Katalog

27EKİM2OO2 SAYI 866 13 Band Played Waltzıng Matılda'ya hem dc Lnc Bogle'aulaijtım 1950'lerde, Gelıbolu Savaşı'ndan T>16 yıl sonra, bi7im ınsanlarımız da, tıpkı ANZAK'lar gıbı <,ok uzak bır ulkeye, Kore'ye savaşa gondenldıler Gundelıkdcyiijlerımız ıvıne' Korenıre>"b>ozt.uğugııdı, şımdıbı7im olıılerımızın de oralarda ^ehıtlıklerı var Bu kez bando bızımkıler ıçın çalıyordu Plak kapağına dıişıilen not Erıc Bogle, 1977'de çıkardığı plağının kılıtına şunlan not etmı^ 'Avustralya ve YenıZelandalngılızcesınde"Matılda'\ Avustralyalı BushmarTın ya da Swagman"ın sırtındata^ıdığıtorbasına verılen addır Buralarda sopa ucuna takılı torba sağa sola sallanarak (,alıların çevresınde doııe dolaşa yurıımeye ' Matılda Valsı" yapmak denır (ıclıbolu'dakı o aptalca ve aııldinsız harekâtta 50 000 Avustralyalı can verdı,bu, Avustralya gıbı ktivuk bır ulkeıvın (.okbuyukbırkayıptı Olenlerınbaşardıkları tek şey, geç de olsa, Avustralya' nın "olgunlaş,ma yulunda olduğ u"nun ve bağımsız olmahakkınasahıpbırulushalınegeldığının kabuluoldu Burada,heryılınNısan'ında, ANZAK. (jiınıı'nde, Bırıncı Dunya Sava:>ı sırasındakı (ıclıbolu (,ıkdi tnidsını ve obur sava^laıın oluleıını annıak ıçın bıryuruyusyapılır Avustralya'dabuoylesıneeıddıycalımr kj, mey haneler ve tavenidlar guıı boyu kapamr, bu, y ılın yalnızca bır gıınunde yapılan bır şeydır Butun annıa yuruy u^lcrı gıbı hem heyecan veı ıcıdır hem de oldukça dokunaklıdır Bu şarkı boyle bıryuruyuijun seyredılmesınden sonı a yazıldı" Almanya Kıel, NUR1 M'ın 25 Mayıs I982dckı yayınında Lrn. Bogle ve John Mıınro'nun I lıe Band Played Walt7ing Matılda'yısesluıdırdıkluı programıngınşko ııu^masında Lı ic Bogle şu sozlerle programınabaslamıştı "Avustıalya'dabı/ler Bunu 'AN/AK (lunu nu kutlar anımsarı/ gununtumu uu butun sava^lardaolenaskerlerıanmaya adari7 Brıtanya da lngıltere'de ıse, yılda ıkı dakıkal ık bır SCSMZ duru^ y apaı lar Avustralya'da bu onemlıdır çunku Cıclıbolucia 1915'te Avuslralyalılaıın ılk kez Avustralyalı subayları olmuştuondanonte Avustralyaordusuna Brıtanyalı subaylarkomutaederleıdı Ve budeta baş.tanaşağıAvustralydlıldrdan olıı^an bır orduydu, ve ı^mı de ıy ı yaptı Avustıalyaonlardançokbuyukgururduydu Onlargerıde, Avustralya'da buyukbırulusal onurduygusuyarattılar Avustralya'nın(ıüıbolu'daolends>kerlerınnzınkanıustunekurulmuşbırulus olduğu ozdeyışı doğdu Bu, Avustıalya ı<,ın (,ok üiıcnıhydı Bızşımdı Brıtanya da, lohıı Munro'ıle benım oradan ay rı lmamızdaıı lam uç gıın once tıpkı'Bı/ımdelıbolu'dakıkahramanevlatl ırımı/ kadar kahranıan olan evlatlar halkland Adalaı ı'ııa gonderıkhler' Bağnaz mıllıyetçılıkhıçdeğısmez farklıolanyalnı/casavaijlaıdıı oysa boyle so/lersoylenınce, askeı lerı a^ağılayan budalata adı laflarolarak gorunur Tamanı, tamanı kursumdenınıyor vaaz vermeyı kesıyor ve bır şarkı soyluyorum