Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
=^= iı cyiui 'Camhuriyet Çin Japon Almanyada'da Borsalar kapatıldı Inigliz buhranının tesirleri Berlin 21 (A.A.) Londra hâdiseleri üzerine bütün Alman borsaları iş'arı ahire deyin kapatılmıştır. Berlin 21 (A.A.) Berlin Borsası idare meclisinin bildirdiğine nazaran Londra Borsasının kapalı bulunması dolayısile kıymetlere, dövizlere ve madenî akçelere fiat konulması muamelesi bugün Berlin Borsasında cereyan etmiyecektir. Bu kıymetler üzerinde serbest muamele de memnudur. Dövizlerin kambiyosu bugün için Reichsbank tarafından tesbit olunacaktır. Diğer bütün Alman borsaları da mümasil bir karar ittihaz etmişlerdir. Zahîre borsaları açık kalacaktır. ^MimımııııllllllllllllüllülllllllllüllllllllHHIIIİIIIIIIIHIIHIIIUlnılllmm,». Hâdisesinin sebebi Şehrirniz Japon mehafiîi izahat veriyor Nakamura isminde bir Japon za • bitinin Çin'de öldürülmesi yüzünden çıkan ve bir harp manzarası veren Japon Çin hâdisesi el'an devam etmektedir. Dün Japon sefarethanesinden bu ihtilâfın mahiyeti hakkmda bize şu malumat verilmiştir: « Çin hükumetinin resmî mü saadesile Mançuri'de dolaşan Na • kamura isminde bir Japon zabiti 400 kadar Çin'li tarafından ortada hiç bir sebep yokken öldürülmüş ve bilâhare bu da yetmiyormuş gibi cesedi yakılmıştır. Çin'liler bundan başka 17 eylul akşamı saat 22,30 da Mukden'deki Japon garnizonlarına ve Japonya tarafından yapılan şimendifer istasyonunu işgal etmişler ve şimendifer hattını tahrip etmişlerdir. Halbuki 1904 ve 1905 senelerinde yapılan bir mukavele mucibince Japon hükumeti bu havalide kendi malı olmak üzere şimendifer hattı yapmış ve civarında bazı garnizonlar ve depolar vücude getirmişti. Bütün bu yolsuz hareketlerden sonra Japon hükumeti Cir hüku • metinden bu hususta ve bilhassa Japon zabitini öldürenler hakkında serian tahkikat yapılmasını istemişti. Fakat Çin'liler bu tahkikatı yapmak istemediler ve hâdiseyi ehem miyetsiz bir şeymiş gibi kapat mak istediler. Bu vaziyet karşısında Japon kuvvetleri sükuneti iade ve icap eden tahkikatı yap mak üzere şehrin muhtelif yerlerine az miktarda asker sevketmiştir. Hâdise bütün dünya matbuatı tarafından imaz edilmistir. Bu bir harp değil, sade ufak bir dövüsmedir. Tokyo 20 (A.A.) Nanling'in zaptı sırasında Japon'ların 30 kişi ölü ve 92 yaralı zayiat vermiş oldukIarını fazîteler v"«or. Pekin 21 (A.A.) Itimada şayan bir membadan alınan habere göre Pekin Mukden Demiryolu boyunda dün akşam Çin'lilerle Japon'Iar arasında musademe tekrar başlamıştır. Bu çarpışmanın Mukden'in cenubunda akşam geç vakte kadar devam ettiği bildirilmiştir. İngiltere'de buhran Malî ve iktisadî müşkülât yüzünden altm esası muvakkaten tatil edîîdi ( Birinci sahifeden mabait ) HEM NALINA MIHINA Yaya kaldırımında otobüs! Belediyenin yeni yaptığı otobüs talimatnamesinde 10 kuruşa otomobil işletilebileceği hakkında madde ve sarahat yokmuş! Bilmem, bu talimatnamede otobüslerin yaya kal dırımlarında gezebileceğine dair bir kayıt ve müsaade var mı? Kadı köy otobüsleri, arpası fazla gelmiş atlar gibi azdılar, hiç bir zaman hâl olamıyacağı anlaşılan mahut bina ile iskele arasındaki yayakaldırı mının üstünde mekik dokuyorlar; sanki yeni asfalt caddede imişler gibi... Yayakaldırımlarının üstüne çıkmadan yaptıkları kazalar yetişmiyormuş gibi bir de kaldırım'a rının üstünde dansetmeleri