Katalog

M' Sl V ASKT 84 13 Latin Amerika'nm ilk Marksist "büyükkent" belediye başkanı NUR DOLAY fazla kusuAlfoıiMj Barrantes'in birden aileden gelru var: Yalnızca yoksul bir nıekle kalmıyor, ayrıca damarlarında kızılderili kanı taşımakta vc üstünc üstlük Marksist!.. Ama yine de geçen yıl Lima gibi, eski sömürgeci geleneklere bağlılığı, tutuculuğu ve hatta ırkçılığı ile tanınan bir başkente belediye başkanı seçildi. tş orada da bitmiş değil. Gelecek yıl yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri için 11 Partiden oluşan Sol Biılik'in adayı Barrantes. Peru'da politikanın yakın zamanlara dcğin 20 kadar güçlii ailenin tekelinde bir ayrıcalıklar uğraşı olduğu düşünülürse, Barrantes olayı daha da öncm kazanıyor. Ama artık bu ülkede daha dUne dek akla bile getirilemeyeeek şeyler olmakta: Yoksullar, unutulmuşlar, hor görülenler, kızılderililer, başkenti kuşatan gecekondularda yaşayanlar Lima'ya iniyorlar, kentin merkezine yayılarak bütün bir gece kendi geleneksel çalgıları ve müzikleriyle dans edip Lima'nın kuruluş yıldönümünü kutluyoılar. "Artık onların olan" Lima'nın!... Daha Barrantes'in evine yaklaşırken farkediliyor değişiklik: Bir köşesine kum yığılı küçük avluyu sokaktan ayıran ne bir duvar var ne de çit (Barrantes de diğer düşük gelirli hemşerileri gibi, hem evinin bitmiş bölümünde oturup, hem de para ve malzeme buldukça kalan bölümlerini yaptırmaya çalışıyor). Kapıda da yalnızca iki güvenlik görevlisi. Ustelik ellerinde ne bir makineli tilfek, ne tabanca var. Hem de Peru gibi, polis karakollarının, terörist saldırılardan korunmak için birer kaleye dönüştürüldüğü, buralara çıkan sokakların tanklarla kapatıldığı bir Ulkede. Barrantes gece yarısı New York'a yapacağı yolculuğun hazırlıklarını bir çırpıda tamamhyor, mektuplarını yazı makinesinin başına geçip zarfların üzerlerindeki adrese varıncaya değin kendi elleriyle yazıyor ve ycrlerine ulaştırılması için sekreterine teslim ettikten sonra kalan son dakikaları da sorularımıza ayırıyor: "Barrantes olayı"nı siz nasıl açıklıyorsunuz? Taşralı ve alcakgönüllü bir kökenden olup, hem de Marksist düşünceyi savunarak, Lima ^ibi ne ilericiligi ne demokratik gelenekleri ne de sosyal ve etnik farklılıklara hoşgörüsüyle bilinen bir başkentte belediye seçimlerini kazanmak.. BARRANTES Ortada bir olay yok. Söz konusu olan, yalnızca solun uzun süredir yürütmcktc olduğu çalışmaların sonuç vermesi. Bu çalışma son yıllarda sağlam bir birlik temeline oturduğu ölçüde başarıya ulaştı. Her seferinde sekterlikler, hâkim olnıa çabaları, halkı uzaklaştıran dogmatiklik biraz daha aşılmakta. Halk zaten kendi sağduyusuyla, beklediği köklü değişimleri sağın gerçekleştiremeyeceğini anlamıştı ve bu değişiklik aracını solda aramaktaydı. Lima'da baskın olan gelenekler ise yalnızca birkaç aileye indirgenebilir ki bunlar arasında da büyük kültürel değeri olan unsurların varlığını yadsımıyorum. Lima son yıllarda taşranın istilasına uğradı. Biz Lima'yı "Perululaştırdık." Peru'nun derinliklerinden fışkıran canlılığı taşıdık buraya. Ve artık, politik merkeziyetçiliğe