Katalog

Kapak Sayfa 9 Borçlar ve G S M H <i986 1995) Kaynak:DI£.TCMB 1986 1987 1988 Q 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 9ı Dış Borç ı GSMH (%) İç Borç / GSMH (%) Q | Kamu Kesım Borçlanma Gereğı, GSMH (', Vadelerine göre dış borçlar (milyon $) Yıllar 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996(*) OrtaUzun 13.229 14.448 16.093 16.957 17.643 20.901 25.857 32.703 34.305 36.006 39.535 41.372 42.932 48.823 54.291 57.577 59.231 Kısa 2.480 2.111 1.764 2.281 3.180 4.759 6.349 7.623 6.417 5.745 9.500 9.117 12.660 18.533 11.310 15.701 20.536 Toptam 15.709 16.559 17.857 19.238 20.823 25.660 32.206 40.326 40.722 41,751 49.035 50.489 55.592 67.356 65.601 73.278 79.767 OrtaUzun Kısa Toplam Toplam 84.21 15.79 87.25 12.75 90.12 9.88 88.14 11.86 84.73 15.27 81.45 18.55 80.29 19.71 81.10 18.90 84.24 15.76 86.24 13.76 80.63 19.37 81.94 18.06 77.23 22.77 72.49 27.51 82.76 17.24 78.57 21.43 74.26 25.74 Kaynak: HM (HİY, HAİ) (*): Geçici yapıldı. Seçim öncesinde, kamuda çalışan işçilerin 4 ay boyunca imzalanmayan toplusözleşmeleri, ücretlere I994verelsecimleri yıllık yüzde 68 oranında zam ile 1 haftada sonuçlandırıldı. DYP Genel Başkanı Tansu Çıller hükümeti, 1995 Aralık Çiller'in Başbakan olduğu ayında 2 katrilyon liralık yatırım DYPSHP hükümeti 1995 erken ve ihracat teşvığı verirken döneminde gerçekleştirilen 27 genel secimler kamu bankaları aynı ay içinde Mart 1994 yerel seçimlerinde 450 trilyon liraya ulaşan Aksaray ilçesi illerin arasına DYPCHP hükümeti miktarda kredi dağıttılar. katıldı. 1994 yılında imamdöneminde, 24 Aralık 1995'te hatip liselerinin sayısı 398'e, gerçekleşen genel seçime aynı 1995 sonu itibanyla, Türkiye'nin dış borç stoku; 73.2 Anadolu imamhatip liselerinin yıl ekim ayında karar verilmesi sayısı da 55'e yükseldi. nedeniyle, seçim yatırımları son milyar dolara, iç borç stoku; 1 katrilyon 361 trilyon liraya çıktı. Türkiye, aynı yıl 5 Nisan Istikrar iki ayda gerçekleşti. Kilis, Kamu kesimi borçlanma Paketi'nin uygulamaya seçimden 1 hafta önce il gereğinin, GSMH'ye oranının yüzde 6.5 düzeyinde gerçekleştiği bu yılda, tüketici fiyatları yüzde 78.9 oranında arttı. Eski DUnya Bankası Başkan Yardımcısıİstanbul Sanayl Odası Başdamsmanı ATTİLA KARAOSMANOĞLU tıyatlarındakı artış, 1991'de yüzde 66 oranında gerçekleşti. geçırılmesıne karşın cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomık bunahmını yaşadı. Kredı notlarının arka arkaya düşürülmesiyle dış borç şansı kalmayan Türkiye, aynı yılı yüzde 149 oranında enflasyon ve ekonomide yüzde 6.1 oranında küçülmeyle kapattı. Dış borç stoku 65 milyar 601 milyon düzeyinde gerçekleşirken iç borç stoku 1 yılda 321 trilyon liradan 792 trilyon liraya çıktı. 