Katalog

C'UMHURİYI I I)KR<;İ 30 yıl önce Kuzey lrlanda'da demokratik haklan için yürüyüş yapan sivillcrc neden ateş açılmıştı? 14 kişinin ölümüne ncden olan komutanlar ve hedef gözeterek ateş açan askerler neden yargılanmamıştı? Ordunun o gün yaşananlarda kasıt ve kusuru olup olmadığı üç yıldır yeniden soruşturma konusu... Bir tngiliz yönetmenin gözüyle Kanlı Pazar... Ordu hep yalanlamıştı On üç Ocak 1972 günü Kuzey trlanda'nın Derry kentıııde yürüyüş yapan 40 bın sıvil 2000 sılahlı askenn saldırısına uğradı Yasal biryürüyuştu ama, yasa dışı olduğu ılanedildı.Kadın,çolukçocukdortbiryandankuşatıldılar. Askerler o gün yüriiyiişçulere sert, hem de adamakılh sert davranma talımatı almışlardı. Sonunda komando bırlıklerı hakikı mermılcrle hedefgözeterek ateş açtılar. 14 kışiöldü.yüzlerceınsanyaralandı Yürüyuşçüler demükratık haklan ıçın yola çıkmışlardı.Bölgedeyaşayanlannsayısınabakılmadan behrlenen milletvekılı sayısını değistinnek istiyorlardı Kathamın sorumluları üstünkörü bır sorgulamaya tabi tutuldu Sonunda tek bir asker bile disıplin cezası almadı. Ateş açma emri verenler madalya ıle ödüllendınldi. Geçen hafta Türkiye'degösterimegirentngılız yönetmen Paul Grecngrass'ın Kanh Pazar (Bloody Sunday) filmı 13 Ocak 1972 günü yaşananları bir belgesel gibi anlatıyor Kuzey lrlanda'da 1969'dan bu yana 3250 kişı yaşamını yıtırdı Ancak 30 Ocak 1972 günü Londonderry'de Bntanyalı komandolar tarafından vurularak öldurulen 14 kışınuı acısı hıç unutulmadı. İRA sonradan da ortaya çıktığına göre o gün ateş açmamıştı. Yüriiyuşçulerın tamamı sılahsızdı Barışın sağlanması yönunde önemlı bırpayı olan Tony Blair tarafından 1998 yılındabaşlatılanyenı soruşturma sureci, o tarıhten bu yana sürüyor BusüreiçındetoplananöObinsayfalıkyazılı ıfadenın yanı sıra, Savılle ve ötekı yargıçlar yaklaşık 1500 sıvıl, asker, polis rnenıuru, gazetecı ve devlct gorevlisinın de olayla ilgili goruşlerini aldılar Kanlı Pazar olayında soruşturmanın ardından yaşananları özetleyen Dcrck Brown ınızalıbu"yazıyayervenyoruzbu hafta Ya/ının kalemealımştarıhı 13 Mart2000. Internette Kanlı Pazar'a ılışkın hazırlanmış bır sıteden aktardık. (caın webservıce) Kanlı Pazaı soruşturması hâlâ sürüyor. Ancak Derek Brovvn'ınyazısıgüncelliğinıkonıyor Kanlı Pazar soruşturnıasına hayatı noktay ı koyacak bulgular hâlâ saklı koşelerınde duruyor 2002 Uerlın Film Festıvalı Altın Ayı odulıınu alanKanlı Pazar filmı sinemalarda C Dcrgı B u günkü Guardıan gazetesinde, sılahlı çatışmadan üç hafta önce Brıtanyalı üst düzey bıraskerın kalenıe aldığı gızlı bır raporda lastık mermı, yada CS gazı gıbı ısyanı engelleyici önlemlerın artık isyancılan caydırıcı bır etkı yaratmadığına dıkkat çektıği, "halkın guvenlığinın yeniden sağlanabılmesı ıçuıkımı çete elebaşılanndankurtulmakgerektığf'önerısınde bulunduğu belırtılıyordu. Raporda ayrıca askerlenn ısyancılara karşı her zamankınden daha düşuk WHüam L Rukeyser'in Kanlı Pazarfotoğraflart... kalıbrelisılahlarkullanmalarıdaönerılıyor karttılar Belge olaylarla ılgılı son soruşturdu. Önerı Kanlı Pazar olayında kullanılan uç mayı yurütenLordlar Kamarası Adalet Koasken tufeğın ıkı ay kadarönce gızemli birbı mısyonu üyelennden l.ord Savılle tarafından kapsam dışı bırakıldı çımde yok edıl ışıne bır ışık tutuyordu Ordu Kuzey lrlanda'da, ozellıkle de sılahBu gizl'ı rapor nusıl olup da gün yüziine sız sıvıl halka, ateş açılması yonunde bır çıktı? Kuzey lrlanda muhabırlennden Peter emırverildiğııddıalannabaşındanberışıdPrıngle ıle Phıl Jakobsen, "Kanlı Pazar" ola detle karşı çıktı Rapordaböylesıbıremırden y lyla ılgılı olarak ortaklaşa kaleme aldıkları sözedilmcnıeklebırlıkte,enazındanyuksek kıtaplaılgılıaraştırmalannı surdürdüklerı sı rütbeli subaylann yeni ve vurucu bır polıtıka rada söz konusu belgeyi de gün yüzüne çı uygulamay ı akıllarından geçırdıklerı anlaşı