Katalog

22 EYLÜL 2002. SAYI 861 11 anlaşmalaronadanışılarakhazırlanıyor. Ajan iyi kazanıyor mıı? Yazarların kazançlan üzerinden yüzde alıyorum. Ajanın payı yazann gelirinin yüzde 5 'i ile yüzde 20'si arasında değişiyor. Ortalamayüzde lOdiyebilirız. llkikiyıl hiç para kazananıadım. Birikiminıvardıonukullandım. Bu anlamda kendımi çok eesur buluyorum. Düzenlibirgelirimyoktabiiki.Kazancımbeni geçindırecek kadar. Zengin olmuyorum. Zengin yazar da çok yok zaten. Yazarak hayatını kazanan bile çok az. Benim listemde beşaltı tane var. ü sayede götürüyorıım. Keşke 150 yazan n hepsi böyle olsa. Kıpırdanmalar var. Beş yıl önce ikı yüz bin tırajdan bahsedılemezdi, ama şimdi bahsediliyor. Dışarıdan daTürkedebiyatmabüyükilgivar. Netıcede T'ürk edebiyatım keşfedecekler. Neden bu kadar geç kaldık? Önemli olan ülke edebiyatım oluşturabilmek. Bunun ıçin yazarların şahsi çabalan yeterli değil. Ilgili mercilerin destek vermesi gerekiyor. Doğan Hızlanköşesindeaylardıryazıyor, Frankfurt Kitap Fuarı'ndaTürkiye'nin ana ülke olabilmesi ıçin. 2004 yılını Türkiye'ycayırdılar,teklifettiler,amatanıtmafonu para ayırmadığı içingcrçekleşemiyor. Yunanistan dokuz milyon nütlıslu birülke. Dünyanın başka hiçbir yerindeYunancakonuşulmuyor, ama 2003 yılında Frankfiırt Kitap Fulüğümü bildiği için bana heryerden tatlı gctirir. AslıErdoğan'ınbaşınadaimakötüşeyler gelir. Ayda birkere hastalanır. Evini su basar, saçlannı yakar, birşeyi patlar. Ve o tüm bunları bir felaketmiş gibi algıiar. Kitaplarıbenimsediğinizoluyormu? Hay ır hiçbir kitabı ya da yazan benimsemedim. Çünkü onlann ayrı bırer varlık oldugunu düşünüyorum. Aksi halde alt benlik oluşturınam söz konusu olıır ki; böyle bir şey yok. Olayaprofesyonel yakla^ıyorum. Bakarsınız yazarların bir kısmıyla bir sene sonra çalışnıanı. Arkadaşım olarak kalırlar o ayrı. Baştan ben bunlan birbirinden ayınnaya özen gösterdim. Gelelim ajanlığın en çekici tarafiarına... Bütün kitapları sizden önce okuyorum. Pek çok okuryazarların hayatına girmek ister, ben çoktangirdim. Ayrıcaileridebiranılar kitabı da yayımlayabilirim.( Bunlarıçatlayın der gibi söylüyorü!) Şaka bir yana; en çekici tarafı tamamen sevdiğim, hobi olarak benimsediğim bir şeyden para kazanıyor olmam. Kitap okumak benim için hobiydi,artık biriş. Buherkesenasipolmaz. Çiçekleri sevebilirsiniz ama bahçıvan olamazsınız. Diyelim ki; daha ilk buluşmada yazarla frekanslarınız tutmadı... Oluyor. Hayır,diyorum. Hiçbir yazarla ko lerinekatkımbuolabilir. Yoksayazarınyazdıklarının tümünü değiştirebilecek bir konumdadeğilim. Yayınevlericephesinegelirsek... tlişkileri gayet iyi götürdüğüm yayınevleri de var, çetrefilli olanları da. Aynı dilden konuştugum yayınevlcriy le anlaşmak daha kolaytabii. Bazı yayınevleri varki niçinyayıncılıkyaptıklarınıbileçözemiyorum.Onlarla ilişkilerim iyıdegil. Doğrudürüsteditörleri, halklailiijkilermüdüriiolnıayan yayınevleri var. Önce kendi sistcmlcrini gözden geçirsin, sonra yazarlarını menınun etsinler. Onlar için dişli bir