Katalog

di mahallesindeki çocuk çetesinin "2 numara"sı. Bir siirii genç yeteneği nasıl buldunuz? EONE Başlangıçta bazı güçlükler olîu gençlerin sadece New Yorklu olmakla ronx diyalektiyle konuşmakla kalmayıp niceyi de becermeleri gerekiyordu. Daınrası çok kolay oldu. Çocuklarla uyum ındığında kendilerini seve seve kameraya kıyorlar. Film çevirirken sanki onların ısı olmuştum. Amerika büyüsii dcdiğiniz şeyin arkaa aslında bazı hesaplar yok mu? EONE Hayır. Amerika'ya her gelile yeniden etkileniyorunı. Amerika bekiliyor, büyülüyor. Ama ona ne kadar ı bağlanıyorsam, ondan çok çok uzakan eski bir Avrupalı olduğumu o kadar nlıyorum. Noodles'in ismini Giovanni ve olayın ği yeri de Sicilya olarak diişiinebilir miEONE Mutlaka düşünülebilir. "Bir anlar Amcrika"nın Amerikalıların fazla ına gitmeyişinin nedeni de bu. Filmde ıpalı bir bakış açısı var. O zaman neden Napoli ycraltı dunyailişkin, Camorra ya da Sicilya Mafyası ine bir film çevirmiyorsunuz? EONE Bu durumda cfsancnin parlakihtişamı eksik olurdu. Bütiin arka plan < olurdu. Ruslar, trlandalılar, YahudiPorto Rikolular, zenciler, Kızılderililer .•rika'dan başka bir yerde birarada bubilir mi? Amcrikan yaşaınım ilginç kı)u karışımdır. ltalya'da sadece ltalyanardır, o kadar. Almanya'da sadece Allar vardır. Leone bu sefer Amerikalılan neden pek t etkileyemedi? EONE Yahudi Mafyasına dair hiçbir bilmek istemcdikleri için. Senaryo üzee birlikte çalıştığımız sıralarda Norman ler bana "Böyle bir film yaptığına göre olmahsın" demişti. Filmi New York'la, Horida'da, Monlde, Paris'te, Venedik'te ve Roma'da çeiniz. Neden bu kadar fazla mekân ? LEONE Filmin geçtiği zamanın Amerikan mimari unsurlannı bulmak zorundaydık. Bugün Amerika'da 20'li yıllara ait pek az şey var. Venedik'de Lido'da çevirdim, çiinkü mimari Long Island'ı andırıyordu. Paris'te Gare du Nord'da çevirdim, çiinkü New Yoık merkez istasyonu geçmişte bu gar örnek ahnarak yapılmıştı. Ayrıca o yıllara ail birçok alan ve sokagın da ben/erlerini kurdunuz degil mi? LEONE Brooklyn köprüsü gerçekti. Buna karşılık üç sokağın benzerlerini oluşturdum. Amcrikan film dagıtım şirketi isteğinize karşı gelerek filmi kısaltılmış haliyle gösterime sundu. Bu nedenle mahkemeye başvurdunuz. Olaylar nasıl gelişti? LEONE Telif hakları en fazla Fransa'da korunduğu için, yapımcı Milchan'la Fransa'da bir anlaşma imzaladım. Ama Milchan daha sonra beni aldattı. Ne yönden? LEONE Anlasma Fransa'da imzalandığı için, Amerika'da dağılımcı şirkete karşı doğrudan dava açamıyordum. Şirketten ve Milchan'dan Fransa'da davacı olmak zorundaydım. Bu sırada film Amerika'da, kısaltılmış şekliyle çoktan gösterime girmişti. Niye yazar olarak doğrudan Amerjka'da davacı olmadınıı? LEONE Amerika'da telif hakkı diye bir şey yok. Yönetmenler sanki yapımcıların yanında çalışan birer memur ve yapımcı eseriyle istediğini yapıyor. Bir dagıtım şirketinin 4 saatlik bir film karşısında korkuya kapılması dogal değil mi? LEONE Başlangıçta hepimiz filmin iki bölüm halinde gösterileceği konusunda