Catalog

f Sehir Fatih Sultan Mehmed haberlşri Ekim vaziyetimiz ve ve ressam Beîlini San'at ve Hayat J ZİRAAT BAHISLERI Nurulİah Berk Yazan: CUMHURIYF1 15 Temmuz 1942 IHEM NALINA MIHINA! 4 temmuzun ölümii ün, Fransızların millî bayram günü idi; 1789 da, Parislilerin zulme karşı ayakîanarak meşhur Bastille (Bastiy) zindanını >ıliıklan giinden itibaren, 1941 e kadar her kutlanan Fransız milli bayramı. bu sene ancak, Fransız vatanuıdan başka yerlerde kutlanıyor. Çünkü işgal altındaki Frasada Almanlar, işgal edilmiyen ransada da Laval 14 temmuzda tezabürat yapılraasını yasak etmişlerdir. Fuhşa teşvik davası mahsul fiatları 25 nisan 1479 yılında, Venedik şehrin*de, bu Dükahk ile Osmanlı devleti müınessilleri, her iki tarafın çarpışmalarına son veren banş muahedesini imzalamışlardı. (1) Artık İstanbulla Venedik arasında samimî münasebetler teessüs etmeğe başladı. Ayni yılm ağustos aymda, Fatih Sultan Mehmed tarafından gönderilen bir yahudi, Dükaya padişahm bir mektubunu vermişti. Fatih bu mektubunda, Venedik devlet reisini, oğuilarından birinin evlenme merasiminde bulunmak üzere İstanbula davet etmekte, bundan başka da, bilhassa insan tasvirleri yapmakta mahir bir İtalyan ressanıının bir müddet için saraya gönderilmesini rica etmekte idi. Fatih Sultan Mehmedin bu dileğini yerine getinnek için derhal toplanan Büyük Venedik Konseyi, Türkiyeye gönderilmek üzere Gentile Bellini'yi seçti. Her nekadar bu sırada, meşhur ressam Bellini, kardeşi Giovanni ile birlikte, «Doge» ler sarayında eski tablolarm tamir işile meşgul bulunuyorsa da, Fatihin aızusunu yerine getirmck daha mühim, daha âcil bir işti. Gentile tamiratı kardeşine bıraktı ve 3 eylul 1479 da, kaptan Molchiorre Trivisano'nun kadırgasına binerek İstanbula hareket etti. Madam Atina hakkında evvelce verilen karar, tadil edildi Madam Atina ile arkadaşlannm yaşları nispeten küçük olan bazı kızlan fuhşa tesvik ettiicleri iddiasile İstanbul altıncı asliye ceza mahkemesinde muhakemeleri, dün Temyizden nakzen sona ermiştir. Mahkemece, Madam Atina ile Katinanm on altışar ay ve yirmişer gün hapse konulmalarına, seksen üçer lira yirmişer kuruş da para cezası ödenıelerine, Ameliya ile Vasilopulonun da beraetlerine karar verilmiştir. Kapalı celsede görülen davanın dün açık celsede okunan karanndan öğrenüdiğine ;öre, kızlardan bir kısmınm yaşları sanıldığı kadar küçük oimadığı ve zaten ötedenberi serbcst hayata atılmış bulunduklan, bir kısmınm da bu dava edilenler tarafından fuhşa teşvik eüilmediği neticesine varılmıştır. Hulâsa; iki kız işinden aleyhlerine karar verilen Madam Atina ile Ka.tina, diğer İki kız işinden de böylece bcraet kazanmışlardır. Temyizin nakzmdan evvelki muhakemede, Madam Atina ile Katina aleyhlerinde üçer buçuk sene ccza karar altma alınmıştı. Şimdi ceza müddetleri indirilmiştir. Diğer taraftan, kendileri şimdiki c«za müddetinin çotunu. muhakemenin evvelki safhalannda mevkufen geçirmişlerdir. Yeni Başvekilimiz Şükrü Saracoğlu, hayranı olduğumuz meziyetlerinden başka, hususiyetlerinden birini teşkil eden halk çocugu olmak sıfaüle, ana kütlemiz; bü>ük ve yegâne istihsal kaynagımız köylünün, hakiki bünyesini, sahih verimini yakından bildiği için millet hayatını yeniden organize edecek tedbirlerde şüphesiz daha pratik olacaktır. Bu vesile ile prensip meseleleri üzerinde tekrar durmak faydasız değildir, diye düşündük ve ziraat davamıza açık kalble temas etmekten kendimizi alamadik. Feridun Osntan nomik ziraat sisteminin ancak hayvan gücüne dayanabileceğini hesab ederek, yurddc bol bol pulluk, ziraat malzemesi ithal edebilseydi ve köylüye geniş mikyasta çift hayvanı, tohumluk dağıtsaydı şüphesiz memlekete büyük hizmetlcr ederdı ve belki istihsal randımanımız bu kadar düşmezdi. Yazan Fatihin, meşhur İtalyan san'alkân Bellini tarafından yapüan portresi ra, kendi tasvirini taşıyan madalyalar öa sipariş etmişti. İtelyaya avdetir.de yapacağı bu madalyalara bir hazırl.k olmak üzere Bellini Fatihin bir çok krokisini de çizmişti. San'atkân pek sevmiş olan padişah onu hemen her zaman yar.