Katalog

CUMARTESI 06 13/12/06 16:12 Page 1 CUMARTESİ EKİ 6 CMYK 6 16 ARALIK 2006 CUMARTESİ Bütün çocuklar çok zeki anneler, bazen de babalar, kendi çocuklarının Ç oğunlukla yaşıtlarından daha zeki olduğunu düşünürler. Bu da çok doğaldır. Çünkü, çocuklarımızın her yaptığı, her söylediği bize “olağanüstü” gelir. Bu yüzden çoğu zaman tarafsız davranamayız. Çocuğumuzun gerçek kapasitesini görememek ise bazen ondan çok şey beklememize, dolayısıyla da onu olumsuz etkilememize neden olabilir. Kimi çocuklar gerçekten üstün zekâlıdır ama çoğunlukla anababalar normal zekâlı çocuklarını “üstün” sanarak ona uygun okul arayışına girerler. Çocukların gerçekten üstün zekâlı olup olmadığını anlamanın yolları var ancak bunu öğrenmenin bir yararı var mı ondan emin değilim! Şimdiki çocuklar, bizlerden çok daha erken okumayazma ve matematik öğrenmeye başlıyorlar. İyi okul öncesi eğitim alan ve ilgili annebabaların uygun materyallerle desteklediği çocuklar daha okula gitmeden okumayazma öğrenebiliyorlar. Bu, onların üstün zekâlı olduklarını göstermiyor. Ama, beyinlerinin almaya en hazır olduğu dönemlerin FİGEN “boş’’ geçmediğini gösteriyor. Örneğin, çocuklar, okumayazmayla ilgili temel ATALAY İngiltere’deki çalışmalara 4 yaşında, ilköğretime ise 5 yaşında başlıyorlar. Anne Çocuk Eğitim Vakfı’nın kampanya sloganında olduğu gibi eğitim için zaten ‘’7 çok geç’’. Çocuğunuzun üstün zekâlı olup olmadığını mutlaka öğrenmek istiyorsanız rehberlik ve araştırma merkezlerinde “zeka testi” yaptırabilirsiniz. Ancak bu da yanıltıcı olabilir. Geçtiğimiz yıllarda bu konuda hazırladığım dizi için 6 yaşındaki bir çocuğu iki ayrı rehberlik merkezine götürmüştüm. Çocuk birinde “normal’’, diğerinde “normalin altı” zekada çıkmıştı! Çocuğunuz “üstün zekâlı” çıkarsa, onu götürebileceğiniz ayrı bir okul yok. Üstün zekâlı çocuklar için yalnızca Beyazıt İlköğretim Okulu’nda “kaynaştırma sınıfı” uygulaması var o kadar. Yıllarını bu konuya vermiş Prof. Dr. Ümit Davaslıgil, üstün zekâlı çocukların özelliklerini şöyle sıralıyor: Daha az uyku ? Genellikle fiziksel yapı ve genel sağlıkları normalin üstündedir. ? Üstün nitelikte sinir sistemine sahiptirler. ? Aşırı duyarlı sinir sistemine sahip olmaları normal yaşıtlarına oranla daha hareketli olmalarına yol açabilir. Bebeklik döneminde daha az uyku gereksinimi duymalarıyla dikkat çekebilirler. Yüksek fiziki enerjiye sahip üstün çocuklar, hiperaktif çocuklarla karıştırılmamalıdırlar. Ancak üstün olup gerçek hiperaktif çocuklara rastlamak da mümkündür. ? Duyu organları keskindir. Bebeklerde bu aşırı duyusal uyarılabilirlik, battaniyeleri üstlerinden atma, giyim eşyalarındaki markalardan, altlarının ıslanmasından rahatsız olma, gürültüye yoğun tepki gösterme biçiminde ifade bulabilir. ? Olgunlaşma daha hızlı bir seyir gösterir. ? Kuvvetlidirler ve koordinasyon gerektiren faaliyetlerde tepkileri daha hızlıdır. Zihinsel özellikleri ? Doğumlarından itibaren gördükleri, işittikleri, dokundukları şeylere yaşıtlarına oranla daha fazla ilgi gösterirler, dikkatlerini daha uzun süre yoğunlaştırabilirler. ? Daha büyük yaşlarda da dikkat süreleri daha uzundur. ? Kolaylıkla kavram oluştururlar, düşünceleri