Katalog

11 terilerek ödüllendirilen kadınlar, seçilme şansı çok az olan veya hıç olmayaıı bölgclcrc gönderilıyorlar. Fransa'daki uygulama ve erkek politikacılarıngöriişlcrıbizehiçyabaneı değil. Tiirkiye'de kadınlara seçme ve seçılme hakkınm verildiği 1935 yılı genel seçimleri sonucunda TBMM'de kadın parlamcntersayısı I8'dı.(%4.6) 1999 seçimleri sonucunda parlamentodaki kadın sayısı 22'ydı,(%4.0) Aradan geçen 64 yılda bu oran değişmemiştir. Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibı Türkiye'de de kadınlar kararalma noktalarınagelmcktezorluk çekiyorlar. Toplumunyarısınınkatılmadıgıbiryönetım bıçıminde sağlıklı kararlaralınmadığı ve sorunlarıııçözülmediğı görülüyor. Biıadalel ve demokrası sorunıı olan eşit kalılım,gelişmeveçağdaşlaşmaylayakındanılgılıdır. Işte bu saptamaları yapan gerçekleri gören ve parti içiyönetimlcrde uyguladığı Kota sistemı ile kadınları parti yönetimine ta.şıyan, Cumhuriyet Halk Partisi bunuda yeterli bulmayarak hazırladığı "Kadın Rapoı u" ile kadınları parlamentoya, yerel yönetımlere ve kamusal alanda karar organlarına taşımak için öncriler ve yöntemler getiriyor. "CHP Kadın Raporu"nda kadınların siyasallaş.masınınönündekiengellerinbirkısmı; *^EIverışsi7ekonomıkko^ullar, • Eğitiıneksikliği, %/ Sosyal güvenlik hizmetlerinin eksıkliğı, «/Aileiçiroldağılımı, • (ielenekler.değeryargıları, ^Sıyasetin erkekler tarafındankonulmu!} kurallarının kadın dışlaması olarak sıralanıyor. Kadınların gereksinimleri, bu cngclldrin ortadan kaldırılmasıdır. loplumsal değışimin öncülüğünüüstlenen CHP, "Kadın Pro A nin aday belirleme ve jesi" ile evde, işte, sokakta, siyascttc "ancak millctvckili seçılme kadııılarla"demektedir. CHPanlayışınagökonıısıına yansımadıre partiler kadınları oy deposu olarak görme ğıııı görüyorlar. yaklaşımını değiştirmelidir. Ülkemi/in lıanMuhafa7akâr hıı gi hükiimet gelirse gelsın değişmeyen bir parlamento üyesi olaıı eşitlik politıkasına, ulıısal bir kadın politikave seçim bölgelerinde sınagereksinimi var. Bu ulusal kadın politıadayların kadın ağırkalarınınolu!)turulması içınC'l ll*'nın"Kadın lıklı bır yöntemle beProjcsi" ile hedcfledığı polıtikalardan birisi lirlenmesini öııererek Kadın Bakanlığı bünyesindekıırulmasıoneşimşekleri ü/erineçerilen, kadınlaı ııı tüm yaşam alanlarına dönük ken Irancoıse Panafideğişimgereksinimlerıni öngören veplanlaeıı, "Politikadaerkekyan bır "Ulusal Kadın Konseyi"kurulması. ler, kadınların varlığını Birdiğerpolitikaisekadınınstatiisünübelırkabullenme konusunleyerek ve cinslcrin eşilliğini garanti altıııa da ilerlemc kaydetme alacak bir "Çerçeve Eşitlik Yasasr'nınyürüryctcncğindcn yoksıınlüğegirmesi... dıır"diyor. CHP, "Kadın Raporu" ile; kadınerkek "Womcn3000"adlı eşitliğini yasal ve kamusal alanda lıayataçebir grubun başkanı çirmek için, anayasamı/ın 10. maddesine olaıı ve kadınların sos"Kadınerkek eşit haklara salıiptir. Devlet yal ya^aınını gelistircinslerarasıeşitlığigerçeklcştirmek için her meyi hedefleyen Matürlüönlemialır"şeklindebirt'ıkraeklenmeHeJoGraııdfaguesisc sini öneriyor. Böylececinslerarasındakieşit"Erkekler kadınlara sizliğe yol açan uygulanıaların anayasaya ayyer açmakta güçlük kırılığı söz konusu olacak ve kadınların rriağçekiyorlar" diye görüduriyeti yasal yollarlagiderilebilcccktit. şünübelirtiyor. DünyadaveülkemizdeuygulamasınıgörKendisi de eskı bır bakan olan ve Paris Bölgesinden parlamentoya aday olmak istedigi