ında bulundurduğundan bu çalışmalar Kadırga, eylul sonuna doğru Saray ressam içm mümkün oluyordu. burnunu dönerek limana girdi ve demir Fakat siyasî hâdiseler Bellini'nin Tür»ttı. Derhal gemiye gelen Venedik hükukiyedeki ikametini kısaltacaktı. Şövalmeti seflri meşhur san'atkâra hoş gelyelerin çetın müdafaaları neticesinde bir diniz dedikten sonra onu karaya indirdi türlü alınarmyan Rodosa karşı bizzat ve merasimle saraya götürerek padişahın sefere çıkmıya hazırlanan Fatih, Bellinihuzuruna çıkardı, takdim etti. yi çağırarak, artık vazifesinin sona erFatih Sultan Mehmed ikinci defa ola diğini, memleketine dönebileceğini kenrak bir İtalyan san'atkârını kabul edi disine bildirdi. Ve bıraktığı güzel eseryordu. Filhakika, yirmi yıl önce, gene lere mükâfat olarak ne dilediğini sankendi dileği üzerine, Verona şehrinjn en 3tkâra sordu. Muktedir olduğu kadar tok kudretli ressamı sayılan Matteo di Pasti gözlü ve mahviyetkâr olan ressam, paİstanbula gelmiş, burada bir müddet dişaha, Venedik Büyük Konseylne ve kalarak muhtelif eserler vücude getir devlet reisliğine hitaben bir tavsiye mekmişti. Falih ilmi, fenni, edebiyat ve san tubu yazmasını padişahtan rica etti. Ve •aU sever, san'at eserlerine büyük bir başkaca bir ricası olmadığım ilâve etti. ehemmiyet ve kıymet verir, mütefekkir Fatih, sen'atkârın bu ricasını yerine ve san'atkârlarla oturup kalkmağa, ongetirmek'.a kalmayıp kendisine Bey palarla uzun «uzun hasbıhal etmeğe bayıyesini verdi ve hediye olarak Belüni'nin lırdı. Saray tablolar, heykeller, türlü neboynuna, 250 altın ağırhğında bir gerfis eserlerie doluydu. danhk taktı. San'atkâr, Fatihle olan bu Fatih, Venedikli meşhur ressamı 'büyük son temasında, gene iltifata mazhar olbir nezaketle kabul ederek, iltifat elti. du, sefertf çıkmak üzere bulunan padiSan'atını, bilgisini övdü. Ve ilk sipari şahla gene uzun uzun konuşup görüçtü olarak kendisinden bir Venedik manzaBellini avdet etmek üzere gemiye binlası çizmesini istedi. Bu manzara bittikdıği zaman 1480 yılının son gür.'.eriydi Hemen bütün Veriedîk ş'eriri, Türkiyedei tanınmış olan portrosine başladı. (2) dönen, uzun müddet Türk sarayında yaPadişah, herhalde büyük bir sabırla resşamış, devrin en kudretli hükümdarmır samın önünde poz almış, eserin vücude resmini yupmış olan vatandaşı karşılagelmesini derin bir alâka ile takib etmağa, yalnız karşılamağa değil, alkışlamiş olsa gerek ki, netice, her türlü ümimağa gelmişti. Giovanni kardeşinden din üstünde çıkb: Tasvir, olanca teknik mağrurdu Padişahın tavsiyesini alır almükemmekyeti, olanca benzeyiş ve canmaz Büyük Konsey, Gentile Bellini'ye, hlığile meydana çıkü. Rivayet ederler ki hayatı müddetince verilmek üzere, 20C son fırça vurulduktan sonra padişah. altm aylık bağladı. resme uzun uzun bakhktan sonra sanatkâra dönerek onu kucaklamış ve alVenediğe gelir gelmez Bellini, Fatihin ııından öpüvermiş! madalyasına çalışmağa başladı. Sarayd; çizdiği muhtelif krokiler bu işi kolaylaşGentile Bellini'nin benzetiş kudreti tıracak mahij'ette idi. Bu madalyamn şayanı hayretti. Bir gün padişah ona: yüz tarafında alçak kabartma olarak «Kendi kendinin resmini de yapabiliv Fatihin büstü bulunmaktadır. Padiçahın HÜsin?» diye sorduğunda Bellini: başında bir sarık, sırtında kürklü bir «Elbette. haşmetmeab, dedi, bundan