Katalog

LE MONDE diplomatique Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. 5 TEMMUZ 2021 Sayı: 18 HIRVATİSTAN VE SLOVENYA’DAKİ DİNAMİKLER ARTIK SIRBİSTAN’DA DA YANKI BULUYOR Sol, Balkanlar’da yeni bir fikir “Demokratik bir sosyalizm fikri, iki hafta sonra koalisyonun adayı To- Slavoj Zizek gibi entelektüelleriyle belirleyici bir rol oynadı. DJEAN-ARNAULT otuz yıldır Hırvatistan’da bir tabuydu. mislav Tomaševic, yüzde 65 oy ala- sol geleneği canlı tutmayı başardı.” O zamanlar başbakanlık koltuğun- DÉRENS / Sonunda bu fikri yeniden siyasal tar- rak başkentin belediye başkanı olarak Eski Yunanistan Başbakanı’na atıf- da oturan muhazafakâr Janez Janša LAURENT GESLIN* tışmalara taşımayı başardık.” Katari- taçlandırıldı. İşçi Cephesi’nin zaman la “Slovak Çipras” olarak da nitelen- (2012 yılından 2013’e kadar baş- na Peovic, İşçi Cephesi’nin adayı ola- içerisinde bağlarını kopardığı koalis- dirilen bu genç -2014 yılında ilk kez bakanlık yaptı, ardından da Mart rak katıldığı 22 Aralık 2019’daki baş- yonun aldığı oylar, Pula, Split ve ül- vekil seçildiğinde daha yalnızca 27 2020’den itibaren yeniden koltu- kanlık seçimlerinde oyların yalnız- kenin diğer birçok şehrinde de kayda yaşındaydı- solun entelektüel gelişimi ğa oturdu), memur maaşlarını düşü- ca yüzde 1.12’sini alabildi. Fakat al- değer sayılara ulaştı. açısından önemli bir mekân olan İş- rüp sağlık ve eğitim alanlarında büt- Y tı ay sonra 5 Temmuz 2020’de, İşçi çiler ve Punks Üniversitesi’nde çalış- çe kesintilerine giderek oldukça sert ugoslavya’nın çöküşüyle birlik- Cephesi’nin de aralarında bulunduğu ‘Dönüşüm gerekiyor’ malar yürüttü. bir kemer sıkma politikası yürütüyor- te Balkanlar’daki siyasal tartışmalar, birçok parti, bir ekolojist sol koalis- “Benim neslim 2008 buhranını çok du. Haftalarca süren eylemlere se- ulusalcılar ve liberaller arasındaki çe- Bu dalgalanma, Zdruzena yon kurarak genel seçimlerde yüzde 7 şiddetli bir şekilde yaşadı. Herkes için bep olan yolsuzluk skandallarıyla zor kişmelerle sınırlı kalmıştı. Fakat artık Levica’nın (Birleşik Sol), 2014 yılın- oy aldı ve yedi milletvekili (151 kol- iş imkânı olmadığını ve dünyanın ken- duruma düşerek en sonunda Şubat yeni bir antikapitalist sol, ortak men- dan itibaren meclise vekillerini sok- tuk arasından) çıkarmış oldu. di kendine düzelmeyeceğini gördü. Kı- 2013’te görevinden istifa etti. faatleri savunmak ve artan eşitsizlik- masıyla Slovenya’da başladı. Millet- Koalisyon, geçen mayıs ayında- sacası, yalnızca toplumu anlamaya ça- lere karşı gelmek için ortaya çıkmış vekili Luka Mesec, bu durumu şöy- ki belediye seçimlerinde de büyük bir lışmakla yetinmeyip onu dönüştürmek durumda. Yeşil sol koalisyonu Zag- le açıklıyor: “Ulusalcılığın ve sava- dönüşüm yaşadı; daha seçimin ilk tu- gerektiğini anladı.” reb’deki belediye seçiminden zafer- şın her şeyi ezip geçtiği Hırvatistan’ın rundan itibaren Zagreb belediye mec- Slovenya sol geleneği açısından le çıkarken egemenlikçi sol Kosova’da aksine Slovenya, Mladına gibi gaze- lisinde mutlak