ve Suriye Cumhuriyetinin istiklâlini ortadan kaldırmayı tasarlayan bir suikasd saymaktadır. Vaziyet bu gerginlıktedir ve bu yüzden mühim hâdiselerin vukuu beklenmektedir. Kurucular meclisi bugünkü toplantısmda Devlet Reisi Haşim Atasınin istifasuu kabul etmemeğo ve Feyzi Atasi, Ekrem Horani ve Mustafa Sibaiden mürekkeb biı heyeti Haşim Beye göndererek istifadan vazseçirmîk için iknaa karar vermiştir. Orduyu yatıştracak bir kabinenin kurulmasına doğru gidildiği anlasılıyor. Umumiyetle tanıldığma göre yeni kabineyi Feyzi Atasi kuracak ve Ekrem Horani ile Sami Kebbareyi kabineye alacakür. etti. Gizli celse 75 saat sürdü. Komisyon bu gün çahşmalarına alenî olarak devam edecek Ankara 26 (Telefonla) BugüB bütçe komisyonunda, Millî Savunma Bakanhğı bütçesi üzerinde uzun süren bir toplanü yapılmıştır. Toplantıda, encümen üyelerinden başka, C. H. P. Genel Başkan Vekili Hilmi Uran, Bakanlardan bazılan, milletvekilleri ve generaller bulunmuşlardır. Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Hazırlık enel seçimlerin vaktinden önceye alıtıacağı ortalıkta esen havadan •nlaşüıyor. Hukumet adeta seferberlik ilân etmiş gibidir. Başbakan vc arkadaşlanndan çoğu. >Tirda bolge bölge dolaşarak Halk Partısi 11 kongrelerine katıhjor. soz alarak konuşu\ or. hıikumetin > aptığı ve yapacağı işlere dair geniş ölçııde açıklamada bulunuyorlar. Manzaraya bak^rak. • • k d bn • ama seçim kampanyasınm daha da şiddetleneceğini, merkezden moJıite doğru vayılıp gen'sleyeceğini tahmin edebiliriz. Yeni seoim kanunu çıktıktan az sonra da Mec'isin dajplma karan vererek yeni seçimlere gidibnesi ihtimali kuv^etlidir. Partilcri karsıUstınrsak. Halk Paıtisinin şimdilik daha zivade taarruz vazivetinde oldu^ıınu gprürüz. Hem de cepheden taarruz: Deınokrasiyi Halk Partisi kurmustur, dış politikamızın başarılan Halk Parisinindir; yaoilmış. ve yapılacak her türlü bayındır'ık hamleleri de ancak bu partiye aiddir. Muhalefet yıkıcılıktan baska bir hedef pütmeroektedir. Hattâ bugünkü muhalefet rejime lâyık bir muhalefet sayılamaz bile. Zamanla onu da Hatfc P&rrisi düzeltecektir. Şu bir kaç cumlede kabataslak hulâsa etiğimiz iddialan tartışmaya giıismeden önce muhalefetin sesini duymayı gonul çok arzu ederdi. Bir seçim kampanyasında. taraflardan, birbirlerini ovmeleri beklenemezse de. bir <Wrin muhasebesini yaparken karşı parti>i bütün bütün hice savmPM da doğru bulmıvanlardpnız. Dptnokrasimiz henüz kurulma rağını yaşıyor. Eğer rejim bir gün yurdumuzda kök tutarsa. onun kurucusu da ancak Türk milleti olabilir. Yirmi beş >ıllık başarıların gcrcek değerini hep takdirle anarız: fakat bunlan tek partinin mah \e eseri olarak edrmeğe bir türlü alışamıyoruz. Tarih çerce\esi irinde bü.\ük devrim hareketimizi olduğu gibi kavrıyamazsak, ileride bundan korü neticeler doğabilır. Bu itibarla Atatürkü ve onun şahsında sembolleştirdiğimi* inkılâbı aramızda bir paylaşmazlık konusu haline indirmemeğe dikkat etmeliyiz. Atatürkun manevî mirası bütün Türklerin birlik aıalıdır. Muhalif muvafık hiç bir vatandaşı o mirastan mahnım bırakmağa hakkımız yokrur. Çünkü Atatürkü ve inkılâbı benimscnmenleri bu millet zaten kendinden sa>mıyor. Atatürkun >uksek adına sıçınarak karşımızdakileri halka bizden değibniş gibi nasıl gristerebiliriz? Bu silâh bizi bir nevi