manasız, zabıtai belediye memurlarının da bu işe aldırmamaları ise manasız oğlu manasızdır. * ** Teslihat mütarekesi Hükurnetimiz davete icabetediyor,müzakerata Cemal Hüsnü Bey iştirak edecek şahidi, büyük meclisin mesaisini dikkatle takip etmekte bulunan VVashington hükumetinin bu da veti sür'atle kabul etmesi bekle nilmektedir. Sovyet Rusya'nın, son dakikada bu daveti kabul edip etmiye ceği suali varidi hatır olmakta ve kabulü takdirinde M. Litvinof'un iki hafta evveli terketmiş olduğu Cenevre'ye avdet edeceği söy Ienmektedir. Diğer davetlilerden (Türkiye, Arjantin, Brezilya, Ekuvatcr, Kostarika, Efganistan, Mısır( bazı • için telgrafla vukubulan davete larının bu davete icabetten istin • bu devletler tarafından verilecek kâf etmeleri ihtimali vardır. Diîlk cevapların pazartesi günü a ğerlerini de Avrupa payitshtla rındaki elçileri temsil edecekler Iıntcağı tahmin edilmektedir. Burada bulunmakta olan mü dir. IIIHfllHilllıırııııiı Ankara 21 (A.A.) Cemiyeti Akvam terki teslihat komisyo nunda teslihat mütarekesi müzakeratına iştirak için Cemiyeti Akvam Riyaseti tarafından vaki davet hükumetimizce kabul edilmistir. Bu müzakerelerde Türkiye'yi Bern sefirimiz Cemal Hüsnü Bey temsil edecektir. * Cenevre 20 (A. A.) Geçen gece, Cemiyeti Akvam azasmdan olmıyan devletlere, Cemiyeti Akvamın tahdidi teslihat komisyo nunun mesaisine iştirak etmeleri Japonların zayiatı Musademe tekrar başladı Tevfik Rüştü B. Yeni muhriplerimiz Dün akşam Ankara'dan . İstanbuPa hareket etti Ankara 21 (Telefonla) Harî cîye Vekili Tevfik Rüştü Bey bu ak şam tstanbuPa hareket etti. Vekil Bey istasiyonda Dahiliye Vekili Şükrii Kaya Beyle Ankara Valisi ve Ha riciye erkânı tarafından teşyi olun • du. İsmet Pş. Hz. yarm akşam hare ket edeceklerdir. Refakatlerinde ka lemi mahsus müdürü Refik Bey bu • lunacaktır. Başvekilimiz Atina'ya 1 teşrini evvelde hareket edecektir. tsmet Pş. Hz. «Ege» vapurile gidecekler, Hariciye Vekili ve matbuat mümessileri kendilerine Istanbul'dan iltihak edeceklerdir. Başvekil Atina'ya 3 teşrinievvelde vasıl olacak, 6 teşrinievvelde oradan ayrılacak ve ayın onunda gene «Ege» ile Tiryeste'ye varmış bulunacaktır. Bundan sonra yalnız Başvekil ve Hariciye Vekili Peşte'ye gidecekler, dönüşte gene Tiryeste yolu ve «Ege» vapurile tstanbul'a geleceklerdir. Yüksek Ziraat mektebi İçin teşkilât yapılıyor Dördüncü Tıp Kongresi Bu sabah açılıyor Ankara 21 (Telefonla) Dör düncü millî tıp kongresi yarın saat onda fsmet Pş. Hz. nin nutukları ile açılacaktır. Kongre murahhaslarına bugün rozetler tevzi edilmistir. Londra 20 (A.A.) tngiliz gazeteleri tngiltere'nin malî vaziye Ceneve 20 (A.A.) Zafer is tinin vahimleşmiş olduğunu beyanda mindeki Türk destroyeri mahallî hümüttehittirler. Bundan başka Nevkumet erkânı ve büyük halk kütlesi york'tan alman haberler Amerikan hazır bulunduğu halde denize indiMüttehit Cumhuriyetlerinin tngiliz rilmiştir. Bazı resmî lise idareleri ecnebi lirasının vaziyeti ile çok meşgul olmekteplerden nakletmek istiyen yük duğunu ve Paris, Nevyork banka Roma 20 (A.A.) Türkiye he ları tarafından himaye edilmesine sek sınıf talebesini birinci devrenin sabına ttalya tezgâhlarında inşa e bakaloryasını vermeden almamakta rağmen yalnız kaldığı her yerde dilmiş olan (Tınaztepe) muhribinin sterlingin düşmekte bulunduğunu dırlar. Ecnebi mektepler müfettişliği Cenevre'de yapılan sür'at