Katalog

CEVRE KİRÜLİÖİ VE DEPREM İspanya'nın kuzeybaü kıyılannda ikiye aynlarak batan. 70 bin ton mazot taşryan Prestige tanker, büyük çevre felaketine neden oMu. Şu ana kadar knmsaDarda yüzlerce ölü kuş bulundu (solda). Iran'ın baüsmda gerçekleşen 6.0 büyüklüğündeki depremde 500 kişi öldü. Deprem nedeniyle 2 binden fazla insan y araJaıurken en az 12 bin kişi evsiz kakü(sağda). Çin'de ağustos ayında 1500 kişi yaşamını yitirdi. Tuna Nehri'nin suları son 500 yılın en yüksek seviyesine çıktı Sel yüzünden binlerce ölü MART EKİM i/ Italya'nın guneyindekı Sicılya Adası'nda bulunan Etna yanardağuıın faaliyete geçmesi nedeniyle bölgede olağanüstü hal ilan edildi. Akan lavlar ve püsküren küllerden dolayı Katanya kenti ve çevre şehirlerde okullar kapatıldı. Yanardağdakı patlamalar nedenıyle gerçekleşen yer sarsıntılanndan dolayı yaklaşık 1.400 kışı evını terk ettı. Yanardağ. etkınlığının ay sonuna doğru azalmasına karşın. kasım ayında yenıden lav puskurtmeye başladı. Bölgede hafıf şıddette depremler gerçekleştı. ^ Italya'nın San Gıulıano dı Puglıa kasabasında meydana gelen 5.4 şıddetındekı depremde bır ılkokul çoktü. Okulda bulunan 27 çocuk ıle 3 öğretmen vaşamını yıtırdı. KASIM i/ ispanya'nın kuzeybatı kıyılannda ıkıye aynlarak batan. 70 bin ton mazot taşıyan Prestige tanker, büyük çevre felaketine neden oldu Yüzlerce kılometrelık kıyı şendı mazotabulandı. tspanya hükümetı. Bahama bandıralı tankenn Galiçya kıyılannda yol açtığı kırlilığı temızlemek içın bugüne kadar 200 mılyon Euro (330 tnryon TL) harcadı Tankerdekı petrol sızıntısının 2006 yılına kadar sürebıleceğı kaydedildi Uzmanlar, tankerden denıze sızan petrolün, 1015 bin kuşun ölümüne ya da cıddi şeblde petrol kırlilığınden etkilenmesıne yol açtığını açıkJadılar. FELAKETLER \TLI A\ rupanın batısını etkisi altına alan yağışlar, I una Nehri'nin sulannı en yüksek seviyeye ulaşürdı. Çek Cumhuriyeti'nde 13 kişi ölürken 215 bin kişi evierinden tahhye edildi. Aşın yağışlardan tstanbul kenti de nasibini aldı. Pek çok ev ve işy erini sel sulan basü. (AA, RELTERS) CANLI TÜRLERİ YOK OLMAYA DEVAM ETTİ ^ Afganıstan'ın kuzey eyaletlerinden Baglan'da meydana gelen 6.0 büyuklüğündeki depremde, 1 800 kişi öldü, 10 binden fazla insan yaralandı. HAZİRAN t/ Iran'ınbatısında gerçekleşen 6.0 büyüklüğündekı depremde 500 kışı oldü. Deprem nedenıyle 2 binden fazla ınsan yaralanırken en az 12 bin kışı evsız kaldı. TEMMUZ %/ Güney Asya'yı etkısıne alan muson yağmurlannın neden olduğu sellerde. Hindistan'da 290, Bangladeş'te 74 kişi yaşamını yıtirirken Nepal'de 150 kişi öldü AĞUSTOS \/ 1998 yılında meydana gelen ve 4 bin 100 kışinin yaşamını yıtirdığı sellerden sonra en büyük sel felaketını yaşayan Çin'de ağustos ayında 1.500 kışı öldü. Dünyanın üçüncü büyuk ırmağı olan Yangtze'nın sulannın yükselmesı sonrasında, 2.4 mılyon Çinli evınden oldu. %/ Avrupa'nın batısını etkısıne alan yağışlar, Tuna Nehn'nin sulannı son 500 yılın en yüksek seviyesine çıkardı Çek Cumhunyeti'nde 13 kişi ölürken, 215 bin kişi ev lennden tahlıye edıldı. Ülkedekı zarann 2 mılyar Euro olduğu açıklandı. Slovakya'da 100 bin, Macaristan'daysa 2 bin 500 taşi kentı terk ettı. Almanya'nın Dresden kentınde 19 kışı öldü 26 kışı yaralandı. Avusturya'da ise seller 4 kışının canını aldı. EYLÜL l / Vietnam"da sel yüzünden 49 kışı öldü. Dünyaya bir