Katalog

6 haitanın konusması Son zamanlarda yaplıgınız açıklamalar, aldna imza koydugunuz bildiriler biiyiik yankı yaratıynr. Birçok ses, si/e karşı çıkıyor. Radikalleştiniz mi? GIINTER GRASSSaııır ım bunun ııedeni, dunyanın felâkete doğru yönelişini bcn ve en a/ından resıni açıklamalarında polilikacıların farklı değerlendirmesidir. Parlamentoda çoğunlukla öyle bir karar aldık ki, çok boyutlu sonuçlara yol açacak. Aslında, Federal Almanya'nın atonı silahlan uretıneme ve bulunduınıanıa ilkcsi uzun /anıandıı teık ediliyor. hederal Almanya'da 4 biıı taklik ııüklccr silahın bulundurulması bile, Amerikan birliklerinin elinde olsa da, Federal Almanya Cumhuriyeti'nin kurııluş ilkelerinin ve anayasanın çiğnenmesidir. Anayasanın 26. nıadde birinci fıkta.sı, Federal ordunun görevinı apaçık savunmaolarak belirler. ller türlü saldırı ha/ırlığı yasaktır. Demokrasinin lemel kuralı olan çogıınluk kararına boyun egmeyi reddeden bir >azarın konumıı nedir? Ayrıca, Hırislhan Demokratlar seçimi aldı vc kimse onların bu konudaki lavrını bilmedigini soyleyemt'/. GRASSAlman tarihinde sonradan felâketle sonuçlanan birçok karar çoğunlukla alındı. Zaten paylaşamadığımı? ve paylaşmamış olduğumuz çoğunluk kararlarına kaışı çıkabıliriz. Şıı anda Pershing2 fuzelerinin yerlestirilmesinı öngören çoğunluk kararını kotü sonuçlara yol açacak bir hata olarak göruyorum. Ordunun bir saldırı stratejisine ydneldiği sonucunu da birtakıın kişilerin pazar konuşmalarından çıkarnııyoruıtı. Reagaıı yonetinıinin ve ABD Savunma Bakanlığı'nın kabul ettığı ve ABD ordusunun Avrupa'dakı bırliklerine kadar uygulama bulmaya başlamış olan AirlandBattle2000 planına dayanıyorum. Bir yandan goruş ayrılığına duşmememiz gereken buytık muttefikimizABD'nin yanında koruköıune sadık davranılıp, bir yaııdan AırlandBattle2000 planı söz konusu olunea, "Ama bu konudaki karar yetkisi Amerikalılardadır. Bizimle bir ilgisi yok" dencmez. Bıına ben ikiyuzlulıık, çifte ahlâk derirn. Bunun, Onvcll'in 1984'undeki "İkili duşunce"yle ılgısi vardır. Şımdı, l'eıshıng2'nın bir ılk (savunma) hamle sılahı rnı, ılk saldırı sılahı mı olduğunu tartışniak istemıyorum tnsanlık tarihi boyunca tıım silahların savunma için yapıldığı soylendi. Hıtlcr de Alnıanya'yı savunmak istiyordu, duşmanların çoğunluğuna kar sı YASIT 84 "Teneke Trampef'in vazarı 57yaşmdaki unlu Almanyazart Gunter Gruss, 16yaşmda askerealındı ve esir duştu. Esaretten dondukten sonra bir stire resım ve heykel öğreninıı gördü, sonra Parıs'eyerleşerek şiirler ve oyunlar yazdı. Geçtiğımız yıl fılmı Türkiye'de de gösterilen "Teneke flampet" adlı romamyla 1959'da Une kavuşan Grass, son yıllarda nükleer silahlanmaya karşı başyazarlarla bırlıkte lavır almasından ya da geçtığimiz sonbahardakı büytik silahlanma aleyhtarı dalgada olduğu gibi, A merikan askeri üslerinin kuşatılması eylemlerine katılmasından öttirü suçlanan kişiler arasına girdi. Yazann diğer Unlıi eserleri şunlar: "Bufalo'ya On Dakika Kala", "Kediyle Fare", "Sefalet Yı/ları", "Lokal Anestezi", "Kötu Yıirekli Aşçılar." tek bir harekâtta yokoluşunu görmüşliiğümdcn ibarettır. O zamandan bu yana, savasın ne olduğunu biliyorum. Korkunun ne demek olduğunu bildiğinıden bu yana, korkmaktan ve bunu belli elmekten korkmuyoıum. Korku bir imliyaz degildir. GRASSBöyle bir şey demedim. Ama ordunun en üst yetkilisinin ünlü darkal'alılıbaşka yurttaşlar gflrev yapmak zorunda. Oysa Pfalz ormanlarında ne kadar kimyasal silah bulunduğunu araştırmak basının görevi değil mi? Başya7arınız bir türlü lâyık olduğu yeri bulamamış, bir müsteşar gıbi yazmak yerine gazeteciiik yapıp konuyu iyice soruştursaydı, görevini daha iyi yapmış olmaz mıydı? zarlar ya da radikal demokratlar gelmiyor. 