çoğunluğu elde etti ve 2012 kışındaki “yurttaş” ayaklanması hükümeti kurmayı başardı. teleriyle, tartışma platformlarıyla ve Devamı 5. sayfada Fransa’da bir iyileşme mi var?.. SERGE HALIMI F ransız siyasal haya- gibi Elysee’deki iyi kalp- tının önümüzdeki on ayı- li çobanının etrafına top- nı, art arda ortaya çıkıp lanmasıyla sonuçlanacak bir güvenlik paniğine (1) yükselen bir faşist dalga- yol açan çeşitli olaylar ve nın geliştiğini gerçekten bu korku ikliminden bes- göstermiyor. lenerek yükselen aşırı sa- Macron’un hayal ettiği ğa karşı “baraj” bahanesi- manevranın (Geçici mi?) ni dramatize eden çağrılar başarısızlığı, çok sayıda mı belirleyecek? Böylesi önemli bakanı yerle bir ol- bir senaryonun gerçekleş- duğunda ve onu destekle- mesi kader değil zira 2022 yen oluşumların puanla- cumhurbaşkanlığı seçimi rı (ortalama yüzde 11 ve- önceden belli değil artık. ya kayıtlı seçmenlerin yüz- Cumhurbaşkanlığı seçi- de 3.66’sı!) bozgun sınırı- minin iki tahmini finalis- na dayandığında özellik- ti, Marine Le Pen ve Em- le de ulusal mecliste san- manuel Macron, sonuçla- dalye çoğunluğuna sa- rı henüz açıklanan bölge- hip olan partiler söz ko- sel seçimlerden ciddi an- nusu olduğunda daha bü- İklim değişikliğiyle mücadele konusunda eylemler sürüyor... Sera etkili gaz emisyonlarının azaltılması zorunluluğu toplumsal soruyu daha da yük yankı uyandırıyor. İk- lamda zayıflayarak çıktı- acil bir biçimde yeniden gündeme getiriyor: Birlikte daha adilane yaşamak için daha az çalışmaya, üretmeye ve tüketmeye hazır mıyız?.. tidar gücünü yalnız kullan- lar. Başarısızlıklarının bo- mayı seven bir başkan için yutu şaşırtıcı oldu. -bir tenis turnuvası yarı fi- Düşük katılım nali için sağlık krizi nede- İKLİM SORUNUNA ÇÖZÜM İÇİN HAFTALIK 28 SAAT ÖNERİSİ niyle sokağa çıkma yasa- Kuşkusuz, sandığa git- ğını istisnai olarak ertele- meyenlerin daha önce gö- yecek kadar- pek yaralayı- rülmemiş düzeyde düşük cı bir yenilgi. kalan oranı (ilk turun so- Düşük katılım oranı ve nunda yüzde 66.72), key- iktidarın adaylarına, kim fi olduğu kadar anlaşılma- Daha az kirlilik olduğuna bakılmaksızın sı güç bir bölgesel bölün- olan az ilginin gösterdiği meye mahkûm edilmey- eylemsizlik gücü, dahası le eşdeğer. Ancak seçme- ulusal tutarlılığı olmayan nin boykotu aynı zaman- suni ittifaklarla öne çıkan da aşırı sağ demagojinin daha az çalışma bir seçimden başka ders- derinliklerinde gündemin ler çıkarmaya da izin ver- ana sorunlarının sadece miyor. Dolayısıyla her şey güvenlik, suç işleme oranı 28 saate indirilmesini tasarladı. Ancak Haziran duğu sonucuna vardı. Bu analizi yapanlar, yi- oluşmayı bekliyor. Ancak ve göç sorunları olduğunu CLAIRE LECŒUVRE * 2020’de Fransa Cumhurbaşkanı’na sundukla- ne de veri eksikliği ve dikkate almak gereken her şeye rağmen her za- düşündürecek kadar boca- rı 149 maddelik öneride bu fikir yer almıyordu. çok sayıdaki etken nedeniyle kesin bir rakam man kötü ile en kötü ara- layan bir siyasi kampanya- Bu öneriler daha sonra hükümet ve parlamento belirtmenin imkânsız olduğunu