Katalog

Sayfa 2 Söyleşi 'Bu işin havariliğini yapıyoruz' FATMA KOŞAR ürkiye'de nüfusun artmasına paralel olarak gelişen ve gün geçtikçe büyüyen inşaat sektörü, en alevli tekel tartışmalanna sahne oluyor. Çimento ve hazır beton üreticileri zaman zaman Sanayi veTicaret Bakanlığı'na bölgesel tekel oluşturdukları ve hakim durumu kötüye kullandıklan gerekçesiyle şikâyet edilirken, üreticiler piyasada birçok firma bulunduğunu, bu nedenle fiyat tekelinden söz etmenin mümkün olmadığını savunuyorlar. Konut fıyatlarının yüksek olmasında çimento ve hazır beton fıyatlarının etkili olmadığını savunan üreticiler, özellikle son yıllarda Türkiye'de kullanımı yaygınlaşmaya başlayan, buna karşın birçok kişi tarafından özellikleri ve avantajları bilinmeyen hazır betonun konut maliyetlerinde büyük artışlara neden olmadığını savunuyorlar. Türkiye'de üretimi 10 yıl öncesine dayanan hazır beton sektöründe, şu anda 175 civarında tesis üretim yapıyor. Türkiye için yeni bir sektör olmasına karşın, Avrupa'da hazır beton fıyatları 8085 dolar arasında değişirken, Türkiye'de bu rakamlar 35 dolara kadar düşebiliyor. Nuh Beton ve Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Avni Çomu: T Hazır beton üretiminin en eskilerinden olan Nuh Beton'un sahibi ve aynı zamanda Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Avni Çomu'yla, Türkiye'de hızla büyüyen inşaat sektörü, sezon başında yaşanan kavgalar ve hazır beton üretimi üzerine konuştuk. Hazır beton ve çimento fiyatlannın Avrupayla karşılaştınldığında Türkiye'de ucuz, konutfiyatlannınise daha yüksek olmasını nasıl karşılıyorsunuz? Evet, inşaat malzemeleri arasında özellikle hazır beton ve çimentonun Türkiye'deki fiyatlan Avrupa'dan daha düşük. Yan yarıya bir fark var arada. Buna karşın Kadıköy ya da Ortaköy gibi büyük merkezlerde daire fiyatlannın 400 ile 500 bin dolar, hatta milyon dolar seviyesinde olduğunu görüyoruz. Paris'e bakarsanız daire fiyatlan 100 ile 150 bin dolar civannda. Yani bizim çimento ve hazır betondaki yan fiyatlara karşın, daire fiyatlanmız çok daha yüksek. Arsa bu durumla ilgili arsa bir etken olarak görülebilir. Ayrıca yapsatçılann durumunu da değerlendirmek gerekiyor. Hazır betonfiyatlannınbahane Hazır beton fiyatlannın bahane olarak gösterilmesi çok yanlış. 100 liraya mal ettiğiniz bir konutun içinde hazır betonun maliyeti 5 ile 8 lira arasında değişir. Hazır beton, inşaatın maliyetini yüzde 8'den fazla etkilemez. Ayrıca arsası ve bütün harcamaları dahil bir sosyal konutun 35 milyar liradan daha düşük maliyetle yapılması mümkün değil. olarak gösterilmesi çok yanlış. 100 liraya mal ettiğiniz bir konutun içinde hazır betonun maliyeti 5 ile 8 lira arasında değişir. Hazır beton inşaatın maliyetini yüzde 8'den fazla etkilemez. Aynca arsası ve bütün harcamalan dahil bir sosyal konutun 35 milyar liradan daha az bir maliyetle yapılması mümkün değil. iddialannı nasıl değerlendiriyorsunuz? Tamamen yalnış. Kartel yüksek kar için oluşturulur. Biz hazır beton üreticisi olarak, yüzde 5 ile 10 oranında kâr marjıyla çalışıyoruz. O zaman kânmız daha yüksek olmalıydı. Beton firması kurmak kolay, ama çimento fabrikası kurmak zor. Beton fabrikasını 2.5 milyon dolan olan bir kuruluş kurabiliyor. Bizim çalıştığımız Istanbul bölgesinde 3040 kadar üretici firma var. Bu kadar firmayla tekel oluşturulur mu? Hepsinin borcu farklı, hesabı farklı. Düşük bir kârla çalışıyoruz ve topluma kaliteli iş yaptıgımızı anlatmaya çalışıyoruz. Biz bu işin 'havariliğini' yapıyoruz. Hazır Beton Birliği 1988 yılında kuruldu ve üretim yapan "Iddialar şpekülasvonu asamaz" 100 metrekarelik bir dairede 20 metreküp beton kullanılır, bunun da maliyeti 100 ile 150 milyon liradır. Bütün bunlar iddialann tamamen spekülasyondan ibaret olduğunu gösteriyor. İnşaat malzemesi üreticilerine yönelik tekel bürokrasi sorunlannın yaşanmaması için destek istiyoruz. Ekonomik çalışmak için devletin mevzuat ve bürokrasi konusunda bize yardımcı olmasını istiyoruz. Sektöre