27 Mart 1994 yerel seçimlerinin ardından 5 Nisan'da alınan istikrar önlemlerine karşın kamu borçlanma ;. .jıııın GSMH'ye oranı yüzde 8.1 düzeyinde gerçekleşti. Seçim yatırımlarının başladığı ve 1994 ekonomik bunalımıyla sonuç veren 1993 yılındakı politikalarla, 1993 sonunda dış borç stoku 67 milyar dolara çıkmış, kamu kesimi borçlanma gereğinin GSMH'ye oranı yüzde 11.3'e yükselmişti. Ekonomiyi 5 Nisan Kararları'na sürükleyen gelişmelerin temelini özellikle 1993 yılında, seçim adına gerekli önlemlerin alınmaması oluşturdu. Türkiye, 1994 yılında yaşadığı bunalımın, yüksek borç stoku, bozulan gelir dağılımı ve çalışanların ücret ve maaşlarındaki reel erimeden oluşan sonuçlarını da halen düzeltemedi. 'Dürüst ekonomik davranış gerekli Bugüne kadar pek çok defa çeşitli hükümetler tarafından denenmiş olan seçim ekonomisiyle ilgili kaygılar; enflasyon, gelir dağılımı, ekonominin rekabet gücü, şehirleşme, kamu idaresinin etkinliği ve sosyal güvenlik sisteminin sağlığı gibi konularda yarattığı olumsuz etkiler üzerinde yoğunlaşmaktadır. Başka bir deyişle artık yeni iller kurulmasını, yüksek destekleme fiyatları verilmesini, yeni vergi aflarını, devlet sektörünün ürettiği mal ve hizmetlerine yapılması gerekli fiyat artışlarını bırakılmasını ve H ^ H |B j ^ ^ J önemli tehlikelerden böylelikle hem kamu H H j f f lH l biri yüklü bir açıklarının H ^ ^ H ^ ^ ^ ^ J program isteğiyle artırılmasını hem de ^ ^ ^ ^ *^ ^ ^ H karşılaşmak ve bu fiyat artışları ^İBL ^ ^ ^ B konularda kaçınılmaz hale ^Hy> ^ tutamayacağı sözleri geldiği zaman ^V^ j l ^ B vermektir. tüketicilerin büyük ^ H L ; « J İ ^ H Bugüne kadar güçlüklerle karşı ^ ^ B k ^ J r j ^ H geciktirilmiş makro karşıya bırakılmasını, H f l a ^ . ^ J ^ | ekonomik j belediyelerin çarpık düzenlemelerin şehirleşmeye imkân veren davranışlarını, yeni gecekondu tapuları dağıtılmasını ve buna benzer yüksek ekonomik ve sosyal maliyetli diğer davranışları görmek istemeyen seçmenlerin sayısı artmaktadır. Yeni hükümeti bekleyecek sosyal maliyeti yüksek olacaktır. Bu konular üzerinde seçim sonrası için iyi hazırlıklar yapmak ve seçmenleri dürüst bir şekilde bilgilendirmek çok önemlidir. Gerçekçi bir yaklaşımla, köklü değişikliklerin yaratacağı kısa vadeli sıkıntı ve şikâyetler göz yapmayıp seçim sonuna önünde tutulduğunda hükümetten beklenebilecek olan mevcut dengesızliklerin daha da artmamasını sağlayacak bilgi ve sorumlulukta bir davranış tarzını benimsemesidir. Halihazırda gerekli hazırlıkları yapılmış ve sonuçlandırılmaları Türkiye'nin rekabet gücünü etkileyecek milletlerarası yükümlülüklerimizin yerine getirilmesi gereklidir. Seçim ekonomisi uygulamasının önlenmesi, hiç degilse asgariye indirilmesi için organize bir gayret gösterilmesinin de önemli olduğunu düşünüyorum. REFAHYOL seçim vatırımlarını baslattı Köktendinci kadrolaşma ve irticaı faaliyetlerin tırmanması üzerine Milli Güvenlik Kurulu'nun 28 şubat kararlarının ardından siyasi ortamda yükselen gerginlik, bir erken seçim olasılığını da beraberinde getirdi. REFAHYOL hükümetinin son 4 aydır düzenli olarak uygulamaya başladığı seçim yatırımları ekonomik verilerde ilk işaretlerini vermeye başladı. Memur maaşlarına 1 ocaktan geçerli olmak üzere yüzde 18 ile 44 oranlarında ek zam verildi. Bütçedeki personel •