Katalog

ARALIK 2002. SAYI 871 Beyoğlu Balıkpazan'ndaki şekerci dükkânını üç arkadaş açmışlardı. Bu yüzden adı Üç Yıldız... Kuruluş yılı ise 1926... Gözkırpan şekerlemeler V Guide du Routord" adlı gezi rehberinde, "AD"de (Architectural Dıgest) ve "Ulysse" adlı Fransız dergisinde yer verilmiş Üçyılitrinde baklava, tulum dız'a. Rehberinvedergilerincidba, güllaç, revani ve diyetine inanan turıstler de gelip envai çeşittatlılar; raf alışveriş yapıyorlarmış buradan. larda ise küçüklü bü"Ben 1940'lıyıllardaGalatasayüklü kavanozlarda rengârenk çi ray Lisesi'nde öğrenciyken yaz lek, kayısı, şettali, ayva, vişne, gül tatillerinde babamla çalışmaya ve frambuazreçelleri... Tezgâhın başladım" diyor Feridun Dörtler. camlıbölünıündeki sadeli, kaka "1955 yılında ise tamamen dcvolu ve antepfıstıklı helvalar göz raldımbabamesleğini. Profesyokırpıyor içeriye giren müşterilere. nel futbolcuydum o zamanlar. Paketlenmış ve tezgâhın üstüne 195254 yıllannda Galatasaray dizilmiş kemalpa$alar, şambaba da 195456 yıllannda da EmniYAZI: DİLEK HAYIRLI FOTOĞRAF: BURCU GÖKNAR kadaşıylabirlikte bu dükkânı açmışlar Üç arkadaş olduklan için deÜç Yıldızkoymuşlardükkânın adını." "üize sevdiğiniz bir reçelin yapımını anlatır mısınız?" dediğimizde çevreden sesler yükseliyor. "Biz olsak anlatmayız. Insan nıeslek sırlarını başkalannınöğrenmesini ister mi?" Feridun Bey, yüzünde şen birgülümseyişle vişne reçelinin yapınıını aıılatmaya başlıyor. "Önce vişneleri temizler, yıkar ve bir kenarda bekletiriz. Eğer 1 kiloluk vişnedenreçelyapacaksak 1,5 kilo şekerden de şerbet hazırlamalıyız. Şerbeti 130 derecede kıvamına gelene kadar kaynatmalıyız. Reçelin bir damlası tırnağımızın üzerinde akınayacakşekilde duruyorsa kıvamına gelmiş demektir. 4 granı limon tuzu eritilerek şerbete katılır. Vişnelerşerbete ilaveedildikten sonra5 dakika kadar dameyve ile şerbet beraber kaynatılır ve dinlenmeyebırakılır. Soğuduktan sonra da kaplanna konulur." Konuşmamız alış verişe gelen müşterilerin içeri girmesiyle kesiliyor. Yorgo Güller ile tanışıyoruz. Dükkânın en eski müşterilerinden. "llatırlıyorumdadahaküçücüklüm babam elimden tutııp şekeralmaya burayagetirirdi be larçekiyordikkati. Sonradanöğreniyoruz ki bunlar, yüz elli yıllık tarihi kaplarmış ve Feridun Bey reçellerini özellikle bu kaplarda muhafaza ediyormuş. Nedenini ise şöyle anlatıyor. "Bunlar dövme bakır kaplardır. Çok eskiden paslanma/ çelik ve alümınyum kaplar yoktu. Zaten Belediye talimatına göre reçel, kalaylı kapta pişirilmeli. Buııdan da ziyade bizim amacımız neredeyse yok olmaya yüz tutmuş bir geleneği sürdürmektir. Bakır kaplar, tadında bir değişiklik yapmayacağı gibi reçele zarar da vermez. Ama alüminyum da, çelik kaplar da bakınn yerini tutnıaz. Bazı antikacılar, kaplar için gelip gıdiyorlar