Katalog

14 GEZGİN AİLESİ GÜNCEL GÖRSEL BULMACA MUTFAK KÜLTÜRÜ Kars’ta hamur var, sebze yok Yöre mutfağında unlu gıdalar önemli yer tutuyor. Bölgede tahıl ve et tüketimi yaygın. Hayvansal gıdalar; yoğurt, tereyağı, peynir sofralarda ilk sırayı alıyor. Yöreye özgü yemeklerin hepsinde et bulunuyor. İklimin sert oluşu yazları komposto ve ayran, kışları turşu ve tatlıları ön palana çıkıyor. Kış mevsiminin soğuk ve uzun geçmesinden dolayı yörede taze sebze yemeklerine rastlanmıyor. Sebze yemeklerinden patatesle yapılanları yaygın. Kars’ta yemeklerin hemen hepsi katı yağ kullanılarak yapılıyor. Özellikle de tereyağı yöre insanının damak tadı. Pilavlar, börekler, tatlılar tereyağsız yenmez. Tereyağının eritilmesiyle yapılan sarı yağ oldukça ağır olmasına rağmen yörede sevilerek tüketiliyor. Sarı yağa, kahvaltılarda bal eşlik ediyor. Kars’ta mevsimi gelince beyaz et olarak kaz yeniyor. Tereyağlı mercimekli bulgur pilavına, haşlanıp konan kaz eti çok lezzetli. İlk kar yağdığı zaman anaç kazlar dışındakiler kesilip, içleri boşaltıldıktan sonra tuzlanıp bir hafta dışarıda bırakılıyor. Sonrada çengele takıp, balkona asılıyor, yeneceği zaman yıkayıp pişiriyorlar. Kars beslenme kültürü sebze ve zeytin yağına uzak. Yemekler; un, baklagiller ve etten yapılıyor. Hamur işleri yörede oldukça yaygın. Bunlar, yapılması zor olmayan, masrafsız yemekler. Pişi denilen hamur işi un, yoğurt, su ve tuz ile elde edilen hamurun yemek tabağı büyüklüğünde açılıp kızgın yağda kızartılmasıyla yapılıyor. Kalabalık ailelerin çay saatlerinin vazgeçilmezi, ayrıca pişi; çeçil, Kars kaşarı ile yendiğinde bir başka lezzete bürünüyor. Çeçil; inek, koyun ya da keçi sütünden yapılan yağsız bir tür tel peynir. Katmer, gagala, kete, feselli, nezik, kuymak, hasuda, pişi, mafiş, lokum, kesme çorbası, erişte aşı, hıngel, yaprak mantı, kaz etli pilav, piti kebabı, kurze yörenin başlıca yemekleri. Bu kalenin adı ne ve hangi ilimizde? Fotoğrafta gördüğünüz kalede İsa peygamberin havarilerinden St. John, kayadan oyma bir odaya kapanarak İncil’in müsveddelerini yazmış. 11. yüzyılda başpiskoposluk makamının da taşındığı kalede 1913 yılına dek büyük ayinler yapılmış. Burası inanç turizminin en önemli merkezlerinden biri. Kale günümüzde harap durumda. Büyük ve kesme taştan inşa edilen kalenin güneydoğuya açılan tek kapısı var. İlk kez milattan önce dokuzuncu yüzyılın ortalarında Asur, daha sonra da sırasıyla Med, Pers, Roma ve Arapların hakimiyetinde kalan ve antik dönemdeki adı Hromgla olan manastır görünümündeki yapıda; kale beyinin konağının kalıntıları, 17. yüzyılın ikinci yarısına ait Aziz Merses Ermeni Kilisesi, çok sayıda kalıntı, su sarnıçları ve bir kuyu yer alıyor. Doğru yanıt veren okurlar arasında yapılacak çekilişle üç kişiye Cumhuriyet Kitap Kulübü’nden kitap armağan ediyoruz.Yanıtları, 7 Mart 2007 Çarşamba saat 17.00’ye kadar adres ve telefon numaranızı yazarak faks ya da eposta ile bekliyoruz. Geçen sayı Yanıt: Karaman, Ermenek Kaya Mezarları Kazananlar: Ogün Dağlar (İstanbul), Serim Sevinç (Ankara), Esma Gün (Malatya). HINGEL Malzemeler: İki su bardağı un, altı soğan, 150 gram tereyağı, sarımsaklı yoğurt, bir yemek kaşığı salça, yeteri kadar tuz. Yapılışı: Unu, su ile yoğurduktan sonra bir saat dinlendirin. Soğanları kılınç kılınç doğrayıp, tereyağında kavurun, salçayı ekleyin. Dinlenen hamuru küçük parçalara böldükten sonra oklavayla genişçe açın. Küçük kareler halinde kesip kaynayan tuzlu suya atın. Pişince suyunu süzüp, üzerine sarımsaklı yoğurt kavrulmuş soğanı döktükten sonra servis yapın.