tecrübe Maarif Vekâletine müracaat ederek gösteriyor. sinde saatte 40,5 mil »ür'ati olduğu Suday Dispatch, bundan sonra bu gibi talebenin liselerimize nakil • anlaşılmıştır. M. Mac Donald'ın malî vaziyeti büslerine müsaade olunmasmı istemiştir. bütün teşviş etmek için yeniden in • tihabat icrasma tesebbüs etmekten ise şimdiki parlâmentonun müzaheEcnebi ve hususî Iiselere meccanen retile gümrük tarifeleri vücude ge girmek istiyen talbenin imtihanla • Ankara 21 (Telefonla) Yü tirmeği tercih edeceğini söylemek rına dün Erkek Muallim mektebinde te olduğunu yazmaktadır. sek Ziraat mektebînin sınıf ve ders başlanmıştır. İmtihanda Vekâlet uteşkilâtmı, ders programını tesbit Bu gazete, M. Lloyd Georg'un hiç mum müfettişlerinden Reşat Şem bh mütalea dermeyan etmeksizin etmek üzere burada Ziraat müdiri settin Bey de hazır bulunmuştur. müşahede ve dilenmek için nekahat umumisi Tevfik, müessesat müdürü İmtihana bugün de devam olunadevresinde bulunmakta olmasından Abidin, müderrislerden Tevfik, Zicak ve bir kaç güne kadar kazananistifade eylemekte olduğunu ilâve raat fen başmüşaviri Aziz Beylerden lar ilân edilecektir. ediyor. mürekkep bir komisyon teşkil edil • Liberallerin yeniden intihabat icmistir. Komisyon içtimalarına baş • rasma son derece muarız oldukları Maarif heyeti teftişiye reisi Rıd lamıştır. Bir kaç güne kadar pro ve hatta Sir Horbert Samoel'in M. van Nafiz Bey dün Ankara'ya git • gramları tesbit etmiş olacaklardır. Makdonald'a müracaat ederek intimiştir. Epeyce zamandanberi şehrimizde habatın icrası hususunun tehir edi • leceğine dair teminet verilmediği bulunan Orta Tedrisat müdiri umu • takdirde kendisile bir kaç liberal misi Fuat Bey de bugün Ankara'ya arkadaşının kabineden çekilecek • Ankara 20 Son günlerde İstan hareket edecektir. lerini söylemiş olduğu beyan edil bul'da sık sık yangın olması Nafıa mektedir. ve Dahiliye Vekâletlerinin nazari Parlâmentonun, muhafazakâr Bir kaç gündenberi Ankara'da budikkatini celbetmiş, her iki Vekâlet ların senelik konferanslarının top alâkadarlardan bunun sebebini, mes' lunan Maarif müdürü Haydar Beyin lanma tarihi olan 8 teşrinievvelde bugün şehrimize avdet etmesi bek ullerini sormuşlardır. feshedileceği ve yeni intihabatın 29 Ienmektedir. Zafer torpidosu da denize indirildi İngiltere'de devam etmekte bu • lunan malî buhran sehrimiz mehafilinde alâka ile takip edilmektedir. Londra 21 (A.A.) İngiliz hüku Dün bankaların kapalı olmasına bimetini, 1925 senesinde yapılmış olan naen tstanbul Borsasında hiç bir muamele olmamıştır. altın mikyasi maddei kanuniyesinin Esasen memleketimizde esham tadilini talep etmeğe sevkeden sealım ve satımı (Türk parasını korubepler şunlardır: ma) kanunu ile mukayyet bulun Temmuz ayının ortasındanberi, maktadır. Salâhiyettar bir zat bir Londra piyasasından 800 milyon înmuharririmize demistir ki: giliz lirası çekilmişti. Bu çekilen al « îngiltere'nin bugün gecir tmlardan bir kısmı Ingiltere banka mekte olduğu malî buhran esasen sına mevdu döviz ve altmlarla ve bir beklenmekte idi. İngiliz bankala kısmı da vadeleri yakmda gelen rmdan İngiliz evrakı naktiyesi ve Fransız, Amerikan kredisi ile kapa rerek bunun yerine altm alınabili tılmıştı. tngiltere bankasında bakiy ye kalan 130 milyon altın ihtiyatının yordu. Hazirandan itibaren İngiliz daha fazla azalmasına müsaade ver bankaları 200 milyon