şans OZANYAYMAN İZMİR Yeryüzünde yaşayan mılyarlarca ınsanın ortak ıdealleruıden birisi olan "sağhkh çevrede yaşama" ıstemı 2002 yılında da karşıhğını bulamadı. Bu yıl da * Dünyaya Bir Şans Verin" temasıyla üzeruıde dunılan çe\Te sorunlan çözüme kavuşmadı. Türkiye'nin bu anlamdakı sıkıntılan dunya gündemınden farklı olmadı. Tanm alanlannın verımlilığını yitirmesi hızlandı. Içme suyu kaynaklan kirlenmeye, canlı türlen yok olmaya devam etti. Küresel ısınmadan etkilenen coğrafyamız bunun olumsuz etlalerini günden güne daha fazla hisseder oldu. 2002 yılının sonlanna doğru göreve gelen AKP hükumetının bakanlan arasında yer alan AH Çoşknn'un. "Nüldeer santrallar öncelikli hedeflerimiz arasmda yer ahyor" yönündeki açıklaması, eleştirilen de beraberinde getırdi. 57. hükümetin ANAP kanadının ısrarcı tutumu sonucu uzun süre ülke gündemınden çıkmayan nükleler santrallann. dönemin Başbakanı BülentEcevit'ın tavnyla yapımından vazgeçılmesıne karşın AKP'lı Çoşkun'un açıklamalan, 2002 sonlanna doğru tartışmalan yeniden başlattı. Nükleer santrallara karşı oluşturulan platformlann sözcüleri ıse Türkiye'nin nükleer çöplük olmasuıa ızın vermeyeceklen yönünde açıklamalar yaptılar. Hutcuk hlçe sayıldı Yeraltındakı zengın maden kaynaklannın gün ışığına çıkanlması ıçın çevTe ve ınsan sağlığı gözardı edıldı. hukuk kararlan hıçe sayıldı. Bergama Ovacık Altın Madenı 2002 yılında da tartışma konusu olmayı sürdürdü. Siyanürlü yöntemle işletilemeyeceği yönünde kesınleşmış mahkeme kararlan bulunmasına karşın. yok hükmündeki Bakanlar Kurulu karanyla çalıştınlan madene karşı köylüler yıl ıçınde de dırenışlenne devam etti Açılan davalarla bırlikte bılim adamlan da işletmenin çevTeye verdığı zararlara yönelik raporlan yayımlamayı sürdürdü. ABD'li Normandy firmasına aıt maden, Bergama Kaymakamlığı tarafindan yasadışı olarak nıtelendi ve kapatılması yönünde tebligat yapıldı. Ancak uygulanmadı. Fosıl yakıta dayalı enerjı yatınmlannda ısrar edıldı ve alteraatif enerji kaynaklan yok sayıldı. Termık santrallann zehir yaymasının önüne geçilemedi Uzunuğraşlar sonucu filtre takılan santrallann çevresinde yaşayan insanlarda kalıcı hastalıklar ortaya çıkmaya başladı. Muğla'daki üç termik santral gündemdekı yenni korudu. Yatağan, Kemerköy Termik Santrallan'nı desülfrızasyon (antma cıhazı) sıstemlen devTeye girdı, ancak Yeniköy'de hünüz sıstem çalışmıyor. Yatağan'da termik santral aleyhınde açılan tazrrunat davalan sonuçlandı Danıştay, TEAŞ aleyhıne verilen tazmınat karannın gözden geçınlmesı ıçın dosyayı yerel mahkemeye ıade ettı. Orman alanlannın "turizm" adı altında belırlı çevreler tarafindan yok edilmesıne seyırci kaluıdı. Büyük kentlerde günden güne yok olan yeşıl dokunun korunabüdığı az sayıdakı alan üzennde bulunan StT kararlan, çıkar gruplan tarafindan hedef göstenldi SÎT uygulamalan büyük ölçüde kaldınldı. tzmır'ın tek yeşıl alanı tncıraltı üzenndekı SlT karan eridi. Üç tarafi denizlerle çevnlı olan Türkiye hâlâ Denızcilık Bakanlığı'na kavuşamadı. Boğazlarda meydana gelen kazalar sonucu büyük çevre kırlilıklen yaşandı. Çevrecllerln eylemlerl Aliağa'daki Petkim ve Tüpraş Tesisleri'yle, gemı söküm atölyesı Greenpeace başta olmak üzere çevTe örgütlennin eylemlerine sahne oldu. Aynı şekilde gemı söküm tesislerine getirilen gemilenn yüksek oranda "asbest" içerdiği çevTecilerin