iftira yoluna sürükleyebilir. Rakibler de aynı silâhı benimserlerse sonra iş nereye varır? Yakın tarihimizi doğru belleyelim: Ataturk ie inküâb devri bu milletin hayatrnda şerefli biı sahifedir. Halkçı veya demokra» her vatandaş o sahife ile ovunmekte haklıdır. Çok partili yeni rejimde hepimizin birlik kaynağı Atatürktür, inkılâbdu. Bu sonraki faayatımız, ancak bu prensipe dayanırsa bize müsbet bir gelişme vadedel)ilir. Bunun dışında. parti propagandası olarak ileri sürulen noktalar arasında en kuvvetlisi bizce seçim kanunudur. Gerçi tasarı henüz Meclisten çıkmamıştır. Fakat Bilim Heyetinin hazırladı&ı esaslan halk memnunlukla karşüıyor. Önümüzdeki genel seçimlerin daha emniyet verici sartlar altında geçebileceğine dair ümidler kuvvetlenmistir. Muhalefetle yaptığı dort yuhk mücadele sonunda, Halk Partisi teşkilâtının da eskisine kıyasla lâpalıktan uzaklaştığuu, az çok canlı bir hal aldığuıı düsünebiliriz. Bununla beraber, bu ujanı? ve kendine gelış hareketinin tempo veya olcüsunü tak dir etmek şimdiden mümkün değildir. Bunun için herşeyden önce ka sı tarafın da harekete geçmesi ve kendi kuv\etini göstermesi lâzımdtr. Doğuya dönen vatandaşlar Bunlann hepsine ev temin edildi Bâşim Atasi Ankara 26 (Telefonla) Bugünkü Meclis muzakerelerinde, Bitlis milletvekili Ziya Geboloğlunun Mutki ilçesine bağlı 4 köy hakkındaki sözlu sorusuna Iç İşleri Bakanı cevab verdi. Bakan, adı geçen Şükrü El Kuvvetliyi davet 4 köyün 936 senesinde yasak bölge ihtimali olarak ilân edildığini, bu köylerın Beyrut 26 (a^.) (Reuter) Bu Arkası Sa. 3, Su. 5 te radaki muşahidlerin tahminlerine Arkası Sa. 3, Sü. 6 da C.H.P. Genel Sekrelerinin Konyadaki demeci Tevfik Fikret Süay, muhalefetin beklenilen başanyı göstermediğini söyledi Egede tütün müstabsili ve saücılan bir Grma önündo • • M Endonezyalılarm istiklal gflnti Bugün bütün salâhiyetler millî hükumete merasimle devredilecek Âvusturyada yeni Naziler 13 g&at AvıırturMk'tevkU cdildi, 1)111113^ feîr tednîşçî çetesihe mensub olduklannı itirai ettiler Viyana 26 (a.a.) (Ünited Press) İç İşleri Bakanlığından bildirildiğine göre, yeni nazilerden olduklan sanılan ve Almanyada bu gibi sahıslarla temasta bulunan 13 genc Avusturyalı tevkif edilmiştir. Gene aynı Bakanlıktan ilâve edildiğine gö re, yaşları 16 ilâ 18 arasında değişen sanıklar solcu ve merkez partilerine mensub Alman ve Avusturyalı siyaset adamlarıra katletmek gayesini güden bir tedhişçi çetesinin Arkast Sa. 3, Sü. 7 de Egede tütün piyasası dün sabah açıldı • • Konya 26 (a.a) (Özel muhabirimiz bilciriyor:) C. H. P. Genel Sekreteri Konya milletvekili Teşfik Fikret Sılay bugün Konya C H. P. kongresinde bir konuşma yapmıştır. Tevfik Fikret Süay ezcümle şunlan söylemiştir: « Halk tarafından ve halk için» idaresi esas umdemizdir. Bir adı da demokrasi olan bu umdemizın esas şartlarından biri de çok partili sistemdir. İcra /e murakaba yalnız müstakil vatandaşlarla ya Arkası Sa. 3, Sü. 6 da Amerikahlar süratle mübayaata başladılar, ilk 910 milyon kilo tütün satıldı gun Deri ve kauçuk ithalâtçılarının toplantısı Ankara 26 CTelefonla) Deri ve kauçuk ithalât ve imalâtçıları bugün saat 10 da Ticaret Bakanı Vedad Diclelinin başkanhğında toplandüar. Bakan toplanüyı şu konuşma ile açü: « Bugün de deri ve kauçuk üzerinde uğraşan arkadaşlarla