İngiliz evrakı naktiye^ine mukabil altın para vermek hiç muvafık değildir. ^erilen mişlerdir. Bu mübadele neticede bu kararlarla ne evrakı naktiye maİngiliz parasına karşı olan e~"!veti mulâtı ne de tngiliz lirası münakaazaltacak malî vaziyetler hasıl et leleri hiç müteessir olmıyacaktır. miştir. Bu halt hisseden îsveç, Da Londra esham borsası, kararın ka nimarka, İsviçre sermayedarları tnnuniyet kesbedeceği gün olan pa giliz bankalarındaki mevduatmı gezartesi günü açılacaktır. Fakat borri almağa ve bir çok İngiliz esham sanın ticarî işleri devam edecek ve tahvilât hâmilleri de ellerindeki tir. tahvillerini nakte tahvil etmeğe başBu son gunler zarfında piyasa lamışlardı. Bir haftadanberi gelen dan o kadar fazla.jdöviz çekilişi olmalumat bize bugünkü gördüğümüz muştur kî nihayet hükumeti yukavaziyeti zaten ihsas ediyordu. Maarıdaki tedbirleri almağa sevket mafih İngiliz buhranının önüne ge miştir. Bu tedbir hükumet eshamını çileceği muhakkaktır. almış bulunan?arı ve tngiltere banBizim Borsamızın bu buhrandan kasının ecnebî dövizile kabili tediye müteessir olup olmadığına gelince: kıymetlerinin sahibi olanları müBizim paramızda ittihaz ettiğimiz vateessir etmiyecektir. hidi kıyasî tngiliz lirasıdır. tngiliz lirası düştüğü takdîrde vahidi ki • yasiyi derhal tebdil edebiliriz. tn Paris 21 (A.A.) Paris borsa sında saat 10,45 te tngiliz lirasınm giliz lirasının sukutuna nazaran ti fiatı 112/115 idi. Sabahleyin Loncaret piyasalarındaki tediyat Ame ı dra'dan kambiyo fiatlannı almağa rikan parasına tahavvül edecektir. | imkân bulamamıştır. Borsa simsar Esasen Türk piyasasmın bugünkü kıy ları ile her hanği bir taahhüde girmeti ticareti hariciyesinin derecesine rişmekten çekinmişlerdir. göre kuvvetini muhafaza etmekte dir. Bizim için bu buhrandan endiLondra'dan gelen bir haberde şeye sebep görmüyorum. pamuk fiatında 50 puvandan fazla bîr yükselme kaydedildiği bildiril miştir. tere bankası, ayni zamanda parle mento kararından evvel lüzumlu gördüğü tedbirleri ittihaz etmek salâ hiyetini de almıştır. teşrinievvelde icra olunacağı teyit edilmektedir. Bizim için endişeye sebep yok Son tedbirin sebepleri Iste meydan! Izmir'den Avrupa'ya ihracat eşyamızı taşıyan ecnebi vapur şirketleri birleşmişler, fiatları yiikseltmişler, İzmir tacirleri bu halden şikâyet ediyorlar. Birbirlerüe rekabete tu tusarak bedava adam tasıyan vapurcularımız, ne duruyorlar? îşte meydan, gitsinler İzmir'deki ecnebi kumpanyalarile rekabet etsinler. Deniz ticareti sade Karadeniz iskelelerine mi münhasırdır? * ** Yeni bir amiral! tle srörüvorum ki aziz arkadaşım «Vâ • Nu» da tahtelbahirciliğe basladı. Matbuatta benden başka ikinci bir tatlısu amiralı daha peyda oluyor, demek... Ben ölürsem yerim boş kalmıyacağı için gözüaçık gitmîyeceğim. Denizciliğe merak ettiğinden dolayı arkadaşımı tebirk ederken Mldi&ine şüphe etmediğim şu vecizeyi kendisine hatırlatmak isterim: «Deniz de kadın gibidir. tnan olmağa gelmez.» Paris Borsasında ingiliz lirası ingiliz lirası neden düşüyor ? Bulgar ricâli ( Birinci sahifeden mabait ) Tahliye ittirilen etabli emlâki Mübadillere verilip te Muhtelit Mübadele Komisyonunun tahliyesine karar verdiği Yunan ve etabli Rum'lara ait on beş kadarının tahliyesi için verilen on beş günlük mühlet dün nihayet bulduğundan bu emlâk tahliye ve eski sahiplerine teslim edilmistir. Mütebaki