düşünüyor. (1) sında seçmeye önceden dan duyulan tiksintiyi de tarafından önemli ölçüde zayıflatıldı. Oylama 2007’de, iki Amerikalı ekonomist, ABD’nin, mahkûm olmamak fikri bi- ifade ediyor ki, bu üç top- sırasında, İklim İçin Yurttaşlar Meclisi’nin ku- (o dönemde 15 üyesi olan) AB’deki ortalama Ç le küçük bir gelişme gibi lumsal sorun büyük ölçüde rayla seçilmiş olan, üyelerinin yüzde 65’i öne- çalışma süresine geçmesi halinde, enerji tüketi- alışma süresinin azaltılması ilerici ör- görünüyor. bölgesel yönetimlerin yet- riyi reddetti. Çünkü büyük bir toplumsal tartış- minde yüzde 18 tasarruf sağlayabileceğini be- gütlerin programlarında önemli yer tutu- ki alanını aşıyor. mayı başlatmaktan korkmuşlardı ve önerinin lirtmişti. Bunun tam tersine, AB’nin ABD’deki yor. Özgürleştirici, istihdamın ve zenginlik- Medya tarafından sürdü- sera etkili gaz emisyonları üzerindeki doğrudan çalışma ritmini benimsemesi halindeyse enerji lerin daha iyi bölüşümünün teminatı olan da- rülen ve Ulusal Cephe’nin etkileri üzerinde şüpheleri vardı. “Artık söz ko- tüketimi yüzde 25 artacaktır. (2) ha kısa çalışma süresi, aynı zamanda, sera et- Çeviri: Diane Dilek Cat nusu olan sera etkili gaz emisyonlarının düşü- 2018 tarihli bir başka araştırma, ABD’deki yelkenlerini şişiren ka- kili gaz emisyonlarının azaltılmasını da sağ- rülmesinden ziyade, çalışma esenliği ve toplu- çalışma süresindeki yüzde 1’lik bir artışın se- muoyu etkileme kampan- layabilecektir. Ancak İklim İçin Yurttaşlar mun değişimi” diye belirtiyor İklim İçin Yurt- ra etkili gaz emisyonlarında yüzde 0,65 ila 0,67 yasına rağmen Le Pen’in Meclisi’nin yirmi sekiz saatlik çalışma haf- taşlar Meclisi üyesi Mélanie Blanchetot. oranında artışa yol açtığını göstermekteydi. (3) partisi, bir önceki ben- tası önerisini geri çekmesinin de kanıtladığı (1) Resmi istatistiklere gö- Bu araştırma, çalışma süresinin yüzde 1 ora- zer seçimlere kıyasla oy- üzere, geleceğe dönük bu cesur vizyon kor- re Fransa’da cinayet sayısı son Ekolojik ayak iziyle bağlantılı nında azaltılmasının evlerdeki bu gaz emisyon- larının yarısından faz- kutmaya devam ediyor. on yılda 784 ile 866 arasında larının yüzde 80 azalmasına yol açacağını be- Halbuki birçok çalışmanın da vurguladığı gi- yani günde iki ile üç arasında “Sera etkili gaz emisyonlarını, 1990’a gö- lasını kaybetti (Aralık lirten İsveç’teki çalışmaları teyit ediyordu. (4) dalgalandı. Felaket senaryola- bi bu soru üzerinde ciddi olarak düşünmek ge- re, 2030 yılına kadar en az yüzde 40 oranın- 2015’te 6.019.000’e karşı rına odaklı ve başarısız hayal rekiyor. Konuya ilişkin araştırmalarla ilgili ya- da ve sosyal adaleti de gözeterek nasıl azaltma- 2.632.000 oy). Böylesi bir gücüne sahip olan haber ka- kın tarihli bir analiz, çalışma süremizle eko- lı?” Bu sorunu çözmek için İklim İçin Yurttaş- sonuç, Fransa’da vatan- nallarını sürekli beslemeye ye- lojik ayak izimiz arasında sıkı bir bağ bulun- lar Meclisi ilk olarak çalışma süresinin haftada Devamı 2. sayfada daşların ürkmüş birer kuzu ten bir rakam.