ama ben vermeyi düşünmüyorum" Doğum yerl Sakız Adası... "Usta çevirme tatlısı var mı?" diye soruyor bir müşteri. "Evet varefendim" deyip tezgâhın üzerinde duran bakır kabın kapağını açıyor Feridun Bey. Tatlının içerisinde altın sarısı birkaşık. . Bembeyaz görüntüsü ve içindeki fistık taneleriyle insanın iştahını kabartan tatlıyı çevire çevire çıkanp plastik bir kabın içine koyuyor. Bu arada da tatlı hakkında bize bilgi vermeyi ihmal etmiyor. "Bu tatlının doğum yeri aslında Sakız Adası 'dır. Ama müşteriler benden alıp Yunanistan'agötürür. Beyaz tatlı veya lohuk olarak da bilinir. Hrmeni ve Tiirk müşteriler de alır bu tatlıyı, ama daha çok Rumlar. Onceden insanlar bu tatlıyı yemeninusulünübilmiyordu. Bir kaşık tatlı yiyip bir bardak su içiyorlarmış. Halbuki tatlıyı yıyip bitirdikten sonra su içmek gerekir." Yunan tatlısı lohuk'u dinlemeye ne dersinız? "Bir kiloluk toz şekere iki gram kırımtartar (yardımcı limon tuzu) ılave edilerek 130 dereceye kadar kaynatılır Daha sonra ocaktan indirilip soğumayabırakılır. Tam soğumasını beklemeden tahta kaşıkla beyazlaşıncaya kadar devamlı çevrilır. Bırrivayete göre tatlıyı hep aynı yönde çevirmek gerekirmiş, aksi halde tatlı bozuluyornıuş. Ama ben bu rivayete inanmıyorum. K.ı vamını bilip doğru malzemeyle yaparsanız ters yönde çevirseniz de olur. Arzu edenler limon veya portakalı rendeleyip içine koyabilirler. Bizde vanilyalı ve bergamotlusu var. Ay rıca kaymak i lave edip kaymaklı çevirme tatlısı olarak da y iyebilirsiniz." Üç Yıldız Şekerlenıecisi'nde kiloluk reçeller 5 milyon liradan satılıyor. Akide şekeriniıı kilosu 6 milyon lira. Tatlılar ise 215 milyon arası. Her türlü meyve reçelini, tatlı çeşitlerini ve şekerlemeleri bulabileceğinız Üçyıldız'da en çok satılaıı reçeller, çilek, vişne, ayva ve gül... MüşterileriıseBeyoğlu'dan geçenler... Feridun Beyin ikram ettığı akide şekeri ve lokumun tadına doyamadan Balıkpazan' nda kalabalığa karışıyoruz.^ Viagra ile dirilen bitkiler... E reksiyon sorunu yaşayan erkeklerin popüler ilacı Viagra'nın solmaya yüz tutmuş bitkilerin de yeniden hayatadönmelerini sağladığı ortayaçıktı. ilacınerkeklik organı üzerindeki sihrini bitkiler üzerinde de gösterdiği yönünde en şaşırtıcıkanıtlsraillibirbılimadamıodangeldi.BarIlanÜniversitesi'nden Ya'acov Leshem, birvazodolusuçi U çeğin suyuna biraz Viagra ekledikten sonra çiçeklerin normalden 1 hafta daha uzun süre taze kaldığını gördü Erkeklerdeki iktidarsızhğı tedavietmek için gereken dozun yüzde ikisi güllere, karanfıllere ve papatyalara da ikinci birbaharyaşatnıaya yetıyordu. Israillibilimadamı Viagra'ylayaptığı deney lerin ardından yaptığı açıklamalarda "Bitkiler Viagra sayesınde tazeliklerinı ve renklerini çok daha uzun süre koruyabiliyorlar" diyor. "Bitkiler, insanlarlaaynı