cübbe vardır. Yüzü profildendir, yorgun kolay ne var?» ve derhal aynanın karşı ve çökmüş görünmektedir. Madalyanın sına geçerek birkaç gün içinde kendi ters tarafında da üstüste üç tac vardır. portresini çizdi ve boyadı. Fatih bu res Bellini'nin Türkiyeye aid son eserj olan zni görünce hayret etmiş, san'atkâra: bu madalyanın yüz ve ters taraFannda «Bu derece kudretli olması için, senin şu ibareler okunmaktadır: fırçanda bir efsun olsa gerek.» demiş. iltifat etmişti. Fakat Bellini sade saray içinde portreler yapmakla kalmıyor, İstanbulün bütün köşelerini dolaşarak tarihî abidelerin resimlerini, krokilerini ahyordu. Hammer'e bakılırsa Laurent de Medicis, Bellini'ye, bütün İstanbul abidelerinin resimlerini sipariş etmişti. Bu resimlerin çoğu kaybolmus, yahud belki de hiç yapılmamışıı. Fakat Teodoz sütunu ve diğer bazı abidelerin resimleri bize kâdar gelmiş, Bellini'nin eski eserleri merakla tetkik etüğini ispat etmiştir. Magni Sultani Mohamet II împeratoris. Eques Avratus Comes. Q. Palatinus. F. Gentilis Belinus Venetus. *** Beyazıd, tahta çıkar çıkmaz, saraydaki bütün resim ve heykelleri kaldırmış, çarşılarda satışa çıkarmıştı. Bu arada Gentile Bellini'nin, Fatihin portresi de dahil olduğu halde sarayda bulunan tablolan hıristiyan simsarları tarafından kapahlmı?, az zaman sonra Avrupa koleksiyonlarının yolunu tutmuştu. Hemen hemen ayni hâdise, birçok Avrupalı ressamın Türkiyeye geldiği XVIII. asırdo da tekrar edecekti. Bu suretle, eski batıl itikadlar yüzünden memleketimiz, belki yüzlerce nefis eseri, ilham ettiği birçok tablo ve heykeli kaybetmişti. Bu eserler arasında bizde kalan'an, çimdi Topkapı müzesinde başlıbaşma büyüiî bir bölümü işgal etmektedir. Böyle yapılacağma, sanki petrol ocaklarımızdan şarıl şarıl mahruk mayi akıyormuş, guya seri halinde motör inıal veya tamir edebiliyormuşuz gibi Vekâlet harice milyonlar dökerek memlekete bir Ziraat teşkilâtımız Sayın Ziraat Vekili Dr. Şevket Raşid sürü makine soktu. Öyle sanıyoruz ki Katiboğlu, bozuk düzen bir mekanizma mazutsuzluktan veya diğer imkânsızhkyı cesaretle ele alırken, şahslyetini ya lardan dolayı bunların mühim bir kıskından tanımamıza yardım eden, olgun mı, göze görünür demiryolu istasyonlave işlek fikirleri, eski ve yeni bütün' rında daimî istirahate terkedihniş, bir çiftçileri, gönül huzurile, yeni bir ümid kısmile de zaten ziraatin kesif olduğu bölgelerde ücretle köylüye tarla sürüdünyasma çrRarmaktadır. Ziraatin kâğ:d üzerinde değil, ancak vermek gibi garib bir tiearet ve prentoprağın üstünde yapılıp orada idare e sip itibarile menfi bir ziraat usulü tatüileceği zihniyetinin nihayet onun dev bikına girilmiştir. rinde vekâlet teşkitlâü için baş prensip Doğrusunu söylemek lâzım gelirse, olduğunu görmek ümidindeyiz. HizVekâletin devlet çiftliklerinde ve met nev'uıin bu şekilde anlanması bile, 339 danberi galiba 35 milyon lira verhiç değilse mücerred vazifeyi kavdiğimiz bu makinelerle memleket )sramak bakımından, yıllardır ihmal edilmiş bir inkılâb teşkil edecektir. Çoğu tihsaline kaç milyon kental mahsul ilâyüksek veya orta ziraat mühcndis.i^İ ve ettiği herhalde merak edilecek bir ihtısası yapmış yüzlerce veya binlercc mevzudur! toprak adamını, müze memurları gibi masalara bağlamak ve sonra bu passif büro yığınına ziraat idareciliği izafe etmek hazin değilse dahi faydasız oluyordu. Düşünmeli ki bu teşkilâtın hemen hemen tek hizmet semeresi olan maalesef ezbere doldurulmuj ziraat istatistikleri, ekseriyetle her sene yanhş çıkar, lâkin çalışma metodlan değiştirileceğine âdet yerini bulsun prensipi muhafaza olunurdu. Ziraat Vekâleti kadroları, (1) ayağındaki kırtasiye bukağılarından