yanı sıra ÇevTe Bakanlığı yetkılilen tarafindan da tespıt edildi. Gelinen noktada uluslararası sözleşmelere uyulması ve Aliağa'ya asbestli gemı getirilememesi yönünde kamuoyu oluştu. Baz ıstasyonlan bu yıl da gündemdeki yerını korudu. GSM operatörlennın kent merkezlennde kurduklan ıstasyonlann ölçümlerinde yüksek oranda kanserojen etki yapan unsurlara rastlandı. ARALIK %/ Avustralya'nın Sydney kenti çevresinde, kuraklık yüzünden 70'ten fazla bölgede çıkan çalılık yangınlan günlerce sürdü. Yüze yakın ev ve binlerce hektar alan yandı. ERDAL ATABEK 2 000 yılı büyük bir coşkuyla karşılanmıştı Anımsayalım. yeni bir yüzyıl, yenı binyıl, insanlık tarihınde bır dönemeçtı. Yeni yüzyılın başında dünyada birçok şey gerçekten de değişmiş görünüyor. 11 Eylül'de ıkız kulelere yapılan saldın, dünyayı 'küreselleşmiş terör'le tanıştırdı. Dünyaya yaşatılan eşitsızlık, kuzey ülkelennı güney ülkelenne yönelik çok yönlü sömürüsü yenı tepkilere yol açıyordu. tnsanlar her gün artan bir güçle, küreselleşmenın sonuçlannı tartışıyorlar, tepkılennı arttınyorlardı Dünyanın bır bc lümünün refahı öteki 2003'e Girerken. bölümünün sefaleti üzerinde yükselirken banş olabilir miydı? Ünlü Amenkalı sınema oyuncusu Sean Penn Iraka gidiyor ve *bir Amerikan vatandaşı olarak Irak savaşmı istemediğini' açıklıyordu. Dünyanın kaybettıği en önemli şey 'güven'di. Toplumlar birbınne güvenmiyor, ınsanlar bırbirine güvenmıyor, gençler geleceğe güvenmıyordu. Güven kaybedilmiştı ve artık kolay kolay bulunacağa da benzemiyordu. Insanlar da kendılenne güvenmıyorlardı. 2002 yılı Türkiye ıçın ekonomik knz ve genel bır güven bunalımı ile geçti. Knz ve korku ortamı politık yerleşımleri sarstı. îktidar partileri seçimi kaybetti. Iktidan kaybeden partı başkanlan partılerinin başından aynldılar. Bu, Türkiye'de ilk kez yaşanıyordu. Seçimi kaybeden bir muhalefet parrısinin başkanı da aynldı. Mesut Yılmaz, Tanstı ÇiDer partılerinin başından aynldılar. Bülent Ecevit de aynlacağını açıkladı Devlet Bahçeti de aynlacağını söyledı. AKP tek başına iktidar oldu. CHP'de Büyük Mıllet Meclisı'nin tek muhalefeti oldu. Bağımsız Mehmet Ağar DYP'ye girdı ve bu partınin başkanhğına seçildı. Söylece Meclis'te bir muhalefet partisi daha olacaktır. Türkiye 2003 yılında yeni dengelenni kurmakla uğraşacaktır. Içerde de, dışarda da yem dengeler Türkiye ıçın çok önemlidir. Ya bu dengelen doğru kurarak yeni adımlar atabilecektir ya da bu dengelen kurmak için harcadığı enerji ve zamanla adım atacak gücü kalmayacaktır. Türkiye Cumhuriyeri'nin yaşama gucünü aldığı temel ilkeleri duyarîılıkla korunacaktır. Bu temel ilkeler, uygarlığa gıden yolun temel taşlandır. Laıklik, eğıtım bırhğı, toplumun bütünlüğü, demokrasi ve insan haklan temel ılkelerdır. Her alanda geçmışe dönmek değil, geleceğı kurmak hedefimiz olmalıdır. Zamanı kaybermeye değil, kazanmaya çahşmalıyız. Eğer AKP ıktidan, kendısine venlen krediyi bu doğrultuda kullanabilırse kendisı için de. toplum ıçın de yenı bır dönem başlayabilır. Ama AKP, tek parti iktidannı 'her istediğimi yapanm' biçıminde kullanırsa denge yerıne dengesızlik doğar, bundan da bütün ülke zarar görür. 2003 yılı çok iyı bir yıl da olabilir. çok güç bir dönem de olabılır. Her şey, toplumun ve bu toplumda yaşayan insanlann elindedir. Sonuçta her toplum layık olduğu gibı yaşayacaktır.