toplanmış bulunuyoruz. Ortada ithalâtı durdurulacağı gibi bir düşünce yokrur. Devletler arasında durumumuzu koruyarak liberal bir görüşle ithalâtımın yapacağız. Deri ve kauçuk ayrı, birbirine nd iki mevzu olduğu için bugünkü toplantmuz başka bir manzara arzediyor. Bir Arkası Sa. 3. Sü. 5 te lutun Bankası kurulacak Dün Mecliste, tütün mübayaasmda müstahsilin hakkının korunması istendi İzmir 26 (Telefonla) Ege tü1 durgunlaşacağı söylenmektedir. tun piyasası bu sabah açılmıştır. A | Ulucak koyunde ve Halilbeylide merikan kumpanyaları azamî 270 mevcud tütünlerin çoğu satılmıştır. 290 kuruştan suratie mübayaata Şimdılik yalnız Ödemişte satışlann başlamışlardır. Tekel İdaresi 230 hararetli gitmediği, fiatların 210 295 kuruştan mübayaatta bulun 240 kuruştan az olduğu bildirılmekmaktadır. Kırkağaçta tütünlerin tedir. Ödemiş Tütüncülar Cemiyeti yüzde doksanı satılmıştır. Düşük telgrafla Ticaret ve Tekel Bakanrandımanlı tütünlere 1 9 0 2 0 0 ku lıklarma müracaat etmiştir. ruş verilmektedir. Akşama kadar Cumaovasmdan 270 kurustan tü9 1 0 milyon kilo tütün satüdığı tün alındığı fakat fira ve ıskarta tahmin edilmektedir. Süratli satışla çıkarılınca fiatın 150 kuruşa düşrın ancak üç dört gün devam ede tüğü hakkında sikâyetler alınbileceği, ondan sonra piya&anın Muharrir ve matbaaların gelir vergisi Defterdarhğın bir uzmaru dün Gazeteciler Cemiyetinde izahat verdi Tarım Bakammıt dünku demeci Bir tabiat gadri olmazsa memleketimiz bu sene fevkalâde bir mahsul idrak edecek Uzuan izahat verirken Defterdarhğın Wr uzmanı dün, Istanbul Gazetecıleri Cemiyetir.de matbaacı ve gazetecllere tarhedıîecek gelır vergisi hakkuıda izahat vermıştir. Gazeteci ve matbaa sahiblerinin takib ettikleri bu izahat Arkası Sa. 4, Sü. 6 da Tarun Bakanı Cavid Oral, İzmitten şehnmize gelmiştir. Ayın otuzunda İstanbulda yapılacak C. H. Partisi İl kongresinde bulunacaktır. Bakan memleketimra kalkındıracak ve refaha kavusturacak şeyin ziraatimiz olduğuntı, bunıun ibyasına çalîjıldığını, Tanm Müdürlerinin bürolardan kurtanlıp tarlalara sevkedileceğini, bugün rnı'bubatKnızda 170 çeşid tohumluk tne»wud olduğunu, standard bir vaziyet ihdasma çalışıldığını, köylüye 143 bin ton •tohumluk ve 300 bin dönüm arazi dağıtıldığını soylemistir. Bakan, ayrrca lskân ve toprak meselesinin halli için, lskân ve Toprak Umum Müdürlukleri halinde Bakanlığa bağlı bir teşkilât için tasarı hazırlandığını, bir tabiat gadri olmazsa, mamleketimizin bu sene fevkalâde bir mahsul idrak edeceğini, küçük müstahsilin karasabandan kurtanlmasma çalışıldığmı da ilâve etmiştir. Bağunsu Eiidonezyanın ilk Cumhur Baskanı Dr. Ahmed Sokarno, dinî merasim esnasmda Londra 26 (B B.C) Endonea şunu tesid edecektir. yadan gelen haberlere göre yann Endonezya ile Holanda arasında salâhiyetler millî hükumete devre temin olunan radyo irtibatı sayedilecek ve bütün memleket Birleşik sinde Holanda Kraliçesinin KndoEndonezj'a Cumhuriyetinin doğu Arkast Sa. 3, Sü. 3 te Fazıl Şerefeddin Bürge Muammer Alakant Rusyanın Berlitt ablukasını kaldırmasının gizli sebebleri Moshovada 3 yıl: 51 Berline Ruslar tarsfmdan konulan ve on bir ay devam eden iktisadî abluka esnasmda Amerikan ve İngiliz hava kuvvetleri dünya tarihinde misli görülmemiş bir nakliyat programile şehrin Bata bölgesini mütemadiyen