Katalog

14 nıal nadır den SİYASET 84 yan partilere bakıyorum da, ellerine geçmişken sosyal demokrat olacaklarına, nasıl sosyal demokrat olunur diye tartışıyorlar. Yani sosyal demokrat olarak kendilerini göstermiyorlar da, nasıl sosyal demokrat olunur diye yol gösteriyorlar. Sözüm ona zahmetsiz ve eziyetsiz sosyal demokrat olmuşlar, halkın oylarını da solda göründükleri için almışlar, hâlâ nasıl sosyal demokrat olunur diye tartışılır mı? Solda bulunan partiler, soldaki düşüncelerin aşırılığından, taşırılığından söz edemezler. Sosyal demokrat olmak demek, önce düşünce özgürlüğünün tümüne saygılı olmak demektir. Ardından Ise demokrat olmak demektir. Düşünce özgürlüğüne saygtlı olmayacaksın, demokrat da olmayacaksın, öyleyse nasıl sosyal demokrat olabilirsin? Daha yerlerini saptayamayan siyasetçilerin sosyal demokrasiden söz etmeye hakları olur mu? Başkalarına özgürlük tanımıyanlara, başkaları özgürlük tanırlar mı? Bizde demokrasi gibi sosyal demokrasi de yenidir. Sosyal demokratlar, Batı'da olduğu gibi köklü bir sosyal demokrat parti içinden çıkmadıkları için kökleri de sağlam değildir. Daha önce sosyal demokratlar eski bir parti olan CHP'nin içinden çıkmıştı, şimdi onların tabanından bir şeyler koparmak isteyenler sosyal demokrat görünüyorlar. Oysa sosyal demokratlara güç veren kaynak eski sol olmalıdır. Eski solu görmezlikten gelip, kendine düzmece bir soy kütüğü düzerek solda görünmek pek tutarlı olamaz. Belki oy aldıkları sürece kendilerini tutarlı bir yolda sananlar vardır. Ama bu oylar ülkede siyaset bir boşluk içinde yüzerken alınmıştır. Boşluk doldurulduktan sonra dağınık oylar da yerini alır. 2 TEMMUZ 1946 Özgürlükçü ve demokrat Tartışacaklarına olsalar ya... D emokrasilerde partiler, sermayeden yana iseler sağda, emekten yana iseler solda yerlerini alırlar. Bir de merkez partileri vardır; onun içinde ılımlı sağ da, ılımlı solda barınır. Bizde, bu dönemde öyle sanıyorum sıkıntısı çekilen, merkez partisinin kotarılmayışıdır. Istendi ki MDP bir merkez partisi olsun, fakat kıvıramadılar. MDP, daha ortaya çıkışında merkezde değil, sağda, hem emekçi güçlere düşman sağda göründü. Böyle bir partiyi ortaya, merkeze çekmek hayli güçtü. MDP'nin sağcı fanatizmi Turgut özal'ın ANAP'ını güçlendirdi. Bugün MDP'yi yeniden belinin üstünde doğrultmak ve merkeze çekmek hayli güçtür, hatta bir serüven olur. ANAP, bu seçimlerde bütün partilerle çarpışacaktır. Muhalefet partileri, elbette iktidar partisi ile uğraşır. Ancak ANAP'ın bir avantajı vardır. Kendilerini solda sayan partiler iktidarla değil de, aralarında muhalefet yapıyor. Kendilerini solda sa Gazeted Partinizin sağladıgı hürriyellcr nelerdir?.. Sözcü Çok!.. Meselâ okuma hürriyeti!.. Demokrallar iiç Istanbul gazetesinden istedlğini okumakta kayıtsız, şartsız serbesttir!.. DP'nin kadınlar kolu CHP'nln "Kadınlar Kolu" adı altında kurduğu siyasal örgütler çok etkili olmaya başlayınca DP de 1954 yıhndan sonra Kadınlar Kolu kurmaya başladı. Ancak DP'nin başlangıçta Kadınlar Kolu'na üye bulmakta güçlük çekliği anlaşılıyordu. Zira CHP kadm kollarımn kuruluşu vegeçmifi hayli eski yıllara dayanıyordu. Bu durıım karştstnda DP'liler Kadm Kolları kurarken önce partili bakanlarm, milletvekillerinin eşterinl, kızlanm ve yakınlarını üye yazmaya başladılar. DP'nin Kadınlar Kolu daha sonra gelişti. Sosyal demokrasinin şimdilik liderleri kimdir ona bakalım. Biri ismet Paşa'nın oğlu, öteki ismet Paşa'nın özel Kalem Müdürü... Soldaki oyların tümünü toplarlamak için bu iki ad da yetmez. Ama geçici bir dönemde, insan haklan ve demokrasi oturtuluncaya değin bunlardan yararlanılır, o kadar. Nitekim bunu kendileri de bildiklerinden sosyal demokrasinin nasıl olacağını tartışıyorlar. Tartışa tartışa doğruyu bulacaklardır. Bu konuda daha önce bir hazırlıkları olmadığı için çok şeyi birbirine karıştıranlar var. Nitekim kolayından millitvekili ve sosyal demokrat olmuş birisi, sosyal demokrasinin temel taşlarına sövmeyi bir beceri sanacak kadar aymazlık içine düşmüştür. Seçimlerde büyük kentlere seçilecek olan belediye başkanları çok önemlidir. Belediye başkanlığında bile bir koalisyona gidemiyenler, temel sorunlarda nasıl birtik içinde olabilir. Bereket ki, sosyal demokratların ele alacağı temel sorunlar, bugün için, iktidar olma imkânı bulunmadığından tartışılamıyor. Şimdilik üzerinde durulan, emekten yana kesimlerin temel hak ve özgürlükleridir. Bunları da meclisteki sosyal demokratlar gündeme getirirler. ANAP'a gelince, bu parti çoğu kişinin göremiyeceği bir düzen değiştirme içinde. Kararnamelerle olsun, yan yasalarla olsun, bildiğimiz ve çoğu kişinin savunduğu kurulu düzen her gün değişikliğe uğramaktadır. Kimse de ne hakla düzeni değiştiriyorsun diye soramamaktadır. Halka bu düzen değişikliğinin ilerde nelere mal olacağı konuşulmamaktadır. Sosyal demokratlar nasıl sosyal demokrat olunur diye bırbirleri ile tartışırlarken atı alan Üsküdar'ı geçiyor, haberleri yok mu? Şair boşuna, "Aynası iştir kişinin lafa bakılmaz" dememiş... Oğlu ve Özel Kalem Müdürü