Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Günler
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
31 Temmuz 2023 Pazartesi
100. Yılda Yükseköğretim
12
YURTDIŞINA GÖÇ ARTIK BİREYSEL DEĞİL TOPLUMSAL
‘Akademisyen güvende
Prof. Dr. Osman inci
olmak ister’
Prof. Dr. osman İncİ Birliği’ne yurtdışına gitmek için
başvuran doktor sayısı katlanarak
eyin göçü; yüksek öğrenimli,
sürmekte. 2012’de 59 iken 10 yılda 2
alanında ilerlemiş, zeki ve
bin 685 oldu ve 2023’ün ilk 6 ayında
Büstün kapasiteli, nitelikli
1361 kişi başvurdu. Göç nedenleri
insan gücünün çeşitli nedenlerle
olarak gelecek güvensizlik, mobbing
eğitim aldığı, yetiştiği ülkesini
(yıldırma), sağlıkta şiddet, maddi
tamamen veya uzunca süreli terk
olanaklar, soruşturmalar, ayırımcılık
etmesidir. Gelişmiş ülkeler, ihtiyaç
sayılıyor.
duyduğu yetişmiş insan gücünü
Akademik göç
gelişmekte olan ülkelerden temin
Neden göçüyorlar?
ederken gelişmekte olan ülkeler ise
Bilim kurumlarında akademisyen
büyük emekle yetiştirdiği, kıt insan
kendisini güvende hissedecek,
sermayesini kaybetmekte. Sonuçta bu Yetişmiş insan gücümüzü
bilimsel çalışma ortamı ve destek
yurtdışına iten faktörler:
ekonomik, sosyal ve kültürel kaynak
sağlanacak, akademik liyakat ve
4 Gelecek kaygısı
kaybıdır, göç veren ülkenin kalkınma
etik ilkelere uyulacak, ayırımcılık
4 ifade özgürlüğü sıkıntısı
sürecini yavaşlatır, hatta geriletir.
yapılmayacak, evrensel ilkeler tek
4 Giderek artan güvenlik kaygısı
Akademik beyin göçü ise
ölçüt olacak. Bunlar sağlanmazsa
4 Araştırma olanaklarının azlığı
öngörülemez boyutta güç kaybıdır.
bilimsel çalışma yapılamaz ve
4 ekonomik nedenler
Beyin nereden göçüyorsa kaybeden
teknolojik üretim olmaz.
ayrılması anlamına geldiği açıklandı.
4 Üniversitelerin, yönetimlerin
orasıdır, kim beyne kapılarını açarsa Albert Einstein: “Doğruyu anlatmak
Kaliteye göre düzenlenmiş tutumu
kazanandır. Çağımız bilgi çağıdır ve için ortaya çıktıysanız, zarafeti terzi-
4 Birikmiş yılgınlık ve
yayınlar esas alınarak yurtdışındaki
giden bilgidir. Bilgi kimde ise güç ye bırakın” demiş. Biz de yalın ve net
umutsuzluk
araştırmacıların verimliliği
onda. Üniversitelerin olmazsa olmazı bir şekilde son yıllarımızı gözden ge-
azaldıkça Türkiye’ye dönme
akademik özgürlük ve özerkliktir. çirmeliyiz. Türkiye’de bilim siyasal-
yarışmasında dereceye dahi
olasılığının arttığını ve Türkiye’deki
Ayrıca akademik liyakat, etik, nitelik, laştı ve eğitim dinselleşti. Son 15 yıl-
giremedi ancak 80 ülkede 5000’den
araştırmacıların verimliliği arttıkça
bilimsellik, performans, demokratik da yüksek öğretim kurumları niteli-
fazla projenin katıldığı Fizik Proje
yurtdışına taşınma olasılığının
yönetim, akademik serbesti, rekabet ğini kaybetti, sayılara boğulduk. Bu-
Yarışması’nda birinci seçildi. Cornell
arttığını gözlemlediler. Yurtdışına
diğer evrensel akademik değerlerdir. günkü üniversitelerin 2/3’ü 2007’den
Üniversitesi’nde burslu okuyor ayrıca
taşınan araştırmacılar Türkiye’nin
Akademik kadrolar özgür ve güvenli sonra kuruldu, 16 üniversite kapatıl-
NASA’da Mars çalışma grubunda.
en verimli araştırmacıları. Akçiğit,
ortamda verimli olabilir, toplumu dı, 122 üniversiteden 6081 akademis-
Yine reddedilen Mehmet Can Dursun
12 bin araştırmacımızın yurtdışında
aydınlatır ve bilgi toplumu oluşumuna
yen atıldı, tutuklandı, yurtdışı çıkışla- ve İrfan Efe Boztepe, 54 ülkeden
olduğunun altını çizdi.