rakip misini/7 Bcn rakipleri değilim. Karşılarında da değılım. Ama işinizyazarın haklarını korumak değil mi? Aslında yayıncılığın sacayaklarından biriyim. Yayınevinin karşısmda yazar, ikisinin tam urtasında da temsilci ya da ajan duruyor. Yani ben. Ajanhcrikisinedeaynıınesafede. Bu yurtdışında da böyle. Ajan yayınevinin çıkarını da korumak zorundadır, yazarında. Yayınevinin çıkannın ne olduğıınu biliyoruın, bir kitaptan ne kadar kazanabileceği hakkında bir fikrim var, Yazan da ona görc yönlendiriyuruın. Ben aradaysam eğer, yazar yayınevinden ımkânsız şeyler ıslemez. Bu, yayınevinin deçıkarınadır. Aksihalde yazar bir kitabın bütçesi kadar reklam da isteyebilir. Sonuçta yazar bunubilnıekzorundadeğil. Kısacasıbenaradaolduğumzamanilişkinin daha tolere edilebilir hale geldiğini yayınevı de görüyor. Yazarla direkt konuşamayacağı şeyleribenimlekonuşabiliyor. Yazarlarkınlgan insanlardır. Hcr şeyi pat diye söyleye mezsiniz. Sonuçta arada olduğum sürece bazı şey leri değiştiririm. Yazara ve yayınevine aynı şeyleri duymak isteyebilecekleri şekıllerdesöylerim. Ozamansizden nefretetmiyorlar? Tam aksinc, seviyorlar. Hatta bazıları doğrudan destek verıyor. "$ıı yazarlarla çalışır mısın?" diye teklifte bulunanlar var. Bir gününüz nasıl geçiyor? Saat 10'da cep telefonlarımı ve bilgisayanmı açarak güne başlıyorum. F,n yoğun olduğum dönemler, kitap yay ımlanma dönemlerı. Yazın çok azyayımlanıyor. Yazlarımdaha rahat geçiyor. Sonbaharve ilkbahar çok yoğun geçiyor. En stresli zamanlaryazarııı yeni kitabının çıkacağı zamanlar. Kendinden ne kadar emin olursa olsun okurun nasıl tepki vereceğini bileme/. () dönemı yazann yumıışak geçirnıesini sağlamak, onu teskin etnıek gibi rollerimde var. Böyle zamanlardagündc on on beş saate kadar uzayan mesailerim olııyor. Diğerzamanlardasabah 10'danakijam 6'ya kadar cep telefonlarım açık. Yurtdışı ilişkileri de o saatlerde yapıyorum. Zaten oradaişlerçokprofesyonelyürütiilüyor. Size aıt zamani kımse çalmıyor. Burada da öyle biısistemoturtmayaçalışıyorum.Onedenle menajersözcüğünden kaçınıyorum. Çünkii şarkıuların menajeri 24 saat emre amade. Kn fa/la kaç yazarla çalışabilirsiniz? 1011 enfazla. Bazıyazarlargeliyorgeri çcviriyorum. Benim gibi on tane daha insan olmasılazım.Türkiye'deşuandabirçırpıda sayabileceğimiz 100150 yazar var. Yenileri de geliyor. Bütün bu yazarların temsilcileri olmalı.Şimdi.tamamenBatı'danadapteedilen.yenitelifhaklarıyasasıçıktı. tnanılmaz ayrıntılar var. Yazann bütün bunlarıtakipetmesi mümkiin değil. Si/ nasıl başarıyorsunuz? Ben de zaten tek başıma çalışmıyorum. Bir tel if hakları avukatıy la çalışıyorum. Bu kişi telifmevzuatına çok hâkim, hatta telifyasası üzerindeki bon değişiklikleri hazırladı. Tüm Yapmıyorlardemiyonım, Yapacaklan kaprisıbıliyorveonagöregardımıalıyorum. Çalıştığınız yazarların birazdedikodusu nu yapsak. Neler söy lcrsiniz? Düşününcehemenaklımagelmiyor. Nediyeyim'PMurathanMungan'meli çok açık mesela. Kazandığı bütün parayı harcıyor. () nedenle asla zengin