karşın Lima'nın sokakları, üzellikle kentin kuzey bölgeleri halkın eline geçiyor. Peki, sizinle aynı politik egilimi taşımayan hükümetle zaman zaman sorıınlarınız olmuyor mu? BARRANTES Evet, doğal olarak çelişkiler var. Özellikle ekonomik alanda. Oeçmişin ağırlıkh, görüş ve hedef ayrılıkları ekonomik bir sınırlama gctirerck be Barrantes: Halk sola uzun pantolon giydirdi lediye yönetiminin işlerini engelliyor. Kentin gelişmesi, sorunlarının çözümlenmesi için önemli yatırımlara girişebilmemize yetecek ekonomik kapasiteden yoksun bırakılıyoruz. Sol Birlik için önümiizdeki secim perspektifini nasıl görüyorsunuz? Ülkenin Lima örneğindeki gibi sola dogru ilerlemesi beklenebilir nıi, yoksa Lima, büyük çogunluguyla sağda olan bir ulkede kural dışı bir durum mu sayılmalı? BARRANTES Hayır, hayır, hayır!.. Peru büyük çoğunluğuyla soldadır. Değişiklik, yalnızca halkın bu son yıllarda sola uzun pantolon giydirmiş olmasında. Daha önce kısa pantolonluydu. Pek çok çocukluk hastalığı çekiliyordu ve bu çocukluklar, hcr yerdc olduğu gibi, burada da hiçbir zaman halkın dcstcğini kazanmadı. Geçtiğimiz 13 kasım belediye seçimlerinde halk güvenini sola bağlayarak, onun temsilcilerine büyük bir sorumluluk vermiş oldu. Bu güven 85 genel seçimlerinde daha da artabilir. Tüm dileğimiz, Latin Amerika Ulkelerinin tarihindc çok sık rastlanan belli birtakım etmenlerin yinelenmemesi ve gerçckten halka dayanan, bağlantısız bir hükümetin kurulabilmesi. Bir askeri müdahale olasılıgı düşüniiyorsunuz herhalde. Peki şu anda ısrarla ortalıkta dolaşan darbe söylentilerine ne diyorsunuz? BARRANTES Kimi zaman ete kemiğe bürünebiliyor söylentiler. Fakat inanıyoruz ki bu kez halk, sol olarak bağlandığımız anayasal sürekliliği kesintiye uğratmak isteyecek her türlü eylem ve tavra karşı koymayı bilecektir. Sizce, Peru'da haklı sosyal istemler seklinde ortaya çıkıp çogu kez şiddet eylemlerine dönüşen derin rahatsızlığın temellerinde ne var? BARRANTES Bunu, hükümetin başa geldiği zamandan bu yana uyguladığı ekonomik politikanın yapısında görmek gerek. Bu politika yalnızca lMF'nin istemlerine yanıt veriyor. Şimdiye dek hükümet,' ülkenin etten kemikten insanlardan oluştuğunu unutarak, ekonomik alandaki tartışmaların sürdürülmesine yarayacak rakamlarla uğraştı. Ekonomiyi yönetenlerin pek bağlı olduğu bütün o istatistik eğrileri, ekonomik tablolar, Peru'nun gerçeklerini göstermekten çok uzak. Bütün bunlar ülkenin içinde olduğu yoksullaşma sürecini yansıtmadığı gibi, halkın mücadele potansiyelini, adaletsizlik ve sömürü düzenini değiştirmek yolundaki kararlılıgını da yansıtmıyor. Bu kapsam içinde Aydınlık Yol'u nasıl degerlendiriyorsunuz? Bu Maocu gerilla örgütünün yaptıklarına sizce sıradan bir terorizm gözüyle mi bakmalı, yoksa sosyal Bankası'ndan borç aldı 9 yönetimden alamadı ~W~ atin Amenka'da bir büyük kentin m belediye başkanlığına seçilen ilk A/ Marksist Alfonso Barrantes 1983 kasımındaki yerel seçimlerle bu göreve geldi. Göreve başladıktan 5 ay sonra belediye işçilerinin üç haftalık greviyle karşılaştı. Ardından gecekondu bölgelerinde