hemfikirdik. Film bu amaca uygun olarak hazırlanmıştı. Filmin bölumlendirilmesini tamamladığımda, dağıtım şirketi Amerika'da filmin ikinci bölümünün, birincisinin gösterilmesinden ancak üç ay sonra gösterime sunulabileceğine ilişkin bir karar olduğunu söylcdi. Amerikalıların bu sözlerinden sonra filmi 50 dakika daha kısalttım. Daha fazlasını yapamazdım, bundan sonra yapılacak her kısaltma filmin içeriğine zarar verirdi. Amerikan dağıtım şirketi sizinle aynı goriişü paylaşmıyordu herhalde. LEONE Yaptıkları katliamdan başka bir şey değildi. Ama bozulan film daha sonra piyasadan çekildi. Bugun Amerika'da da uzun şekliyle gösteriliyor. Geç gelen bu başarıyı kime borçlusunuz? LEONE Filmi Cannes'da seyreden uluslararası basına. Sizin gibi, aynı /amanda bir yapımcı olan birisinin, böyle sorunlarla karşı karşıya kalmasını nasıl açıklarsınız? LEONE Ben sadece telif haklarının üzerinde durmuştum, bu arada insanın filınini dağıtımcıya kadar takip etmesi gerektiğini unutmuştum. Birçok ttalyan yönctmeni, Amerikalıların Avrupa sinemasına zarar verdiğini düşüniirken, siz filmlerinizi Amerikan sermayesinden faydalanarak çeviriyorsunuz. LEONE ABD'de de Avıupa'da da sinemaya zarar veren televizyondur. Tam anlamıyla bir beyin yıkama aracı televizyon. Bunu neye dayanarak savunuyorsunuz? LEONE Dallas veya Hanedan gibi dizilere. Bu nedenle, üç televizyon dızısinin karmaşasından başka bir şey olmayan "Sevme Zamanı" gibi filmler 5 Oscar birden kazanabilıyor. Ama birçok Alman ve İtalyan meslektaşınız filmlerini ancak televizyonun katkılarıyla çevirebiliyor. Ancak bu yolla ayakta kalabiliyorlar. LEONE Bunu biliyorum. Ama bu yolla ayakta kalmak neye maloluyor? Bu, sinema sanatının sonuna yol açıyor. Bence, hu meslektaşlarım televizyona doğru olan sinemayla karşı koymalıydılar. Televizyon dızilerine bağlanmamalıydılar. Bugün bütün ümidim gençlerde. Birçoklarından "Dallas"ı scyrettikleri için annelerine ve kızkardcşlerine kızdıklarını duydum. "Aptal mısını/ siz?" deyip sinemaya gidiyorlarmış. Ama televizyonu hâlâ altedcmcdini/. LEONE Evet. Ama bugün bir dönum noktasında bulunuyoruz. Televizyon küçuk bir ekrana sahip, bu nedenle dar bir mekanda ve az kişiyle seyrediliyor. Buna karşılık sinemanın niteliği bambaşka. Ve sinema salonunun da doğru seçilmiş biı mekan olmadığına inanıyorum. Bu ne demek? LEONE Sinemanın gelecekte ancak bir yolla ayakta kalabileceğine inanıyorum: Yani tıpkı Rock konserlerindeki gibi büyuk stadyumlarda da gosterilerek. 50'ye 20 metre genişliğinde bir perdenin karşısında 20 bin 30 bin seyirci. Roma belcdiyesi birkaç yazdan beri bu tür gösteriler düzenlıyor ve gösteriler gençler tarafından çok tutuluyor. Bu gelecek vaat eden bir şey. Son olarak, yeni filminizin adını sriyler misiniz? LEONE Amerika ıle hiçbir ilgisi olmayan iki proje üzerinde çalışıyorum. Biri Rusya'yı, diğeri Çin'i konu ediniyor. Şu anda birtakımpolitik güçlükler olması nedeniylc bunların üzerinde konuşmak istemiyorum. (Çeviren: A YSIT CENÇ) ecek 930 bin seyircili sinemalar