kurtanlır ve teşkilât saçak altlarırtdan güneşin eliına çıkanlabilirse hükumet, ancak ondan sonra memleket ziraati hakkında biı fikir edinmek imkânlarma kavusacaktır. Ekmek karnelerini kaybedenlere yenısı verılmiyecek Vilâyetten iebllğ olunmuştur: Ekmek kartlannı zayi edenlere yenilerinin verümiyeceği 1 temmuz 1942 tarihinde sayın halkımıza teblig cdilmişti, Son günlerde bu gibi müracaatler tevali etmektedir. Ekmak kartlannı zayi edenlere hiç bir suretle yeni karne verilmiyeceginden ekmek karnelerini iyi muhafaza etmeleri vatandaşlara ehemmiyetle bir daha teblig olunur. Fiatlar ve zahire kaçakçılığı Mahsul fiatları, daha ciddeyetle ele ahnmağa değer bir dava haline gelmiştir. Geçen sene hükumet buğdayın kilosuna 12,5 kuruş nark verdiği sıralarcîa Millî Müdafaa birlıklerimiz için 1820 kuruşa kadar tnünakasa veya pazariıkla buğday ahnmıştır ki amelî noktai nazara ve hakikate uyan da buydu. Lâkin fiatlar bu seviyede de kalmıyarak kara borsada yükselmeğe devam etmiştir. Bir çok viiâyetlerimizde kilosu 100120 kuruşa kadar buğday, 70,80 kuruşa kadar da akdan veya mısır satıldığmı veya satılmakta olduğunu duyuyoruz.' Mamul eşya fiatı, ipini kaçırmîşız gib göründüğümüz bir asansörle, durmadan yükselirken, fiat taadülünü ve köylünün satın alma kabiliyetini njülâhazaya almadan buğday fiatlarını gene eski hadde 1939 a gelinciye kadar, gündüzleri büyük resrai geçidler, geceleri görülmemiş parlaklıkta donanmalar yapılnıası, büyük meydanlarda halkm dans ermesi, olur muyuZ? Bilmiyoruz. Yalnız burada çok nazik tanışmıyan insanlaruı öpüşmesi gibi en bir noktayı daha belirtmek istiyoruz: coşkun sevinc ve heyecan tezahürlerine Kışın ve ilkbaharda stoklarımız azal vesile olan bir millî bayramın, bu yıl dığı zaman, köylünün mahsul sakladığı kutlanmasının bir suç sayılması ne hakanaatine takılıp kalanlarımız çok oidu. zindir. Biz de, İstanbulda, miitareke yıllannKöylü denince bizim hatırımıza, bir çift öküzle hepsi hepsi 4050 dönüm çeşidli da böyle acı millî bayramlar görmüştük. ziraat yapabilen milyonlarca fakir ç:ftçi Yalancı fatih, mahud Franchet d*Esperey gelir ki, yıllık borcunu ödemek için ek (Franşe d'Espere) nin Taksim meydaseriyetle mahsulünü harman yerinde a nında, pek parlak merasim yaptırdığı 14 lacaklıya devretmek mecburiyetinde o temmuzun ıstırabile daha millî vicdalan bu adamlaruı, bütün bir sene mah nımız kanayıp dururken 9 gün sonra, sul saklıyabileceğini düşünmek, millî Vahideddinin. Damad Feridin ve işgal r bünyemizi bilmemekten ileri gelen yan ordusu kumandanlannın elbirliğile b ' lış bir zehabdır ki vatana gözünü kırp nıatem günü haline sokruklan 23 temmadan varını yoğunu (asker, mekkâre ntuz bayramımızı kutlayamamak, yarave erzak) veren hamiyet ve feragat sa mızın üstüne tuz biber ekerdi. Franchet hibi koca bir kütleye karşı haksız bir d'Esperey bir kaç gün evvel ölmeyip Ue töhmet teşkil ettiği gibi, asılsızlığı da son dünkii feci 14 temmuz bayraımnı görseydi, hiç şüphesiz, 23 jıl önce bize vertecrübelerle anlaşılmıştır. Buna mukabil büyük çiftçi veya mu dirdiği büyük elem ve ıstırabın tıpkısını tavassıt tüccar pekâlâ zahire saklamış hisseder, belki de ö'mrünün son günleolacak ki hâlâ kara borsada ateş paha rinde, Ltanbulda yaptıklanna nedamet ve pişmanlık duyardı. sma mal satmaktadırlar. Yeni hasad zamanj geldi, bu sene ne 14 temmuz bayramı yasak edildiğine olacak? Şekeri kahveyi kendisine 34 ve yerine konulacak başka bir bayram misli paha, ile sattığımız, mensucat ihti da olmadığına göre, Fransa bugün millî yaclarına mümkün olduğu kadar kulak bayramsız kalmış bir millet halindedir. sıktığımız köylünün mahsulüne gene es Millî bayramsız millet, millî