yaşayanların evlerini terketmemek amacıyla yaptıkları direniş geldi. Peru hükümetinin belediye projelerine sUrekli karşı çıkması onun için tükenmez bir dert kaynağı. Muhalifleh bile onun iş yapma tarzını beğendi, birçok yorumcu Barrantes'in "Sokaktaki adamın kendisini ö'zdesleştireceği bir siyasi kişilik " sergilediğini belirtti. Barrantes'in göreve başladıktan sonra ilk işi Lima 'nın karmakarışık ekonomisini düzenleme çalısmalarına girismek oldu. Lima'nın 15 milyon dolarlık bütçe açığını kapattı. Daha sonra kentin darmadağınık altyapısını düzene sokmaya uğraştı. Bu çalışmaları için Dünya Bankası'ndan 82.5 milyon dolarlık borç aldı. Buna karşılık Başkan Fernando Belaunde Terry yönetiminden çok sınırlı bir yardım sağlayabildi. Marksist Belediye Başkanı vergilcri yükseltmek ve rnilli kaynakların daha büyük bölümünü Lima 'ya harcayabilmek için Kongre ve Belaunde 'ye dayanmak zorunda. Barrantes taraftarlarının bazılart hükümetin olumsuz tutumunu Belaunde ve Halkçı Hareket Partisi'nin Lima Belediyesi'ni felce uğratmak amaana bağladılar. Lima Belediyesi her gün 200 bin okul ön bir hareketten söz edilebilir mi? BARRANTES Sosyalizm adına insan öldürülemeyeceği gibi, bu gerekçe ile 07gürlüklerin engellenmesi de haklı görulemez. Aydınlık Yol halka sırtını dönerek veya halkın istencini kötüye kullanarak eyİemlerini sürdüren bir terorizmdir. Biz gcrçek devrimci seçenek olarak, Aydınlık Yol ile aramızda büyük bir engel gorüyoru/. Zaten onlar da bizi boykot etme kararı aldılar ve bunun da sosyalist bir tulumla ilişkisi yoktur. Peki bu örgütle mücadelede hükümetin başvurduğu şiddet yöntemlerini onaylıyor musunuz? BARRANTES Hayır, hiçbir şekilde. Bu yöntemleri kınıyoruz, fakat ne yazık ki bir çözüm sağlanması için yeterince güçten yoksunuz. Sorunun en önemli yanı da Ayacucho ve eevresinde yaşayanların, bir yandan Aydınlık Yol terorizmi, öte yandan polis ve diğer hükümet güçlerinin terorizmi arasında kalmış olmaları. Üç yıl içinde ardında 3 bin kişilik bir "kayıplar" listesi bırakan Peru demokrasisini nasıl tanımlamak gerekir? Biliyorsunuz bu Pinochct diktatörlügünün 10 yılda becerdiginden de fazla. BARRANTES Yukarıdakilerin demokrasisi diyebiliriz buna. Biz aşağıdakilerin demokrasisini, yani gerçek dcmokrasiyi kurmaya çalışıyoruz. Latin Amerika'daki demokratikleşme sürecini nasıl görüyorsunuz? Sizce bu saglam ve geriye dönmeyecek bir oluşum mu, yoksa yine kesintiye ugraması olasılıgı var mı? BARRANTES Büyük bir hoşnutlukla izliyorum bu süreci. Geriye döndürülüp döndürülmemesi ise, halk tabanına dayanan politik orgütlerin sağlamlaştırılmastyla ilintili. Aynı zamanda dış ve iç hasımlarına karşı davranışındaki gereekçiliğe bağlı. Dışarda emperyalizm, içerde ise çıkarları uluslararası tekcllere bağlı olan ve ülkelerimizi bu tekellerin birer şubesi haline geürmeyi amaçlayan aracı katmanlar demokratikleşme sürecinin karşısındalar doğal olarak. cesi çocuğa süt dağıtıyor ve bu rakamın 1 milyona çıkarılacağını umuyor. Alfonso Barrantes bugünlerde resmen başlayan başkanlık seçimleri kampanyasının bir numaralı politikaası.