Katalog

Bonn'daki Federal Almanya Cumhuriyeti Sanat ve Sergi Salonları üç büyük uluslararası sergiye ev sahipliği yaptı. Bunlardan "Troia: Düş ve Gerçek" ile "Şehrin Işaretleri" süresini tamamladı. "1000 Tannlı Halk: Hititler" ise daha iki ay izleyiciyi "Troia: ü«j ve Gerçek" sergisinden... vardı: Troia. 1871yılındaH.Schlıemann tarafından başlatılan,W Dörpfeld ve C. Blegen tarafından kazılarla ortaya çıkanlan kent, 1988 yılından beri de Profesör Manfred Korf'mann'ın ellerinde. Belki bu nedenle Türkiye sınırlarını aşan, uluslararası kültürün en önemlı göstergelerindenbiri. Uygarlığınınbüyüklüğütartışılmayan Troıa'nın, düş ve gerçeğiyle, büyük llıtit uygarlığmdan ne denli etkilendiğini görmek, ikisi yan yana olunca yadsınanıaz olmuş sankı. At Kafası... ağırlayacak. Uygarlıklar geçidi AYŞEGÜLHATAY nadolu'nundeğişikmüzelenndentoplananHitıt uygarhğına ait 160 eser ilk kez kendi yurtlarından ayrı Imış ve başka bir ülkede birarayagetirilmışlerdı Taşrölyefler ve ortostatlar, büyüleyici seramıkler, kil tabletler, mühürler, bronz heykelcıkler, altın eserlerle Sergi 12bölümdenoluşuyordu. Önce Troas bölgesi, ardından I lonıeros'un Troıa'sıçıkıyorduizleyicınin karşısına. l ö 8. yüzyılda Anadolulu bir ozan olan Homeros'un edebı yapıtları ve onun ardından kuşaktan kuşağa aktanlan Troia efsanesınin almış olduğu her şekil bu bölümde izlenebiliyordu. Daha sonraki üç bölümde ise Troia efsanesininantikdönemden lS.yüzyıla kadarki yolculuğu gözler önüne Pesaro'dan Troia Atı... seriliyordu. Bu,bıranlamda,ortaçağ Avrupa'sında aristokrat sınıfın düşlerindeki Troıa'dan, 18. yüzyılın eğitım görmüş Avrupalısının "gerçek" Troia'yı yeniden keşfetme fikrine kadar süren bir serüvendı. Arkeolojık kazılara ayrılan üç bolüm, ziyaretçilerin içinden geçıp gıttiklerı bir tarihsel film gibiydi. I roıa hoyüğünün 10 3. bının ortalarından Bizans dönemıne kadar olan yerleşım tarihi, günümüzde de devanıedenkazı sonuçlanylagösterilıyordu. Bu bölüm, Doğu ve Batı'nın aynı dönemde gelişen diğer kültürlenyle birlikte sunuluyordu. Günümüz evrensel kültürünün vc teknolojisınin içinde Troia'nın yansımalarının sergılendığı çıkış noktası ise sanki, gördüklerinizin bir düş olmadığını ve gerçeklerın, belki de düşlerin içinden çıkıp geldiklerini anlatıyordu... Serginin dırektörü Wenzel Jacob Troia 'dan... A Boğazköy'ünsurlarındangeçergıbı girıyorsunuz sergiye. Sankı Anadolu buraya taşınmış. Dev boyutlardakika^ı alanlanndan çekilmış fotoğraflar, bıraz da olsa ınsanı gerçek dünyaya ç.iğınyor. Boğazköy ve K.uşaklı'nın nıımarı modelleri ile Yazılıkaya'dakı iki dev rölyef, tam karşımızda duruyor. Onca kalabaltğa rağmen, inanılmaz bir sessizlık var sergi salo leşımının anıtsal bir kanılı olarak tünı ılgiyı üzerınde topluyor. Başkent I lattuşaş'ıngüney taratindakı Kral Kapısı neredeyse orıjınal boyuruyla fotoğraflaıunış ve 10 15 yiizyıldaıı bu yana gelıp geçenlerı ardına almış, yenı mısaf irlerine kucak açıyor. Bunca büyük kapılardan ıçerı aldığı ınsanın günlünü, parmak boğunıu kadar küçük, dısk başlıklı, oturan tann heykelcikleri natçılarının eserlerının yer aldığı "Şehnn Işaretleri" sergisıydı. Sergi salonları ve Sanat Müzesı arasındakı genış alanda bir açık lıavaçalışması vardı; 1 landan Börüteçene'nıngözlerıokşayancamaltlan... Sergilenenler, IÖ2. bınden İS 2. bine uzanan bu sanat ve kültür mozaığinin en renkli ve dınamık parçaları. Handan Börüteçene'nin antik Hundaıt HoruU\vne'nin Bonn'dakisergideyer alan biryapıtı... Troia Atu.. Homer ve antik kahramanlar... sanki Hitit uygarlıgı yeniden ve aynı güçle yaşama dönmüştü. I ler şey en ince detayına kadar bu izlenimi yaratmak için planlanmıştı. Kapıdan içeri girıp başınızı kaldırdığınızda, serginin ismininyazılı olduğu duvarda dalgalanan su görüntüsı.'bırışıkoyunuylayansıtılmış. Bu görüntü, bir sürehğine zıyaretçilen alıkoyuyor. C ierçekten yaşayan ve hâlâ ayakta duran Kanış'in ya da nunda. Öğrenciler birbirlennin omuzlarında not tutuyorlar. Çoğu da arkeolog olmak istıyor. Hepsı 1 lititlerın kim olduğunu, nerede ve ne zaman yaşadıklarını biliyor. Anadolu Medeniyetleri Müzesı'nden gelen lkız Boğa Ritonları ve Dövlek Heykelciğı yenni hiç yadırgamamış. lnandık Vazosu, büyük Hitit uygarlığının hem Mezopotamya hem de M ısır'la olan etki ıledoyuruyor. Serginin dırektörü Wenzel Jacob, 1 ürkiye'ye gelip gıttıkçe kanı ısınanlardan Troia ve Hitit uygarhklarınınburadakı komşulugunun tesadüf'olmadığını söylüyor. Ve Troia... Troia ve 1 lıtıt uygarlıklannın bir süreliğine de olsa, buradaki komşulugunun tesadüf olmadığını söylüyor. Jacob, her iki sergiyi New York ve Paris'e de taşıma aşkıyla yanıp tutuşuyor. Sergilerin maliyeti mi? lOOmilyondolar. Hitit sergisinin hemen yanı baI ler iki sergiyle bütünleşen bir şında, bu süre onunla aynı zamanda izleyiciyi ağırlayan bir sergi daha başka çalışma ise çağdaş Türk sa Ve Şehrin Işaretleri çağ yansımalannı taşıyan insutulan,hemdoğahemdekültürlerarası bırgeçışı sımgelıyor. Sanat Müzesi'nin geniş mekânları, Börüteçe'nınyanı sıra Hüseyin Bahri Alptekin, Esra Ersen, Bernn (lökçen, Gülsün Karamustafa, ömer Ali Kaznıa, Serhat Kiraz, Hüsamettın Koçan, Murat Morova, Hale Tenger ve xurban.net'in çalışmalannı da ağırladı ^