Katalog

24!>UBAI 2002 SAYI kd(,ak Afgan, lranlı, Iraklı var Van'da 14 yaşındakı Yelda I Idlıkı ıle de ışte boyle bır kış gununde, toprdk damlı gecekondu evındetanıştım Babası, Necıbullah Afganıstan'ındd Fıcarct Bakanlığı'nddustduzey burokrat, annesı Yemen Bııyukelçılığrndeyonetıcı sekretermi!} Kâbıl'ınen zengın nıuhıtınde vıllamsı evlerı ve onundekı tıplcn, buruk bır tebessumle gosterdıklerı f otoğraflarda kalmış Kerpıç duvarlan susleyen yağlıboya tablolar n,ın "Kızımı/ Yelda yaptı" dedıler lnanamadım Tum tablolan çıkanp onume scrdıler OysaTaleban, resmı, heykelı, fotoğrafı, televi7yonu, muzığı," I slama aykın " dıye kesınkes yabdklıyordu Yelda, kendı ulkesınde, Afganıstan'da, bırdonem gızlıgızlıresımtutkusunugemleyemeyerekçızmeyı surdurmuştu Şımdı, kaçtığı I urkıyc'dc, Van ddozgurce vızebılıyordu ama o zengın ve nıuretreh, akademılı gunler çoktan gende kalmıştı Resımlerını duvarboyası ıleyapıyordu Annebabası, ki7İarını sureklı desteklemış, şımdı rahatlıkla rcsıın malzemebi alanıadıkları n,m de vokuzuluyorlardı (Bukuçuk,sevımlı,yetcııtklı AlgdJikı/aılı^kınbırhabeıyaptım, çalıştığım 1V kanalında () haberden sonra, bıı\okki!>ı gıbı brkdl /engerde arddı lçışlenBakanlığı ndanalınanozelbırmnle Ankara yagctırıldı Ydda Rchinısergısı;n,ıklı veAnkaıa IıcaretOdasıBaşkanı Sınan Aygun, kuı,uk ressdmın tum tablolarını satın al dı Dcnı/Baykdl ınd(,ılışıııı yaptığı Ankdrd'ddkı sergıye ben de katıldım Sordum diınesıne şakd yol lıı Ka7andığıni7buparayı ne yapacakbinız" dıye Anne Ilati7e Rcsulı, mukemnıel lngılızcesıyleşoyle dedı "Yelda'nın resım eğıtımı ıvın hdrtdydcdgız ") vardı lngılızcemı ılerletmek ıçın kursa gıdıyordum Bır yandan da unıversıte eğıtıınımı surduruyordum Sonraherşeybırden altust oldu Kendımı burada buldunı Bır toz toprak bulutu gıbı kanşan ulkeme daır net bılgılere ulaşamıyorum Ama yenı gelışmeler bana bıraz umıt verdı Işte, şımdı ulkemın muhendıslere, doktorlara, oğretmenlere ıhtıyatı var Amadonduğumuzde, oldurulmeyeceğımden de emın olmak ıstıyorum " Yıne Necıbullah donemınde polıs olan Afgan bır kadın, ulkesıne asla gerı donmek ıstemedığını soyluyor Yaşadıklannı anlatırken ağlıyor Kocasını bırgece evden alıp gorurmuşler ve bır daha da ondan hıçbır haberalamamış Bınhastaıkıçocuğuylaberaber zorlu dağ yol larını aşarak Iran uzenndenTurkıye'ye.Van'akaçmış Amacı, bır uçuncu ulkeye gıdebılmek Ömeğın bır Batı Avrupa ulkesıne Orada, geçmışteki tum kâbuslanndan kurtulmayı, her şeye sungerçekıpçocuklanylabırlıkte,yepyenı.bambaşkabıryaşamkurmayı hayal edıyor Surmelı, koyu sıyah, guzel gozlennden ıplık ıplık yaşlar, bakımlı, hafıf makyajh yuzune ınıverıyor Daha fazla sormak ıstemıyorum artık ona Çunkukelımeler, goruyorumkıgervekten de yaralannı çok dennden kanatıyor BAŞKENT GUNLERİ Avrupa'nın göbeğinde MÜŞERREF HEKİMOĞLU Izmır den Sevım Apaydın arıyor dun akşam Ferrt Apaydın ı yıtırdıkten sonra Izmır'e yerleştı Aılesı dostlarıyla bırlıktelığın mutluluğunu yaşıyor Ayhan ıle buluştuk tanışmamızın 50 yılını kutladık bugun Senı de çok duşunduk, kulakların çınladı mı'' O gun Sevgılıler Gunu Kulaklarım çok çınladı elbet Tum sevgılılerle buluştum anılara sarılarak gezıler yaptım belleğımde Kuşlar kanat çırptı guzel şarkılar soyledı penceremde Operamızın parlak yıldızı Ayhan Aydan da huzunlu şarkılarla selamladı benı Dostluğumuz da guzel bır şarkı bence Sevıncı de var uzuntusu de yaşam gıbı Sevdıklerımızle