Catalog

Hayat Ansiklopedisi inci cizö çskmışfır İkinci cilt bitti 21 Dokuzuncu sene: No. 3089 tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet, lstanbul Posta kutusu: lstanbul. No 246 Telefon: Başmuharrir: 22366, Tahrtr müdflrfl: 23236, tdare müdürü: 22365, Matbaa: 20472 tlân sahifelerimiz herkese açıktır. Cnmhuriyet'te neşrettirilecek flânlar için doğrudan doğruya idarehanemize dahi muracaat olunabilir. Pazar 11 Kânunuevvei 932 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir küliiphaneyi bir arada evinize gefiren en faydah eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır. lll!MIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIllfliriMIIIII|lltllltlllllllllIIIIIIIIIIIIIII UİIUI(lllllillllflllltl1l1llllllllllltll(inni(llllllllll4lllltlllllllllllllfllll(IHIIIII1ll1IIIIIIHIUIIHIIIIIIIIUIİIIIIIIIMItllMtlMIIHIiriHinill1IIIMIIIIHnilllll)IIMIMIIIII Mısır Meselesi Artık Kapanmış Addedilebîlir l>t1lllMIIIIIIIIIIMI<nitl!IIIIIMIIIIIHItlf4iritlllllllltlllllllltllllltlllltlllllllllllllllll Türk Bulgar dostluğu Ankara 10 (Başnraharririroizden) Bulgar hükumeti Başvekili ve Hauriye Nazın Gospodm Musanof yeni bir şimendifer hatb şubesinin küsadı ınüuasebetüe îrat ettiği nutukta dahi Türk Bulgar dostluğundan ve bundan evvel Ankara'ya icra etmiş olduğu seyahatin kendismde bırakhğı tatlı hatıralardan, kuvvetli intibalardan tekrar memnuniyet ve samimiyetle bahsetmistir. Komşu ve dost memleket Başveküinîn Türkiye'ye karsı beslediği hissiyah izhar etmek için her vesileden istifade ettiğî yeni Türkiye'de memnuniyetle kaydolunan bir hâdise olup muşa • rünüeyhin son defakî teminat ve beyanahnın dahi Ankara'd a tevlit ettiği dostluk havastnm mahsüs surette zikre eayan olacak veçhile büyük ve hara • retli görmüş olduğumuzu «öylemeği pek zevkli bir vazife bilmekte bulunuyoruz. Büyük harbin mabadi olan devrede bütün dünya ne yapacağını bflmiven sa«km sivasetler içinde yüzdüğü halde Türkiye ile komsulan arasmda hiç olmazsa sağlam bir sulhperverlikle rnukemmel dostluk'ar siyasetinde dünyanra diğer taraflanna nümune teskfl edecek veçhile müsbet ve fflî adımlar ahhnı* olması elbette fevkalâde ehemrniyeti haiz hâdiselerdir. Hiç olmaz*a dünyanın bu parçasında tarihin takin edeceği cerevan adeta tayin ve tesbit edflmistir, diyebiUriz. Sarkî Avrupa HevletlerindtMi Türkiye ile en yakm komsulan hiç olmazsa emniyet ve selâmetlerinî saçjlam dostluklannm müsterek ve mütekabü teminahna bağlıyabömişlerdir. Dünya buhranmi haUettirmîven sebepler arasmda siyasî emnîyetsizlikle rin ve siyasî memnuniyetsizliklerin mevIrîmin hiç te az olmadığım düşünmek, yakm şark memleketleri arasmdaki gayet dostane münasebetler sekfllerinin ne kadar büyük ehemmiyeti olduğunu guaıemıege Bmnir, sanra. Avrupa, içinde yüzdüğü müşkülât • tan bir coğunun umumî harp sonu muahedelerile bir çok milletlerm kalp» lerinde hâlâ bir çok ıshrap yaşatan kanh kesip biçmelerin