Katalog

Dr. Yıldız'agöre Cem Uzan mitingleripopülerleştirdi... Tayyip Erdoğan "öteki Türkiye"nin temsikisi mi? Merkez sağ yeni imaj anyor... Hangi lider hangi kitle için hangi imajı kullanıyor? Bu sorulann yanıtını siyasal imaj uzmanı Dr. Nuran Yıldız veriyor. Sağmerkez r partiler üzerine çalışan Dr. Yıldız, "Eğer imaj lar otomobil, şarap ve parrum satıyorsa, siyasetçileri de satar" diyor. AYŞE SAYIN nallı televi/yon seçnıenin ilgisini partilerinpolitikalankadar,belkide ondandahafazlaliderlerintaktıkları kravat ya da geçırdiklcri estctik operasyonları çekiyor. Liderlerde kendilerini göz koydukları seçmenin tüketim talcplerini, duygıılarını, özlemlcrini ve yoksunluklarını dikkate alıp dilden bedene, kıyafetten saçşeklinegörebıçimlendiriyorlar. Peki bu durum, parlamenter sistemi nasıl etkiliyor, seçmenın algiMiıı nasıl etkiliyor, geleceğimi/i nasıl biçimlendiriyor? Bu soruları Ankara Üniversitesı llcti^itn Fakültesı'nden siyasal imaj ıı/.mam Dr. Nuran Yıldız'ın, l'hoenix Yayınevi'nden çıkan "Türkiye'de Siyasetin Yeni BiçimiLiderler, Imajlar ve Medya" adlı kitabı yanıtlıyor. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültehi Siyaset Bilimi Anabilim Dalf nda doktora tezi olarak hazırladığı araştırmasını, son gelişmelere göre "güncelleyerek" kitap halinegetıren Yıldız, I990sonrasında siyasetin ve siyasetçınin değişen 14.3 olan hiçbir partinin yandaşı olmama, 1998'de yüzde 21 'e çıktı. • Din gibi faşızan milliyetçilik kavramı da parçalanmışlık duygusunu bir bütünlük yaratmak duşuncesiyle yükseltiyor. • Tabansız ve kavramlar üzerınde yurutülen sağ siyasette milletvekıli pazarları kuruldu. Bunun temel nedenlerinden birisi özal'ın, hızla uygulamaya koyduğu liberalizm anlayışı. Bu anlamda mılletvekili pazarı, serbest pazar anlayışının gereği durumundadır. • Türkiye'nin 1980 askerı darbesiyle girdiği siyaset sürecı, bu tarıhten itibaren yatağı değiştinlmiş dere gibi başka bir yöne doğru akmaya başladı. Sağ yüzüne yakın plan yapıyor. "Rğer parti bağları ve ideolojilcroy vermede ağırlığını sürdürüyor olsaydı," diyor "Onları değiijtirmek oldukça zor ya da olanaksı/ olurdıı. Oysa imaj seçmenin gereksınimlcrine göre hıçimlcnebilcn bir kavramdır." Yıldız, seçmentercihi,siyasi live sol kutuplu ideolojik siyaset, askeri baskılarla köklerinden koparıldı ve yerlerini bugün bıle kendilerini tanımlayamamış yeni sağ ve yeni sola bıraktı. Buradaki yeni sıfatları kendilerini dönüştürmekten değıl, henüz tam olarak tanımlanamamaktan kaynaklanıyor. • Yıldız sistemi Türkiye için de geçerlı oldu. Liderlik yeteneklerinden siyasal geçmişlerinden ve karızmalarından güç alan Demırel, Ecevıt, Türkeş ve Erbakan gibi liderlerın yanı sıra kısaca medya yıldızı denen, ıletışım araçlarının pompalamasıyla parlayan yıldızlar da siyaset sahnesinde yerıni aldı, bunun en güzel örneği Turgut Ozal'dı.^ P arti mi, lider mi? ldeolojı mi, imaj mı? Türkiye'de, 12F.ylüTle"derindarbe" alan, 1990'larageldiğinde ancak toparlanabilcn parlamentersistem,seçmeningözündeartık bu sorularla şekilleniyor. Çok ka ŞARAP SATAN POLİTİKACI DA SATAR. Yıldız'ın "Türkiye'de Siyasetin Yeni Biçimı Lıderler, Imajlar Medya..." adlı çalışmasında yer alan bazı çarpıcı sonuç ve değerlendirmeler şöyle: • Seçimlerin imaj çattşmaları olarak yaşandığı siyaset sürecinde, partileri birbirinden ayıran ideolojılerın yerıni "vitrin ya da elbise" gibi, değişen modayla birlikte tasarlanan ideolojıler almıştır. • Eğer ımajlar otomobilleri, şarapları ve parfumleri satabiliyorsa, siyasetçileri de satar. • Siyasetçinin yüz göz olma durumu, Türkiye'de sıkça yaşanmakta olup her düzeydeki siyasetçinin ne kadar çok gazeteciyle dost olursa, iletişim araçlarında ne kadar çok yer alırsa o kadar "makbul" olacağı yanılgısından kaynaklanıyor. Türkiye'nin karizmatik lider sıkıntısı çekmesinin altında yatan nedenlerden birisi de yüz göz olmaya hevesli siyasetçi bolluğu. • Gaflar, haberciler kadar izler kitle için de ilginç oluyor. Bu nedenle liderlerın haber olarak gündemde kalmak için özel olarak gaf yaptıkları ya da danışmanlarıncayönlendirildikleri dile getiriliyor. Ancak burada haber olarak yer almak adına lider için yaşamsal önemde olan saygınlık kavramının zarar gördüğü unutulmamah. • Parti bağları zayıfladı: 1996'da