emlâkin de tahliye müddeti nihayet bulduktan sonra devrü teslim muamelesi yapıla caktır. Müracaat için tayin edilen mühlet nihayet bulduğundan badema bunlardan tahliye talebinde buluna caklarm müracaatleri komisyonca kabul edilmiyecektir. Liseler arasında bir ihtilâf Meccanî talebenin imtihanları Bayrimöbadillere bono tevziatı Gayrimübadillerin Maliye Vekâ • letine tasdik ettirilmek üzere Ankara'ya götürülen yüz liralık bonola rının bugün iadesi kuvvetle muhte meldir. Bonolar bugün geldiği tak dirde yarından itibaren tekrar tevziata başlanacaktır. Sırasını kaybedenlere her zaman olduğu gibi gene pazar günleri tev. ziat yapılacaktır. Bazı gayrimübadiller ellerindeki bonoları ucuz fiatlarla satmağa devam etmektedirler. Bazı kimseler satılacak emlâk Ziraat Bankası ta • rafından müzayedeye çıkarılacağı için banka tarafından bonolara mukabil kendilerine bir miktar avans verilmesini istemektedirler. sonra dedim ki: Evet, hep ayni usul... Tesadüf, iradesini kabul etmeğe müsait birisini daha önüne çıkarmış, ve o da fırsattan istifade etmiş. Doktor Şomberg'le bu ilk ta nışmadan sonra tarifi gayrikabil bir teheyyüç içinde hemşiremin yanma avdet ettim. Üzerimde yaptığı te sir ile küçücük musiki istidadımı memulün çok fevkinde bir derece ye çıkarabilecek kudret ve kabiliyette yabancı bir insan bulunabileceğimi düşünmek benliğimi altüst etmişti. O gece gözüme uyku girmedi. San'at hislerimi gasp ve onu is tediği gibi yuğurarak daha mükemmel bir hale ifrağ ettikten sonra bana iade edebilmek kudretini haiz olan bu adama bu fuzuli müda • halesinden dolayı hem kızıyor, hem de bu harikulâde hassastndan dolayı onu takdir ediyordum. İhtimal siz de benim ğibi düşünüyorsunuz değil mi mösyö Jak Mond? tnsanm en mukaddes şeyi vicdanıdır. Bu, ihtiyaçtır. Biz İstanbul gibi dün yanın en şayani dikkat bir şehrinin dost ve kardeş bir mületin elinde bulunmasından çok memnunuz. Tarihte misli görülmemiş Türk inkılâbı Bulgaristan için en güzel bir derstir.» Bulgar meb'usları bundan sonra İstanbul'da toplanacak olan Balkan konferansmdan bahsederek demiş lerdir ki: « Balkan konferansının Türki "<>'''« toplanmasından çok memnu nuz. Çünkü bu sayede komşumuz olan bir çok Balkan devletlerile aramızda mevcut ihtilâfların halli icin dostluğuna itimat ettiğimiz bir devIetin hakem olması fırsatını elde etmış oluyoruz. İşte konferansa bu sebeple memnuniyetle iştirak ediyo • ruz.>: Orta Tedrisat müdürü Yerii dıye ithal ediien ecnebî malları Hökumet son yangınların sebebini soruyor Maarif Müdürü bugün geliyor Umum gümrükler müdürlüğü gümrüklere bir tamim göndermiştir. Bu tamime sebep bazı ticaretanelerin ecnebi mamulâtından olup ta emsali memleketimizde yapılan eşyaya yerli malı süsü vermekte olmalarıdır. Tamimde ecnebi malları üzerinde bulunan ve millî sanayiimizin inkişa fına mâni olacak alâmetler izale edilemedieri takdirde eşyanın topbaş larının kesilmek suretile ithaline mü> saade edilmesi bildirilmiştir. münakaşa kabul etmez derecede herkesin öz malıdır. Sizf yakanızdan tutup zorubazu ile diz çöktüre bilirler. Fakat, hiç bir vakit kanaatinizin veya hassa • siyetinizin hilâfında düşündüre • mezler, yahut düşündürememeleri icap eder... Felsefede daha çok müptedi ve acemiyim... Şahsiyet hakkındaki bilgilerim henüz pek basit. Benlik, zaman içinde akan bir nehir midir, yoksa cihanı idare eden kanunların