diiğümüz,yarısıkadınlardanoluşanbırtopzarnan, oııu desteklemeyi reddcden 75 yaşın lumun yalnızca erkekler tarafmdan yönctildakieskı Bakan Bernard Pons'un lehinezo mesi, demokrasi açısındaıı kabul edilebilir nınlu olarak adaylığı iptal edilen 53 ya^ındaki birdurumdeğildir. HcrnckadarlransaHaşDe Panuficu o zamandan beri bu mücadelenin bakanı RafTarin, 68 kadın millctvekili aıasııısimgcsi.... DePanafieu"Eğerbukadarazka dan 10 Bakan atayaıak ve birkadını Milli Sadının aday olmasına bir neden arıyorsanız, vunma Bakanlığı 'nagetirerekülke tarihınde bir ilkc imzaatmış olsa da; ülkemizde ve başadaylarıbelirleyenkomitelerebirbakınız"dilıca Avrupa ülkelerine göre Parlamentodaki yor. "Hepsi Erkek"... I lernekadarGaulist Parti Baskanı" Yeterli kadınoranıdüşük olan Fransa'da kadınların düzeyde kadın aday bulamıyoruz" dese de bu budurumu değiştirmek için daha çok mîicadurum kadınlara seçme hakkınm en son veril dele etmeleri gerekiyor. ^ dığı( I944)ülkelerdenbiri olan Fransa'da kadınları öfkelendiriyor ve bu şekilde aday gös*CHP Parti Meclisi üyesi Kadın aday yeri ne ceza F çimler sırasındaen çok para cezasını% 19.68 oranında kadın aday gösteren UMP (Chirac ransa'da 2. turu 16 Haziran'da ger IçınBirlik)4.027.151.43 Euroolarak ödedı. çeklesen genel seçimlerde kadın % 19.13 oranında kadın aday gösteren PS (SosyalistParti) ise 1.323.722.30Europara adaylaryeterincevarlıkgösteremediler. Aslında 6 Ha/iran 2000 tarihınde cezasıödedi. Vikanlan "Tam Eşitlik Hakkındaki Yasa"ya Görülüyor kı kadınların tüm adayların göre kadın ve erkeklerin milletvekilli seçil %50'sinı teşkıl etmesini öngören yasaya rağmelerınde eşit oranda (%50) aday göstcrilme men Fransa'da kadınlar adaylıktan mahrum hakkı getiıilmiştı. Bu yasaya göre genel se edilmişlerdır. Busonuçlarınnedenleri iseheçimlerde her ı k ı cıns ıçın %50 oranında aday men hemcn tüm ülkelercle aynı. Fransız ergöstermeyen parti ler para cc/ası ödemek zo kekleri heızaman kadın hayıanı olarak ornek rundalar. alınmışlardır. Ancak şımdı kadınlarbıı sevgiSon seçimlerdeki uygulamada partilerin % 50 oranında kac!;n aday koymazorunluluğuna uy mayıp para cezası ödemcyi tercih ettikleri görüldü. 1997 seçimlerinde 62 kadın millctvckili seçilmişliveoranı% 10.91 idi.Kadınlar 2002 seçimlcri sonucunda 68 sandalye ileancak% 1178'eulaştılar. Busayı ile Fransa, kadınlarınMeelistetcmsil sıralamasında Avrupaülkelerininensonundayeraldı. Buoranlar 1997 itibarıyla; Isveç'te % 49.2, Finlandıya'da % 33.5, Almanya'da % 25.7, Ingiltere'de % 18.2'dir. Dünyaortalanıası ise% 11.9. Fransa'da son genel seçimlerde l.turda 8.456 erkekadayakarşı 3.288 kadınadaylığınıkoydıı. (%38) Butıııu ancak 250 kadın aday geçebildı.% 23.5 oran ıle 1050 erkek adayla birlikte 2. tura katıldı. Seçimsonuclurmagörciseparlamcntoyagiren 577 milletvekılının yalnızca 68'i (% 11.9)kadınolabildi.68kadınmilletvekilininpartileregöredagılımı iseşöyle: UMP(ChiraclçinBırlık)toplam369milletvekilınin 36'sı kadın; PS (Sosyalisl Parti) toplanı 141 nıilletvckilinin 23'ükadın. Ikisı, ençok kadın mılletvekiliçıkaranpartileroldu. PCF (Konıünist Parti) de 21 nıilletvckilinin >'('» Partisi başkan adayı Arlette Luf>uiller 4'ü, YeşillerPartisi'ndeise3milletvekilinin (üstte). Seçimlerde öne çıkan kadınlar... I 'ikadın... Yukartdan aşağıya: Corinne Lepaf>e, Fransa lçişleri Bakanlığı verilerine göre, se Christine Boutin ve Christiane Taubira. SÜNTER ÖZYİJREK *