Bukonuylaıçımıbastanaşağıyaateş kaphyor "^ www vvındbourne com/ebogle http //www fortunecıty com/tınpan/parton/2/bogle html Bando 'Matilda 'yı çahyordu The Band Played VValzıng Matılda nın tarafı mızdan yapılmış Turkçe çevırı denemesı şoyle Delıkanlıyken vururdum yatağımı yorganımı sırtıma özgur yaşamını surerdım başıboşluğun Murray ın yeşıl vadısınden tozlu kırlara salıverırdım kendımı Matılda mla valsımı yapar dururdum Derken 1915'te vatanım bana, Serserılığı bırakma vaktıdır Ey oğul yapılacak ışler var dedı Başıma bır mığfer takıp elıme bır tufek verdıler Surduler savaşa benı Ve bando VValtzıng Matılda yı çahyordu Gemımız rıhtımdan ayrılırken Alkışlar bayrak sallamalar ve de gozyaşlarıyla Tuttuk Gelıbolu nun yolunu Bugun gıbı hatırlıyorum o korkunç gunu Nasıl kana bulanmıştı kumsal ve denız, Suvla Korfezı dedıklerı o cehennemde Nasıl da koyunlar gıbı bogazlamışlardı bızlerı Asker Turk gozunu dort açmış tetıkte bızlerı beklıyordu Kurşunlar yağdırdı gulleler gönderdı ustumuze Beş dakıka ıçınde topumuzu dehlemıştı cehenneme Hanı ufuruvermıştı bızlerı gerıye ta Avustralya ya Band VValtzıng Matılda yı çahyordu oysa Bızler ölulprımızı gommek ıçın durduğumuzda Gomduk olulerımızı Turkler de gomduler kendı olulerını Ardından her şeye gırışıldı yenı baştan Bız gerıye kalanlar, ehmızden gelenı yaptık olmemek ıçın bu çılgın mı çılgın kan olum ve ateş dunyasında Ben yaşamakta ayak dıredım on berbat hafta boyunca Dort bır yanıma ceset yığıla dursa da Derken belıme ınen bır Turk gullesı baş aşağı yıktı benı Ve de hastane yatagımda gozlerımı açınca Gordum bana neler ottıgını olseydım keşke dedım Hıç bılmezdım olumden de beter şeylerın olduğunu Artık Matılda Valsı yle yuruyemeyeceğım Uzaklara her taraftakı yemyeşıl çalıya Çadır kurmak kazık çakmak ıçın ıkı bacağı olmalı ınsanın VValtzıng Matılda yok artık benım ıçın Yaralıları kolsuzları bacakları kopanları topladılar Ve qemıye bındırıp Avustralya ya gerı yolladılar O kolsuz ayaksız kor aklını kaçırmış baktılar yalnızca Sonra hepsı çevırdıler yuzlerını başka yana Ve şımdı ben her Nısan oturup sundurmamdan önumden geçıp gıden geçıt alayını seyrederım Eskı sılah arkadaşlarımı görurum ne de gururla yururler Eskı zafer ruyalarını tekrar canlandırarak Onlar unutulmuş bır savaşın yorgun yaşlı kahramanlandır Gençlerse sorarlar Nıye yuruyuş yapıyor kı bu adamlar'' Aynı soruyu ben de sorarım kendıme {ıtnakkule Suvuşı'nu kutılıuak ivuslralyalı askerler gemılerehmerlerken. O magrur yaralı Suvla kahramanlarını Ve qemımız Cırcular Quay rıhtımına yanaşırken Baktım bır zamanlar ayaklarımın olduğu yere Ve de şukrettım Isa ya benı bekleyen benım ıçın yas tutacak Benım ıçın acı çekecek ya da bana acıyacak kımse yok dıye Bando VVdltzıng Matılda yı çahyordu Bızlerı asma merdıvenden ındırırlerken Kıınse alkışlamadı oysa oylesıne durup Bando