beslediler. Abluka kalktığı gün bu suretle Berline 1592.787 ton yiyecek maddesi, komur ve diğer malzeme gonderilmiş bulunuyordu. Bu suretle, şehir halkııun açhktan ölmesinin. sâri hastalıklara tutulmasının ve iktisadî sefalete düjmesinin Demokratlar henüz böyle bir te önune geçılmiş oldu. gebbüse girişmediler. Bir kaç gunSovyet hukumeti Almanyaya dür dinlediğimiz bir iki nutuk, daha riyade bir yoklama ve savunma hâkım olmak için gerek siyasî vakokusu taşıyor. İlk bakışta biraz sıtalarla gerek zora başvurmak tuhaf görünen bn sükunet havası, yolile yapüğı tesebbüslerde muherhalde bir politika düşüncesiniB vaffak olamarmşü ve bu iki muvafeseri obnalıdır. Onlar da hesablan fakıyetsizliğinden bilhassa sonunnı yapsınlar, plânlarını hazırlasın cusu herkesin go'züne çarpacak bir lar ve ortaya çıksınlar, vaziyet şüp maluj'et taşıyordu. Halbuki Kremhesiz hem daha buyuk bir aydınlığa lin'de idareyi ellerinde bulunduran kavusacak, hem de ortalığı şimdı zumre hata ışlememek ıddiasındakinden daha ge.ıiş. bir heyecan dır, nufuz ve itiban da buyuk nısNADİR NADİ " Arkası Sa. 2, Sü. 1 d« Ankara 26 (Telefonla) Bugünkü Meclis toplantısında Manisa milletvekili Muammer Alakanün tütüne konulan fiatlarla yüzde beşlerden biriken 30 milyon liranm durumu ve hangi bölge tütünlerinin kalite itibarile düşük olduğuna dair sözlü sorusuna, Gümrük Tekel Bakanı cevab verdi. Bakan, tütünlerin alım tarifelerinin merkezce tayin edilip, Tekel eksperleri taratndan tatbik edildiğini söyledi. İlk müracaatte verilen fiatla, mahsulünü satnuyan müstahsile, Udnci müracaatinde kalite bakımından bir düşüklük olmadığı takdirde değişik bir fiat verürnediğini kaydederek, bu muamelelerin cereyanı sırasında, mevcud kanunun tatbik edildiğini, herhangi bir yeni talimata lüzum olmadığını tasnh Arkası Sa. 3, Sü. 4 te Oğretmen maaşlan için kabul edilen kanutı Köy enstitüsü mezunu öğretmenlerle, sağbk memurlan, üç yıl stajdan sonra 20 lira aslî maaşla devlet memuru olacaklar Basbakan dün Ankaraya döndü Ankara 26 (a a) Sıvas ve Erzincanda bir inoeleme gezisine çıkmış olan Basbakan Şemseddin Günaltay beraberinde Dış Isleri Bakanı Necmeddin Sadak, İşletmeler Bakanı Münir Bilsel, Bayındırlık Bakanı Şevket Adalan, Çalışma Bakanı Reşad Şemseddin Sirer, Sıvas ve Erzincan millervekilleri ile davetliler olduğu halde bugün saat 13.30 da Ankaraya dor>müştür. Basbakan garda. Büyük Millet Meclisi Baskanı Şükrü Saracoğlu, Devlet Bakanı Basbakan Yarduncısı Nihad Erim, Bakanlar, Genel Köy EnstitüİErinde öğrenciler yemek esnasmda Kurmay Baskanı, C. H. P. Genel Baskanvekili, nıilletvekilleri. Vali. Ar.k?ra 23 (Telefonla) Köy | ra rmUetvekili Hıfzı Oğuz Beket» Belediye Başkanile Bakanlıklsr ileri ensfırusu ra^runu öğretmenlerle,! ve Deruzh milletvekili Kemal Cegelenleri tarafmdan karsılanmıstır. sağlık msrnurbnnın ırraş duru.n mai Öncel terafından yapılan ka« Arkası Sa. 3, Su. 7 dc lannı duzeltmek maksadile, Ankaj Arkası Sa. 4, Su. 7 de • Sökede bir î acia Bir baba ve iki oğlu içinde zehirli gaz bulunan bir kuyuda boğuldular Soke 26 (a.a) Yenicaıni mahallesinde kuyu temizlemek için inen on beş yaşlarında Ahmedin çıkmadığmı goren babası inmiş fakat onun da çıkmadığmı goren kadınların feryadma yetişen iki Arkası Sa. 3, Sü. 7 de Abluka alhndaki Berline ujaklarla un nakli