Katalog

Olimpiyat darphanesi 3mîl\ar dolaı Bir Organizasyon Komitesi üyesi, olimpiyat oyunları çevresinde dönen paralar, beklenen kârlar karşısında şaşalayıp, "Kendimi Monte Carlo kumarhanelerinde hissediyorum" diyor. Oimdiye dek olimpiyatları düzenlemış olan y her kent aynı zamanda olimpıyatlar aracılığıyla dünyaya belirli bir mesajı duyurmayı da amaç edınmıştı. Münih Olimpiyatlan'nda yepyeni bir Almanya'nın doğu^u tum dünyaya mujdelendi. Montreal'dc Kuzey Amerika'nın ABD'den bağımsızlığı sergılendi. Moskova ise olimpiyatları düzenlcmeyi üstlenen ılk "komunist kentli". I os Angeles'a gehnce, o daha çok dolarların hesabını yapmakla meşgul bugunlerde. 15 mılyon dolarhk bır kâr hedefıyle 1984 Olimpiyatlarının şampıyonu olduğunu şımdiden kanıtladı. Belki de 1984 Los Angeles Olımpiyatlan'nın dünyaya duyurmak ıstedıği mesaj bu: "Bir olimpiyal şirketi, pekfllfl kflrlı bir atılım olabilir." Los Angeles Olimpiyatları planlanmadan önce de olimpiyatlar her seferinde asıl amacından, kendine özgu niteliklerinden bir şeyler kaybediyordu. Ilk olarak 1972'de Kara Eylül örgütünün olimpiyat sahnesine çıkmasıyla ışler karıştı. Daha sonra 1976 Olımiyatlarını tüm Afrika ülkelerının boykot edışı "halkanın" parçalanmasına neden oldu. 1980 Olimpiyatları ise Sovyetler'in Afganistan ı^galı nedeniyle çeşitli siyasi tartışmalara sahne oldu. 1956 Olımpıyatlarında da benzer sıyası tartışmalar olmuştu. Ispanya ve Isviçre, Sovyetler Bırliğı'mn Macarıstan'ı işgalini gerekçe göstererek oyunlara katılmamışlardı. Aynı yıl Melbourne'da yapılan olimpıyatlar bır başka protestoya daha sahne oldu Mısır, lrak ve Lübnan, İsraıl'ın Suveyş Kanah'nı ışgalını boykol amacıyla sporcularını oyunlardan çektılcr. AFP'nın (f'ransız Haber Ajansı) Spor Servisi Şefi Charles Bierl, olimpiyat oyunlarının "İlk keı kapitalisllerin oyuncağı dıırıımuna getirildigine" dcğınıyor Bu yıl oyunlara profesyonel bır tenısçı bıle katılıyor Artık amatör spor anlayi!>ı yerını yepyeni bır slogana bırakıyor: "Spor kadar kârlı i> yok." Los Angeles Olimpiyat Komıtesı'nın bir uyesi kaygılarını şöyle dıle getırıyor: "Bu yeni olimpiyat anlayışına lamamen yabancıyım. Olup bilenlere tanık oldukça kendimi Monte Carlo'da hissediyorum." Uu yıl olimpiyat oyunlarının ılk kez özel bır gırışımcı grup tarafından hazırlandığını da belırtmeliyi7. Çünkü aşın masrafların yol açtığı butı,e açığını karşılamak kent beledıyelerıne buyuk yukler getirdi bugüne dck Montreal, borçlarının tamamını ancak 2 bin yılında ödemış olacak. Moskova da aynı ekonomık yıkımla karşılaştı ve 9 mılyon dolarla işin ıçınde sıyrılabıldı. Oysa bu yıl ışler lenk değıştirdi. I os Angeles Beledıye Meclısi olimpiyatlar iı,in tek kuruş harcamayacağını agkladı. Böylece, meclıs, Uluslararası Olimpiyat Komıtesı'nın ev sahıbı kentın olimpiyat harcamalarını karşılamasını öngören 4. maddesını çığnıyordu. Olimpiyat oyunlarının tum hazırlığını bu kez kapıtalistler yuklendı Gerçekten dc oyunlar sporcuların değil bırtakıtn tek gö?luklu arıstokratların göstcri alanı haline geldı. Sporcularsa sadece CocaCola reklamlarında boy göstcrıyorlar. İlk toplantısmı 1978'de yapan 1 os Angeles Olimpiyat Komıtesı'nın