VValtzıng Matılda yı çalar oysa Ve yaşlılar hâlâ yanıt verırler çağrıya Ama yıllar art arda geçtıkçe sayıları gıtgıde azalır yaşlıların Gun gelır yuruyecek kımse kalmaz ortada VValtzıng Matılda VValtzıng Matılda Kım benımle Matılda dansını yapacak'' Ve kurumuş su yataklarından geçtıklerı sırada duyulabılır onların hayaletlerı VValtzıng Matılda yaparak kım gelecek benımle ^ ERİC BOGLE Ululararası unlu folk şarkıcısı Erıc Bogle 1944 te Iskoçya da Edınburgh un 29 mıl kadar kuzeybatısında topu topu 5000 nufuslu Peebles kasabasında doğdu On altı yaşındayken okulu bıraktı Dokuz yıl amelelık barmenhk ıhracat ışlerı takıpçılığı vb gıbı değışık bırkaç ışte yaşamını kazanmaya çalıştı 1969 deyırmı beş yaşındayken guneş ve para ulkesı' olarak oykulerı anlatıhp duran Avustralya ya goç ettı ve ablasının oturmakta olduğu Canberra ya yerleştı tğıtımını tamamlayarak Fyshvvıck te bır ınşaat alanında amele başı olarak kendıne ış buldu bırkaç yıl muhasebecı olarak çalıştı Muzık alanındakı karıyerıne Avustralya da kavuştu Canberra da folk muzığı çevresını uzun bure araştırdı sonunda Colın McJanet Bob Rummery ve Bob Mclnnes topluluğu ıçınde yer aldı Guney Avustralya da Adelaıde e yerleştı Kendısıyle yapılan bır soyleşıde şoyle dıyor On yedımde benı folk muzığıne ıten polıtıka oldu Benım ıçımde duyduğum şeylerı folk muzığı dıle getırıyordu Iskoç muzığıne folk muzığı aracılığıyla ulaştım Rock muzığı, o gunlerde soyleyecek bır şeylerı olmayan Tın Pan Alley dokuntulerıyle dolup taşıyordu Halkın sesı ıse folk muzığı ıle gelıyordu Sıze ulaşan sızı saran halkın muzığıdır Ben ışçı sınıfının şarkılarını orneğın jut fabrıkalarının emekçı şarkılarını soyleyen Jeannıe Morrıson u severdım 1971 den berı şarkılar yazmaya koyulan fcnc Bogle en çok un kazanacak şarkısı And the Band Played VValzıng Matılda yı 1972 de Canberra da ANZAK Gunu nde yaşlı Gelıbolu muharıplerının geçıt torenını seyrottıkten sonra yazdı Şarkıyı kendısı çalıp soyledı ama plağını yapmadı 1976 da Irlanda'da Clancy Kardeşler ın seslendırdığı, The Band Played VValzıng Matılda lıste başı oldu Bogle kendısı ıle yapılan bır konuşmada şunlan soyluyor Yazmıştım ama pek beğenmemıştım Sekız kıta uzunluğundaydı Soylemesı on beş dakıka suruyordu ınsanlar uyuyup kalıyor bır suru ınsan dT tuvalete gıdıyordu Yenıden gozden geçırdım ve Yahu bunu soylemışırn ya bır daha ne dıye soyluyorum kO dıye kendı kendıme soylenıp durdum Şarkı sozu yazımında aldığım ılk ders şudur Neyı anlatmak ıstıyorsan onu yaz ve bunu mumkun mertebe en az sayıda kıta ıçınde soyle Şarkının sozlerını beş kıtaya ındırdım " Bogle ırklar arasındakı eşıtlık konusundakı etkınhklerınden oturu bır sure once Avustralya Madalyası ıle ödullendınlmıştı Bunun tam ne zaman olduğunu hatırlamıyor ama bır boyunbağı almak zorunda kaldığını çok lyı hatırladığını soyluyor ^