bayraksu ki kıymeti münasib görmekte devam bir milletten farksızdır. Elbette bir pün edersek, korkarız ki bu daha ziyade ka bütün Fransanın lcutlayacağı eski veya ra borsa depolarmı doldurmağa yaramış yeni bir millî bayram günü olacaktır. olmasm, Fakat, o gün gelinciye kadar, Fransa, Yeni sene için mubayaa^arı gene Ofis yüreği yash ve gözleri yaşlı bir ökşiiz mi yapacaktır, yoks« bu iş tüccara mı vaziyetinde kalmağa mahkumdur. Bübırakılacaktır, bizce meçhul. (2) Fakat yük bir milletin bu hazin haline acunahangisi olursa olsun, şu jırada hububa mak mümkün değildir. fiatlarının da, mahsul tspî^ma şekilleriAliccnab ve civanmerd Türk milleH, nin de, realist bir görüşe ve böyle bir 153 senelik millî bayramını ki biraz da zihniyetin harekete geçireceği devle bütün medcnî dünyanm hürri>et bayramüdahalesine şiddetli ihtiyacı vardır. mıdır kutlamaktan memnu olan FranFERİDÜN OSMAN sız milletinin acısını anlamakta, ona kar(1) Tohum ısUıh ve tecrvbe istasyon şı teessür ve merhamet duymaktadır. 14 tenunuzun ölümii karşısında Fransayı lar\ tabiatile mevzu d\ş\ndadır. (2) Biz köylüye kredi, ve vas\ta da taziye etmenıek elden gclmiyor. ğıtmak, her neri vıalısul toplamak için, kazalara kadar yayıîmt? teşkilâtile Ziraat Bankasınm, bafka tesister ve teşkillere ihtiyac hissettirmiyccek ideal bir miiessese olduğu kanaatini muhafaza ed'yoruz. kalmıya zorlıyacak mıyız? O takdirde Millî Müdafaa ve bü yük şehirler ihtiyaCinı temin edip arabarlamağa muvaffak Süs ağacları yetiştirmek için Gentile Bellini Fatihin hususî dairesinin duvarJarmı nefis resimlerle süslemeğe başlamıştı. Bir taraftan bu tezyir.ata çahşıyor, öte tarafıan da saray büyüklerinin, bazı gözdelerin portrelerini yapıyordu. O devirde İstanbulda bulunan Angiolello adlı bir İtalyanm j'azmış oldnğuna bakılırsa, sarayın bazı salonları, Bellini'nin irili ufaklı nefis tablolarile (1) L. Thüasme. Gentile Bellini et fîolmuştu. Bellini bundan başka muhteSultan Mahomet II Paris 1888. lif halk tabakalarına mensub kadın ve erkekleri de karşısında oturtarak kıya(2) Bu tablo şimdi İngilterededir. fetlerini tetkik ediyor, türlü etüdler, (3) Bunlar şimdi Londrada, Britich krokiler ciziyordu. (3) Padişah san'atkâ Museum'dadır. ZATİ Kadıkoy O P E R A Sinemasmda SUNCUR 3 iüıcfi yeni program: BİR ADAM ÜÇUYOR. Her akşam seanslar saat 9,30 da başlar. Yerlerinizi hemen tedarik edinlz. Telefon: 60821 •Saçmız dökülürse, Başmızda Kepek Varse Belediye Bahçeler müdürlüğü, muhBizde, maalesef, ötedenberi bir ziraat telif cins süs ağaclan yetiştirmek üz«re bir fidanlık tesis edecektlr. Şimdilik u sistemi ve memlekete samil bir ziraat fak bir mikyasta yapılacak olan fidan plânı olmamıştır. (Nafıanın ysptırdığı lık, alınacak neticelere göre ileride ge bendleri, Maliyenin dağıttığı araziyi, deki övünülür himmetlerlni bu bahısOtobüslerin kontrolu ten ayırmağa mecburuz.) Bunun niçin Taksim Yenimahalle otobüslerinin ve nedenini, gününe bırakarak, bir senosıkı bir surette kontrolu için Emniyet lık olaylarm yekununa ve neticelerıne 6 ncı şube müdürlüğünce mühim ted bakabiliriz: birler alınmıştır. Kış sonlarına doğru, birdenbire harcıBir nohud tüccarı hakkında âlem oluveren «ekim seferberliği» üzerine yazdığımız iki makalede [*], uzun tahkikat yapıhyor kGalatada zahire taciri Necib Hancı tecrübelerin terakünıü olan kanaatimizi nın on bir ton kadar nohudu normal şu esaslara bağlamıştık: 1 Türkiyede, her çeşidden istikrarh den fazla kârla satmak istediği iddia olunmuşttır. Hakkında, İstanbul ikinci bir isühsale kavuşmamn tek ve kesin korunma mahkemesince tevklf müzeît» yolu; köylü zümresini hakikî manasile keresi kesilmiştir. Kendisi, bu iddianır. kEİkmdırmak; köylüye hâlâ mahrunı hilâfı, yazıhanesindeki faturalarm vukuf bulunduğu dolgun kıedi ile ziraat malehlince gözden geçirilmesile anlaşılaca zemesini temin etmek ve mahsulür.e ğını ileri sürmüştür. Mahkemece tetkik daima diğer ihtiyac maddelerile müteyaptırılmak üzere, muhakemenin deva nasıb bir kıymet vermekten ibarettir. 