bırlıktelığımız ozledığımı? boyutlarda değıl her zaman 1960 larda yaşadığımız guzelhkler de solmadı ama soyutlaştı gıderek Zaman hızla geçıyor guzellıklerı geç kalmadan yakalamak gerekıyor Bellı duygular somutlaşmadan yaşanıyor Bu duygumu tum dostlar paylaşıyor somutluğu yaşamak ıstıyor onlara selam olsun gece Ayhan Aydan ızlendı salonda Hepsı başka parıltıyla kamaştırdı gozlerı Çunku hepanın özellığı var Derken Leyla Genrer ıle onurlanan bır olay sona erıyor değerlı operacımız adına duzenlenen yarışma sessızce noktalanıyor Kımın kararıyla hangı gerekçeyle bılmıyorum, ama olayın utancını ıçten hıssedıyorum doğrusu *** Yıllarca once Roma operasında bır gece Sahnede gul yağmuruyla selamlanıyor Leyla Gencer Leyla Leyla dıye seslenıyor Italyanlar Roma Avrupa nın gobeğı Leyla da evınde gıbı1 Avrupa Bırlığı yok ama Avrupa'nın göbeğinde soyluyor operacılar Dakıkalarca alkışlanıyor sanatçılar Çunku eş duzeydeler Olayın gızemı de bu duzeyde hıç kuşkusuz Anılar geçmışe ozlemı değıl geleceğın doğrultusunu belırtıyor ancak Kar7di gcviLi hukumetının kurulduğu hdberı Van 'daki Afgan çocuklar ç,ok güç koşullarda yaşıyorlar. dunyayd yayılıncd ben soluğu tekrdr Van'dd dldım Amacım, bu kez, Soğuk bır aralık akşamı, doğunun yoksul sığınmacılann ulkelerınc gcn donmck ısteve huzunlu kentı Van'ın uzenne usııl usul yıp ısteınedıkJeı ını oğrenmektı Van ın yoksul boyacı, sclpakt,ı ı,ocukla vokerken Yelda'yı ve aılcbinı zıyarete gıdı yoruz Bıi7İanmış yollarda arabamız 7orrı ılebu multeuleruı çocukları ne kadarda luklaılerlıyor Gelcccğımı/ıbıhyorlar Yel ben7iyorbırbınne 1 lepsınındegozlenndc da, annesıyle bırlıkte çıkmış, yolumuzu yığınla ortak ız var Ve kadınları da oyle go7İuyor Karanlık akşamı, yollann kenarUstelık tensel bır benzerlık de şaşırtıcı bılanndakı, hatta dağlardakı bembeyaz kann çımdc kendını vurguluyor henıen Kıyafetşavkı aydınlatıyor Tarıhı bır kemerın ıçınlerbıleneredeyseaynı Kadınlannezıklığı, den geçıp sağa kıvnlınca, yoksul gecekonboynu bukukluğu, kırılganlığı, mazlumlu dularbızıselamlıyor lşteogetekondularuı ğu çocııklannyırtık.yamalıgıysılen.altı obek obek bır huzun tablosıı oluşturduğu dehnmış. ayakkabıldn, ııunılma/. bır huara sokağın hemen başındd Yeldd, dnnesı zunle bakan gozlerı ve her şeye rağmen ve bır erkek akrabalarını bızı beklerken buonurlu duruşlan, tavırlan, son dcrece doğal luyonı? Oylesıneıçtenvesevgıylekarşılıbır uy umıın buruk bır tablosıı gıbı dunıyor yorlarkımahcupoluyoruz Ogun.BM'den Van'da gonıştuğum Afgan genvlcnn heaylık harcırahlarını almışlar Kendılerıne men hepsı, aılelerı tarafından kaçmaya zıyafet çekmeye karar vermışler, o yuzden yonlendınlmış, Bmmneolacağımızbellı değıl, hıt, olmazsa sen kav ve kendmı kur gıdıp bır kılo et almışlar O etı, bıze ıkram ettılerhı<, duşunmeden1 tar"dıye Onlarda bır gece yansı,bırçokları gıbı ınsan kd<,ak<, ıldrının peşıne duşup dağ, bayır aşarak, kımı zaman bırkedı gıbı sessi7, bır yılan gıbı surunerek, kımı zaman aç susuz kalarak, gunlerce uyumadan olumunebıryolculuğaçıkmışjdr Aylardırdnnelennden, babalarından, kardeşlennden hıçbırhaberalamıyorldr "Ben donmek ıstıyonım" dıyor Muhammed Omer "laleban ontesı Afganıstan'da, oğretmen olan annebabam ve kardeşlenmlc bırlıkte mutlu bır yaşamımız Çocuklukları, ılkgençlıklen Afganıstan'dagevmıştı Oradadoğmuş, oraddbuyumuşlerdı Kendı topraklan, damarlannda akan bır kan gıbıydı onlar