akıcıdır. ? Kolayca ezberleme ve ezberlediklerini de uzun süre belleklerinde koruyabilme özelliklerine sahiptirler. ? Sözcük hazineleri zengindi, kendi başlarına okumayı öğrenirler, sayılara erkenden ilgi duyabilirler. ? Yeni mekanik aletler keşfedip inşa edebilirler. ? İki işi aynı anda yapabilirler. Örneğin televizyon izlerken aynı zamanda kitap okumak gibi. Yüksek düşünce süreçlerini çalıştırıcı şekilde bilgilerin aktarılmasından hoşlanırlar. ? Daha az yapılaşmış öğrenme materyalini tercih ederler. Hayali arkadaş ? Bağımsız olma özellikleri gösterirler. Bu özellikleri öğrenme etkinliklerinde de görülür. ? Yüksek amaç ve ideallere sahiptirler. ? Faaliyetlerini başlatmak için bir dış kuvvete ihtiyaç duymazlar, yani içten denetimlidirler. ? Yaşamlarındaki olayları denetim altına alabileceklerine inanırlar, kaderci değildirler. ? Aşırı duygusal olabilirler. Yapılan haksızlıklar doğrudan kendileriyle ilgili olmayıp arkadaşlarına yönelik bile olsa böyle bir durum gözlerinin yaşla dolmasına neden olabilir. ? Hayal güçlerinin fazla gelişmesi sonucunda, bazıları hayali arkadaşlar oluşturabilirler. ? Olağanüstü duygusal derinlik ve yoğunluk özelliği gösterebilirler. ? Mükemmeliyetçidirler. Kendilerinden ve diğerlerinden beklenti düzeyleri yüksektir. ? Diğerlerinin kendileri hakkındaki beklentileri ve duygularına da aşırı duyarlıdırlar. Onu dinleyin! Prof. Ümit Davaslıgil, ailelerce alınması gereken önlemleri ve benimsenmesi gereken tutumları ise şöyle anlatıyor: ? Ailelerin çocuklarının merakını gidermelerinde yarar vardır. Sorularını yanıtlamalılar, zorluğa uğradıkları zaman kitaplar, ansiklopediler, dost ve uzman kişilerden yararlanmalıdırlar. ? Annebabalar iyi birer dinleyici olarak da çocuklarına destek sağlayabilirler. Sürekli çalışan beyne sahip bu tür çocuklar, gün boyunca birçok bilgi toplarlar. Anne babalar çocuklarını dinleyerek, onların bu bilgilerini düzenlemelerini sağlayabilirler. ? Üstünlerde gelişim yüzlerinin aynı hızda gelişmediği gerçeğinden hareketle, annebabalar çocuklarının sosyal düzeylerini, zihinsel gelişimlerini değerlendirirken kullandıkları yüksek kriterlere başvururlarsa, çocuklarına iç çatışma ve gereksiz gerginlik için zemin hazırlamış olabilirler. Bu çocuklarda çoğu kez zihinsel gelişim, sosyal ve duygusal gelişimden daha ilerdedir. ? Çoğu kez üstün çocukların ilgi alanları ve duygusal konularla ilgili olarak kendilerine koydukları standartlar, annebabalarının beklentilerinin çok üstündedir. Bu durumda annebabaların çocuklarının mükemmelliyetçilik duygularıyla başetmelerine yardımcı olacak bazı tutumları benimsemelerinde yarar vardır. figenatalay?yahoo.com Faks: 0212 343 62 74 Lider olma eğilimi ? Kendilerinden büyük çocuklarla karmaşık oyun oynama eğilimindedirler ? Karşısındakilerin düşüncelerini, duygularını ve isteklerini kestirebilme yeteneğine sahiptirler ? Grup içindeki liderliğin amacı ve işlevini kavrayabilmeleri ve diğerlerinin gereksinim ve ilgilerine duyarlı olabilmeleri nedeniyle genellikle lider olma eğilimindedirler ? Espri yetenekleri gelişmiştir Uçaklar da havayı kirletiyor... ÖZCAN YAŞAR Yerden bakıldığında, havada uzunca bir çizgi