Katalog

SARKİS ÇERKEZYAN çocuğu yaşında Çerkezyan 'm "Diinya Hepımize Yeter" adını verdig'ıanıları Belge Sarkis Çerkezyan Arap çöllerinde, birde Yayınları 'ndan çktı. (Yayına have ahırında açtı gözlennı dünyaya. Yıl 1916 ztrlayan Yasemın Gedık) Sar idı. Babast Gazaros Çerkezyan Ernıenı bur kts'tn ant kıtabından bölümler /uvazisi için Anadolu 'da önemli bır tıcaret aktarıyoruz merkeziolan KayseriTalas, anrteu Armyak Atılıtn gazetesi Hanım ıse Ibkat doğumluydu Fransızca bılen, piyano çalan tahsilli bir genç kadtn Ben marangoz muydum?Ne olan A rusyak Hanım Knnya Karaman 'a ö'ğ marangozu? Orası (marangozretmen olarakatandığında tamsmıstı kasahane) üniversite oldu, matbaa bantn bankeri Gazaros ile. Evlenip çocuk oldıı. Senelerce Atılım'ıbastım. çoluksahibiolnıuşlardı. Tehcironları 1915 Dükkânın bodrumunda bir Temmuzu'nda Karaman' dayakalayacaktı. sarnıç vardı, ağzında bir kapak. Bavullarınt topladılar, evlerinin kapıstnı çe Kapak kaldırıldığı zaman sarDerleyen: İPEK ÇALIŞLAR Tehcir i 1 Sol hareketin marangozuydu o. Sayısız kitap rafı yaptı. Önce TKP'li oldu, sonra TÎP'li. Yıllarca sarnıç içinde gizli gizli dergi bastı. kip yola çıktılar. Aıle varhklı ıdı. Yola arabayla çıktılar. Suriye çöllerine sürgüne gittıler. Sarkis, tehcir yıllarıtıtn bebeğiydi. Çerkezyan ailesi birsüre l ialep te yasadı. Birincı Diinya savaşı sonunda îngilizler Halep'/ isgaledince birgrup Ernıenı aile ile btrlikte dogdııkları topraklara geri döndüler. Çerkezyan lar da 1918 yılında memleketleri Konya Karaman'a geri döndü. Sonunda hep birlıktelstanbul'ataşındılar ÇünküArusyak öğretmenın tayını Utanbul'a çtktı. Sarkis 21 SınıfAskerltk olarakanılan ihtiyat taburunda askerlığını yaparken yitırdı babasım. Annesiniise 67 Eyliilolaylarmın ardından, Sarkh aıleyı geçmdırmek ıçın eğitiminiyarıda kesip maraııgozluk öğrendı ve biitün yasammt marangoz olarak kazandı Doğrulara meraklıydt Solıın yasak olduğtı günlerdi, O, solhareketekatıldı. lllegalcaItstı, senelerce birsarnıan içinde dergt ba stı Mayıs 2003 'te de 88 yasına basan Sarkis nıç ortaya çıkardı. İçinde de bir kuyu vardı. () sarnıca bir gün girdim, kazarak makine sığacak kadar bir yer açtım. Bir mekaniznıa kurarak, makineyi indirirdik sarnıcm içinc. Bir ofset makineydi. Işimiz olduğu zaman çıkarırdık makineyi, sehpası vardı, üstüne koyardık. Hcr tezgâhın dibinde düğmeler olurdu, vabancı birı gcldiğinde herkes aşagıylahaberleşebilirdi.Böyledurumlarda, makine durdurulurdu, sesinden anlaşılmasındiye. Kendiaramızdaparolamız vardı... Illegaliteyi sağlamıştık yani. 1 latta bir ara makineyi kuyunun içine yerleştirmeyi dü^ündüm. Kuyunun yarısına kadar inecektik, duvarı kazıp bır oda yapacaktım, oraya koyacaktım makineyi. Ama ona gerek kalmadı, pratikdedeğildizaten. Baski bittikten sonra kapak kalkar makine inerdi yerine, kaybolurdu. Bütün klişeler ateşe verilir yakılır, eritilirdi. I abii bir de bu gazetelerin gerekli yerlere gönderilmesi işi vardı. Bunun için hususi kutular yapmıştım; ahında zulası vardı kımıların, gazeteler bu zıılaların içinde olurdu, üstünde de plastik çocuk oyuncakları bulunurdu. Bukutuların içindekigazetelerı nakliyat ambarı vasıtasıyla gönderiyorduk her yere. Nakliyat şirketlerı bizım gazeteleri taşıyordu yani. (îötüıdukleri malınneolduğunubilmiyorlardı;bakıyor larkutunun üstüne plastik ovııncaklar, halbukisandığın altında başkaşeyleı vaı. Boylelikle îzmir'e giderdi, diğer şehirlere giderdigazeteler. Buradakilerbııradadağıtılırdı. Ama biz ilgilenmezdik dağıtım işleriyle. TKP'nin "Marangoz Halturin"i Lenin anılarında Marangoz Halturin'den bahseder, "Bize bıılun böyle devrimciler, biz her zaman yaparız bu işi" der. Ben de bizim partinin Marangoz Halturin'iydim. Belki de biraz onu sollamışımdır ya da o beni sollamıştır, bilmiyorum o adam neler yaptı. Ama benim mesleğimle ilgili çok çabalarım oldu. Nazar Büyüm'ün Adam Yayınlan'nın Şişli'deki kitabevinin raflarını yaptım. Cağaloğlu'nda Üriin dergisi vardı... Orada bir Sarkis Çerkezyan 2002'de yitirdigimiz yayıncı Ayşe Zarakolu ile...