gelişi güzel taksimlerinden ileri geldiğini için için takdir etse bile henüz alenen itiraf etmek insaf ve cesaretini gSsterememektedir. Dün yürümiyen Alman tamirah idi. Bugün Amerika borclanndan dolayı >akapaça yeni zorluklarm dehlizlerine dalınmış bulunuluyor. Bununla bera ber müşkülât bundan ibaret değfldir. Milletlerin kalplerinî parçalryan mu • ahedelerin yaralan hâlâ kamyor. Umumî bir harbin bir faydası oldu ise o da bilhassa şudur ki arhk bundan sonra küreiarz fetih ve istilâ muharebeleri göremez. ve umumî harpte tarihe kansmış olan bu usulün son şekilleri er geç behemehal tashih olunacak hatalar halinde ortada sürükienip duruyor. Akılli milletler için bu yolda hâdisah icbar etmeğe asla ihtiyaç olmıyarak hatalann tashrhîni zamanın onüne greçilmek ih • tinıali olmıyan ahkâmına bırakmak ve alelıtlak sabırli olmağı bilmek kâfidir. Komşumuz Bulgaristan harbin paralad'ğı milletlerden olmakla beraber realist bir siyaset takİD etmek hususunda emsali az bulunur itidal ve basiretle hareket etmeği dahi bilen bir memleket oldu. Tabiî ve zaruri olan haklann zamanîa ihkakı tarihî ve cezri bir zaruret olunca soğukkanlılıkla sulh ve emniyet siyaseti birinci derecede itina ile gSdülecek bir siyaset olur, elbet. Bizim gördüğümüze gore Bulgaris tan işte böyle bir siyaset takip eden hir komşumuz ve dostumuzdur. Türkiye ile sağlam bir dostluk si yasetine Gospodin MuşanoPun takdir ve mütemadiyen teyit ettiği şekflde kıymet vermekle Bulgaristan yakm sarkta müesses sulhperver manzumenin kuvvetli erkânmdan biri olduğunu göstermis bulunuyor. Yenî inşa olunan bir şimendiferin başmda tekrar olunan bu hakikatler bizim komşular arasmdaki dostluklara ıstinat ederek millî havatta temîpine muvaffak olduğumıre tekâmül ve terakkiyi de isbat etmek suretile ayn bir kıymet manzarası arzeder. Milletlerin mütekabil emniyetleri yalnız beynel • milel sulh ve selâmetin değil miüi salâh ve saadetin de kâfilidir, demek olur. Küçük milletlerin kendi aralannda bu kadar sıkı dostluk bağlarile bağlanmalan belki büyük devletlerin hoşlarına gitmez. Fakat ne çare ki büyük dev • letler doğru yollara avdet edinciye kadar küçük milletlerin kendilerini her rüzgânn oyuncağı yapmıyacak temî nah kendî aralannda tesis edecekleri tnakul ve sağlam münasebetlerde bulmalanndan baska çare yoktur. Borçlar mes'elesi Fransa da İngütere gibi borcunu ödiyecek Yalnız tediye akabinde bir konferans toplanmasını şart koşuyor Londra 10 (A.A.) Hükumet, harp borçlan mes'elesi hakkinda 15 kânunuevvelden mukaddem müzakerelerde bulunmak niyetinde ise de Amele fırkasımn 13 kânunuev • de bu hususta müzakerelerde bulunmak arzusuna mumaşaat etmesinin muhtemel olduğu zannedilmektedir. lyi malumat almakta olan mahafilde hükumetin 10 kânunuevvelde alhn olarak tediyatta bulunmağa karar vermiş olduğu kabul edilmektedir. Londra 10 (A.A.) tngiltere hükumetinin 15 kânunuevvei taksitini 8demeğe karar verdiğini