şeklinde görünen, dağılma aşamasındaki görüntüsüyle de bulutu andıran, uçak motorlarının bıraktığı beyaz izler, “Jet A1”in egzozdan çıkarken bıraktığı atıktan başka bir şey değil. Hava taşımacılığının global ekonomiye sağladığı fayda tabii ki tartışılamaz. Ancak, hava taşımacılığının insanlara olan sosyal ve ekonomik getirilerin yanında çevre üzerindeki lokal ve küresel etkilerini görmezden gelemeyiz. Çünkü, ülkemizde olduğu gibi dünyada da taşımacılık alanında hızlı bir gelişme kaydeden havacılık sektörünün elindeki uçakların, doğaya, çevreye ve canlılara verdiği zararlar yeterli dikkati çekmiyor veya görmezden geliniyor çoğu zaman. Oysa, yakın bir gelecekte ikiüç katına çıkması beklenen uçak sayısı, doğamızın ve sağlığımızın havadan da tehdit altında olduğunun en somut göstergesi. BULUTLAR ARTIYOR Yolcu ve kargo taşımacılığı olarak bilinen sivil havacılık dışında askeri ve hafif uçaklarla yapılan reklamcılık ilaçlama gibi zirai faaliyetler de kullanılan irili ufaklı uçaklar havamızı kirleten başlıca hava taşıtları. Uçaklardan atmosfere yayılan ana kirleticiler; karbondioksit (CO2), azot oksitler (NOx), su buharı, metan olmayan uçucu organik bileşikler (VOCVolatile Organic Compounds), karbon monoksit (CO), kükürt oksitler (SOx), kurum ve diğer partiküler maddelerdir. Uçaklardan kaynaklanan kirletici gazlar ve partiküller CO2, O3 ve CH4 gibi bazı gazların konsantrasyonunu değiştirmektedir. Dünya Meteoroloji Örgütü, bu olayın iklimin değişmesine neden olduğunu ve global ısınmayı arttırdığını bildiriyor. Su buharı ve egzoz zerrelerinden oluşan konsantre izler, sirüs bulutların artmasına neden oluyor. YENİ VERGİLER YOLDA Bulutlar gündüzleri güneş ışığını yansıtarak hava sıcaklığını düşürmekte, geceleri de dünyanın sıcak havasının uzaya kaçmasını engellemekte ve gecelerin daha ılık geçmesine yol açıyor. Araştırmalar, teknolojinin gelişmesine rağmen hava trafiğindeki hızlı yükselişin kirliliği de giderek arttırdığını gösteriyor. Uçak motorlarından çıkan zehirli gazlar çevre ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden oluyor. Yolcu uçakları Jet A1 olarak adlandırılan gaz yağının bir türevini kullanmaktadır. Dünya yakıt tüketiminin yüzde 56’sı yolcu uçakları tarafından gerçekleştirilmekte. Yeni yolcu uçaklarında 100 kilometre mesafede yolcu başına ortalama 33.5 litre yakıt harcanırken, uçaklar eskidikçe bu oran 12 litreye yükselebiliyor. 1 kg Jet A1 yakıtının tam olarak yanmasıyla yaklaşık 3.16 kg karbondioksit (CO2) ve 1.25 kg su buharı (H2O) emisyonu oluşuyor. Havadan gelen bu tehlikeye çözüm arayışlarını başlatan kurum ise Avrupa Parlamentosu. Uçakların çevre kirliliği ve iklim değişikliğine etkisini araştıran Avrupa Parlamentosu da bu konuda bir çalışma başlatan en önemli kuruluşlardan. Bazı tahminlere göre, 30 yıl içinde üçe katlanacak olan hava trafiği, sera etkisine yol açan gazların başlıca kaynaklarından da biri olma yolunda gösteriliyor. (AP) bugünlerde uçak yakıtına yeni vergiler getirilmesini öneren bir rapor üzerinde çakışmalarını sürdürüyor. ozcanyasar@gmail.com ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? T TAI ana yüklenici