ıçuı öylebine ozlemışlerdı kı Yenı bırpencered(,ılmi!jtı Afgdiustan'da, ama bu pencereden ıçenye yanık, yaralayıcı, huzunlu Afgan baladları doluyordu Afganıstan, hâlâ parçalanmış, kanayan, yaralı bır toprağın turkulerını soyluyordu < Kımi zaman şaşırıyorum Dostlarımın sayısını bılemıyorum Çok zorlansam da sayamıyorum Bır anı bır çağrışımla sayılar tırmanıyor Onlarca kışı bır araya gelıyor Goztepelıler mı önde Kadıkoyluler mı şaşırıyorum ya Ayhan Aydan buyuk uzuntuler da başkentlıler Ege nın mavı goğuslpyerek guç bır donem kıyılarını bırlıkte dolaştığım goçırdı 1960 larda Guzel oğlu dostlar Kım onde kım gerıde Aydan ı yıtırdı ama dırencını ya da hepsı sarmaş dolaş karar yıtırmedı hıç Sevım Apaydın da veremıyorum Vapura bındığım dostluğa guzel boyutlar kartı o zaman gözlerım dost yuzlerle guç donemde Ne guzel parlıyor ama kıme ağırlık anılarımız var Uzun bır ayrılıktan \ vereceğımı bılemıyorum Bırı sonra sahneye donmesı de otekını çağrıştırıyor onlarca unutulmaz bır olay Bellı çevreler yuzlerce yolcuyla vapur bu donuşten hoşlanmıyor batacak gıbı oluyor Ya da oğle tepkıyle karşılanacağını namazında camı avlusunda soyluyor ama yanılıyor akşamustu de bır evde bır Gorkemlı bır donuş yaşandı otelde karşılaştığım kışılerle operada Başkentlıler, konumu da şaşırıyorum zamanı Istanbul dan, Izmır'den da Yıtık sevgılılerden kımle gelenlerle gorkemlı bır kalabalık konuşacağımı bılemıyorum Ayhan ın yanında Sahnedekı Açıklamam gerekır kımı boşluk guzel doldu Istanbul da dostlarımın özellığı var Kapıyı sahnelenen ö p Benı Kate adlı ansızın çalar ya da bırden muzıkal sönmeyen yıldızı telefonda seslenır bana Sıcak yenıden parlattı tırmandırdı Avrupa Bırttğı ortada bır soyleşıye açılır kanatlanırız Operamızın guzel yıldızının değıl ama bırlığın bırden Uç kuşak dort beş sonmezlığı guzel sergılendı Her ongardugu duzıyde kuşak yan yana gelır azınlık olayın acı faturaları da var operacılar: Belkıs çoğunluğa donuşur derken Hepsını guzel odedı değerlı Aran, Leyla Gencer, Kaç kışıyı bırden uğurlarız son sopranomuz Fıdan gıbı oğlunu Ayhan Aydan... yolculuğa Erol Bukey ı yıllardır yıtırdi yureğını yıtırmedı gormedım, genç bır karı koca ve uç guzel Yaşamındakı boşluğu sahneye yânsıtmadan kız var hayallmde Şımdı kalabalık bır aıle onurla dırendı Nışanlar, duğunler doğumlar ve torunlarla Son yıllarda az goruşuyoruz ama kocaman bır aıle oluştu Ama ölum de var buluştuğumuz zaman ozlemle sarılırız Turgut Göle dunyamızda değıl artık, Erol bırbırımıze Doğru zamanlarda seslenır Bukey de son yolculuğuna uğurlandı geçen bana Aradığım zaman dostça guler, hafta Başkentın ruhu camı avlusundaydı ozlemın tadını duyurur Sevım Apaydın'ın Kalabalık değışık gruplardan oluşuyor ama telefonuyla nerelere uzandık bakın Yaşamın bellı çızgılerı, bellı duzeyı var Başkentın ruhu gızemı de bu değıl mı? Bır gul goncasıyla bu çızgılerle oluşuyor bence Çevreler bahçeler oluşuyor değışık ama çızgıler ortak Başkentın özunu yansıtıyor Başkentın şıklığı, guzellığı opera galalarında Insanın değışmeyen yazgısı bu Doğuyor yaşanırdı uzun yıllar Protokol yerlerı de hıç buyuyor ve oluyorsun Bu kubbede hoş bır boş kalma7 herkes coşkuyla yaşar gala seda bırakıyorsan mutlu oluyor, olumun olayını Bır değıl bırkaç gala kutladığımız ötesıne yerleşıyorsun operalar var Örneğın Konsolos. Bır gece Orada buluşmak umuduyla ^ Leyla Gencer, ertesı gece Belkıs Aran, son