uyesi Beledıye Baı>kan Yardımcısı Anton Callcia, bu nıtelık değiiinıı konusunda Uluslararası Olimpiyat Konııtesı'nden de destek sağlamanın gcrcğıne ı^aret ettı. Çunku om\ gırışımcılere en büyük ekonomik destek Komıte'den sağlanabilecekti. Nitekim Komite olimpıyatların para makinesi haline gelişi karşısında gerçekten kaygılıydı. lşte Komitenin bu karşı tavır alışı üzerine kamu kuruluşları aşırı giderleri üstlenmeme kararı aldı. özel girişimcilerse masrafları en aza ındırgeme çabalarına giriştiler. İlk olarak belediye bınası boşaltılıp başka yere taşındı ve boş bına seyırcıler ıçın düzenlendi. Bina tam bir hangar görünümündeydı. Duvarlar zevksiz bir renk bıleşimı içındeydi. Ama bütün bunlar onemli değildi, nasıl olsa her şeye karşın elde edilecek olan kazanç garantiydi... 1932'de inşa edilmış olan tarihi stadyum bazı yanşmalar için yenıden düzenlendi. Ayrıca boks yarışmaları için bır arenanın, basketbol için de profesyonel Lakers Basketbol Takımının antrenman sahasının kullanılması kararı alındı. A^ırı masraflara yol açacağı gerekçesıyle bir olimpiyat köyünün kurulmamış olması ise daha da beklenmedik, şaşırtıcı bir olay... Üstelik sporcular aralarında 25 km. uzaklık bulunan kampüslere yerleştirileceklerdi ve aynm spor dallarına göre değil, katılan sporcuların mılliyetlerine göre yapılacaktı. Los Angeles Olimpiyat Komitesi her bırı 45 milyon dolar getirecek olan 35 asil üye Los Angeles 1984, kapitalistlerin de bu kadar gönülden katıldığı ilk Biıı yı 1 lık gelenek Olimpiyat oyunlarının kökenı hemen hemen bın yıllık bır geçmışe dayamyor. Efsa nelere göre eskı Yunan tanrıları Olympos dağındcı kendı urularmda Kpor yarışmaları düzenlerlerdı. Daha sonru eskı Yunanlı/ar her yaz spor oyunları gerçekleştırmeye başladılar Başlangıçta karşılaşnıalar Olympıa Tapmağı yakınında yapılırdı ve tek bır yarışmayı kapsardı: Stat koşusu (192 m.) Kısa sure sonra, bıına haşka yarısmalar da eklen dı: Çıfl stat koşusu (380 metrelık koşu); güreş; pentatlon; (uzutı atlama, gureş, kısa mesafe koşusu, dısk ve cırıt utmaj Daha sonra, "yutnruk dövüşü" resmen olimpiyat oyunlarına alındı M.ö 68()'de atlı musabakalar da ovunlara katıldı. O dbnemde olımpıyatlarda en çok zafer kazanan atletın adı, bu başarıları kazandığt yıla verıldı. Daha sonra tek tanrılı dınlenn ortaya çıkışıyla, aslında dın temelıne dayanan bu spor karşılaşm, ' »n tekrarlanmaz oldu. 2") Kasım !H92'de, Buron Pierre de Coubertin çağdaş anlamda olımpıyutlar duzenlenmesını onerdı. Yenı olimpiyat oyunları ılk kez 514 Nısan 1896 tarıhlerı arasında Alı na'da yapıldı. Yenı oyunlar, atletızm, eskrim, jımnastık, grekoromen gureş, okçuluk, yuzme, bısıklet ve tenn yarışmalarını ıçerıyordu O tarıhten bu yana 20 yaz, 19 kış olımpı yatı yapıldı Dort yılda bır düzenlenen oyunlara "Ulus, ırk, dln ayrımı yapılmaksızın, yalnızca amatör sporcular katılabilir. " Uluslararası Olimpiyat Komitesi CIO, her ohmpıyatın sonunda bır sonrakı olımpıyatlarııı yapılacag'ı kentı beltrler Aynı yıl, kış olimpiyat oyunları da yapılır. Ol IMI'lh H\ VV/ I os ingeles'ta en bııuık mucaüeleıun vuzmeae hekleniyor. llavıız. kıdaçlann atılnuısı için sabırsızlanıyor. me\ıtuna