USAŞ Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş. (TAI), 13 adet C130 nakliye uçağının aviyonik sistemlerinin modernizasyonunu içeren Erciyes Projesi’nde ana yüklenici olarak görevlendi. TAI’de gerçekleştirilecek olan ve iki uçağın modernizasyonunu içeren prototip fazı 30 ayda tamamlanacak. Öteki 11 uçak ise TAI sorumluluğunda ve süpervizörlüğünde 2. Hava İkmal ve Bakım Merkezi Tesisleri’nde gerçekleştirilecek. Özgün merkezi kontrol bilgisayarı ile bu bilgisayara gömülecek olan yazılım geliştirme işlemlerinin de yurt içinde yapılmasıyla, uçakların idameişletme maliyetleri önemli oranda düşürülmesi amaçlanıyor. T Dalaman’a kalite belgeleri Dünyanın en büyük uçağının başarılı deneme uçuşu 555 ürkiye’nin yolcu sayısı bakımından 3. büyük terminali Dalaman Dış Hatlar Terminali ISO 9001 Kalite Belgesi, ISO 14001 Çevre, TS 13001 HACCP Gıda Güvenliği, OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Belgelerini alarak sayılı havalimanı işletmecileri arasına girdi. Yapımı ATM Şirketi tarafından gerçekleştirilen ve yine aynı kuruluş tarafından işletilen Dalaman Dış Hatlar Terminali, Türkiye’nin yolcu sayısı bakımından 3. büyük terminali konumunda. ATM Şirketi Genel Müdürü Hamdi Güvenç alınan sertifikaların temelinde “yolcu odaklı” hizmet anlayışının yattığını, amaçlarının da yerli ve yabancı yolcuya sürekli kaliteli bir hizmet olduğunu kaydetti. koltuk kapasitesiyle dünyanın en büyük ticari uçağı, olarak adlandırılan Airbus A380, teknik uçuş denemelerini başarıyla tamamladı. Dev uçak A380 MSN002, test süresince dünya çevresinde 18 günde AsyaPasifik bölgesinde 10 havaalanını ziyaret etti. Denemelerin en ilgi çekici olayı Johannesburg – Sidney arası yapılan, Güney Kutbu üzerinden geçilen ve A380’in maksimum doluluk oranında ultra uzun menzilini gösteren uçuş oldu. A380 Johannesburg’dan maksimum kalkış kilosu olan 555 ton / 1,223,565 lbs ile ayrıldı ve denizden yüksekliği 2,680 metre (5,323 feet) olan O.R. Tambo Uluslararası havaalanından ayrılan en ağır uçak unvanını elde etti. Uçak Sidney’e, yaklaşık 16 saatlik bir uçuşun ardından Güney Kutbunu izleyerek ve 7,296 nm/13,512 km mesafe kat ederek ulaştı. A380 uçağının denetimleri standart bakım ve işlemler tipik havaalanı operasyonları ve koşulları altında gerçekleştirildi. Denetimlere körüğe yaklaşma, temizlik, yemek servisi, yakıt alımı ve kalkış prosedürler de dahil edildi. Filo genişliyor lman havayolu Lufthansa, 7 adet Airbus A340600 ile uzun menzilli filosunu genişletiyor. Yeni siparişlerle birlikte ile şirketin filosundaki A340 sayısı 52’ye ulaşacak. A340600, Airbus’ın A330/A340 ailesinin en büyük uçağı ve günümüzde 250375 koltuk diliminde sektörün en modern uçağı. Uçak, ağırlık tasarruflu kompozitler, yakıt tasarrufu sağlayan aerodinamik tasarım, pilot ve mekanik için kullanımı kolay kokpit, uçuş kontrol ve sistemleri gibi özellikleri barındırıyor. Ultra uzun menzillerde ekonomik olan 4 motoru ile Airbus A340 kullanıcılarına okyanus, dağ ve kutup üstünden geçen kesintisiz uçuşlarda eşsiz esneklik sunuyor. Lufthansa uçakları yüksek yolcu talebini olduğu Frankfurt ve Münih çıkışlı Amerika batı kıyısı ve Asya gibi uzun menzilli uçuşlarda kullanacak. A