Katalog

SEVR ANTLAŞMASI’NIN HÜKÜMLERİ Osmanlı İmparatorluğu aleyhinde ağır hükümler içeren ve toplam 433 maddeden oluşan Sevr Antlaşması’nın en önemli maddeleri özetle şunlardı: 1 Doğu Trakya Yunanistan’a veriliyor ve İzmir, Manisa, Ayvalık bölgesinin beş yıl sonunda Yunanistan’a katılması için önlemler alınıyordu. Osmanlı Devleti, İstanbul ve çevresi ile Anadolu’da küçük bir toprak parçasından ibaret olacak, fakat Osmanlılar, antlaşma hükümlerine uymazlarsa, İstanbul da ellerinden alınacaktı. Osmanlı sınırları, Trakya’da Midye’nin çok daha doğusundan başlayarak Büyük Çekmece Gölü’ne inecek, güney sınırı ise İskenderun Körfezi ile Antalya Körfezi arasında bulunan Karataş Burnu’ndan başlamak suretiyle Antep, Urfa ve Mardin’i dışta bırakarak Irak sınırına varacaktı. 2 Doğu Anadolu’da kurulacak bağımsız Ermenistan’ın sınırlarının saptanması ABD Cumhurbaşkanı Wilson’a bırakılıyordu. Wilson’un saptadığı sınırlara göre Tirebolu, Gümüşhane, Erzincan, Muş, Bitlis ve buraların doğusu “Ermenistan” sayılacaktı. 3 Antlaşmanın uygulanmaya başlamasından bir yıl sonra Kürtler, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin Ermenistan’dan kalan yerlerinde bağımsızlık talebiyle Milletler Cemiyeti’ne başvururlar ve onların bu istekleri kabul edilip Osmanlı Devleti’ne tavsiye edilirse Osmanlı Devleti bu tavsiyeyi yerine getirecek, bölgedeki bütün haklaarından ve sıfatlarından vazgeçecekti. 4 Boğazlar savaş zamanları da dahil olmak üzere bütün devletlerin gemilerine açık bulundurulacaktı. Boğazların denetimini sağlayacak olan Boğazlar Komisyonu adındaki tüzel kişiliği olan uluslararası örgütün denetim alanı, Akdeniz ve Karadeniz yönünde boğazların girişi arasındaki sular ile bu girişlerin her birinden üç mil açıklara kadar olan alanı kapsayacaktı. 5 Antalya, Silifke, Niğde, Aksaray, Akşehir, Aydın, Balıkesir, Afyon ve Muğla İtalyan nüfuz bölgesi olacaktı. 6 Mardin, Urfa, Antep ve Ceyhan Fransız mandası altındaki Suriye’ye bırakılacak, Mersin, Adana, Maraş, Diyarbakır, Silvan, Elazığ, Arapkir, Sivas ve Tokat Fransız nüfuz bölgesi olacaktı. 7 Saray muhafızları dahil Osmanlı silahlı kuvvetlerinin sayısı en fazla 50.700 kişi olabilecekti. 8 Kapitülasyonlar geri gelecek, İngiliz, Fransız, İtalyan ve Japonlardan kurulacak bir komisyonun koyacağı usulü Osmanlı Devleti kabul edecek, kapitülasyonlardan bütün müttefik uyrukları yararlanacaktı. 9 Fransız, İngiliz ve İtalyan temsilcilerinden bir maliye komisyonu oluşturulacak, Osmanlı bütçesi komisyonun istediği gibi düzenlenecek, ülkenin maliyesi komisyonun denetiminde olacak, komisyonun kabul etmediği borçlanmalar yapılmayacak, ayrıcalıklar tanınmayacaktı. 10 Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 7. maddesi yürürlükte kalacak, yani İtilaf Devletleri gerekli gördüklerinde istediği noktaları işgal edebilecektı. 171