2 Çiftçi, ordu ile büyük şehirlerin mı başka bir güne kalmıştır. ihtiyacını tamamile karşılamak kudreüKâr hadlerinin artırılması ni de, imkânını da filen kaybetmiştir: Insan elemanı azalTiış, çlft hayvanı aisteniyor İhracat ve ithalât birlikleri idare he zalmış, yemlik ve tohumluğu hiç kalmayetlerinde bulunan tacirler, ^irlikler ü mıştır. Aziz vatanın müdafaası gibi mumumî Kâtibliğine müracaatte buluna kaddes bir gaye uğrunda severek katlarak kendilerine verilen kâr hadlerile iş nılan bu fedakârhktan şikâyet eden yapmanm müşkülâtmı anlatmışlar ve yoktur ve olamaz. Fakat istihsal kâbllikendilerini kara borsa faaliyeti karşı yeti bu derece zayıflayıp eksilmiş bir mikyas sında kuvvetlendirecek bir formül bu zümreden kudreti geniş ta takviye edilmedikçe iki misli mahlunmasını, aksi halde r.ormal şartlarla tıcari faaîiyetlerine devam edemiyecek sul değil, normal yıllsrın mahsulünü beklemek bile sebebsiz bir hüsnü lerini söylemişlerdir. zendan ibaret kahrdı. Tedbirde reahst Hamamlarda soygunculuk olmak mecburlyetinde idik: Mademki silâhlı bir bitaraflık nizamile ayaklanmıçoğahyor şız, harb içinde veya tertibinJe Galatada Yeşildirek hamamma giden olan her memleket gibi biz de harb poAli, yıkandıktan sonra uykuj'a dalmış, tansiyelini plânlamalı, cephe gerisüe soyunduğu odadakl başka bir müşteri millî müdafaa toplulukları arasında birbu ara yastıgı altmdan emanet çekme birinj tamamlıyan sıki bir işbiriiği kurcesin'.n anahtannı çalmış ve oekmeceyi malıydık. açarak Alinin yüz on beş lirasını al3 Bizim tabiî ve iktısadî bünyemiz mış'ır. topyekun makineli ziraat yapmağa asîa İaşe müdürlüğünün yapacağı elverişli değildir. Fakat hangi fikre hizmet edilmiş olursa olsun, mademki miltevziat yonlarla lira harcanarak bir sürü trakBölge İaşe müdürlüğü yeniden bazı tör ve makine getirtilmiştir. Bunlerla maddelerin tevziine başlamıştır. Elde harb ekonomisi şartlanna uyulmak ve bulunan pirinç ve tur yagı mektebler. maliyet meselesi hesablanmamak şartile, hastaneler, yemek veren fabrikalar ve esasında köylü tarafından sürülmekEvkaf aşhanelerine tevzi edilmektedir. te olan topraklar hsricindeki boş arazi Dis imalâtında kauçukların tevzii için üzerinde çalışılarak ekin sahası genişDiştabibleri cemiyeti ile birlikte bir liste letilmelidir. • hazırlanmıştır. Birinci maddede, alelitlak ekim ve isSon günlerde külliyetli miktarda dikiş tihsal temini için mutlak esas saydığınıız makarası gelmlştlr. Bu makaralarm tev tedbirlerin, ne dereceye kadar tatbik ziatı İçin liste hazırlanmaktadır. edildiğini ve neticeyi, yaz mahsullerini Otomobil lâstiği tevziat listesi hazır kaldırırken göreceğiz. lanmıştır. Bölge İaşe müdürlüğü te\ziYalnız, iki ay evvel, Ege bölgesinde ata cumartesi günü başlıyacaktır. yapüğımız kısa bir seyahatte, şu vakıa Mersindeki kahveler dikkatimizi çekti, çiftçi, el konmamış Mersinde bulunan Tiearet Ofisine aid mahsullerin ekimine biraz daha faz'.a kahvelerl İnhisarlar İdaresine devret önem vermiş. Acaba niçin? ikinci maddedeki düşüncemizi burada mek üzere bugün Ofis ve İnhisarlar mümessillerinden mürekkeb bir heyet tetkik etmek tabiatile bahsimizden haricdir. Ankaraya hareket edecektir. Ziraat sistemimiz ve lecrübeler Yüzme teşvik müsabakaları Bu sporları federasj'onunun yüzme teşvik müsabakalan cumartesi günü Moda havuzunda yapılacaktır. Bu müsaoasaiara