Katalog

8 Sî\\ Greenpeace (^1) denizleri DUNYANEV DORT BIR YANEVDAN 600 BE\ KIŞI ÖRGÜTÜ DESTEKLIYOR EROI. O / B I K JPenizleri, aiom santrallarının ölüm saçan radyoaktif uranyum artıkları ve en güçlu zehirler için çöplük olarak kullanılan, doğal hayatı kâr uğruna yok edilen, sanayileşme adına cevrenin yaşanmaz hale getirildiği dünyamızda milyonlarca insan, çevre kirliliğiyle mücadeyi en önemli işlerden biri olarak görüyor. Çevre kirliliğiyle mücadele edenlerin çoğunluğu, yakın çevrenin sorunlarıyla ilgilenen "yurıtaş hareketleri" halinde örgüıleniyor. Bıınlar, (Almanya'daki Frankfurt havaalanı ya da Japonya'daki Narita havaalanında olduğu gibi) çevreyi güniltüye boğacak ve ormanların kesilmesine yol açacak sanayi projelerini, ctrala radyoaktif ışınlar saçması tehlikesi konusunda lıâlâ tam bir çözüm bulunmadığı halde çok sayıda inşa edilmeye çahşılan atom santrallarını önlemek için imza kampanyaları, gösteriler, seminerler, vb. düzenleniyor. Bir diğer amaç, fabrikaların, masraftan kaçınmak için, bacalardan ya da kanalizasyondan yol açtıklan su ve hava kirliliğine karşı yeterli önlem almayışına karşı mücadele. kurduğu zaman kımse, bu örgütün uluslararası kuruluşlar düzeyindc etkili olacağını, milyonlarca insandan yardım göreceğini hayal bile edemezdi. Bir süre sonra ABD'de de Greenpeaee örgüt^ri oluşturuldu. 1978'de lngiltere, Fransa ve Hollanda şubeleri de kurularak, merkez Londra'ya taşındı. Kısa bir süre sonra Danimarka, Federal Almanya, Belçika, Yeni Zclanda, Avustralya, Avusturya ve Isveç'te de şubeler oluşturuldu. Halen dünyada tam 6(K) bin kişi Greenpeaee örgutune sürekli aidat ödüyor. örgüte yapılan bağışların toplamı yarım milyar lirayı aşıyor. Halen örgüt 1 milyar lira değerinde bir servete sahip. örgut 100 kişiyi masabaşı ve propaganda işlerinde çalıştınyor. Ayrıca sayıları 200 ile 300 arasında değişen gönüllüler, tatillerinde ya da ücretsiz izin alarak eylemlere katılıyor, bağış ve imza topluyor. Her şube, topladığı bağı^lardan profesyonel olarak çalıştırdığı elemanlara maas ödedikten, büro giderlerini ve broşür, bildiri ilan masraflarını çıkardıktan sonra, artanı merkeze aktarıyor. Artan parayla uluslararası eylemlerin ve örgütün beş teknesinin giderleri karşılanıyor. Merkezi Londra'da olan, birçok ülkede şubeleri bulunan Greenpeaee örgüîünün üyeleri, nükleer deneme alanlarına gemileriyle giriyor, balina avcılarınm yolunu kesiyor, fokları zararsız boyalarla boyayıp avlanmalarım önlüyor. f 983 yılı içinde uluslararası düzeyde 40 kadar eylem yapan Greenpeaee, büyük başarılar kazandı. Yerüstü nükleer denemeleri, nükleer artıkların deniz dibine bırakılmasını, balina avını önemli ölçüde engellemeyi başardı. "SAVAŞÇI" (îreenpeace üyeleri Nevada'da ABD'nin nükleer silah denemelerini yurüllüğü bolgıyi işgal elliler. Radyoaktif lozlanmaya karşı maskeleri, ugrayabilecekleri saldırılura karşı haberleşınek için telsi/leri, yardım almadan ımın süre bölgede kalabilmek için yiyecek ve başka )>erekli mal/vmeyi yııkledikleri sırl çanlaları, dagcı sopalarıyla birer sava^çı norünumundcydilfr. nada hükümeti 198 bin fokun avlanmasına izin verdiği haldc geçtiğimiz yıl sadeee 18 bin fok postu elc geçti. kot kaınpanyası yüzunden balina alımını durduıdu. Greenpeace'in yıllardır yürtıttüğü eylemler yüzunden 