Katalog

DPT içln Bilgisayar Altkıırıılıı raporu B ıİ!>.ı\a\aı AIı Kıırulu Ltıalmdan I)P1 \e 5. Yıllık K.tlkınıiKi l'luııı icin lwıılanan raporda, Tüıkiyc'dc kuıtılu bilgi islem aygıtları vc doııanımınııı Miyılaınıın.kapasiK'lcrinin tanı \c kesiıı olarak bilincmt.'di£i belirtiliyor. Tiirliiyı'deki bilgisayarlann ve htlgisayar mcıkc/k'iinin illcrc gorc dağılıınım gusıcren D I I O D I İ ! arasiırmaM sonucıına gört, hııjMin Turkiye'de hıiyıık. oria vc kul'iik hoylaukı 421 bvlgisayar bıılunuyor. ISıııı laıın dısmda 324 liilgi Işleın Merke/i ^alısıyor. Su/koııusu valısnia, bilgi işleııı mcrkezi olarak, laııı gun eıı a/ iki yı>revli y;ılı<,lı ran ve/veya geııcl aınaçlı bilgisayar vc ecvre ünitcleri olan birimlen tammlıyor. Raporda yer urikn ve l.J'11 I.ıd. Şri. taral'ından yapılııııs bir araslırmaya gore. I9N2 ekinı ayı sonııııda Turkiye'de H40 kurııhışia 1218 hilgisayar bulunuyordu. Uıııılaıııı AKTu mulıasebe nıakinesi vc nıikrnhilgisayaı. 475"i üria boy ve minibilgisayar. 59'u ortabüyiik boy bilgisayardı... S62 bilgisayar kaııııı kurulu$larında 656'sı d/cl kurulu^tarda bıılunuyordu. Urclim faaliycilırinin 1,e^ilIi a>amalannda kullanılan te/gâh, mutııaj hatıı, fabrika gibi ba>ka sislcmlcrin enıcprc parçaiarı olarak kullanılan hilgisayarlar üa bu rakanıın içinde ycr alıyur. evleı Planlama Te.\kihuı tıtraftndan haztrfanm:tik 5. fii'S Ytlttk Katkınma Platu nirı çeşilfi ulun/iinla çıttıstna yapan komisyonlardan hiri de "lilekinnük Sanayii Özel İhtisas Komisyonu"vdi4. Alı kurulltir halııulv {•tıhfiın hıı komi.syoıuın htr de "ttitgi.sayar Alı fiumİtı" ftuhtnuyordu. "Bilişim Mtslek Daiı "nu ılifkin falı^mularını K. ıııun ayı t>a$ın<uı raparfafftrutı hu kunıtıhı ODTÜ'di'n bu oğreınıı iiyesi, hilfthuyar pazarlayan, servis hiznıef/t'n wıjn w wzkt»tusıt svkiordc ttrvtim yapan finııalann aiiı U'iıısilcisi ilı: Sunayi ve Teknoloji /iaknn/ığt, Oevlct Istatıstik I'nstilıiMi ve Tılrk Standartları linstitusünden bircr lemsitci htdunuvordu. Al( kttttd lan/Jıııdan haztrlanan rupor hıityun kesunnıin faııııııı ıv dünyaduki dııtııııııtmı. Turkiye'deki bufiimkii dııntın ifc .u'c/ccrA' be$ vıl içindeki ıııuluenn'l iefiyrıe çiznİM'ni kap.uynr. "Tıirkiye'tte llilişimin Ihıruımt ve Cîeleceği" haşlıklt ruporun getıiş bir özetini atağıda sunuyoruz. Koııuya ilişkin tablolıtr rapordan alıınlı, grafikler ıse rapordakt verilere davaıuırak sannıdatı hazırlandı. # Talep araştırması yok • Devlet İstatistik Enstitüsü'ne göre Türkiye'de 421 bilgisayar var, 324 de bilgi işlern merkezi. Bir özel kuruluşun araştırması bilgisayar sayisını 1.218 olarak beiirledi. • Bilişim alanında çaıışanların eğitim aldığı en büyük kaynak, bilgisayar pazarlayan firmaların verdikleri eğitim ile, kişilerin çalışmaya başlayarak süreç icinde kendi kendine öğrenmeleri. • 1981 yılında Türkiye'de genef amaçlı 3 adet bilgisayar üretildi. 1982'de bu rakam 5'e çıktı. T9ı 18 17 16. Talep bugune turktyc'dtbugunod<.k "Bitifinı Kesimi"r.dcWı lalebi 'n«'«ly<;n biı ara^, | r m a yapılmadıgtndan. rapotda boyle bir araşıırrnada dogrudan ya da dolayı olarak yararlamlahilccek ba/ı vcrilcrin dcrlenmcsi yotıına j;itiilmii. Hu \eri dcıiK'tinin bir boltinıünıı yuttdı$ındandoğrudan bitgisayar iıhali iı;in yapılan ha^vurular oluşıuruyor. Şııbai 1975'icn EylUl 1982'yc kadar DI'T'yc kaınu kesimindLn hilpisayar ilhali iı,iıı yapıtan ba^vuıular 116'yı hnlııyoı. Ana\k bu rakanıın ivindc dalıa OIILC yapiıkUırı ba^vıııulaıaolur alamami) ktırulıı^laıın yiııc lcncn ba^vuruları da var, Odalar Bıiliyı 1977'dcn 25 kasıın 1982'yt kadar 3(XI ba»vtıruyu onayliidı. üunlara i'k