Katalog

Canan Tolon'un ilk sergisinden bu yana değişmeyen bir tavrı var: Tuvale tüm dünyayı katma arzusu. Resimlerini San Francisco'daki atölyesinin damına çıkarak açık havada gökyüzüne yakın durarak yapıyor. Şövale kullanmıyor, tuvallerini yere seriyor ve ellerini sokuyor devreye. Parmaklanyla, avucunun içiyle çalışıyor... Resim için risk gerek İNEVİN İJNALIN "Aylarca yattığım yatakta, ışık vurmuşparlak yüzcylere, retinamı yakana kadar bakarak iıngeler yaratırdım. (îözkapaklarıma yansıyan cnstantanc resımleı yaparchm. ı boyunca imgeler kurar, onlan iist iiste bındırir, gözlerimi iyicc ovuşturarak onları boyar ve sonra da hepsısolupgıdene kadar scyrederdim. Yatağım sonsıız biresin kaynağıhalınegelırdı ( )Dağınıkyatağımdakuşbakışıpeyzajlar hayal eder, çarşaflann ve battaniyelerin kı vntnlarına saklanmış görüntülerkeşfederdim..." Amerika ve Avrupa'da nıüze sergilerinin küratörlüğünü yapan sanat tanhçisıyazar Constaııce Levvallen'le yaptığı söyleşide Canan Tolon, geçırdiği çocuk felci nedeniyleFransa'dabiryaşmdanonyaşına kadar süren hastane yaşamını bu cümlelerle ifade ediyor. O günleri "Benımiçinyuvaolanın.ailem için dış dünya olduğunu anladığımda çok şaşırınıştım" dıye anlatıyor. Yıtıri len çocuk günlerinin tek tesellisi ise kitaplar. Hn sevdiğı yazar Samuel Beckett. Beckett'in felsefesiy le, düşünceleriyle öyle özdeş leşiyorkı, onun gözleriyle bakmayı deniyor, yaşama.. "Bu biraz hayatı taklit etmek gibı bir şeydi" diyor. "Hayatı taklit etmek nasıl olur" diye soruyorıım "Diğer insanlar gibi görünnıeye çalışarak, kendınıı göriinmez kılmayaçalısjtım..." Londra'da B A in Desıgn Mıddlesex Polytechnıc'ten nıezun olduktan sonra, M. Arch.in Archıtecture University ofCalıfornia, Berkeley'de mastırını tamamlıyor. CananTolon sanatsal çalışmalannı 20 yılı aşkındır San Franeisco'da sürdürüyor. Ülkemızde olduğu kadar, yurtdışındaaçtığı yetkin sergilerle, yabancı sanat eleştırmenlennın beğenisini kazanan, yurtdışında kazandığı ödüllerle de dikkatleri üzerine çeken Tolon'un ılk sergisinden bu yana değişmeyen bir tavn var; tuvale, dünyaya daır her şey ı katma arzusu.. Bu arzuda öylesıne mininıalıst ve yalın bir tavır var ki; "Gerçeğe Meydan Okuyan tmkânsız Manzara"lartnı bıze aktarırken, yağlıboya, akrilık gibi sanatsal malzemelerin yanı sıra cam, tel, demır, bakır, çıvı, ınce ağaç dalları, çelik boru, sac levhalar, gıysi patronları, şişe kapakları, makyaj pamuğu, balnıumu, kahve telvesi ve doğadan koparılmış ota, çimene kadar herşeyintuvalınegırınesinenıüsaade ediyor. Doğadan endüstriye ve sanatsal malzemeye kadar her şey yalın bir ifadenın, mımannın matematıkselıncehesaplarınıneşlığinde, titizliğınde, dengesınde, Beckett'in felsefikbakışında.kahvenin oryantalizmınde, metalın pasın soğukalgılanışında, rengin tatlı coşkunluğunda, kinıı kez tül perdelerin aralığından, ketenlenn, tuvallerin üzerindenbizeyansıyor. Sonsergisinde ise, doğadakı paslanmanın cstetiksel boyutunu, zanıanolgusunu da içıne katarak sunuyor. tlk resimlerırıde mekâıta hapsolrnujj, vakumlanmış ınsan nıanzaralannı izlemıştık. Mekânınçağrıştırdığı zamanboyutunu da ıçınde taşıyan resımlerınden sonra ise topografik kesitler, haritalar olarak algılanan yeryiizü manzaralarını. Tolon'a yıllar önce "Peki, bu camlann içindekiçimenlersolmayacakmı" (iündiiz Kayra 'ntıı objektifînden Cunan Tolon... dıye sormuştum. "Gayem de bu zaten" diye yanıtlamıştı, "() otların solacağı süreç dc tuvalin yaşamıyla, söylemek istediklerimle ılgili bir şey..." Bir önceki sergisinde "mylar" kâğıda yaptığı fotoğrafik algılama çizgileriyle örümcek ağına dönüşmiiş kaba inşaat siluetlerinin icerisinden, tül perdelerin ardından göriinen, çevre kırliliğinin o gri dumanlarının arasından güçlükle görülebılen solgun ışıklı bir dünya. "Beyazı kırarak y apıyorum ben bu Sonra göriintüyü kaydırarak diğer parlak noktaya bakar, orada gördügüm imgenin üzerine bir diğerinı bındırır, kompozısyonlarcldc ederdim. tnıgelerialtüst etmek için başımı çevırırdım. Böylece saatler yaşatan, siyahbeyaz üstüne bindinlmış mekân görünümlerinden sıyrılıp, bu kez şantiye alanına dönmüş dünya mekânlanna çevirmişbakışlarını Tolon.. Çelik konstrüksıyonların, dev bına kolonlarının, sert resimleri" diyor Canan Tolon ve eklıyor "Zaten tuvalde geçmışın de, gelecegın de tüm resimleri var. Beyaz tüm renklerı ıçerır, bılıyorsunuz Bir o renkten, bir bu renkten bilmece gibi uğraşıyorum renkler Camaltı resimleri... Nevin işlek ile kızı Mehlika Baş coğunluğu Camaltı Resimlcri'nden oluşan bir ortak sergi açtılar. Nevin İşlek, ilkokuldayken öğretmeni tarafından "küçük ressam" diye eağrılırken, soııraları resımden önce hıkâye yazarak Varlık ve Dost gibi edebiyat dergilerinde yayımlamış. "Görev gibi değil, seyretme ve tanıklık etme dürtüsüyle" resim yaptığını söyleyen İşlek, Bedri Rahmı'nin "Sergılesek olay olur reis!" diyerek beğenisini dile getirdiğı tarzını, daha çok tuval üzerine karışık teknik kullanarak uyguluyor; 20. yy'da yaygınlaşan bir halk sanatı olan 'Camaltı i'ekniği'ni geliştirmeye çaba harcıyor. Mehhka Baş ise MSÜ Sinema TV Enstitüsü nıezunu. Sadece 'camaltı' teknığıyle çalışıyor.Tekniğin esaslarını annesinden öğreıuniş. Ürettiklerinde geleneksel Türk halk resnıının, zaman zaman sürrealizmin sınırlarını zorlayan tatlarını veya çok sevdiği kedı fıgüriine 'fettan dışı' kimliğini kazandırarak ulaştığı rnizahi kimliği bulmak mümkün. Anne Nevin İşlek ile kızı Mehlika Baş'ın resımlen, leşvıkıyede Galeri Oda'da, 26 Ocak'a kadar pazar ve pazartesı günlen hariç ızlenebılır. ^ Melılika ötfj, "Ailc" (solda)... ISevin İşlek, "Pencerede V'azo ve Kedi" (sagda)..