bildirecek olan nota, yakında Amerika'ya gönderilecektir. Bu notada borçlar mes'elesinin Amerika ile müştereken tetkikine dair bir imada bulunulma • ai muhtemeldir. Resmî mahfillerde hüküm süren f ikir ve kanaat bu tetkikatın dünya iktisadiyat konferansının toplanısı ile ayni zamanda yapılacağı merkezindedir. Fırka Grupunda Millî Müdafaa ve Sıhhıye ışlerı goruşuldu Ankara 10 (Telefonla) Fırka Grupu bugün de 2,5 tan altıya kadar içtimaına devam etmiştir. Içtimada Sıhhiye Vekili Refik Bey sıhhî işler hakkında beya natta bulunmuş, müteakıben Müdafaai Milliye Vekili Zekâi Bey söz alarak uzun izahat vermiştir. Grnp müzakerelerine devam olu, nacaktır. Notamızdan sonra.. Mısır mes'elesi artık hararetini kaybetti! Ankara'da, Mısır hükumetinin ihdas ettiği nıes'ele kapanmış addediliyor Ankara 10 (Telefonla) Misır'ın ihdas ettiği fes meselesi HararctTii kaybetmiştir. Burada hâdiseye ka panmış nazarile bakılmaktadır. Mısır hükumetinin cevabî potamızdan fes hâdisesindeki surtefch hümü izale edilmiş sayacaği kuv vetle tahmin olunmaktadır. Maahaza Mısır hükumetinin bu meselede gösterdiği garip bir tclâkki, nazarı dikkati celbetmekten U7ak kalamanuştir. Anadolu Ajnnsı tarafmdan fes hâdisesi hakkmda Mtsır'a gonderilen tekzibin ne resmî geze tede, ne de sarayın naşiri efkârı o lan gazetede neşredilmemesi Hay retle karşılanmıştır. Diğer taraftan Mısır sefirmin dise etrafmda hükumetine verdigi malumat ta ortada yapılacak hiç bir şey olmadığım i«bat «tmektedir, .Çünkü Abdülmelik Hamza Bey ce» napları Kahire'ye; Cumhurîyet b a y ramrmızda ve baloda pek çok îltîf^f gördüğünü, balodaki fes hâdis*sinİ şahsı için bir hakaret addetmediğf* ni, yalnız meselenin diğer aefirlerea nasıl telâkki edileceğini bılmedîğî için balodan ayrıldığını bildirmJşHr. Tasarruf haftası Yarın başlıyor' Cemiyet muhtelif müsabakalar tertip etti Fransiz mecîis encümenlcrine isaf'.at veren malıye nazırı M. Germain Martin vermiş tir. Paris 10 (A.A.) Encümenler tarafından dinlenilen maliye nazınnın 15 kânunuevvei taksiti için yalnıs iki hal sureti tasavvur etmekte ol • duğu söyleniyor. Tediye etmek veya etmemek. Bunun haricinde her türlü hal suretini kale almamak. Mumaileyhin şahsen tediyeye mütemayil olduğu zannolunmaktadır. Bir çok emcümen azası ve bilhassa Sosyalistler, tediyeye aneak A • • eTk hülcumetî mf f a i f i l f i r sa'nın Lozan'da muvafakat etmiş (Mahadi 4 üncü sahtferle) İki gün mühlet kaldı! Resim için alınan vesikalar iki gün 1 sonra muteber olmıyacaktır! Fransa da borcunu verecek/ Paris 10 (A.A.) Meb'usan meclisi hariciye encümeni, borçlar tnes'elesini yeniden tetkike memur bir komisyonun içtimaa davet edilmesi fartile 15 kânunuevvei taksitinin tediyeaini 3 müstenkif reye karşı 21 reyle kabul etmiştir. f*ıaııye encunıeııı, 5 muhalif v e 9 müstenkif reye karsı 26 reyle her türlü şartsız tediyatın aleyhine karar içinde yertt. malı prnpagandâsı Mflli İktısat ve