Katalog

C Y SPOR FUTBOL MART SALI S Ü P E R L İ G BU AĞIR YÜKÜ TAŞIYABİLİR Mİ? T U Ğ R U L A K Ş A R aklaşık 500 milyon Dolar parasal büyüklüğü olan Türk futbol pastasının yüzde 90’ını Turkcell Süper Lig üretiyor. Süper Lig bu anlamda futbolumuzun lokomotifi. Bu gelirler elde edilirken Süper Lig’de başta oyuncu, teknik adam ücret ve bonservisleri olmak üzere önemli giderler de yapılıyor. Sadece oyuncu ve teknik adamlara ödenen ücretler ve onların yıllık bonservis bedelleri toplamı 180 milyon Dolara ulaşıyor. Bu bağlamda 200607 sezonunda kulüplerin transfere harcamış oldukları tutar ise 152 milyon dolar. Bu tutar, Türk futbol pastasının yüzde 30’una karşılık geliyor. Yine ‘www.transfermarket.de’ sitesine göre Süper Lig’in piyasa değeri de bu harcamalarla birlikte 705 milyon dolara ulaşmış durumda. Kulüplerimizin 200607 sezonunda yapmış olduğu transfer harcamalarının da 140 milyon dolarlık kısmı, yani yüzde 93’ü yabancı transferlere gitmiş. Bu temel bilgilerin ışığında çeşitli analizler yapılabilir. Bu analizlerden önemli sonuçlar çıkartılabilir. Daha çok da belki fayda maliyet analizi anlamlı görülebilir. Ancak biz bu yazımızda bu konu üzerinde durmayacağız. Daha çok genel resmi çizdikten sonra özellikle kulüplerimizin yapmış olduğu bu harcamaların altından kalkıp kalkamayacaklarını ve bunu yaparken de özellikle son günlerde gündeme gelen tazminat ödemelerinin de neden olduğu ek maliyet yüklerini sorgulamak istiyoruz. TRANSFER EL YAKIYOR B TRANSFER HARCAMALARININ GETİRDİĞİ YÜKLER 2 Eylül 2006 tarihli Vatan Gazetesi’nin transfere ilişkin yaptığı bir haber yorum, Süper Lig ekiplerinin yıllık ortalama 100’le 150 milyon dolar arasında transfer harcaması yaptığını ortaya koyuyor. Aslında yapılan bu harcamalar diğer liglerle karşılaştırıldığında çok da uçuk gelmiyor. 5 büyük ligde transfer harcamalarının payı toplam gelirler içinde ortalama yüzde 52’ye ulaşırken, bizde bu oran yüzde 30 civarında. 5 büyük ligin ortalama geliri 1.2 milyar dolar düzeyindeyken Süper Lig yaklaşık 500 milyon gelir yaratabiliyor. Yani 5 büyük lig, bizden ortalama 1.5 kat daha fazla gelir elde ediyor. Buna bağlı olarak transfer harcaması da büyüyor. Türk futbolunun bu sezon itibariy ir başka farklı konu da transfer harcamalarının, takımın piyasa değerinin ne kadarına karşılık geldiği konusudur. Buna göre Süper Lig’de yapılan toplam transfer harcamaları, Süper Lig kulüplerinin toplam 700 milyon dolarlık değerlerinin yüzde 22’sine karşılık geliyor. Bu oran toplam transfer değerinin ne kadar pahalı ya da ucuz olduğunun da bir göstergesi... Örneğin Fenerbahçe toplam transfere piyasa değerinin yüzde 43’ü gibi bir tutar ayırırken; Sakaryaspor toplam piyasa değerinin yüzde 36’sını transfere ayırmış. Burada kabul edilebilir oran çalışmalarımıza göre Avrupa ölçeğinde yüzde 15 civarındadır. Bu oranın üzerinde yapılan her transfer (eğer yıldız bir oyuncu değilse) çok pahalıya yapılan bir transferdir. le gelirinin yüzde 30’unu transfer harcamalarına ayırdığı; kulüplerimize 200607 sezonunda toplam 168 oyuncu gelirken, yine bu kulüplerden 185 oyuncunun ayrıldığı; en fazla transfer harcamasın 50 milyon dolarla Fenerbahçenin gerçekleştirdiği; Fenerbahçe’yi 18 milyon dolarla Beşiktaş’ın ve Beşiktaş’ı da 13 milyon dolarla Trabzonspor’un izlediği dikkat çekiyor.. Anadolu takımları içinde ise en yük sek harcamayı 10 milyon dolarla Sakaryaspor’un yaptığını gözlemliyoruz. Galatasaray ise bu sezon sadece 5 milyon dolarlık bir transfer harcaması gerçekleştirmiş. Naklen yayın gelirlerinin 150 milyon dolara ulaştığını dikkate aldığımızda, kulüplerin transfer harcamalarının tamamını transfere harcadığı ortaya çıkıyor. Bu sürdürelebilir bir dinamik değildir. 10