1983 yılında denize uranyum artıkları da drikülmedi. Biriki girişim, Greenpeace'in sabotajlarıyla ve orgutü desteklcyen lngiliz sendikalarının grev tehdidiyle önlendi. Hollanda ıle Isviçre bu i^len tümüylc vazgcçti. Ingiltcrc'nın bu konuda eli kolu bağlı, tngili/ sendikaları, Ingili/ denizcilerin nükleer artık dökmc işlemlerinde çalı^masını yasaklayan bir kalaı aldı, bu iş yine de denenirse, tum ulaştırma çalışanları greve gidecek. Denizi koruyanlar En yoğun şekilde Federal Almanya ve Japonya'da (kısmen de Fransa, ABD ve diğer Batılı ulkelerde) gorulen bu hareket içinde, tek uluslararası örgut niteliğindeki "Grccnpcace"nin özel bir yeri var. Greenpeaee, "Yeçil Barıs" anlamına geliyor. Örgüt ağırlıkla diğer hiçbir dernek ya da harckctin ilgilcnmcdiği, denizlerin kirlenmesi ve kutuplardakı doğal hayatın tükcnmesiyle mücadele ediyor. Denizde eylem örgütün sahip olduğu bcş teknc kimi zaman balina avlayan gemilerin önünc çıkıp onlann işine engel oluyor, kimi zaman nükleer denemcleri önlemek için deneme alanına giriyor. Kimi zaman da dcnize betoıı kalıplar içindeki varillerle uranyum artıklarının ya da kinıyasal zehirlerin dökülınesini önlemek için, bu i>i yapan geminin güvcrtcsinc Greenpeaee üyeleri zincirle kendilerini bağlıyor. Daha ilginç eylcmlcr de yok değil: Greenpeaee üyeleri Grönland ve Kuzey Norveç'te kar, kış, kıyamette fok balıklarının peşine duşup, foklara zarar veınıeyeeek biı boyayla beyaz kurklerini yesilc boyuyorlar. lokların sağlığını ctkilemeyen, ama çıkmadığı için kürkünü değcrsİ7 kılan boya yüzündcn, fok aveıları bu hayvanlara dokunamıyor. Greenpeace'in eylemleriyle ve yuruttuğü yoğun basın kampanyasıyla AET Tarım Bakanları geçtiğimiz yıl fok kurkünun ithal edilmesini yasakladılar. Bu yüzden Ka Kararlan merkez alıyor örgüt, az sayıdaki kişilcrin yurüteceği eylemler gerçekleştirdiği için, merkezi bir karar mekanizmasına sahip. örgütu 1978 yıIından bu yana 51 yaşındaki David Mr Taggart yonetiyor. Eylem kaıarlaıı, biıbelerdeki aktif üyeler tarafından alınıyor. Bu yüzden çcvrc koruma harekeline kaiılan binlerce insan onları eleştiriyor. (,'ünkü, özellikle bireysel davranma geleneği olan ve merkezi karar orfianlarına derin bir güvensi/liğin gelenek olduğu Batı Avrupa'da, lıeıhangi bir faaliyete katılan herkes, kararlarda söz sahibi olına konusunda ısrarlı. Bunda.yanı başında Doğu Avrupa örneğini yakından hissetmiş olmanın büyuk rolu var. Hele Federal Alınan Yeşiller, merkezileşmeyi önlemek için herlıangi bir aktif uyeye maav bağlamakian bile korkuyor. Ancak Greenpeaee'in eylemleri gcnelliklc açık dcnizlerde, kutuplarda filaıı geçtiği için, merkezi bir yapıya ihtiyaç duyuluyor. Balinalar Kamuoyunun baskısıyla Uluslararası Balina Avı Komitcsi, balina neslinin yeniden çoğalmasını sağlamak amacıyla 19851990 yılları için balina avını yasakladı. ilk başlarda kararı tanımak istenıeyen Peru ve tzlanda, Greenpeaee kampanyalaııyla hizaya geldi. Japonya, Sovyetleı Birliği ve Norveç isc, Greenpeace'in tüın rahatsız edici kampanyalarına vc cylcmlerıne rağrnen balinaları rahat bırakmamakta kararlı. Yirıe de Norveç'teki balina eti satan bellibaşlı toptancılar, Greenpeace'in Amerika'da yürüttüğü Norveç balık konservelerini boy Çevre koruma imparatorluğu 1971 yılında birkaç Kunadalı Gıeenpeace'i