Tasarruf Cemiyeti yanndan itibaren başlıyacak olan tasarruf ve yerli malı haftasında yapacağı tezahürat ve saire hakkındaki istihza • rabnı tamamen ikmal etmiştir. Hafta içindeki ilk cuma günü Kadıköy'ünde iskele yanındaki kumsala, tstanbul'da Beyazıt meydanına. Beyoğlu'nda Taksim meydanında, Uskü • dar'da Doğancılar parkı ve civarına tayyarelerie hediye atılacaktır. Hedi yeler, o gün hava müsait olmadığı takdirde ilk müsait havada atılacakhr. Bu hediyeler paraşüt şeklinde renkli i • Foto Kanstm pek küçük mendillerin ucuna bağlan1 Fazilet Niyizı H. mış kravat, çukulata, fındık, üzüm ve | Bugün de müsabakamıza iştirak saire olacaktır. Bundan baska bu pa [ edenlerden Fazilet Niyazi Hanımın raşütlerde bir çok ta numaralar hulu resimlerini dercediyoruz. Fazilet Hanacaktır. Bu numaralan bulanlar ayın nımın resimleri 1 numara olarak in20 sinden nihayetine kadar Dördüncü tişar etmişti. Fakat o resimler, kahVakıf hanında ticaret odasuıa müra ve rengi kâğıda basiltnış artistik recaatle baskaca hediyeler alacaktır. simler olduğu için gazetede pek iyi çıkmamıştı. Bu defa daha net re Bu müddet zarfında muracaat e* simlerini dercediyoruz. miyenler hediyeleri teberru etmiş addolunacaktır. Tasarruf haftası zarfında bir çok camilerde halkı tasarrufa teşvik edici mahyeler kurulacak, radyoda, sinemalarda konferanslar verilecek ve filimler gösterflecektir. Musikimiz hangi yola çirmeli ? Rauf Yekta Beye göre «îşlerimiz genç üstatların eline bırakılırsa memleket için gene faydalı neticeler hâsıl olmaz.» Anket muharriri: PEYAMİ SAFA üstat Rauf Yekta eibi dünyanın büyük müzikolog'lan arasında adı anılan bir insantn böyle bir anket suallerine kua cevaplar vererek fikirle*ini hulâsa etmeti kolay değildi. Bütün hir Smre türen etütleri bir kaç ciimle. içine sıkıstırmakta çekeceği güclüğü kettirdim ve fikirlerini bana bir mfktupla bildirmeaini rica ellim. Kendimi bugünlük Rauf Yekta Beyle okuyucular arasmda fazla bula rak çekiliyorum ve onlart haşbaşa bırakı^orum. P. S. (Darülelhan) da okuttuğum Türk musikisinin tarih ve nazariyatı dersleri, terbiyeci tsmail Haklcı, ressam Namık tsmail, Cemal Reşit, merhum Musa Süreyya Beyler tarafından elbirliğile yapılan teşebbüsat neticesinde tatil ettirildiği tarihtenberi bugün tamam alh sene gecmiş bulunuyor. (Türk musikisinin flgası!) gibi manasız tabirler iri harflerle her gün ga • zete sütunlannda görülüyor, musikimizin öldüğü, müzeye konulacağı, bir daha dirflemiyeceği iddia olunuyordu. Alafrangacılar ve onlann gayretkeşleri tarafından uğradığım haksız tarizlere çok müskit cevaplarla mukabele ettim. Bütiin bu gayretlerime rağmen nasılsa sözlerim mesmu olmadı ve niheyet Türk musikisi Türk Konserva • tuvanndan kapı dısan ettirildi. Derslerimin tatili, şüphesiz benim şahsımdan ziyade memlekette milli mnsiki kültürüne vurulmuş bir darbe oldu ve bu darbenin tesiriledir ki altı senedenberi Konservatuvanmız tek a yakla