olarak, rt/clliklc üon ytllarda arıı> jiıısiıTcM, iı; piyasadan 1 1 . karsılıjiı yapılan alımlar var. Veflİ Raporn sıörc, yerti üretiınoljrak I9KI yılında 1 pcncl aınaçlı hilgisayar ik'50nnıhasehcmaki Yurtdışından alınan ya da kiralanan bilgi işlem donanımına harcanan tutarlar (bin dolar) 1 9 0 / y / \\t mikiaııııda da üııcmli uılı^lar gıvlcınlc n i yor. 60 hîzmet WVT'yc sunulan raporni /i6.514 I9K2 yılında isc 5 ^cnol aıiKn,lı Inlgisayaı ılc 80 ınıılıascbc nıakinaM hılgisayur yapıkli. "lürkiyı'dv llilişiınin llurumu vr dflcceğî" bnşlıklı rapımla. Tıırkiye'üc hıtinım alaıuıula litcımı v"ilı^ma!arımn iki yıllık bir gcV'iıi>ı buiıuıdujhı bclıııiliyor. Kapoıda bilgisayar uKlımi yapan iki lirnuııun adt ycvi yor. Bunlardaıı Ml*tîA ycıli ışicyici ve yabaıiLi 1,'ı'vro bitiıtıkıiylo tttikrobilgisiiyar. HII I I K tiıması yalıancı lİMias ilc nıııhascbc m.'ikitkiM mikıobilgisayar yapıyor. MlCıA, I9KI 'do İ ıııilyon 7(M) biıı lira ıicğcrıtuk1 .1 bilgisayar, 1^82'do 5 ıııilyon lira degermdc 5 uygıı uıeimiy Htl.TtlK'in IWI Urciinu W) ıııilyını üı'Acrindc 50 aygıi, l'W2 lnrtiıııı 120 milyon değcriıiılc Uteiinı du/cytnın v ok fttcsınv .aran gcrcksi iTİııı diilı;ı ı,'()k pa/aı•|«ı> ı L'I l'irmalai'iıı dişalmı yoluyla UlkcycgıMirdıklcribilgtvayarlarla k<u>ılandı. Hilgisiiyar dı^alımı o/cllikk ll)K) y\ lıııda kcndi oKıık'ii iı;iııdc biı pailatna gOsIcrdı. I9K0 yıtında 2,6 ınilyon dolar olan bil.üi islom donanııuı dt^alını gidcrlcri I9MI 'do 5.K milyon (.iulara f'trladı. I9K2 vılııun yalnı/cii allı aylik gidcrlcri 3.5 nıilynn dolar... Talebın kira yolııyla karşılaıınıaMiıın Turkiyc at,ısından (UIL'IVIİİ boyullara vardıjSının bflirıildiği raporda. 1972'dcn bu vaııa 15 14, 13 12 11 10 9 Toplam Kira Dışalım • J 1 / I / 12.000 8 7 6 5 4 3 0 7.820 ^ / 7.080 4. 3 446 5 ° ^ s s S S 4 798 ^«SÖ* ** 2 1 0.866 • 1 1 1 1 ^•» 1.147 73 74 75 76 77 78 * s* 2.599 " ' ^ 2 yilıl Ağuslov sayısmda y<;r alaıv, lıı/mcl kcvinıi ilc ılyili aıaijiırmaya \cr vcrilıııiş. llııııagıııc, Iıırkiyc'dc«zcl kcsiıııdc 60 hi/ıiK'i kurııluşıı yaiı>ıyoı. Bıınların W\ biiLı liıvıim nıırrke/i lıi/nıeı bölünuı otarak valı^ıym. AyriLa. oıı kaııııt kıııuluşiı d:ı "scrvis biim" (İiyc lanıııılatuın bir faaliycl i*rindc Intlıınııyor. (iortk kaınu sıklörıi pcrekse o/ıl sfkloıdc "servis hiırt»" lıi/iYietkti alanıııda, bilgisayur kiıalanıa. pmpram ya/ıını, prnje Bt'li>lirım>, vcri kayıt. gcnol amai.li veya miıvtctilıTC vcrikıı eğitim. isicycıı her kurulu>u vcya nıustLTİkTLdaııı^nıanlık gibi hi/nıoık'r vorilıytır. ö/et kc.simtJcki lıi/crtc! kurııltıslarından 31 (ancsinin, kanuı kcsimindokık'iiıı uınHiiııııı liışaııya kiraladıkları kcnd\ bilgtsayaılan bulıınuyoı. KapoiLİa LIL'IIL'HLII vailcıc görc bilişim hi/Tiifl kcsiıni soıı lit; yıklır dikkaicdegfr bir jicli^mc jKMeııyor. I lcı yıl kurulutr sayısı yaklasık yu/df 25, iralı>an sayısı yaklasık yıı/do 20 vc toplam dıo yakla^ık "/o I(K) aılıyor. Itir kuruİLi^uu kendi i^leriııi ynriitıııek için oluviıırdtjpu ba>ka ba/ı birimkrk1 bulunlcv mi^ olarak calısan bilgi islcm nu'rkı.vlen btı viTİIeriıı kapsanu dt^ında. v'altsanlarının tgııiuı alacaklaıı kaynakiarnı lürü vt sayısı aııcak soıı yıllardu an 1972 80 81 82 vaumn yayyill )UTI dısına aktaıılaıı kira U'dolkritıiıt hcıııcn İuT vıl ştırckli İMi anı> KIIKIC okiuuıı. kira gidcrk'riııııı 1982 yılımJa uılıınini olarak 12 milyon doları buldLifıı bıldiriliyor. Kapor bilgisayar (ak'biniıı 1976'dan bu yutıa .ukkıvk iulııümı. 1981 yılında bir patlama ııokMMiıu gddigıni onaya ktıyuyor. Aynı yıl biljjisayar dı^alıuıı ıcın udeııctı do CUMHURİYET/BİLGİSA YAR SAYFA 11 •