yenifirmalanngirişi kolay mı? Türkiye genç nüfuslu bir ülke ve inşaat sektörü, özellikle insan akınına uğrayan yörelerde çok canlı. örneğin, Marmara bölgesine göç var ve bu insanlann yapılara ihtiyacı oluyor. Hazır beton, 1 Bunun farkına varan firmalar kavıt dısılıgı önlüvor pazar araştırması bile yapmadan bu alana giriyorlar. Hazır betonun Geçen yıl en az 5 firma Istanbul avantajlan nelerdir? Avrupa'da çok eski bir geçmişi çevresinde faaliyete başladı. olan hazır beton Türkiye'de yeni Yıllık üretimdeki artış bunlan şimdilik kaldırabiliyor. Ancak yeni kullanılmaya ve tanınmaya kapasite fazlasından dolayı biraz başladı. Şu an Avrupa'da elle sıkıntı var. İddialann tersine çok beton dökmek yasak. Yüzde rekabet var. Yeni giren firmalar 80'i deprem bölgesi olan ülkemizde kontrolsüz bir şekilde pazar payı kapmak için fiyat düşürüyortar. beton dökülmesi büyük bir tehlike taşıyor. Biz hazır betonu bilgsayar kontrolüyle döküyoruz. Her Is eskisi gibi gidivor Içindeki kanşımın ne olduğu ortada. Yalnışlık olasılığı yok. Gümrük birliğinin sektöre ne Hazır beton kayıt dışılığı önlüyor, tür bir etkisi oldu? bu sektörün en önemli Gümrük birliği birşey işlevlerinden biri vergi ziyanını değiştirmedi. Çimento önlemesidir. Çünkü, faturasız kuruluşlan da özellikle 1980 mal satılmıyor. Bunlann getirmiş yılından sonra, yani liberal olduğu bir vergi geliri ekonomi ve fiyat ile girdilerinin sözkonusu, elle yapılan betonda devletin tespitinden vazgeçildiği kayıtsız bir dönüşüm var. Elle dönemde büyük yapılan betonun yüzde kaçı modernizasyon yatınmı yaptılar. beton, bu bile denetlenemiyor. Yüzde 60 civannda kuruluş yurt dışındakilerle yanşacak Türkiye'de hazır beton yatınmlaryaptı. Gümrük biriiğine tüketiminin yaygınlaştığını girmeden önce de çimentoda söylemek mümkün mü? zaten gümrük vergisi yoktu. Üretime başlandığından bu Taşıma masrafı yüksek olduğu yana her yıl ortalama hazır beton için üretildiği ülkede tüketilen tüketimi yüzde 30 ile 50 çimentonun ithalatı ancak, oranında artış kaydetti. Bu rakam birliğin kurulduğu yıllarda, talebe cevap verilemediği, piyasanın daraldığı zaman 2 milyon metreküp seviyesinde yapılabilir. tüketildi. Bu rakam toplam Türkiye'de tüketilen betonla Beyaz tuğlanın kıımızı eşdeğer. Geçen sene ise, tuğladan farkı nedir? Nuh yaklaşık 18 milyon metreküp Beton'un, bu ürünle oldu. Bütün sektörlerin gerilediği hedeflediği pazar payı nedir? 1994 yılında dahi yüzde 17 Beyaz tuğlanın en önemli oranında artış oldu. Ancak özelliği yakıt tasarrufu sağlıyor tümünü bizim sektörün artışı olması ve 'verimli olmayan' olarak almak yanlış, elle topraktan üretilmesi. Kırmızı yapımdan bu tarafa kayanlarda tuğlanın üretildiği verimli bir artış oluyor. 'Mantık topraklar ise çok uzun yıllar değişimi' sözkonusu. Hazır içinde ancak oluşabiliyor. beton üreticileri üzerindeki Buralann tanma aynlması kuşkular azaldı. Hatta bazı gerekiyor. Beyaz tuğla, çorak kesimlerde yok oldu. önce topraktan taş, kum ocaklannın 'güven' tesis ettik. Sonra vasıtasıyla tamamen kaya olan sektörün prestijini yükseltmek bölgelerden üretiliyor. Aynca için gereken herşeyi yaptık. dışardaki ısıyı geçirmediği gibi, içerdekini kaçırmıyor. Bunun Sektörün içinde bulunduğu yanısıra büyük üretildiği için sıkıntlar ne? işçilikten büyük tasarruf En büyük sorunlanmız büyük yapılıyor. Bu durumda inşaat şehirlerde trafik ve aksayan maliyeti düşüyor. Kesilebilir, fire nakliyat. Ulaşım giderieri çok yok. Yanmaz, çivi çakılır. Pazar yüksek. Bürokrasiye takılıyoruz. payı iddiasının peşinde değiliz, Biz devletten parasal teşvik açık pazar var önümüzde. £a beklemiyoruz, ama mevzuat ve finmalann herşeyi o zamandan beri denetlenmeye başlandı. Birlik böylece inşaat sektörünün 'noteriiğini' yapıyor. Yıllık raporlarla faaliyetler açıklanıyor. Kalite güvence sistemi kurduk. 175 tesisten 100'ü bu belgeyi aldı. lyi şeyler yaptıgımızı bilen yok, bir tüketici gelip de, 'Ben ne alıyorum, şunu sizden öğreneyım' dıye sorduğunda çok mutlu oluyoruz.