olamayacak. İyi satan ve kazanan bir yazar ama doğru dürüst birikimi yok. Kazandığı parayı çevresiyle birlikteyemeyı çok sever. Arkadaş gruplannı geziye çıkarır, onlarahediyeleralır. Bohembirhayatı var. Eğlenceligörünüyoramabencebirazteh an'nın ana ülkesi Yunanislan. Türk edebiyatının en iyi yazan kim ? Nasıl yani? Busoruyacevap vermemi beklemiyorsunuz herhalde. Hn çok çalısmak istcdiğiniz yazar kim derseniz, lhsanOktay Anar. Ancak birtakım nedenlerden ötürü bu mümkün görünmüyor. Ne yapalım hayat, her istediğiniz gerçekleşmiyor. Beklemiyordum, sadece nabız yokladım. Ya en iyi yay ınevi? Can, fletişim, Doğan, Metis... Hepsi iyi yayınevleri. Rcmzi zaten çok köklü.Sistemleri kendi içinde kurabilmişler, yazarlarını memnııncdebiliyorlar. F.ğerkendineiyieditörler bulabilirse Everest de bu grııbadahil olacak. Bir de küçük, ne yaptığını bilmeyen yayınevleri var. Isimlerini hiç söylemiyorum çünkü onlara kötülük yapmıs. olurum. Hangisi daha zor; yazarların egosuyla mı uğraşmak, yayıııevleriylc mi? Artık alıştım. Hem yazarlarla hem de yayınevleriy le 34 senedir çalışıyorum. Ne istey ip istemeyeceklerini çok iyi biliyorum. Işin en zorkısmıbirbirimizianlamasüreciydi. Onlar nerededuruyorbennerededuruyorumbunu belirleyebilmek,sistemioturtabilmekti...Iler ikisiy le de o zorluğu aştığımı düşünüyorum. O yüzden günün moda tabiriyle düzenli ve düzeylibirbirlikteliğimiz var. Hiç mi kapris yapmıyorlar? likelibiryön.LatifeTekinbcndeteyzemyada anneın hissi uyandırır. Koruma, kollanıa içgüdüsü çok gelişmiş, Latife ile çalışan benim, ama sanki obeni koruyor. Bu, insanı rahat ettiren, hıızur veren hır his. Buket Uzuner her ijcyisüslemeyebayılır. Tıpkı küçük bir kızçocuğu gibi, para vereceği zarfı bile pullarla, güllerle süsler. Bir de her gittiği yerden hediyeler getirir. Vedat Türkali de tatlıya düşkün puk iletişimim yok. Yoksagötüremem. Benim işim çok şahsi bir şey, birebir ilişkiye dayanıyor. Yazar,kitabını ilk okumahakkını size veriyor. Bazenelyazısındanokuyorsunıız... Kitabı ya beğenmezseniz. Açıkça söyliiyormusunuz? Sadece benim değil, yakın bir arkadaşının da söylemesi gerektiğine inanıyorum. Bu yazann iyiliğine, kötülüğüne değil. Buesash bir arkadaş olduğunuzu gösterir. Bunu dikkate alıyorlar mı? Mutlaka ahyorlardır. Bu yazarların hepsi profesyonel.Söylenenin kötülük içinolmadığını biliyorlar. O yüzden yayımlanmadan önce bana tüm kitaplannı okutabiliyorlar. Kısmen onlann hayatlarını yaşıyorsunuz, ya özcl hayatınız? 6'dan sonra hayatım tamamen banaait. Yazar olmayan çok eski arkadaşlarım var. Hâlâ onlarlagöriişüyorum.Çalıştığımyazarlardışında yay ıncılık dünyasından hiç arkadaşım yok. Olmadıda... Bazı arkadaşlarım kitap bile okumuyor. Hiçbir zaman çok dost canlısı, yüzlerce insanla görüşen biri olmadım. Bu konudaPerihanMağden'inteorisiniuyguluyorumdiyebilirim. Perihan: "Dostlannınsayısıbirelinparmaklarınıgeçincebirkaçtanesini eksilteceksin" der. 56 yakın arkadaşım var ve bu da hayatımı daha kolay idare edılebilirkılıyor. ^