Kaaınıar da iştlrak edecektir. Yarışiara saat 14 te başlanacaktır. Beden terbiyesi mükellefleri arasında. ki yüzme müsabakalan da pazar sabahı Moda havuzunda yapılacaktır. Müsabakalara saat 10 da başlanacaktır. Askeri vaziyet Şark cephesinin cenubundaki sökülüs (Baş tarafı 1 inci sahıfede; müdafaada kalacaktır. O, mev7İlerin Rus kuvvetleıinin tâ içerilcrine ve ara tahkim ederek cepheyi tutmağa İtalya larına kadar girerek bunları sarıp gıup kuvvetlerini memur etmiş. Alman zırh grııp imha etmek üzere bulunuyorlar. ve seri kuvvetler ise geride toplanara Alman uçak kuvvetlcri de bu işin ta onun elinde şimdilik mıfkabil taarnız mamlanmasında ve Sovyet kıt'aJarımıı kuvveti halinde tutulmaktadır. muntazam ricat etmcmelerinde pek teMaltanın her gün bombalanmasından sirli bir rol oynuyorlar. da ona aleddevam kurvet ve malzeme Şimdi anlıyoruz ki Almanlar buna geldiği anlaşılır, Rommel'den, rlindeki mahdud knvmâni olmak için Azak dcnizi kıyısında TaganroRdan Rostov'a dahi taarruz cdi vetlerle Mısırı behemehal zaptetmek yorlar. Rostow'u zaptederck Don nehri beklenmez. Fakat o, imkân bolursa bu boyunca doğuya doğru ilprlediklcri tak işi de yapmak istiyecektir. Unutmamadirde aşağı Don'la Voroşilofgrad ve lıdır ki, Mısın zaptetmek için onun takRossoş arasındaki sahalarda kalnnş olan riben 20 lumrnc malik olması iktiza eSovyet kıt'alarının artık Knfkasyaya derdi. Bunların yarısı İtalyan olabiiirse doğru kaçraalarına da imkân bulunmaz. de d'ğer yarısının Alman zırhlı ve moAlmanlar, belki Kerç boğazı iizcrinden törlü kuvretlcrinden mürekkeb olmaları Kropotkin Krasnodar islikame'inde icab ederdi. Eger Rommel işe başladı^ı ilerliyerek Donetz bölgesinden Kafkas zaman bu kuvvetlere sahib olsaydı şimyaya doğru kaçmağa muvaffak olan bazı di Sureyşte bulunurdu. Fakat o, bidavette bunların ancak yarısı kadanna kıt'aları da önlemck istiyeceklerdir. Bu variyetlc, Timoçenko orduları için m.ilikti ve Rusyada bir ölüm dirim mubir Volga cephesi kurmak imkân ve ilı harebesi olurken Almanlar Mısıra ne timali kalnıamış gibidir. Çünkü evvelâ zırhlı ve motörlü tümen ve nede bu kuvbu ordu vok olmaktadır. İkincisi bnn vetlerle mütenasib bir hava filosu ayınp kıt'alar Volga gerisine çekilebilseler bile gönderemezlerdi. Böyle olnnca, Kommebunların artık herhangi devamlı ve Iin bir el rabukluğile Mısın alması bekkuvvetli bir mukavemet teşkil etmeleri lenemezdi. Bununla beraber onun, Iskenderiye ve düşünülemez. Kahirenin 100 Km. mesafelerine kadar Bu iş böylccc bittikten sonra herkcs ilerlemekle elde ettiü neticeler çok büAlman'ann Kafkasyaya yürüyccckleriyük olmuştur ki, bunlann en başlıcalani ve zaten Kafkasyaya gitmck gayesile rmı, evvelce haber verdifimiz gibi, tntaarnızu cenubdan yapmış olduklaımı söylüyor.. Filvaki Almanlar, Don ve gilizlerle Amerikalılann Rnslara yar. Donetz harekctlerini sona erdirerck bu. dımlannı kırmak ve ikinci cephe ihtiralarını düşmandan tamamile tcnıizlc. mallni ortadan kaldırmak teşkil eder. dikten sonra Kafkasya istikameıinde kaçanlan takib ve bunlarla teması muhafaza etmek için bazı hafif ve seyyar kuvvetler tertib eriip o yana yollıyacaklardır. Fakat asıl taarnız Vornnej bölgesinden Moskovaya karşı yapılrtc^Atır. Nitekim Rusların Voronei'e karşı yaptıkları laarrıızlar defedildikien ba'ka burada bir Sovyet grııpu, Alman zırhlı kuvvetleri tarnfından şinıdiden siir'at'e sarılarak çcmberlenmştir. Cenubdaki hareketler bitince, Almanlar Don ve Donetz bölgesinde bulunan ku\Tetlerin çoğunu şimale naklederek bunları Vo. ronej bölgesine 3ığacaklar ve boradan şimale yani Moskova cenub doâıısuna doğru yeniden büyük bir taarruza başhjacaklardır. Bu taarnız galib bir ihri. malle