katkı sağlar. Bilim insanı yetiştirmek
rı yasaklandı. Kapatılan 16 vakıf üni- 2 bin 450 proje arasında birinci
Bilim insanları salt ekonomik
ve bilimsel araştırma yapmak, bilim
versitesinden 3 bin 566 akademisyen seçildi. Mehmet Türker tarafından
nedenlerle göçmez, esas neden üst
ve teknolojinin gelişimine katkıda
işsiz kaldı. Üniversiteler siyasi görüş yapılan Glassouse projesi reddedildi,
düzey akademik kadroların kendisini
bulunmak, yüksek nitelikli ve akılcı
ve ideoloji öne alınarak akademik ve İngiltere’de buluşlar yarışmasında 20
güvende hissetmemesidir. Bilim
çözümler üreten kişiler yetiştirmek,
idari kadrolarla dolduruldu. Mülakat, ülke ve yüzden fazla proje arasında
insanları huzursuz ve güvensiz
meslek dallarına nitelikli insan
liyakati bitirdi. ÖSYM soru banka- birinci seçildi. TÜBİTAK tarafından
ortamda bilim üretemezler. Tıbbı
yetiştirmek esas amaçtır. sı çalındı, sınavlarda kopyalar çekil- desteklenen projelerden bazıları ise;
“büyücülük” ve “şifacılıktan”
Yurtdışına göç artık bireysel di, bilim insanları, eski YÖK başkanı, “Hacı robot”, “Papaz eriğini imam
kurtaran “kanıt temelli araştırmalar
olmaktan çıktı, toplumsal karakter rektörler ve dekanlar tutuklandı. eriğine çevirme projesi”, “EKG önlüğü
ve test edilebilir sonuçlar” kanıt
kazandı, “diplomalı göçmen” Türk Yüksek Öğretim sisteminde ile mahremiyeti korumak” vb.
düzeyine taşıyan İbni Sina yaklaşık
sayısı son yıllarda yüz binleri aştı. siyasallaşma, liyakatsizlik, güven- Sonuçta üniversitelerin kısır
bin yıl önce “Bilim ve Sanat saygı
Türkiye’den göç hareketi 2015 sizlik akademik göçü hızlandırdı de- politikalar, siyasal çekişmeler
görmediği toplumu terk eder” demişti.
sonrası örneği görülmemiş sayılarda. nebilir. Üst düzey akademik kadro- içine çekilmesinden, “Bilim
Gençler de yurtdışı yolunda
Bu durumun OHAL sürecinde KHK lar kendisini güvende hissetmediği yuvaları”nın hedef alınmasından
ile işini kaybedenlerle doğrudan ilgili için yurtdışına çıktılar. İyi eğitimli Lise Geçiş Sınavı sonrası yabancı ve yıpratılmasından ülke bilim
olabileceği değerlendirilmekte. İyi kadroların yüzde 25-30 kadarı göçtü. özel okullara binlerce öğrenci
ve teknolojide oldukça geriler,
eğitimli, nitelikli, deneyimli kadrolar Chicgo Üniversitesi’nden Prof. başvurdu. Amaçlardan birisi de
çok zarar görür. Eğer 4 yılda 80
gelişmiş ülkelere gitti ve gitmekte. Dr. Ufuk Akçiğit ve arkadaşları bu ülkelerin üniversitelerinde
üniversite kurulur ve bir yılda
Örneğin TUİK istatistik raporuna Türkiye Akademik Diaspora
okumanın böylece kolaylaşması. 4 bin kişi kolaycılıkla profesör
göre 2017 yılında göç önceki yıla Raporu’nda; beyin göçünün,
Türkiye’de ciddi gelecek kaygıları olursa artık bilimden söz edilemez.
oranla yüzde 42.5 artarak 353 bin
yalnızca kısıtlı kaynaklarla olmalı. Önlerinde somut örnekler Üniversitelerin ticari-pratik amaca
640 kişi oldu. 2019-2020-2021 yetişen akademisyenlerin değil, var: TÜBİTAK gençlere bilimsel yönelik, kitlesel “faydacı” kurumlara
yıllarında 20-29 yaş grubunda 286 Türkiye’nin yetiştirdiği en verimli yarışmalar düzenler ve teşvikler evrilmesi düşünülemez. “Beyin göçü”
bin genç göç etti. Türk Tabipleri araştırmacıların Türkiye’den verir. İlayda Şamilgil TÜBİTAK artarak sürer ve gidenler dönmez.