nüfuz edemediği kü • çücük bir mesafe parçası mıdır, bilemiyorum .. Sörlerin ve papasların talim ettikIeri dinî akidelerle bu gibi muğlak mes'elelerin arasındaki uçurumu düşününüz bir kere; bunlara nüfuz edememiş olmamı tabiî görürsünüz değil mi? Bu kaz kümesinden kur « tulur kurtulmaz, ablamdan gizlice bu mes'eleleri tetkik eden kitapları okudum. . ifdbadı var EDEBİTEFRİKA: 32 Kadife alev MAUR1CE DEKOBRA'dan Fakat bu feci hâdisenin nasıl olup ta sizi doktor Şomberg'in şatosuna kadar sevkettiğini izah eder misiniz ? Evet... Hem vaktimiz de yok; dakikaların bile kıymeti var, halbuki yekdiğerimize söyliyecek ne kadar çok sözlerimiz var... Niçin doktor Şomberg'in tedavihanesine geldim; întikam almak için, mösyö! Caniden mi? Hayır, o, intikam almmağa bile değeri olmıyan bir alçaktır! Sonra nefret edebilmek için sev • mek te lâzımdır. Doktor Şomberg'le Vîyana'da oldukça tuhaf bir şekilde tanıştım. Haftada iki defa piyano dersi almağa gidiyordum. Piyano muallimim, şöhreti bütün Avrupa'da duyulmuş, cidden muktedir ve pek yüksek bir tan'atkârdır. Ve pîyanoyu oldukça iyi çaldığımı itiraf edebilirim. Esasen en büyük teselliyi daima piyanomdan bulmuşumdur. Klorform ile musiki uyuşturucu maddelerin en kuvvetlilerindendir. Musiki sayesinde kederimi mümkün mertebe uyutabiliyordum!.. San'atinden istifade için bu de • ğerli musikişinasa, dediğim gibi, sık sık gidiyordum. Ben piyanoya otururdum ve üstat ta uzun siyah kadife perdeli, yüksek duvarlı, adeta kü çük bir kiliseyi andıran soğuk sa lonun bir köşesinden beni dinlerdi. Son zamanlarda şayani hayret bir hal nazari dikkatimi celbetmeğe başladı. Bazı günler vasat derecede bir talebe gibi çalarken, bazı gün Ier de Bah veya Şopeni harikulâde çalar ve hem kendimi, hem de ho • camı hayretlere düşürürdüm. Gene böyle günlerden birinde Şopeni fevkaiâde güzel çaldıktan sonra üstadım beni tebriklere boğdu ve manidar bir tebessümle kulağıma: « ^ Bugün gene burada olduğu için fevkalâde muvaffak oldunuz» diye fısıldadı. önce ne demek istediğini anlıya • madım, sordum. « Burada olduğu için...» «Kim burada olduğu için?» « Dostum Hugo Şomberg»... Mütehayyir, arkama baktım. Salonda kimse yoktu. « Burada bir dostunuz mu var? Ustat sesini daha alçaltarak: « Evet. « Nerede? « Orada, perdenin arkasında musikiye çok düşkün olduğu için ekserya buraya gelir ve talebeleri mi rahatsız e*memek için perdenin arkasında oturur beni ve talebemin çaldıkları parçaları dinler. O ne vakit burada bulunsa harikulâde bir kudretle çalıyorsunuz. Onun, şu perdenin arkasından sizi dinlemesi, ahenginizin daha parlak ve san'ati nizin daha yüksek olması için kâfi geliyor. Hayret içinde kaldım. Ustat bu sefer gülerek sordu: « Size ilham veren bu arkada şıma takdim edilmeği ister misiniz? «Müsbet veya menfi bir cevap veremiyordum. Şaşırdım... Yabancı bir erkekle tanışmak korkusu evet dememe mâni oluyordu. Fakat üstat salonun öbür ucuna kadar gitmişti. Kır saçh, nafiz bakışlı bir adamla avdet etti. Bu yabancının nazarları tekmil vücudümde bir tıt reme husule getirdi. Başımdan a • yağıma kadar sarsıldım. Bizi tanışdırdı. « Doktor Şomberg, dostum... Matmazel Lilâ dö Radeski, tale bem. Lilâ gene sustu. Ve içini çeke rek ilâve etti: İşte Orlik şatosuna nasıl gel • diğimin hikâyesî. Matmazel dö Radeski'nin anlat tıkları, hikâyenin mabadinî bana tahmin ettirdi. Biraz intizardan