ortakpaydayıyaninitrikoksidipaylaşırlar" diye açıklayan Leshem, insanlarla bitkiler arasındaki benzerkimyasal özellikler sayesinde Viagra'nın lıer iki türde de işe yaradığını belırtiyor. Nitrik oksit adlı bu basit, renksiz gaz h'ava' kirliliğine yol açtığı gerekçesiyle uzun süre insanlar arasında kötü bir üne sahıp oldu. Ancakson dönemlerdeki bilimsel araştırmalarsonucunda nitrik oksit artık daha çok, güçlü bir hormon t)larak tanınıyor. Bu hormc" siniruçlarındansalıverildiğinde,damarlara gevşeyip genişlemeleri mesajını veriyor. Böylelikle vücuttaki kan dolaşımı hızlanıyor ve bu da erkeklerde ereksiyonu sağlıyor. Avustralya'nın Nevvcastle Üniversitesi'nden Ron VVills ile yaptığı deneylerde bitkilerin doğal olarak nıtnk oksit saldığını ortaya çıkartan Leshem, 40 kadar değişik çiçek, meyve ve sebzeyı tütsüleme yöntemıyle bu gazııı buharma tuttu. Leshem, "Sonuçlarhayret vericiydi. Bitkileri, 5 üe 12 saat arasında nitrik oksit gazına tabi turmak, bazı türlerüı vazo yaşamlarınıiki «" Devanıı I4.sayjada Feridun Dörtler ve oğlu Altuğ müşteriye lokum ikram ediyorlar. yet'te oynadını. 21 yaşında da fütbolu bırakarak evlendinı ve tanıamen baba mesleğine döndüm " NedenÜç Yıldız sorusunadükkânın tarihıni de anlatarak cevap veriyor. "Babam Kurtuluş Savaşı'ndan sonra lnebolu'dan Istanbul'agelmiş. Malum Kastamonu, Inebolu ve Araç yöresinden lıep tatlıcılar,şekercilerçıkar. Buyöreden tstanbul'a ilk Hacı Bekir gelmiş, sonra Alptekinler Dedem burada da tatlıcılık yapmaya devam etmiş. Uabam Ahmet Fikri ise yedi yıl askerliğin ardından Üsküdar'da Alptekinler'in yanınJnl^ ş^mış.' Fransa, B ^ i k â ^ t a ş ^ da işe başlamış. Bir, iki sene orada ya ve halyacla yayımlanân 'Le çalıştıktan sonra amcam ve birarlar.pişmaniyelervekadayıflarise meraklısınaselamduruyor... Yüz el I i yıllık canı kavanozlardaki tarçınlı, naneli, susamlı, bergamotlu, limonlu, portakalh akidc şekerleri ve meyvelı pralınlı, hindistancevizli bonbon şekerlerı başka birçekımnoktası... Beyoglu Balıkpazarf nda İJç Yıldız Şekerlemecisi'ndeyiz. Duvarda dükkânın kurucusu Ahmet Fikri Dörtlef'iıı siyahbeyaz fotoğrafı asılı. Mckân tarih kokııyor; çünkü 1926'dan beıi Balıkpazan'ndaki müşterilerine hizmet veriyor. Öyle ki ünü ülke sınırlarını ni. Şımdı 50yaşındayım vebende oğlumun elinden tutup buraya getirirdim. Yıllarakıp gidiyor. Oğlumbugün20yaşında. Bızlerdeğiştik ama burası ve lezzeti hiç değişmedı. Önceleri Tarlabaşı'nda oturuyordum, daha sonra taşınıp Bıırgaz Ada'ya yerleştiın. Çocukluğumdan kalma bir alışkanlık galiba, tatlıyı başka yerden yiyemiyorum." Yorgo Bey bizimle konuşmasını bitirdikten sonra eski birdostu yeniden görmenin verdiği bir keyifle yüzünde gülücükler, iyi dileklerini sunarak ayrılıyor. "Hayırlıişler. Kolaygelsin..." Dükkândaki büyük bakırkap