yeni Moskova meyrian muhareheMnin başlangici olacaktır. Zamanma gelince, bu, heîki bir haffa veya iki hafta sonra olabilir, tahminindeyiz. Galatasaraylıların kürek $ampiyonası Galatasaray kulübünün senelflc Mrel: şampiyonluk müsabakası önümüzdeki pazar günü Bebekle Kanlıca arasında yapılacaktır. Kürek müsabakalanna saat 14.30 da başlanacaktır. Bu yarışiara İzmitli kürekçiler de iştirak edecektir. Bir ev yıkıldı, 3 kişi yaralandı Karagümrükte Nureddin Tekkesl sokağmda büyük bir ahşab ev, dün skşamki rüzgâr esnasmda 3ıkılmış ve evcîe oturmakta olan 70 yaşlarında Bekir ile kansı Abide ve oğlu Alâeddin binatım altmda kalmıştır. Hâdise üzerine semt halkı toplanmış ve hemen yetişen İtfaiyenin himmetile binarun altmda kalanlar, yaralı olarak; kurtanlmıstır. Balık tutarken... Kireçburnunda oturan Ahmed oglu Necati dün sabah vapur iskelesi dvannda Memduhpaşa köşkü önünde kamışla balık tutarken muvazenesini kaybederek denize düşmüş ve bogulmuşrur. Vefat Galatasaray takımı eski müdafilerlnden Mithat Ertug'un babası, Yatakll vagonlar şirketinin şube şeflerinden Rıza Ertuğ kısa süren hastalığmdan kurtulamıyarak Allahın rahmetine kavuşmuştur. Bütün arkadaşlan tarafından çok sevilen rahmetli, Yataklı vagonlar şirketinin çok eski ve değerli bir babası sayıhrdl. Cenazesi 15 temmuz 942 çarşamba günü Bakırköy hastaneslnden kaldınlarak Maçka Teş'vikiye camilnde namazı kılındıktan sonra ebedi Istlrahatgâhı Feriköy şehidliğine defnedilecektir. İSMAİL AKGÜN MATBAASInda H. E. ERKİLET Çok çocuklu ailelere yapılan yardımda kolaylıklar Ankara 14 (Telefonla) Çok çocuklu ailelere ve mirasçılanna bir yardım olmak üzere malsandıklannca yapılacak tediyelerde veraset ilâmı aranmaması, bunun yerine muhtarlık işlerinden alınacak bir vesikanın kifayet edeceği alftkadarlara bildirildi. *' ETİKET YAPILIR CORAB. FANİLÂ. KÖSELE VE HER NEVİ KUMAŞ ÜZERİNE BASIIJR. Ankara caddesi No. 4 tstanbnl ütü ile çıkartma MAJİK SAÇ EKSİRİ 1 kullaniniz. Tesîrini derha! görursünüz. DİNANİN KUVVET ŞURUBU PİYASAYA ARZEDİLMİŞTİR. BÜTÜN ECZANE K( ZA DEPOLARINDA BLTUNUR VE Üçüncü mesele ile millî zirastimizin Elektrik idareslnin abone miktarı 1941 senesl sonunda 126.822 yi bulmuştur. ayni zamanda pürüzlü bir davasına teHer sene vasatî 4 ile 5 bin arasında abo mas etmiş oluyoruz. Ziraat Vekâletinıiz ne temin eden idare, 1941 senesinde 6 bu harb başlamazdan evvel ve hatta Mısır da: başladıktan sonra büyük bir fırtınanın binden fazla yeni abone kaydetmiştir. Burada, Almanların yalnız mahallî üzerimize doğru gelmekte olduğunu maHalkevlerine tahsisat alesef sezememiştir. Vekâlet, ne maküıe faaliyet haber vermelerine ve İngilizleŞehrimiz Halkevleri bina'lannm ihti sanayii, ne üstünkörü tamir atölyeleri, rin bundan evvelki taarruzun nasıl yayaca kâfi gelecek şekilde tevsil ve bu ne mayii mahruk ve makine yağı istih pıldığını tafsil etmekten başka bir şey arada Kadıköy Halkevi inşaatımn ik sali olmıyan, ziraat makinlsti bir kaç söylemediklerine bakılırsa, şu netice hamaline yardım için Belediye 1942 büt yüzü geçmiyen Türkiyede tabiî ve eko sıl olur: Rommel emrindeki ordu ile ç*sinde 187 bin liralık bir tahsisat ajirİngilizlere yeniden taarruz edebilir de[*] Cumhuriyet 9 ve 14 gubat 1342. recede kuvvetleninciye kadar burada mışür. Elektrik aboneleri Ne yapılacaktı ne oldu CUMHÜRİYET Abone şeraiti Saç bakımı {rüzelliğin en birinci şartıdır. Senelik Alö avlık Üc avlık Biı avuk Nüsfaan i PETROL HİZAM Her eczanede satılıv n;u raf knrnstnt. Haric Türkive tcia lcio 14WJ Kr. 2700 KP 750 > 1450 * 400 > 800 • 150 > Yolrt». (iazetemize gönderileD evrak ve vanlaı nesredilsin edilmpstn tade edilmeı ve zıyaından mes'ullyet kabui olunmaz.