1933'te Hiller'e rılşvet yediren ve bu geleneği surduren "Flick" şirkeli geliyor aklıma. Parlamentonun itibarını zedeleyenler, Alman yazarları değil, parlamenterlerdir. Bu işlerde hep aynı ncslin faal olmasına ne diyorsunuz? GRASSBunu bilnıiyorum. Değerlendirmek zor. Kimscnin dc benim gerekli bulduğum şekilde davranmasını istcmc hakkına sahip değilim. Yalnız neslimin deneyimlerinden çıkardığım sonuç, 193345 dönemi geride kaldıkça, sorumluluğumuz artıyor. Bir örnek daha vermek istiyorum, dergini/.den bir örnek: Unlu yazar ve ressam Horsl Janssen, derginize nükleer silahlanmadan duyduğu korkuyu, öfkcyi anlatan bir polemik yazısı yazdı. Ne oldu? Yazı işleriniz, yazıyı dengeleyen bir önsöz ekledi. Yayınladık ama. GRASSHorst Janssen çapındaki bir adam yazdı mı, yazısının basılmasını ola : Düıı> a felâkete gidiyor sı. (,'ıınku Almanya bir kcz daha kuşatma altındaydı. Altmışlı, yeimişli yıllarda, Beı lin'iıı o/guıluğu Vietnam'da savunulııyoı deniyordu. Bu kelinıeylc ne rezillikler yapılmadı kı! Oysa sö/ konusu olan savaş, bir ınsanlık suçuydu. Bunu unutmayalım. Bu konuda şöylc bir «öriiş, de var: Si/ ya/arlar, din adaınları, doktorlar; kendini/de bu hakkı nerden gorüyorsunuz? Çoguııuz bu konıılarda Itîl^i sahibi degil. Bu işi haşlaları Helmul Sılıınidt gibi biri ne sorum.su/dur ne de bilgisi/. Siz rolünü/ıi ahartmıyor mıısıınu/? (iKASSInsanlığı vc bu gezegende yaşayan hcr scyı dcfalarca yok cdebilecek nükleer imha silahları yığılırken, bu konudaki kararın sozumona bu işi bilenlerin yt'lkisine bııakılması gerekliğini duşunmuyorunı. Benim bu konudaki "bilgim", onaltı yasında askeı olnıam ve çoğu 17 yaşmdaki gençlerden olusan bir bırhğın yarısının ğını (Savunma Bakanı Worner'in, Orgeneral Kiessling'i asılsız honıoseksuellik suçlamasıyla gorevden alması) bu konuda yelkilı ülduğunun kanıtı olarak mı göstereceksinı/? Sizin derginizde (Die Zcil) bile pek sorumlıı ve yetkin bir tuturn göremiyorum. Hcılbronn bıldirimızı kımse nesnel olarak yanıtlamadı. Dergınızde yazılanlar, bildırinın okunınadığını belli ediyordıı. Oysa daha iyı ga/eıecilerirni/ olsaydı ve basyazarınız dev lctın ayakta kalınasını aınaçlayaıı başyazılar yazacağına, Alman personelııı elındekı laktık nükleer silahların bulunduğu Kellınghuscn kıslasını /iyaret etseydi, bı/ ya/arlara bu iş duşmezdi. Bu bir ga/etecilik faalıyeti olıııdu. Bizi, Tedeıal Alnıanya'da sadece taktık nükleer silahlarla bile ne kepazcliklcı yapıldığı konusunda aydınlalabilııdi. hakat basın dengeli, uysal davrandığı oranda, yazarlar, bilim adamları vc Bu sö/lere karşı genellikle şunlar söylenir: (.u/.clecilerin, yuıttrlurın, ayüınların gorcvi surckli saldırmak, guven sarsınuk degil, gıiven yaralmakdr. Devleti desteklemeyen bir gazelecilik, VVeimar Cumhuriyeti'nin yıkılmasına (ve faşizmin gelmesine) >ol açan nedenlerdcn biriydi. GRASSBöll, Albertz, Uta RankHeinemann ya da benim, bu cıımhuriyet için bir seyler yaptığımıza inanıyorum. Anayasayı koruyanlar bıziz. Bu anayasanın iyı bir anayasa olduğunu bi/ biliyoruz. Bunu bi7c surckli soylcmclcri gcrcksi/, başkalarına soylesinler. Bir demokrasinin dengeli "iyilik saglıkçılık"çılaıa değil, ladikal demokrailara ihliyacı var. Kapalı (olaliter sıslcınlcrın aksınc, demokrasinin ayrılmaz bir paıçası, kendinden surckli kusku duyabılmcklir. Jcdcral Almanya Cumhuriyclı'nın vc partilcrin itibarını zcdclcyenlerin kım olduğunu duşundüğumde, aklıma yağan bir şey olarak göıııyorunı. Ama ya/ı işlerinin böyle bir onso/. yazmasını utanç vericı buluyorum. Bu budalalığı kııuın yaptığını bilmiyoıum, ama Jansscn'in polemığini yumuşalmak, olacak iş değil. Şoyle bir havası vardı önsozun: "Sevgili 7,eil okıırları; aşagıdakileri fa/la ciddiye almayın. Horsl Janssen onemli bir adanıdır ve bildiğiniz gibi o/gıır, dcınokrıılik bir (opluında yaşıyoru/. Dolayısıyla bunların basılması gerckiyor. Ama fazla ciddiye alınacak şeyler de degil." Doğru olan, ınetni kendi başına vermek değil midır? Dcrginizdeki ve belki de başka yayın organlarındaki gazelecileıin, "Nerlen böylesine ka(ı, böylesine dengv go/clmeyen ya/ılar yıızamıyoruz?" dıyc kcndilcrıne soımaları daha doğru olma/ mıydı? Federal Alman haftalık gazetesi Die Zeıl'in Crass'la görüşmesinden..