yürümeğe çahşan bir adam vazyetinde kaldı. Netice ne oldiı? Halk, musikisine bir kat daha sanldı, açık gözlü gramofon kumpanyalan bu fırsah ganhnet bil • di ve kısa bir müddette bir kaç milyon Türk lirası bu kumpanyalann veznesine aktı... Bununla beraber, ben bu musiki mes'elesinde hangi tarafın hakh ol duğunun anlasılacağı bir günün gele Eğer küçük milletlerin hepsi Türkiye 0e Bulgaristan'ın ve Türkiye ile Yunanistan'm yapt'klan esaslarda akılb siyasetle müstakfl ve faal roller oyna • masını bilselerdi belki cemiyetin şimdi bir türlü bulamadığı doğru ve çıkar yolu bütün insanbğa onlar göstermis iki guniinöz kaldı Resim çektirmek için düne kadar vesika alıp ta resimlerini çıkartmı yan hanımlara verdiğimiz mühlet Fo*o Ranzf.r Fazilet Niyazi H m boy resnu saiı günü bitiyor. Salı günü akşa mına kadar resimlerini çektirmiyen hanımlann vesikaları geçmiyecek tir. Binaenaleyh hanımlar, salı akşamına kadar fotografhanelere müracat ederek resimlerini çektirme lidirler. Yeni vesik alan hanımlar için bu şartın hükmü yoktur. Onlar salıdan sonra da resimlerini çekti Lutfen sahifeyi çevirinlz Vitrin müsabakast Vitrin müsabakasına girecek ma • ğazalar hararetle hazırhğa devam et • mektedirler. Mekteplerde verilecek konferanslar, yapılacak merashn için de mektep idareleri meşgul olmaktadırlar. (Mabadi 6 mcı sdhifede} Nazariyat... «Zabıtai Belediye talimatnamesi» nin 402 inci maddesî: «Her sebzenin üzerinde cinsini ve fiatını gösterir bir etiket bulunacaktır.», Şevket Süreyya Beyin cevapları Ustat Rauf Yekta Bey ceğinden o vakit bile umidimi kesme • miştim. Şimdi gazete kolleksiyonlarunı kanştırdım. 5 kânunuevvei 926 tarihli (Yeni Ses) te çıkan bir makalemde aynen şu sözleri yazdığımı gördüm: (Gene tekrar edeceğim ki Konser • vatuvarda musikfmizi okutmamak er geç yanlıslığı anlaşılacak bir yol tul • maktır...) Bu yanhşlığın anlaşılmasını bekliyerek altı senedenberi sustum. Konservatuvanmızda münhasıran mabadi 6 ma *ahifede) l l l t l t t r M M M ' l I • • •••••IIJI Bugün neşre başlıyoruz Ağaoğlu Ah met Beyin Kadro mecmuası zihm'yeti ve «Kadro ve tnkılâp» eseri müddealarını tenkit eden bir sıra makalesini gazetemizde neşrettik. Kadro mecmuasmm sahiplerinden olan bu kitabın müellifi, Ankara TIcaret mektebi Şe»ket Süreyya müdürü Şevket Süreyya Bey, Ahmet Beye cevaben makaleler hazırlarıış ve bize yollamıştır. Bu ya7»ları bugünden itibaren neşre başlıycuz. Şeşket Süreyya Beyin ilk makalesi üçüncü sahifemizdedir. lllinilinniMHIIIIIIIIIHIIIHIIIIIIIIIIMIIIIIHIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIinMIIIIIIMIMIIIIIIIIII IMIIMIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIMIIIIIH olabilirlerdi. Bütün küçük milletlerin böyle bir siyaseti derpîş etmelerine intizaren Türkiye ile Bulgaristan münasebetleri de bu cümleden olarak yakm şarkta teessüs eden sağlam dostluk manzaralannı bir daha tes'it edebiliriz. YUNUSNADİ ... ve tatbikatı!